آماده به‌خواب اما بی‌خواب

شفاآنلاین>سلامت> رازها معمولا وقتی فاش می‌شوند که کسی جرات می‌کند و با جسارت از آنچه بر دلش سنگینی می‌کند پرده برمی‌دارد و حرف می‌زند. وقتی جایگاه آن فرد از نظر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، خاص و محکم باشد، امکان «خوداظهاری» دیگران هم افزایش می‌یابد.

به گزارش شفاآنلاین: معمولا افراد مشهور دیرهنگام اما جسورانه از مسأله‌ای که آنها را آزرده، صحبت می‌کنند و این درست نقطه رهایی آنهاست که آگاهی جامعه و به‌دنبال آن ایجاد تغییر را در پی دارد؛ مانند «جنیفر آنیستون»، بازیگری که برای نخستین‌بار به‌طور کامل درباره بی‌خوابی و عارضه‌هایی که این مسأله برای او ایجاد کرده، صحبت کرده است. بهانه‌ای که باعث شد به علت‌های بی‌خوابی و بعضی از راهکارهای درمان این عارضه بپردازیم.

زمان دقیق شروع بیماری بی‌خوابی خود را به‌ خاطر نمی‌آورد اما می‌داند دهه‌ها از آن می‌گذرد. جنیفر آنیستون در گفت‌وگو با پایگاه Health line می‌گوید: «وقتی جوان هستی، خوشحال می‌شوی که فقط به دو، سه یا چهار ساعت خواب نیاز داری! و این تفاوت احساس خوبی به شما می‌دهد.» او به شوخی می‌گوید: «آن‌همه پررویی بالاخره در ۳۰سالگی یقه مرا گرفت! آنجا بود که فهمیدم اگر خوب نخوابی، عملکرد خوبی هم نخواهی داشت. انگیزه‌ای برای ورزش نداشتم. اشتها نداشتم. دچار مه مغزی شده بودم. نمی‌توانستم کارهایم را پیگیری کنم.»

جنیفر آنیستون روش‌های مختلفی را برای درمان مشکل بی‌خوابی خود امتحان می‌کند؛ از شمردن خطوط روی سقف و شکاف‌های دیوار اتاق برای به‌خواب‌رفتن گرفته تا کنترل منظم دمای اتاق‌خواب اما هیچ‌کدام اثری ندارد. در همان زمان علاوه‌بر بی‌خوابی، به بی‌اشتهایی و بی‌انگیزگی برای ورزش و انجام دیگر کارها دچار می‌شود. درنهایت تصمیم می‌گیرد به پزشک مراجعه کند.

من، طور خاصی می‌خوابم!
​​​​​​​
وقتی پزشک درباره مدت‌زمان و کیفیت خواب از آنیستون سوال می‌کند، او در جواب می‌گوید: «به‌نظرم من شکل خاصی می‌خوابم» و درباره وضعیت بی‌ خوابی خود به پزشک توضیح می‌دهد. دکتر به او می‌گوید تمرکز اصلی او در زندگی باید روی خواب و کیفیت آن باشد. به این دلیل که خواب به‌اندازه و باکیفیت باعث جوان‌سازی پوست شده و کم‌خوابی سلامت بدن را به‌خطرمی‌اندازد. جنیفر آنیستون اثرات بی‌خوابی را این‌طور توصیف می‌کند: «متوجه می‌شوید بی‌حال هستید. میلی به ورزش ندارید. به‌طرز نادرستی غذا می‌خورید. زیر چشم‌ها حلقه‌هایی ظاهر می‌شود. به‌تدریج عارضه‌ها می‌آیند و همه اینها ناشی از بی‌خوابی است.»

خوابی که هست و نیست

به گفته دکتر جنیفر مارتین، دکترای روان‌شناسی بالینی و مسؤول منتخب آکادمی پزشکی خواب آمریکا (AASM) بیشتر افراد وقتی دچار استرس و اضطراب هستند، بی‌خواب شده و در طول شب خواب آرام و باکیفیتی ندارند. ولی پس از برطرف‌شدن استرس و اضطراب، باید مشکل بی‌ خوابی نیز برطرف شود. اما «اختلال‌‌خواب» که به آن بی‌خوابی مزمن نیز می‌گویند، وقتی اتفاق می‌افتد که شخص دچار این سه نشانه شود: دچار مشکل در به‌خواب‌رفتن است، نمی‌تواند مدت مناسبی بخوابد و صبح خیلی زود از خواب بیدار می‌شود. اختلال خواب معمولا با دو عارضه مهم برای فرد مبتلا به این مشکل همراه است: اول این‌که «حال این افراد خوب نیست» و همواره دچار علائم فیزیکی مانند سردرد، بدن‌درد، اختلال‌گوارش، اختلال در تمرکز، خستگی، خواب‌ آلودگی، بی‌حوصلگی و ... هستند. ثانیا این افراد با نزدیک‌شدن به «زمان طبیعی» خواب، دچار نگرانی بی‌ خوابی می‌شوند که با اضطراب و استرس همراه است. به‌گفته دکتر جنیفر مارتین: «استرس و نگرانی برای داشتن خوابی خوب و باکیفیت در طول شب، خود عاملی محرک برای تشدید عارضه بی‌خوابی افراد مبتلا به بی‌خوابی است.»
بی‎خوابی به هدف می‌زند

براساس نظر آکادمی پزشکی خواب آمریکا، ۳۰درصد بزرگسالان در معرض ابتلا به اختلال بی‌خوابی قرار دارند. ۱۰درصد بزرگسالان، دچار بی‌خوابی‌ حاد شده و این بی‌خوابی عملکرد طبیعی آنها را مختل می‌کند. ۱۰درصد نیز دچار بی‌خوابی مزمن می‌شوند. یک نکته مهم این‌که همه‌گیری کرونا، باعث افزایش آمار اختلال‌خواب در جوامع مختلف شده است. بعضی افراد، بیش از دیگران در معرض بی‌خوابی قرار دارند. زنان، دوبرابر مردان دچار بی‌خوابی مزمن می‌شوند. در میانسالی، آمار ابتلا به بی‌خوابی افزایش می‌یابد. این تغییر، ارتباط مستقیم به یائسگی ندارد اما یائسگی می‌تواند باعث ایجاد اختلال بی‌خوابی شود.

بی‌خوابی معمولا در میان مردان سالمند دیده می‌شود اما تغییری در این الگو ایجاد شده و آن عارضه در مردان جوان شایع شده است. افرادی که به‌هردلیل تروما یا ضربه روانی‌ای را تحمل کرده‌اند نیز در معرض بی‌ خوابی قرار دارند. همین‌طور افرادی که در بین اعضای خانواده سابقه اختلال خواب دارند، درصورتی‌که دچار استرس شوند به عارضه بی‌خوابی دچار می‌شوند.