شفاآنلاین>سلامت>با تغییر فصل، تغییرات آب و هوایی، پوشش گیاهی و ذرات معلق در هوا نیز تغییر می‌کند.به گزارش شفاآنلاین: این چرخه طبیعی اثرات مهمی بر بدن دارد، همان‌طور که آنفلوآنزا و سرماخوردگی بیماریهای شایع زمستان و بیماریهای گوارشی اغلب در تابستان دیده می‌شوند، بیماری های سیستم تنفسی در بهار شیوع بیشتری دارند. آسم و آلرژی دو عارضه شایع در بهار قلمداد می‌شوند.
حال طی دو ، سه سال اخیر وضعت کمی متفاوت شده و امکان دارد به دلیل شیوع ویروس کرونا علائم بیماری ها با یکدیگر اشتباه گرفته شود و تشخیص صحیح را دشوار کرده باشد.
در این مطلب برخی از این بیماری ها بررسی خواهیم کرد:
آلرژی
آلرژی یا حساسیت (allergy) واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت هستند، دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار می باشند که نسبت به مواد ظاهراً بی‌ضرر موجود در محل زندگیشان، واکنشی بیش از حد معمول نشان می‌دهند.
حدود ده قرن پیش زکریای رازی حکیم و دانشمند ایرانی برای نخستین بار بیماری آلرژی را با ذکر علایم آن گزارش کرد اما باتوجه به بیماریهای عفونی شایع در آن زمان مورد توجه قرار نگرفت .
اما باگذشت قرنها و تحولات ایجاد شده در خصوص مسایل بهداشتی جوامع بشری ،در سالهای اخیر شاهد شیوع بیش از پیش بیماریهای آلرژیک در بین افراد جوامع هستیم که هزینه های هنگفتی را به جامعه تحمیل می کند برهمین اساس تشخیص و درمان این دسته از بیماریها در 20 سال گذشته از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است
علایم آلرژی ( رینوکنژکتیویت آلرژیک ، آسم و درماتیت آتوپیک در اثر تولید آنتی بادی علیه آنتی ژنها(آلرژی زا) که به خودی خود بی ضرر هستند ایجاد می شود با توجه به مطالعات انجام شده در سال های اخیر به نظر می رسد شیوع آلرژی در جهان روبه افزایش است و دلیل افزایش شیوع این بیماری به طور دقیق مشخص نیست ، اما می توان آن را با تغییرات به وجود آمده در روش زندگی انسانها مرتبط دانست به طور یقین دلیل ایجاد بیماریهای آلرژیک تماس فرد آلرژیک با مواد آلرژی زا است .
گرده گیاهان، موادخوراکی، مواد آلرژی زای داخل خانه و مواد آلرژی زا شغلی از جمله مواد آلرژی زا هستند که در افراد مستعد باعث ایجاد آلرژی می شوند نشانه‌های آلرژی را می‌توان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد تقسیم نمود.
واکنش خفیف، شامل نشانه‌هایی است که یک ناحیه از بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مانند التهاب، خارش و آبریزش از چشم. علایم خفیف به بخش‌های دیگر بدن منتقل نمی‌شوند.
نشانه واکنش متوسط، در بخش‌های مختلف بدن منتشر می‌شوند و خارش چشم ممکن است به خارش گلو و تنگی نفس هم منجر شود.
عکس‌العمل حاد که آنافیلاکسی (anaphylaxis) نام دارد، نادر است و یک موقعیت خطرناک و از جمله مواردی است که درمیان فوریت‌های پزشکی قرار دارند. در چنین مواردی، آلرژی در تمام بدن منتشر می‌شود. این حالت ممکن است با مجموعه‌ای از حملات خارش چشم و صورت آغاز شود و در عرض چند دقیقه، به سرعت در تمام بدن پخش شود و علایم جدی‌تری چون درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به دنبال داشته و در عین حال درجه التهاب مجاری تنفسی و گوارشی به حدی برسد که تنفس و بلع بسیار مشکل شود.
آشفتگی ذهنی و سرگیجه نیز از جمله علایم حساسیت هستند زیرا مشکل آنافیلاکسی باعث کاهش شدید فشار خون نیز می‌شود.
اگر به آلرژی‌های بهاری مبتلا هستید، احتمالاً کار چندانی برای خلاص شدن از این شرایط نمی‌توانید انجام دهید. گاهی اوقات آنها خود به خود بهبود می‌یابند، اما اگر این گونه نیست باید بر روش‌های تسکین علائم متمرکز شوید.
اگر تمایلی به مصرف آنتی‌هیستامین‌های دارویی ندارید می‌توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- بسته نگه داشتن پنجره‌ها و نصب تصفیه کننده‌های هوا در خانه
- استفاده از مکمل گیاه دارویی Butterbur که مطالعات نشان داده‌اند ممکن است به عنوان یک آنتی‌هیستامین عمل کند
- دوش گرفتن برای پاکسازی هر گونه عامل آلرژی‌زا که ممکن است هنگام حضور در خارج خانه با آنها در تماس بوده باشید
- استفاده از ماسک جراحی که می‌تواند به طور قابل توجهی میزان ورود عوامل آلرژی‌زا از طریق تنفس را کاهش دهد
- نوشیدن مایعات فراوان برای کمک به کاهش غلظت مخاط در مسیرهای هوایی و تسکین علائم
- طب سوزنی
- پروبیوتیک ها
- ویتامین C
- روغن نعناع بیابانی
آنفلوآنزای معده (گاستروانتریت)
ویروس‌های ماه‌های سرد سال گاهی اوقات می‌توانند فعال باقی مانده و گروه‌های خاص را در معرض خطر بیشتری قرار دهند. اما در بسیاری موارد، به ویژه در بهار یا تابستان، آنچه شبیه به یک آنفلوآنزای معده به نظر می‌رسد در واقع گاستروانتریت است.
گاستروانتریت به التهاب معده‌ای روده‌ای گفته می‌شود که می‌تواند به اسهال، کرامپ های شکمی، حالت تهوع و بی اشتهایی منجر شود. این شرایط اغلب در نتیجه یک عفونت ویروسی یا باکتریایی شکل می‌گیرد.
گاستروانتریت ویروسی بسیار مسری است و به واسطه دست‌های نشسته یا به اشتراک گذاشتن غذا، نوشیدنی یا لوازم غذاخوری با فرد آلوده به افراد دیگر منتقل می‌شود. همچنین، تماس با سطوحی که فرد آلوده با آنها در تماس بوده است می‌تواند موجب انتقال بیماری شود.
در تماس بودن با باکتری‌هایی مانند سالمونلا یا ئی.کولای می‌تواند موجب گاستروانتریت باکتریایی شود. در فصل بهار به واسطه گرم شدن هوا خطر این شرایط افزایش می‌یابد زیرا رشد باکتری‌ها تسهیل می‌شود و مصرف غذای آلوده یا تماس با سطوح آلوده می‌تواند موجب ابتلاء به بیماری شود.
شما می‌توانید خطر گاستروانتریت را با مد نظر قرار دادن موارد زیر کاهش دهید:
- شستشوی منظم دست‌ها به ویژه زمانی که از بیرون به خانه می آیید، هنگام آماده کردن غذا یا پیش از غذا خوردن
- پختن گوشت به میزان کافی و پرهیز از مصرف گوشت نیم پز یا خام
-قرار ندادن گوشت و مواد غذایی پخته در ظروف نشسته که گوشت خام در آنها بوده است
-شستن و ضدعفونی کردن پیشخوان آشپزخانه
- عدم مصرف آب تصفیه نشده
اگر با علائم آنفلوآنزای معده مواجه هستید به پزشک مراجعه کنید. متأسفانه عفونت باید دوره خود را طی کند که معمولاً چند روز طول می‌کشد. استراحت، مصرف مایعات فراوان، و خوردن غذاهایی با گوارش راحت مانند سوپ پیش از مصرف غذاهای سنگین‌تر مانند برنج می‌تواند کمک بیشتری به شما کند.
آسم
آسم آلرژیک تقریبا 50 درصد بزرگسالان مبتلا به آسم و 90 درصد کودکان مبتلا به آسم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آسم یک بیماری شایع و غیر مسری است که در آن مجاری تنفسی ملتهب شده و ورود و خروج هوا دشوار می‌شود. آسم آلرژیک اغلب در فصل بهار به دلیل وجود آلرژن‌های خاص دیده می‌شود و حساسیت بیشتری در مجاری تنفسی به‌وجود می آورد.
حملات آسم به صورت تنگی نفس و خس خس سینه بروز می‌کند. در این بیماری مزمن، پوشش لوله‌های برونش متورم می‌شوند، مجاری تنفسی تنگ شده و جریان هوای داخل و خارج شده از ریه کاهش می‌یابد.
علل آسم به‌طور کامل شناخته‌شده نیست، علاوه بر آلرژن‌های محیطی مانند گل‌ولای و گرده، عواملی مانند مواد حساسیت‌زا، دود سیگار و مواد شیمیایی سبب تحریک این عارضه می‌شوند.
از مهمترین عوامل محرک بیماری آسم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگهداری حیوانات خانگی و به طور کلی تماس با موی حیوانات
- استفاده از لباس‌های پوست و پشم طبیعی
- گرد و غبار موجود در خانه و مبلمان
- دود ناشی از تنباکو
- آلودگی هوا
- انواع محرک‌های شیمیایی
- لوازم بهداشتی شیمیایی
- انواع آلرژن مانند گرده
شرایطی مانند استرس، احساس خشم و ترس می‌تواند این عارضه را تشدید کند.
برخی از مهمترین راهکارهای مقابله با آسم آلرژیک ناشی از فصل بهار عبارتند از:
- کاهش رطوبت به کمتر از 40 درصد
- استفاده از ماسک فیلترکننده
- اجتناب از قرار گرفتن‌های غیر ضروری در محیط آزاد
- استفاده از تهویه هوا در منزل
- تمرکز و مدیریت استرس
- استفاده از مواد طبیعی با خاصیت ضد التهابی مانند زردچوبه، سیر، زنجبیل و مکمل‌های امگا 3
گلودرد استرپتوکوکی
گلودرد استرپتوکوکی به واسطه تماس با باکتری استرپتوکوک شکل می‌گیرد. همانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا، این بیماری می‌تواند در هر زمان از سال افراد را تحت تأثیر قرار دهد، اما طی فصل بهار شایع‌تر است.
گلودرد استرپتوکوکی بسیار مسری است و به واسطه تماس مستقیم یا تنفس قطره‌های آب آلوده ناشی از عطسه یا سرفه فرد آلوده سرایت می‌کند. همچنین، به اشتراک گذاشتن غذا یا لوازم یا تماس با اشیایی که فرد آلوده با آنها تماس داشته است می‌تواند به انتقال بیماری منجر شود.
از آنجایی که گلودرد استرپتوکوکی یک عفونت باکتریایی است روند درمان با آنتی بیوتیک های تجویزی بهتر سپری می‌شود. گاهی اوقات، برخی مواد غذایی مانند سیر، عسل مانوکا، پیاز، و دارچین به واسطه خواص آنتی بیوتیکی خود مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما معمولاً از قدرت کافی برای درمان مؤثر گلودرد استرپتوکوکی برخوردار نیستند.
از این رو، درمان‌های طبیعی بیشتر بر کاهش درد متمرکز هستند، در شرایطی که آنتی بیوتیک های تجویزی به باکتری‌ها حمله می‌کنند.
برای درمان گلودرد استرپتوکوکی می‌توانید اقدامات زیر را مد نظر قرار دهید:
- نوشیدن مایعات سرد یا گرم
- مصرف غذاهای سرد و نرم
- غرغره کردن آب نمک
- مکیدن یخ یا داروهای مکیدنی
- جوشانده‌های خانگی یا اسپری‌های گلو حاوی گیاهان دارویی مانند ریشه مارشملو، ریشه شیرین بیان، مریم گلی، و اکیناسه
- نوشیدن آب گرم و تونیک سرکه سیب
اختلال خلقی فصلی
اختلال خلقی فصلی بیشتر افراد را در فصل‌های پاییز و زمستان تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما بهار و تابستان نیز می‌توانند تأثیر منفی بر خلق و خوی انسان داشته باشند. تقریباً ۱۰ درصد افراد مبتلا به اختلال خلقی فصلی علائم افسردگی را در روزهای طولانی‌تر و روشن‌تر سال تجربه می‌کنند که به اختلال خلقی فصلی معکوس ارجاع می‌شود.
اختلال خلقی فصلی بهاری یا تابستانی بین افرادی که در نزدیکی خط استوا ساکن هستند، شایع‌تر است. اگرچه دلیل بروز این علائم افسردگی فصلی نامشخص است، آنها می‌توانند با موارد زیر در ارتباط باشند:
- افزایش دما و رطوبت که ناراحتی بیشتر را موجب می‌شود
- اختلال در برنامه‌ها (عادات غذا خوردن متفاوت و حضور افراد بیشتر در خارج از خانه و خیابان‌ها)
- مشکلات مربوط به تصویر بدن (در هوای گرم لباس‌های کمتری به تن می‌کنیم که به عنوان مثال می‌تواند برخی مشکلات پوستی را نمایان سازد)
- نگرانی‌های مالی (افزایش هزینه‌ها ناشی از فعالیت‌های تابستانی)
برای بهبود خلق و خو و پرهیز از مشکلات احتمالی در بهار و تابستان می‌توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- با یک متخصص صحبت کنید.
- برای پیشگیری از تجربیات یا شرایطی که ممکن است شما را ناراحت کنند، برنامه ریزی های لازم را از پیش انجام دهید.
- به میزان کافی بخوابید. روزهای بلند، شب‌های کوتاه، رویدادهای تابستانی و تعطیلات می‌توانند در خواب انسان اختلال ایجاد کنند که می‌تواند اثر منفی بر خلق و خو داشته باشد.
- ورزش منظم را فراموش نکنید. فعالیت بدنی منظم می‌تواند از بروز علائم افسردگی پیشگیری کند.
*با توجه به موارد ذکر شده و چرخش ویروس کرونا در جامعه بهتر است پس از دیدن علائمی از این قبیل به پزشک متخصص(گوش،حلق و بینی یا عفونی) مراجعه کنید و به تشخیص پزشک های عمومی اکتفا نکنید.
