کد خبر: ۳۱۴۷۳۲
تاریخ انتشار: ۰۹:۱۵ - ۱۶ آبان ۱۴۰۱ - 2022November 07
بازار ارز این روزها سراسر التهاب و آشوب است. صف‌های خرید ارز در خیابان فردوسی طویل‌تر شده و هیجانات مردم برای خرید ارز و ذخیره‌سازی به عنوان یک دارایی امن شدت گرفته است.
شفاآنلاین>سلامت> بازار ارز این روزها سراسر التهاب و آشوب است. صف‌های خرید ارز در خیابان فردوسی طویل‌تر شده و هیجانات مردم برای خرید ارز و ذخیره‌سازی به عنوان یک دارایی امن شدت گرفته است.

به گزارش شفاآنلاین: بررسی‌ها نشان می‌دهد که دلار طی چند روز گذشته ۱۰ درصد رشد قیمتی داشته و در حقیقت سه هزار تومان به نرخ آن افزوده شده است. اما روایت‌ها از آشفتگی وضعیت بازار ارز متفاوت است؛ مقامات دولتی نقش اعتراضات در افزایش قیمت ارز را پررنگ می‌دانند حال آنکه تحلیلگران بازارهای مالی به فاکتورهای اقتصادی و سیاسی در این خصوص اشاره می‌کنند. نکته قابل توجه آنکه معامله‌گران بازار ارز در پیش‌بینی‌های خود از نرخ‌های نزدیک به ۴۰ هزار تومانی نیز سخن می‌گویند اما نهادهای تصمیم‌گیر پیش‌بینی کرده‌اند که دلار در روزهای آینده دچار عقبگرد قیمتی شود. راه‌اندازی سامانه بازار متشکل ارزی برای فروش آنلاین ارز و در عین حال پیوستن بانک‌ها به صف فروش ارز سهمیه‌ای اقداماتی است که سیاستگذار را به فروکش کردن هیجانات ارزی بازار امیدوار کرده است. اما آیا افزایش عرضه راه عبور از التهابات قیمتی است و یا آدرس غلط مقامات دولتی برای کنترل تصنعی نرخ دلار؟

نرخ‌های لحظه‌ای دلار
ثبت دلار ۳۶ هزار تومانی تازه‌ترین تحول ارزی بازار در روزهای گذشته محسوب می‌شود. با آنکه اسکناس آمریکایی در هفته‌های گذشته در وضعیت نسبتا باثباتی قرار داشت و خبری از هیجانات ارزی در بازار نبود، اما از هفته گذشته دلار سقف‌شکنی خود را آغاز کرده و موفق به فتح چند کانال قیمتی جدید شده است. بررسی‌های میدانی  نشان می‌دهد که خیابان فردوسی در معاملات روز یکشنبه بازار ارز ملمو از جمعیت مردمی بود. اگرچه پیش‌تر نیز خریداران ارز پشت در صرافی‌ها صف می‌بستند تا با ارائه کارت ملی سهمیه ارزی خود را دریافت کنند، اما مشاهدات خبرنگار نشان می‌دهد که طول این صف‌ها بیشتر شده و جمعیت بیشتری برای خرید و فروش ارز به بازار هجوم آورده‌اند. طبق بررسی‌های انجام شده، دلار در معاملات دیروز نرخ چندان ثباتی نداشته و معامله‌گران قیمت‌های متفاوتی برای آن اعلام کرده‌اند. برای مثال برخی دلالان حاضر در بازار نرخ فروش دلار را ۳۶ هزار و ۲۰۰ تومان و نرخ خرید آن را نیز بین ۳۵ هزار و ۹۰۰ تا ۳۶ هزار تومان اعلام کردند. در عین حال برخی دیگر از دلالان از نرخ‌های ۳۵ هزار و ۶۰۰ تا ۳۵ هزار و ۸۰۰ برای خرید و فروش دلار خبر می‌دادند. ناگفته نماند که دلالان از این نرخ‌ها به عنوان نرخ‌های لحظه‌ای یاد کرده و عنوان می‌کردند که هر لحظه احتمال تغییر قیمت دلار وجود خواهد داشت.

تعمیق شکاف نرخ‌های مختلف دلار
اما مشاهدات از صرافان منتخب بانک مرکزی نیز جالب توجه است. با توجه به آنکه بانک مرکزی در ابلاغیه اخیر خود از راه‌اندازی سامانه برخط بازار متشکل ارزی خبر داده است، متقاضیان دریافت ارز سهمیه‌ای مکلف به ثبت‌نام در این سامانه و دریافت کد تایید برای دریافت حضوری ارز شده‌اند. روز گذشته نیز صرافی‌های حاضر در خیابان فردوسی در پاسخ اعلام می‌کردند که فرآیند اعطای ارز سهمیه‌ای تغییر کرده و افراد باید پیش از حضور در صرافی در این سامانه ثبت‌نام کرده باشند. در عین حال برخی از صرافی‌ها نیز اعلام می‌کردند که اولویت اعطای ارز به افرادی است که ثبت‌نام کرده‌اند با این حال این موضوع به معنای عدم فروش ارز به افرادی که ثبت‌نام نکرده‌اند نیست. در واقع اگر سهمیه ارزی صرافی‌ها جوابگو باشد همه افراد می‌توانند سهمیه ارزی خود را که ۲۰۰۰ یورو در سال و یا معادل دلاری آن است دریافت کنند. ناگفته نماند که در معاملات دیروز نرخ ثبت‌شده دلار در صرافی‌ها بین ۳۴ هزار و ۴۵۰ تا ۳۵ هزار تومان متفاوت بود. به این ترتیب نرخ دلار سهمیه‌ای شکاف حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ تومانی با دلار بازار آزاد دارد. این موضوع به این معناست که افراد می‌توانند با دریافت سهمیه ارزی سالانه خود و فروش آن در بازار آزاد به سودهای میلیونی برسند. بررسی‌ها همچنان نشان می‌دهد که نرخ ارز در سامانه نیما از مرز ۲۸ هزار تومان عبور کرده است با این حال شکاف ۲۸ درصدی آن با نرخ دلار بازار آزاد می‌تواند به مانعی جدی برای بازگشت ارزهای صادراتی به کشور تبدیل شود.

بانک‌ها در صف فروش ارز
اما در میانه این تحولات ارزی، خبرهایی در خصوص فروش ارز سهمیه‌ای توسط چهار بانک منتخب نیز اعلام شده است. در این خصوص بانک مرکزی اعلام کرده: «در راستای تسهیل و تامین تقاضای ارز به صورت اسکناس از روز ۱۵ آبان، علاوه بر صرافی‌های مجاز امکان تامین ارز حداکثر به میزان ۲۰۰۰ یورو یا معادل آن به دلار از طریق شعب منتخب و واحدهای ارزی بانک‌های ملی، ملت، تجارت و صادرات برای اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال با ارائه کارت ملی فراهم شده است»، اما آیا بانک‌ها نیز به صف فروش ارز سهمیه‌ای پیوسته‌اند؟ پیگیری‌ها از شعب منتخب اعلامی حاکی از عدم ابلاغ بخشنامه اجرایی به بانک‌هاست. برخی از شعب در این خصوص  گفته‌اند که موضوع فروش ارز توسط بانک‌ها فعلا در حد خبر باقی مانده و بخشنامه‌ای برای این منظور به بانک‌ها ابلاغ نشده است. در این میان برخی از شعب نیز در این خصوص اظهار بی‌اطلاعی کرده و گفته‌اند که در صورت ارسال بخشنامه از سوی بانک مرکزی، بانک‌ها تنها مکلف به فروش ارز مسافرتی خواهند بود. به این ترتیب می‌توان گفت که هنوز اقدام خاص و ویژه‌ای از سوی بانک مرکزی صورت نگرفته و سیاستگذار تنها نظاره‌گر رخدادهای این روزهای بازار است.

بی‌توجهی سیاستگذار به فاکتورهای واقعی
مشاهدات و پیگیری‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که هیجانات ارزی در بازار بسیار بالاست. انتشار اخبار منفی سیاسی یکی از دلایلی است که به نظر می‌رسد باعث رها شدن فنر دلار در روزهای گذشته شده است. طبق گفته کارشناسان، از یک‌سو چشم‌انداز برجام نامطمئن است و از سوی دیگر نیز هر روز خبرهای جدیدی در رابطه با بن‌بست مذاکرات به گوش می‌رسد. برای مثال جوزف بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روزهای اخیر از بن‌بست در مذاکرات وین خبر داده است، اما دلایل اصلی این موضوع را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. از یک‌سو نقدینگی با سرعت در حال افزایش است و حجم آن به بیش از ۵۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. از سوی دیگر نیز سیاستگذار ابزاری برای کنترل رشد نقدینگی ندارد و این مساله نیز زمینه‌ساز افزایش نرخ تورم می‌شود. به این ترتیب فاکتورهای اقتصادی افزایش قیمت دلار فعال هستند و بازار ارز را در موضع صعود قرار می‌دهند. از سوی دیگر نیز شائبه افزایش قیمت ارز برای تامین کسری بودجه نیز مطرح است. برخی عنوان می‌کنند که صعود دلار در ماه‌های منتهی به سال معنادار بوده و می‌تواند نشانه تلاش دولت برای تامین هزینه‌های بودجه‌ای‌اش باشد. با وجود اینها، به نظر می‌رسد که سیاستگذار بی‌توجه به ریشه‌های اصلی افزایش قیمت ارز تلاش می‌کند با حمایت از طرف عرضه بازار قیمت‌ها را تحت کنترل دربیاورد. واقعیت اما این است که ارزپاشی و افزایش عرضه ارز در بازار راهکارهایی قدیمی محسوب می‌شود که هرچند در کوتاه‌مدت نرخ دلار را به صورت تصنعی پایین می‌آورد اما نمی‌تواند راهکاری بلندمدت برای کاهش سقوط ریال باشد. ناگفته نماند که چنین راهکارهایی تنها مسکن موقتی برای کاهش هیجانات قیمت ارز محسوب می‌شود و در نهایت می‌تواند پتانسیل رشد شدیدتر قیمت ارز در آینده نزدیک باشد.جهان صنعت
نظرشما
نام:
ایمیل:
* نظر: