جمعهشب گذشته یکی از رسانههای خارج کشور اعلام کرد: «در حمله لباسشخصیها به دبیرستان شاهد اردبیل، یک دختر دانشآموز جان داد، چندنفر در بیمارستاناند و مدیر، هفت دانشآموز دیگر را به امنیتیها تحویل داد.»
شفاآنلاین>سلامت>جمعهشب گذشته یکی از رسانههای خارج کشور اعلام کرد: «در حمله لباسشخصیها به دبیرستان شاهد اردبیل، یک دختر دانشآموز جان داد، چندنفر در بیمارستاناند و مدیر، هفت دانشآموز دیگر را به امنیتیها تحویل داد.»
به گزارش شفاآنلاین: این خبر به سرعت در تمامی رسانههای داخلی و خارجی منتشر شد که بازتاب و واکنشهای زیادی هم داشت. واکنشهای گسترده به این خبر در حالی ادامه دارد که ماجرای احضار، بازداشت و نگهداری برخی از دانشآموزان در کانونهای اصلاح و تربیت هم منتشر شده و وزیر آموزش و پرورش هم با تایید این موضوع این رویکرد را ارشادی و آموزشی دانسته بود.
اما مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری اردبیل این موضوع را «ادعای رسانههای معاند» خواند و آن را تکذیب کرد. علی محبوبیپور، گفت که این ادعا کاملا تکذیب میشود و به هیچوجه صحت ندارد.
مردم مومن، انقلابی و غیرتمند اردبیل تحت تاثیر شایعات رسانههای معاند قرار نمیگیرند. او علت انتشار این خبر را تهییج عواطف مردم انقلابی اردبیل دانست و گفت که در اردبیل تاکنون هیچ کشته و مجروحی وجود نداشته و حتی دستگیری افراد هم در این شهر قابل توجه نبوده است. حامد عاملی استاندار اردبیل هم در گفتوگو با «شبکه شرق» به این خبر واکنش نشان داد و گفت: «چهارشنبه مراسمی در یک نقطه از اردبیل برگزار شده است که پس از این مراسم برخی از دانشآموزان با خروج از محل، شعارهایی مثل «زن، زندگی، آزادی» سر میدادند. این شعارها از سوی دانشآموزان در خیابان سر داده میشد، به همین علت هم مجموعه نیروهای انتظامی که در محل حاضر بودند، دانشآموزان را به درون مدرسه هدایت کردند. با حضور نیروهای انتظامی، دانشآموزان به درون مدرسه شاهد میرفتند اما هیچ اتفاقی رخ نداد. در جریان این اتفاق هم خدایی نکرده هیچ دانشآموزی جان خود را از دست نداده و خبر منتشرشده درباره کشته شدن یک دانشآموز در جریان این اتفاق، کذب محض است.» وی افزود: «به مدیران آموزش و پرورش استان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی و بیمارستان فاطمی که گفته شده این دانشآموز در این بیمارستان جان خود را از دست داده، گفتهام که اطلاعیه بدهند و شفافسازی کنند.»
در حالی که برخی کانالها از بازداشت ۷ یا ۱۰ دانشآموز در این ماجرا خبر داده بودند، اما استاندار اردبیل درباره بازداشت دانشآموزان هم گفت: «ما در اردبیل هیچ دانشآموزی نداریم که بازداشت شده باشد. در جریان اتفاقات روز چهارشنبه گذشته هم، همه دانشآموزان اول به مدارس و بعد به خانههایشان رفتهاند.»
انتشار آگهی ترحیم اسراء پناهی
استاندار اردبیل در بخش دیگری از اظهاراتش با بیان اینکه «از اول این اتفاقات در کشور، در اردبیل، به لطف خدا حتی یک کشته هم نداشتیم»، گفت: «ما در استان اردبیل هیچ دانشآموزی نداریم که در جریان برخوردهای صورتگرفته کشته شده باشد و مردم اردبیل هم این قضیه را میدانند. حداقل یک آگهی ترحیم از روز چهارشنبه تا امروز، باید منتشر میشد اما این اتفاق نیفتاده است.» در حالی استاندار اردبیل از عدم انتشار آگهی ترحیم سخن گفته که دو آگهی ترحیم از اسراء پناهی خانقاه در کانال اینستاگرامی ترحیم اردبیل وجود دارد و احتمال اینکه منشاء رسیدن به این نام، همین کانال باشد، وجود دارد. در آگهی ترحیم اول، مراسم خاکسپاری این دختر روز ۲۲ شهریور در آرامستان علیآباد اعلام شده است. در آگهی دوم مجلس ترحیم اسراء را ۲۶ شهریور در مسجد رقیه(ع) علیآباد اعلام کردهاند. اسراء پناهی دختر ۱۵سالهای بود که مرگش حاشیهساز شده است، بدینترتیب با استناد به آگهیهای ترحیم، برخی منابع محلی درگذشت دانشآموزی به نام اسراء پناهیخانقاه را در حادثه روز چهارشنبه در مدرسه شاهد تایید میکنند، اما عموی وی در گفتوگو با سایت «باسبلان ما»، اظهار کرده که اسراء مدتی قبل درگذشته و او اصلا محصل مدرسه شاهد اردبیل نبوده است.
وی گفته «اسراء دارای ناراحتی قلبی مادرزادی بود و یک ماه پس از مرگ پدرش، ناراحتی قلبیاش تشدید و از منزل به بیمارستان فاطمی منتقل شد. متاسفانه تلاشهای پزشکان هم بینتیجه ماند و او درگذشت.»
او همچنین گفت که اخبار منتشرشده درباره نحوه فوت اسراء پناهی صحت ندارد و وی به دلیل نارسایی قلبی در بیمارستان فوت کرده است. این رسانه محلی هم در توضیح ماجرای روز چهارشنبه نوشته است: «در مدرسه شاهد اردبیل بین والدین برخی از دانشآموزان با مدیران مدرسه مشاجرهای شکل میگیرد که بعد از آن یکی از دانشآموزان به دلیل فشار عصبی ناشی از این دعوا دچار ضعف شده و با آمبولانس به بیمارستان منتقل میشود که در صحت کامل است.»
سکوت معلمان مدرسه شاهد
اما برخی منابع گفتهاند اسراء پناهی دانشآموز مدرسه شاهد نبوده، اما در شرف ثبتنام در این مدرسه بوده است. به همین دلیل مدیرکل آموزش و پرورش اردبیل اعلام کرده او دانشآموز مدرسه شاهد نبوده است، چرا که هنوز پرونده این دانشآموز به مدرسه مذکور منتقل نشده بوده و در حال انتقال بوده با این حال با سه تن از معلمهای مدرسه شاهد تماس گرفت تا صحت و سقم موضوع را بررسی کند اما آنها اعلام کردند: «به دلایل مسائل خانوادگی و امنیتی از پاسخ به این قضیه معذورند و موظفاند پاسخگوی والدین دانشآموزان باشند.»
بیمارستان هم تکذیب کرد
برخی خبرها از، انتقال دانشآموزان مجروح مدرسه شاهد به بیمارستان فاطمی اردبیل خبر داده بودند. اما مسوولان این بیمارستان از ارائه اطلاعات در این خصوص خودداری کردند. یکی از مسوولان بیمارستان هم اعلام کرده بود هیچ دانشآموزی از مدرسه شاهد در این بیمارستان پذیرش نشده و به طورکلی برای فردی به نام اسراء پناهیخانقاه نیز از این بیمارستان گواهی فوت صادر نشده است.
تاییدیه فوت اسراء پناهیخانقاه
با گذشت یک هفته از مرگ پر ابهام اسراء پناهی، هنوز علت فوت او بهطور شفاف اعلام نشده و سوالات متعدد در ذهن مردم باقی مانده است. از طرفی کانال تلگرام شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران نیز با انتشار گزارش تکمیلی نوشت: «برای این شورا پس از راستیآزماییها مسجل شده که این دانشآموز اردبیلی در همان روز حمله نیروهای موسوم به لباس شخصی به مدرسه شاهد جان باخته است. این در حالی است که عصر روز واقعه، عموی اسراء پناهی با تکذیب شایعات منتشر شده، اعلام کرده: «اسراء دارای ناراحتی قلبی مادرزادی بود و بعد از یک ماه از درگذشت پدرش، ناراحتی قلبیاش تشدید شد؛ از منزل به بیمارستان فاطمی منتقل شد و متاسفانه تلاشهای پزشکان بینتیجه ماند و وی دارفانی را وداع گفت.» این در حالی است که با توجه به تصاویر منتشر شده از اسرا پناهی در فضای مجازی گویا وی شناگر بودهاست. بنابراین فردی که مشکل قلبی مادرزادی داشته باشد نمیتواند شنا کند.
واکنش اسطوره فوتبال به مرگ دختر نوجوان
در پی مرگ اسراء، علی دایی، اسطوره فوتبال ایران در واکنش به مرگ او و حوادث اخیر در پی تجمعات اعتراضی در اردبیل پستی را در اینستاگرام خود منتشر کرد. او در ابتدا نوشت: «سکوت ناشی از هتک حرمت به دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف که پایههای علمی و معرفتی خود را در این نهاد پرورش دادهاند، امروز منجر به برخورد با دانشآموزان در یکی از مدارس در زادگاهم گردیده، سکوتی که تاوان مرگ دارد و هر روز داغی دیگر بر دل جایجای ایرانم مینشاند که حکم خیانت به انسانیت و میهنم را دارد. من عضو هیچ گروهی نیستم، من جزء کوچکی از این مردم شریف هستم که دغدغههایشان دغدغه من است.»
پس از انتشار این پست، حجتالاسلام سیدکاظم موسوی، نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی خطاب به علی دایی اعلام کرد: «تاسف میخورم که برخی از چهرههای شاخص کشور و اسطورهها به این مسائل میپردازند. امنیت کشور باعث شد که عدهای اسطوره شوند. با پول محرومان ورزشگاه ساختیم تا عدهای دیده شوند اما امروز از اغتشاشگران حمایت میکنند. حرف بنده به این افراد این است که احترام خود را حفظ کرده و در رفتار خود تجدیدنظر کنند.» موسوی تاکید کرد: «دشمن الان دنبال کشتهسازی است اما حتما بهرهای نخواهد برد و به هدف خود نمیرسد. یک دختری در اردبیل اخیرا خودکشی کرده و اصلا او به مدرسه نمیرفت.» اما ماجرا به همین جا ختم نشد. علی دایی، پیشکسوت فوتبال ایران بار دیگر در فضای مجازی با این عنوان «درود به مردم شریف ایران» نوشت: «با توجه به جوسازیهای اخیر صدا و سیما، برخی خبرگزاریها و مجلس لازم دانستم مطلبی را با شما عزیزان در میان بگذارم. آقای سیدکاظم موسوی نماینده اردبیل در مجلس، سوالی برایم پیش آمده است که امیدوارم جوابش را از شما بگیرم، در کدامین ورزشگاهی که شما ساختهاید من به اینجا رسیده و دیده شدهام که باید پاسخگوی شما باشم و اما صحبت از امنیت گردید که تامین امنیت وظیفه هر دولتی است.»
او ادامه داد: «با توجه به صحبتهای عموی اسراء پناهی در صدا و سیما که عامل مرگ را بیماری مادرزادی و نارسایی قلبی عنوان کرد، اینجانب قبول ندارم که در بیمارستان فاطمی اردبیل اتفاق افتاده است پس خودکشی دختر نازنین شهرم صحت ندارد و شما راست نمیگویید. آقای موسوی شما نماینده مردم اردبیل در مجلس هستید یا سخنگوی دولت؟ اگر از مشکلات و کمبودهای شهر و مردم اردبیل خبر داشتید، چرا خاموش بودید و خاموش ماندهاید؟ چرا در مجلس و دولت صدای مردم شهرتان نبودید که اگر بودید کار به اینجا ختم نمیشد.»
علی دایی در آخر بیان کرد: «در پاسخ به اخبار منتصب به اینجانب در صدا و سیما و برخی از خبرگزاریها لازم به ذکر میدانم اطلاعات من از زادگاهم اردبیل کامل است و اگر به صحت مسالهای نرسم هیچگاه اظهار نظر نمیکنم از این پس به یک اجماع برسید بعد آن خبر را منتشر نمایید. تاریخ ثابت کرده، میکند و خواهد کرد چه کسانی دروغگو هستند. من خودم را اسطوره نمیدانم و بارها گفتهام من از جنس همین مردمم.»
درخواست خبرگزاری قوه قضاییه از علی دایی
هنوز ساعاتی از انتشار واکنش جنجالبرانگیز علی دایی نگذشته بود که خبرگزاری قوه قضاییه در واکنش به سخنان علی دایی نوشت: «چند روز قبل و در آخرین مورد از سناریوی رسانهای ضد انقلاب برای تهییج احساسات مردم، عملیات کشتهسازی جدیدی با تیتر «کشته شدن یک دختر دانشآموز اردبیلی» آغاز شد. پس از مشخص شدن ابعاد ماجرا، علی دایی، بازیکن سابق تیم ملی، با انتشار پستی در صفحه مجازی خود، به موضوع واکنش نشان داد. دایی، متاسفانه همسو با موج غیرواقعی رسانههای ضد انقلاب، خبر دروغ کشته شدن یک دانشآموز در اردبیل را بازنشر کرد. حال و با روشن شدن واقعیت ماجرا، افکار عمومی از یک چهره ورزشی محبوب که هواداران بسیاری در کشور و به ویژه در شهر اردبیل دارد، انتظار دارند، نسبت به چنین موضوعاتی که به قول وی مساله بزرگی است، با دقت و تحقیق موضعگیری کند. علی دایی همانطور که تاکید کرده است، عضو هیچ فرقه و گروهی نیست و دغدغه مردم را دارد، اما باید این نکته را مد نظر قرار دهد که یکی از اهداف پروژه کشتهسازی رسانههای ضد انقلاب، سوءاستفاده از احساسات مردم و ویرانی ذهن و جان ایرانیان است. انتشار مطلب اشتباه از سوی علی دایی واکنشهای بسیاری را برانگیخت؛ حتی از وی درخواست شد برای اثبات ماجرا به خانه دختر فوتشده برود و شخصا موضوع را پیگیری کند. در نهایت آقای دایی مجددا مطلب دیگری در این رابطه منتشر و ادعای قبلی خود را تکرار کرد، اما نکته قابل تامل اینجاست که وی در پست جدید خود سندی از ادعایش ارائه نکرد. علی دایی حتی اظهارات خانواده دختر فوتشده را انکار میکند و مشخص نیست چرا مدرکی دال بر ادعای خود ارائه نمیکند. انتظار میرود اگر علی دایی مستنداتی در خصوص ادعای مطرحشده درباره مرگ دختر دانشآموز در اردبیل دارد، هرچه سریعتر آن را به مراجع ذیربط ارائه کند و موضوع را مورد پیگیری قرار دهد.»
به جهنم که اسراء پناهی قرص خورده و مرده
این در حالی است که دیروز سیدکاظم موسوی، نماینده مجلس اردبیل نیز با دروغ خواندن گزارشها درباره کشته شدن مرگ اسراء پناهی به دست نیروهای امنیتی به سایت خبری دیدهبان ایران گفته: «او با قرص خودکشی کرده است. اصلا به جهنم که قرص خورده و مرده است.»
اسراء پناهی فوت کرده اما طبیعی
سیدغنی نظریخانقاه، یکی دیگر از نمایندگان اردبیل در مجلس نیز با تایید مرگ اسراء پناهی گفت: براساس توضیحات رییس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل خانم پناهی به دلیل طبیعی فوت کرده است. همچنین تا جایی که بنده اطلاع دارم فوت ایشان ارتباطی با اعتراضات اخیر ندارد. البته انگار دانشآموز هم نبوده است. از اینکه برخی گفتهاند اسراء پناهی قرص برنج خورده و خودکشی کرده هم اطلاعی ندارم، زیرا شخصا با اورژانس بیمارستان تماس گرفتم، آنها به بنده گفتند، عملیات احیای قلبی جواب نداده است.
وی افزود: اینگونه مرگها همیشه برای همه افراد جامعه اتفاق میافتد، اخوی بنده در عرض یک روز فوت کرده است. بنابراین براساس اطلاعات بنده اسراء پناهی به صورت طبیعی و بیماری قلبی فوت کرده است.
نماینده اردبیل در مجلس با اشاره به سخنان علی دایی اظهار کرد: بنده هیچ واکنشی نسبت به سخنان علی دایی ندارم، زیرا مطلب ایشان را ندیدم. فقط میدانم یک نفر مانند سایر افراد دیگر فوت کرده است. اینکه برخی تاکید دارند اسراء پناهی به دست نیروهای امنیتی کشته شده است را نمیدانم. اگر آقای علی دایی در این خصوص صحبتی دارد، خودش باید پاسخگو باشد، به من ارتباطی ندارد.
مرگ بر شاهدان!
کمالالدین پیرموذن نماینده سابق اردبیل نیز در پاسخ به اینکه برخی شاهدان عینی فوت اسراء پناهی را به دست نیروهای امنیتی تایید کردند، گفت: «مرگ بر شاهدان عینی، چنین امری صحت ندارد.» ایشان بعد از این سخن تلفن را قطع کرد.
روایتسازی برای پنهان کردن حقیقت
دکتر سیامک زندرضوی جامعهشناس نیز در اینباره گفت: اولین نکتهای که باید این روزها به آن توجه کرد، تلاش ساختار قدرت و مقامات طی یک ماه گذشته برای آفریدن روایتهای بدیل است. برخی مسوولان برای هر حقیقتی یک یا چند بدل درست کردند، تا شهروندان به عوض ایستادن در سمت حقیقت در چمبره روایتهای مختلف گرفتار شوند. البته دلیل رفتار آنها نیز واضح است، آنها میخواهند شهروندان درخصوص صحت و سقم اخبار و افرادی که خبرها را اطلاعرسانی میکنند، دچار سردرگمی و تردید شوند و راستیآزمایی را دشوار بیابند. به همین دلیل این روزها شهروندان در مورد آنچه که اتفاق افتاده تردید دارند. سازوکار مقامات و مسوولان هم از هر نوع تهیه و پمپاژ روایتهای بدیل به فضای عمومی است.
وی افزود: در هر صورت در انتشار روایتهای بدیل و باورپذیر کردن آن سه مشکل وجود دارد؛ اولا حقیقت را نمیتوان انکار کرد. از قضا چند روز پیش نیروی انتظامی اعلام کرد جمعی از ارازل و اوباش را در لباس فرم نیروی انتظامی در تجمعات اعتراضی دستگیر کرده است. اگر چنین امری اتفاق افتاده باشد، براساس اصول و قواعد قضایی یک مرجع بیطرف و مسوول باید به سرعت و علنی چگونگی این موضوع را پیگیری کند. همچنین نیروی انتظامی باید پاسخ دهد که چگونه در یک شهر و محله معین افراد میتوانند به راحتی تجهیزات و امکانات پلیس را در اختیار داشته باشند؟! البته شاید به قول یکی از مقامات در سال ۸۸ بازداشتیها از آن دسته از ارازل و اوباشی باشند که یک دستگاه مسوول دیگر آنها را تجهیزشان کرده و حالا شاید نافرمانی میکنند و به همین دلیل با آنان برخورد میشود. از طرفی هم احتمالا برخی از ماموران نیروی انتظامی دست به تخریب اموال شهروندان زدهاند، حالا با انتشار تصاویر این رفتارها توسط شهروندان مقامات مجبور به ساخت روایتهایی از این دست میشوند. در هر صورت روایتسازی برخی مقامات طی یک ماه گذشته همچنان ادامه دارد. چراکه طی این مدت مسوولان اجازه ندادهاند که خبرنگاران در کنار انجمنهای تخصصی مستقلا درخصوص رویدادهای اخیر بررسی، سه گوشهسازی، راستیآزمایی و اطلاعرسانی کنند.
این جامعهشناس با انتقاد به سخنان نماینده مجلس اردبیل اظهارکرد: جالب است که در این مدت مشاهده کردیم، مقامات و به خصوص نمایندگان مجلس در جایگاه خودشان وارد نمیشوند. نمایندگان مجلس، در اصل نماینده مردم شهرستانشان در مجلس هستند، بنابراین آنها موظفند که به کمک اعضای دفترشان به مسائل شهرشان اشراف نسبی داشته باشند و حوادثی مانند مرگ یک کودک و دلایل آن را راستیآزمایی کنند. نه اینکه مدافع روایتهای گوناگون از یک حقیقت واحد باشند. او درخصوص تبعات روایتسازیها بر افکار عمومی تصریح کرد: قاعدتا مهمترین پیامد این نگاه چندروایتی و ترویج آن توسط مقامات در دستگاههای گوناگون بیاعتباری راویان و حکومت در برابر مردم است. بنابراین زین پس شهروندان به خود حق میدهند حقیقت را خارج از دستگاههای اداری و مسوول جستوجو کنند. دکتر زندرضوی با اشاره به پیامدهای ادامه این روند گفت: به نظرم با توجه به تکرار روایتسازیها، مردمان در سراسر جهان برای دستیابی به حقیقت با هم متحد میشوند. زیرا مرگ کودکان برای تمام شهروندان تاسفانگیز است. هر انسانی برای همه کودکان از جمله کودکان ایران آرزو دارد، نسبت به خودش شادی، خوشبختتر و در رفاه وآرامش بیشتری زندگی کنند.
در مورد مرگ اسراء پناهی طبیعی است که شهروندان بپذیرند علی دایی که عمری او را میشناسند در طرف حقیقت ایستاده باشد.جهان صعنت