گسترش خشونت عادی نیست!

به برخی اخبار هــولناک چند وقت اخیر که هر کدام موی بر تن آدمی سیخ می‌کند، بنگریم: یکی با داس و دیگری با تبر به جان دخترش می‌افتد، آن یکی سر دختر عمویش را از تن جدا می‌کند، دیگری فرزندانش را سلاخی می‌کند و جسد تکه تکه شده او را در سطلل زباله می‌گذارد، آن یکی به راحتی آب خوردن رگ گردن پلیس را می‌زند و حالا هم در یک خبر هولناک و ویرانگر دیگر یکی پیدا شده که سر از تن دختری نوجوان جدا کرده و آن را در خیابان می‌چرخاند. این اخبار در کنار اخبار و تصاویر روزانه‌ای که از قمه کشی و دعواهای خیابانی و کیف قاپی و دزدهای غیرمعمول و امثالهم به گوش می‌رسد زنگ خطری برای جامعه است.

در گسترش روزافزون خشونت در جامعه امروز ایران عوامل بسیاری نقش دارند که از مهمترین آنها می‌توان به : - فقر (‌چه در شکل اقتصادی و چه فرهنگی) را می‌توان مهمترین عامل رشد خشونت در جامعه دانست. - در سال‌های اخیر برخی کارگردانان سینما و سریال و برخی بلاگرهای اینستاگرامی برای جذب مخاطب بیشتر شروع به ساخت آثار کم‌ارزش و بی‌ارزش [اما پر سر و صدا] با موضوع الوات و اراذل و اوباش کردند و شکل و صورت جدیدی از الواتی و قمه کشی را به تصویر کشیدند. این ژانر مبتذل «سینمایی- اینستاگرامی» از سوی نسل جوان و نوجوان با دقت دنبال شد و به صورت الگویی برای تقلید درآمد.

 حالا دانش آموز امروزی نه شاعران و هنرمندان و ورزشکاران موفق بلکه «کَسگم» و تکه کلام «فلان لات مغز زنگ زده» و «لات‌های به قتل رسیده»[که در فضای مجازی مقام آنها بالاتر از هر شهیدی تصویر می‌شود] را به عنوان الگوی خود می‌شناسد و سعی در تقلید از او دارد. - نظام آموزشی ما که قرار است شهروندی «جامعه پذیر» و «تربیت شده» تحویل اجتماع دهد به دلایل متعدد [متون ناکارآمد، مدیریت شعاری مدارس و مشکلات معلمان و..] توان انجام چنین وظیفه‌ای را ندارد. – رسانه‌های جمعی مانند تلویزیون که باید در زمینه فرهنگ عمومی فعالیت نمایند، خود عموما به ابزار تبلیغ بی‌فرهنگی بدل شده‌اند.

از صداوسیما تا رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور اگر یک کارکرد اجتماعی مشترک داشته باشند همان پاشیدن بذر کینه و خشونت میان اقوام و خانواده‌ها و سبک‌های زندگی متفاوت در جامعه است. - ناامیدی از خانواده و اجتماع یکی دیگر از دلایل گسترش خشونت در جامعه است. فردی که امیدی به آینده ندارد کم کم به انسانی پرخاشگر تبدیل می‌شود. - سازمان‌هایی که به نام اشاعه فرهنگ بودجه‌های کلان دریافت می‌کنند اما در عمل به گسترش خشونت و روبه‌روی هم قرار دادن آحاد جامعه اقدام می‌کنند.

 این عوامل و مجموعه دیگری از عوامل از قبیل گسترش رسانه‌های مجازی بدون ایجاد بنیان‌های فرهنگی لازم و در مرحله گذار بودن جامعه و توزیع نامتوازن لذت جنسی و مشکلات آسیب‌های روانی درمان نشده و... باعث گسترش روزافزون خشونت در جامعه می‌شوند.فرهاد قنبری فعال حوزه فرهنگی/ روزنامه آرمان ملی