درآمد زایی از پشت بام خالی!

فقط یک درصد برق ایران از تجدیدپذیرهاست!

شاید باورش ساخت باشد در حالی که با بیش از 300 روز آفتابی و موقعیت جغرافیایی مناسب، اکثر استان‌های کشورمان از ذخایر خوبی از انرژی‌های طبیعی برخوردار هستند ولی کمتر از یک درصد کل ظرفیت برق ایران از محل تجدیدپذیرها تامین می‌شود. این درحالی است که اکثر کشورهای جهان وضعیتی به مراتب بهتر از ایران دارند. به عنوان مثال آلمان به عنوان کشور پیشرو در این بخش بیش از 50 درصد از ظرفیت نیروگاه‌های نصب شده برق خود را از این طریق تامین می‌کند یا ترکیه و کویت که از همسایگان ایران هستند به ترتیب حدود 17 و 15 درصد از ظرفیت تامین برق خود را طریق تجدیدپذیرها و انرژی پاک تامین می‌کنند. این درحالی است که ایران در تمام بخش‌های خانگی و غیرخانگی عقب‌تر از کشورهای جهان است.

تبدیل پشت بام به نیروگاه با چقدر تسهیلات؟

 تجهیز پشت بام ها به نیروگاه های خورشیدی چقدر هزینه و درآمد دارد؟ چه کارهایی برای آن باید انجام داد و... . در گزارش امروز، به سراغ نایب رئیس انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر (ساتکا) رفتیم. سید محمدجواد موسوی   می گوید: «وزارت نیرو و ساتکا با مجموعه های حمایتی مثل کمیته امداد، بهزیستی، بسیج و... مدلی تعریف کرده که سامانه 5 کیلووات حمایتی برای اقشار کم درآمد نصب می شود. طبق این تفاهم نامه، برای تجهیز پشت بام خانواده های کم درآمد حدود 100 میلیون تومان تسهیلات داده می شود. اگرچه هنوز هم تسهیلات بانکی برای تجهیز پشت بام ها رقم کمی است اما چون سود بانکی تسهیلات برای اقشار کم درآمد 4 درصد است باز هم می توان از این فرصت استفاده کرد. طبق این تفاهم نامه برای 110 هزار خانه می توان تجهیزات نیروگاهی نصب کرد تا منبع درآمدی برای خانواده های نیازمند باشد. البته خانوارهایی که تحت پوشش سازمان ها و نهادهای حمایتی نیستند هم می توانند به صورت مستقیم به بانک ها مراجعه و تسهیلاتی دریافت کنند. اگرچه انجمن ساتکا برای همین موضوع مذاکراتی را با چند بانک انجام داده که اگر موافقت شود ممکن است این ظرفیت را ایجاد کنیم. نرخ بهره تسهیلات برای مردم معمولی 18 درصد محاسبه می شود.»

نیروگاه های خورشیدی خانه ها چقدر هزینه و درآمد دارد؟

دکتر موسوی می گوید: «تجهیز پشت بام ها با ابزار و وسایل با کیفیت بالا حدود 140 تا 150 میلیون تومان هزینه دارد. بیشتر تجهیزات تولید برق مثل پنل ها و... وارداتی است و با افزایش قیمت ارز این هزینه ها هم بیشتر می شود. بر اساس نرخ های جدید که تا چندروز دیگر ابلاغ و اعمال می شود رقم هرکیلو وات برق تولیدی خریداری شده توسط اقشار مورد حمایت 220 تومان است و قرارداد خرید تضمینی برای آن بسته می شود و برق تولیدی دیگر خانواده ها هم هرکیلووات 1900 تومان محاسبه می شود. اگر این اعداد و ارقام را برای یک ماه محاسبه کنیم با نرخ 1900 تومان هر کیلووات برق تولیدی، ماهانه بین یک میلیون و 500 تا یک میلیون و 800 هزارتومان درآمد نصیب خانواده ها می شود. بنابراین برای خانوارهای معمولی در یکی دوسال ابتدایی اقساط این وام بیشتر از درآمد برق تولیدی می شود ولی در سال های بعدی این تجهیزات می ماند و درآمد مستمر خود را دارد، اما برای خانواده های مددجو حداقل مبلغی به عنوان درآمد باقی می ماند.»

برای تجهیز پشت بام ها به نیروگاه چه کنیم؟

سوال بعد این که برای تبدیل پشت بام به نیروگاه های تولید برق چه تجهیزاتی لازم است؟ موسوی ادامه می دهد: «چند ابزار اصلی برای نیروگاه های خورشیدی پشت بام ها نیاز داریم. پنل، اینورتر و کنترل کننده شارژباتری و...که پنل ها و اینورترها عموما وارداتی هستند و شرکت های داخلی نمی توانند نیازهای کشورمان را برآورده کنند. انجمن ساتکا در اتاق بازرگانی ایران مخفف انجمن سازندگان، تامین کنندگان کالا و خدمات تجدیدپذیر است که حدود 200 شرکت در زیرمجموعه خودش دارد که شامل تولیدکنندگان، پیمانکاران و سازندگان، مشاوران و... است. مردم می توانند با ارتباط با شرکت ها و پیمانکاران زیرمجموعه ساتکا، برای تجهیز پشت بام هایشان هماهنگ کنند. این شرکت ها را در اینترنت می توان پیدا کرد.»

عقب ماندگی عجیب کشورمان در تولید برق از خورشید

نایب رئیس انجمن درباره میزان استقبال از نصب تجهیزات نیروگاهی بر بام خانه ها می گوید: «ما همزمان با کشورهای همسایه مان برای تجهیز پشت بام ها اقدام کردیم اما به واسطه برنامه هایی که عملی نشد از آن عقب هستیم. مثال بارز آن ترکیه است که حدود 18.5 گیگاوات برق نیروگاهی دارد که 10 گیگاوات آن نیروگاه های بادی و 8.5 گیگاوات هم خورشیدی است، در حالی که ما هنوز به یک گیگاوات هم نرسیده ایم و این نتیجه سیاست ها و برنامه ریزی هایی بوده که در این سال ها رخ داده است. در دولت جدید هم برنامه های خوبی دارند که هنوز روی کاغذ است و چیزی اجرایی نشده. امیدواریم این برنامه ها اجرایی و عملیاتی شود. کشورها در این زمینه سرمایه گذاری های سنگینی می کنند و 80 درصد توسعه ای که در این سال ها صورت گرفته برای انرژی های تجدیدپذیر بوده است.»