طی سالهای اخیر تقاضای بسیار زیادی از طرف مردم برای دریافت انواع خدمات زیبایی دیده میشود و شاید این موضوع به واسطه رشد تکنولوژی و همین طور گسترش شبکههای ماهوارهای و مجازی و غیره باشد لذا بدین ترتیب در برخی مسائل از جمله زیبایی بر باور و فرهنگ مردم تاثیر منفی گذاشته است
شفاآنلاین>سلامت>پیکر دختر نخبه اهوازی که چندی پیش در پی مداخلات افراد فاقد صلاحیت و تخصص
پزشکی در امور زیبایی، دچار مرگ مغزی شده بود پس از رضایت خانواده برای
اهدا اعضا و نجات جان بیماران، اکنون در خاک آرمیده است لذا با توجه به
اهمیت این موضوع و رواج ورود افراد فاقد صلاحیت حرفه پزشکی در امور تخصصی و
زیبایی که باعث بروز این مشکلات ناگوار و غیر قابل جبران میشود در
اینباره با دکتر فرهاد سلطانی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز و یکی
از پزشکان مطلع از حقایق این ماجرای ناگوار گفتگو کرده ایم.
به گزارش شفاآنلاین: در ابتدا معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز در اینباره میگوید: دختر جوان و نخبه اهوازی (رتبه۷۰ کنکور) چند روز پیش برای انجام عمل زیبایی به یک مرکز درمانی در شهر اهواز مراجعه میکند و متاسفانه در آنجا به دنبال تزریق داروی بیحسی توسط فرد فاقد صلاحیت و اینکه احتمالا بیش از حد معمول بوده یا نسبت به دارو حساسیت داشته، در همان محل ایست قلبی و تنفسی میکند.
دکتر فرهاد سلطانی افزود: اقدامات اولیه و احیاء پس از گذشت مدتی توسط پرسنل اورژانس انجام میشود و سپس به بیمارستان امام خمینی اهواز انتقال و در آنجا نیز اقدامات احیاء ادامه پیدا میکند ولی طبق یک اصل علمی از آنجایی که ایست قلبی خارج از بیمارستان اتفاق افتاده است، متاسفانه شانس نجات بیمار کاهش پیدا میکند.
وی گفت: در هر حال ثانیهها، برای
احیاء قلب و ریه مهم است و فرد هر چه سریعتر به مرکز درمانی مجهز مراجعه کند، امکان زنده بودن و کاهش آسیب مغزی در اثر نرسیدن اکسیژن به مغز بیشتر خواهد بود.
دکتر سلطانی در ادامه گفت: اقداماتی که درپی این رخداد ما انجام دادیم این است که فرد خاطی یا همان فرد فاقد صلاحیت را احضار کردیم و پس از بررسی و دریافت توضیحات، وی را به مراجع قضائی معرفی کردیم و در ادامه جهت بررسیهای بعدی و دقیقتر همان روز بعد از حادثه مطب وی پلمب شد و پرونده به کمیسیون ماده یازده ارجاع و همچنین اظهارات خانواده این دختر دریافت و ثبت شد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز ادامه داد: این مشکلات در حوزه زیبایی وجود دارد و در کنار آن در حوزه طب سنتی نیز ورود افراد غیر متخصص بسیار افزایش یافته است که لازم است ورود جدی و برخورد قوی انجام شود لذا باید نقش رسانهها در اینباره بسیار پر رنگ باشد و از راههای مختلف آگاهی مردم در این خصوص افزایش یابد.
وی اظهار کرد: طی سالهای اخیر تقاضای بسیار زیادی از طرف مردم برای دریافت انواع خدمات زیبایی دیده میشود و شاید این موضوع به واسطه رشد تکنولوژی و همین طور گسترش شبکههای ماهوارهای و مجازی و غیره باشد لذا بدین ترتیب در برخی مسائل از جمله زیبایی بر باور و فرهنگ مردم تاثیر منفی گذاشته است.
به گفته دکتر سلطانی، این تبلیغات گسترده سبب شده است که گرایش به موضوعات زیبایی در کشور افزایش پیدا کند، غافل از اینکه اغلب این تبلیغات فریبکارانه، اغواگرانه و غیر علمی است. بدین ترتیب با توجه به اینکه پول و کسب درآمد در این حوزه وجود دارد و مسائل اقتصادی و تجارت مطرح است در واقع فعالیت مراکز غیر مجاز و فاقد مجوز در کنار کلینیکها و مراکزی که با حضور پزشک متخصص و به صورت علمی کار میکنند، گسترش پیدا کرده است.
وی بیان کرد: افراد متخلفی که در حوزه زیبایی ورود کردهاند در هر حال به مسئله اقتصادی و کسب درآمد خویش توجه میکنند و این نکته جامعه پزشکی، مردم، وزارت بهداشت و درمان را با معضل جدی مواجه کرده است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز مطرح کرد: متاسفانه شاهد این هستیم که افراد پس از انجام اعمال زیبایی و مداخلات توسط افراد فاقد صلاحیت و غیر متخصص دچار عوارض غیر قابل جبران و پشیمانی شدهاند و همانطور که مشاهده میشود حتی در برخی موارد شاهد فوت هموطنانی هستیم که در مراکز غیر مجاز این اقدامات را انجام دادهاند و بدین ترتیب پروندههای متعددی نیز در اینباره در مراکز قضائی درحال پیگیری است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت: از آنجا که این موضوع یک موضوع چندوجهی است نیاز به بررسی آسیب شناسانه و جدی دارد و برخورد موردی کفایت نمیکند و باید آگاهی مردم افزایش پیدا کند و باید به مواردی که به سطح سواد جامعه بستگی دارد باید دقت بیشتری شود.
هدف باید آشنایی مردم با مراکز مجاز درمانی باشد
وی تصریح کرد: هدف باید آشنایی مردم با مراکز مجاز درمانی باشد و باید نسبت به مشکلاتی که در مراکز غیر مجاز ایجاد میشود آگاهی پیدا کنند.
دکتر سلطانی متذکر شد: مردم باید بدانند که حق و حقوق خویش را به چه شکلی دنبال کنند لذا لازم است بدانیم که اگر شکایتی در حوزه تعرفه و دریافت وجه اضافه از بیماران در مراکز درمانی وجود دارد، باید از طریق سامانه ۱۹۰ پیگیری کرده و یا به واحد رسیدگی به شکایات که در معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی کشور مستقر است، مراجعه کنند و در صورتی که اعتراضی مربوط به خطای پزشکی دارند باید به سازمان نظام پزشکی مراجعه کنند و چنانچه افراد فاقد صلاحیت یعنی افراد بدون هیچ تابلو و آدرسی در یک آپارتمان و فقط از طریق فضای مجازی افراد را جذب میکنند به دلیل اینکه فاقد پروانه و مجوزهای لازم صادر شده از سوی معاونت درمان هستند، شکایتی از آنها وجود دارد باید در دادگاه مطرح شود.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز ادامه داد: افرادی که به صورت مجاز اقدامات زیبایی و درمانی را انجام میدهند، اغلب در کلینیکها و درمانگاههای تخصصی پوست و مو، مطبهای پزشکان متخصص، مراکزجراحی محدود و یا بیمارستانها است و تمام پزشکان موظف به نصب تابلو در محل کار و طبابت خود هستند و باید پروانه و مجوز طبابت خود را در معرض دید عموم قرار دهند. در امور درمانی و زیبایی نیز هیچگونه پنهان کاری وجود ندارد و ما فهرست کلینیک ها، مطبها و درمانگاههای مجاز را در معاونت درمان داریم و اگر شک و شبههای وجود دارد، مردم میتوانند از معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی استعلام و کسب اطلاع کنند.
وی عنوان کرد: افرادی که بیماران را بدون مجوز و تابلو از طریق تبلیغات و فضای مجازی جذب میکنند و صلاحیت ندارند، در صورت انجام عمل میتوانند بیماران را دچار مشکلات غیر قابل جبرانی کنند زیرا صلاحیت علمی و آموزشی ندارند و حتی ممکن است که در مورد داروی بیحسی موضعی که برای بیمار تزریق میشود بجز نام دارو اطلاعات دیگری نداشته باشند واز اینکه چه عوارض و پیامدهایی دارد و چه اتفاقاتی ممکن است برای فرد بیفتد بیاطلاعاند و افراد فاقد تخصص و صلاحیت حرفهای از حساسیت و بیماریهای زمینهای مانند دیابت، آسم، فشارخون و... که فرد دارد بیاطلاعاند و نمیدانند در شرایط حساس که جان مراجعهکننده در خطر است، چه اقدامی بکنند.
دکتر سلطانی هشدار داد: این در ظاهر مطبهای زیر زمینی و به ظاهر کلینیک با آن دسته از مراکزی که با حضور و نظارت پزشک متخصص اداره میشود، فاصله دارند و طبیعی است که اگر ما این مسائل را ندانیم، باید شاهد موارد ناگوار این چنینی باشیم.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز میگوید: واحد نظارت بر درمان معمولا به صورت دورهای برنامههای بازدید دارد که محله به محله و کلینیک به کلینیک، مواردی که پروانه دارند را سرکشی و نظارت میکند و مطبها را از لحاظ داشتن تجهیزات و امکانات و داروهای احیاء چک میکند. این مراکز درمانی و کلینیکهای دارای مجوز چنانچه نقص و موردی داشته باشند حتما با آنها برخورد خواهد شد. موارد غیر مجاز را نیز از طریق اطلاعاتی که میرسد معمولا ورود کرده و پلمب خواهد شد ولیکن مجددا این اقدامات مداخلهای را اغلب به صورت مخفیانه در جای دیگری ادامه میدهند.
وی ادامه داد: ضروری است که افراد در این زمینه آگاهی کافی داشته باشند تا اسیر این فریبکاریها نشوند و بتوانند تشخیص درست دهند که اعمال جراحی را در کجا و توسط چه کسی انجام دهند زیرا بسیاری از اعمال جراحی زیبایی، نیاز به دانش علمی، تجربه و تشخیص درست دارند.
متاسفانه این عمل در مطب پزشک عمومی صورت گرفته است
در ادامه نیز با یکی از پزشکان مطلع که خواست نامی از وی منتشر نشود گفتگو کردیم، وی گفت: متاسفانه عمل زیبایی انجام شده بر روی دختر جوان (مهرنوش جعفری)، در مطب پزشک عمومی صورت گرفته است، محلی که کنار تابلوی مطب متخصص تغذیه، عنوان کلینیک پوست و لیزر نیز روی تابلوی دیگری درج شده است!
وی افزود: در مورد این دختر جوان متاسفانه هیچ پزشکی آن روز در آن محل حضور نداشته است و کارها توسط تکنسین که احتمالا مدرک مهندسی پزشکی داشته، صورت گرفته است ونکته مهم دیگر اینکه، به گفته دکتر «ح» (صاحب این مطب)، یکی از اتاقهای این مطب به پزشک عمومی دیگری برای اعمال زیبایی کرایه داده شده و ایشان نیز همان زمان در مطب حاضر نبوده است.
این پزشک مطلع مطرح کرد: طبق اطلاعی که دارم این مطب اسمی و ظاهری مربوط به آن پزشک است و درواقع به صورت قرار دادن پروانه، برای افراد غیر پزشک، محلی جهت انجام اعمال زیبایی شده است که تخلف بسیار بزرگی محسوب میشود. آقای دکتر «ص»، شخصی که همیشه از مطبهای دیگران اتاق اجاره کرده و آنها را به تکنسینها اجاره میداد، مسئول این اتفاق است.
وی درخصوص تزریق بیش از حد مجاز ماده بیحسی (لیدوکایین) گفت: جهت آمادهسازی این دختر پس از تزریق ۲۵ سی سی لیدوکایین به ناحیه سینه اش، متاسفانه دچار تشنج، ایست قلبی و تنفسی میشود اما تکنسین که در حال انجام کار بوده با توجه به نداشتن علم و تجربه نسبت به این موضوع و ترس شدید به خاطر تخلف آشکار متاسفانه از تماس با اورژانس۱۱۵ و کمک گرفتن امتناع میکند.
این پزشک مطلع ادامه داد: مادر این دختر از دوستشان که پزشک بوده به صورت تلفنی سوال میکند که چه کاری انجام دهند که ایشان راهنمایی میکند، سریع باید هیدروکورتیزون تزریق کنند که متاسفانه در مطب این دارو موجود نبوده است.
این پزشک مطلع که خواست نامش فاش نشود، اضافه کرد: آنان بعد از ۲۰ دقیقه با ۱۱۵ تماس میگیرند؛ اورژانس در ابتدا تجهیزات به همراه نداشته و چون مطب در طبقه هفتم ساختمان واقع است، دقایق حیاتی زیادی از دست میرود. عملیات احیا و لولهگذاری تنفسی در محل انجام میشود و در نهایت دختر بیگناه به بیمارستان امام خمینی که فاصله بسیار کمی (حدود۳ دقیقه) تا محل مطب دارد، منتقل میشود. در بیمارستان حدود ۲۵ دقیقه احیا انجام میگیرد که متاسفانه به دلیل زمان طولانی ایست قلبی و نرسیدن اکسیژن به مغز، این دختر بیگناه دچار مرگ مغزی میشود.
وی گفت: حتی اگر همان موقع در اولین لحظات با اورژانس تماس میگرفتند، شاید الان این دختر جوان و نخبه زنده بود و از نظر من این یک قتل است.
این پزشک مطلع به تخلفات مشهود این پرونده اشاره کرد و گفت: تابلوی کلینیک پوست برای پزشک عمومی یا متخصص تغذیه کاملا غیر قانونی و گول زننده است (البته متاسفانه اخیرا در سطح شهر به علتعدم نظارت سازمان نظام پزشکی، اغلب پزشکان عمومی تابلوی «پزشک پوست، مو و زیبایی» نصب کرده اند) و همین باعث گمراهی مردم میشود.
وی گفت: اقدامات زیبایی از جمله تزریق چربی توسط پزشک عمومی، ممنوع بوده است ولی هیچ نظارتی انجام نمیشود و متاسفانه هر روز در مطب پزشکان عمومی و حتی آرایشگاهها این اقدامات مداخلهای در حال انجام است در حالیکه فقط جراح پلاستیک و متخصص پوست اجازه انجام اینگونه اعمال را در شرایط و محل مناسب دارد.
وی در ادامه متذکر شد: انجام این کار توسط تکنسین یک تخلف واضح است، کرایه دادن مطب به دیگران (با وجود اینکه آن فرد یا پزشک معروف به این است که در چند نقطه شهر اتاق کرایه میکند و تکنسین میگذارد تا برایش کار کند)، حضور نداشتن پزشک در مطب (تا زمانی که پزشک در مطب حاضر نباشد هیچ کاری برای بیمار نباید انجام شود)، همچنین دیر تماس گرفتن با اورژانس، همه این مسائل نیازمند پیگرد و برخورد جدی با خطاکاران است.
وی افزود: نبود دارو و لوازم مورد نیاز برای احیا بیمار که باید همیشه در تجهیزات تمام مطبها وجود داشته باشد و نظارت بر آن که وظیفه معاونت درمان دانشگاه است، تخلف دیگر است؛ با توجه به اینکه پزشک صاحب مطب از اعضا هیئت علمی رشته تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی اهواز است و قبلا نیز مسئولیتی در دانشگاه داشته است، به نظر میرسد که قصد سرپوش گذاشتن بر این موضوع وجود دارد چون در ابتدای اطلاعرسانی ها، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، محل این رخداد را در یک درمانگاه یا کلینیک عنوان کرد و علت آن را تزریق داروی بیهوشی ذکر نمود، در شرایطی که محل آن یک مطب شخصی متعلق به یک پزشک عمومی با مدرک دکترای تخصصی تغذیه بوده است که تحت اجاره یک پزشک عمومی دیگر است.
به اعتقاد این فرد مطلع، معاونت درمان نیز بخاطر نظارت نکردن بر تخلف نصب تابلوی کلینیک پوست و لیزر، مقصر است؛ چرا که این تابلو میتواند بیماران و مراجعان را فریب دهد. با تصویب سازمان نظام پزشکی، به تازگی پزشکان عمومی میتوانند در زمینه انجام تزریق فیلر (ژل)، بوتاکس و لیزر تبلیغات انجام دهند در حالی آنان طی دوره تحصیل در رشته پزشکی عمومی آموزشی در این زمینه نداشتهاند و صرفا دورههای یکی دو روزه توسط شرکتهای فروشنده ژل و بوتاکس و لیزر گذراندهاند که مورد تایید وزارت بهداشت نیست. بسیاری از مسئولان نظام پزشکی از میان پزشکان عمومی هستند و افراد ذی نفع در این مسئله وجود دارد و همین قضیه باعث آسیب شدید به بیماران شده و البته باعث تبلیغات زیاد و القای نیاز به اعمال زیبایی شده است.
مقصر اصلی این اتفاق دستگاه نظارت بر بهداشت و درمان است
همچنین پدر مهرنوش نیز در گفتگو با ایلنا خاطرنشان کرده است که در برابر وداع با دخترم و اهدا اعضا بدن او، ابتدا مقاومت کردم و گفتم نه این همه وجود من است ولی وقتی به خودم آمدم، دیدم صاحب اصلی دخترم خداست و گفتم خدایا مالک تو هستی اگر دوست داشتی دوباره به من ببخشش اگر نخواستی این امانت را از ما بگیر. در نهایت اعضای بدن «مهرنوش»ام را اهدا کردم که به انسانهای دیگری حیات دوباره ببخشد.
محمود، عموی مهرنوش هم گفت: برادرزادهام در مدرسه نخبگان اهواز درس میخواند، سال گذشته با رتبه ۷۰ توانست دانشجوی حقوق دانشکده شهید بهشتی تهران شود. روز حادثه تکنسین دکتر به زن برادرم میگوید دخترتان را برای جراحی آماده میکنم تا پزشک بیاید. بعد مهرنوش را به اتاق عمل میبرد، آن طور که شنیدم ۲۵ سی سی داروی بیحسی موضعی به او تزریق میشود. مهرنوش بعد از تزریق دارو، دچار تشنج و ایست قلبی میشود. نیم ساعت بعد این تکنسین زن به مادر مهرنوش میگوید حال مهرنوش خوب نیست. وقتی زن برادرم میخواهد با دوستش که پزشک بوده و در همان منطقه زندگی میکرده خبر بدهد که بیاید این خانم اجازه نمیدهد و میگوید جو را متشنج نکن.
وی گفت: بالاخره همان پزشکی که دوست زن برادرم بود خودش را سریع به مطب میرساند و با اورژانس هم تماس میگیرند. این خانم حتی بعد از اتفاقی که افتاد، هیچ دارو و تجهیزاتی برای احیای بیمار نداشته و وقتی پزشک حاضر در صحنه از وی دارو و تجهیزات برای احیای مهرنوش میخواهد ندارد. اورژانس هم با تاخیر به محل میرسد، آن هم بدون تجهیزات و زمانی که همان پزشک از آنها نیز تجهیزات میخواهد میگویند داخل خودرو جا گذاشتهایم و نگهبان ساختمان بلافاصله میرود و کیف تجهیزات را میآورد. انگار همه چیز آن روز دست به دست هم میدهد تا مهرنوش به این حال و روز بیفتد.
اورژانس آمد اما بدون تجهیزات
عموی مهرنوش گفت: چرا عوامل اورژانس بدون تحهیزات بالای سر یک بیمار با وضعیت وخیم حاضر میشود؟ در حالی که باید تجهیزات همیشه همراهشان باشد. بالاخره مهرنوش در بیمارستان امام خمینی اهواز احیا شد شاید اگر همان لحظه در مطب به موقع به وی رسیدگی میشد این اتفاق برایش نمیافتاد و دچار مرگ مغزی نمیشد.
مقصر اصلی این اتفاق را دستگاههای نظارتی میدانم
مسعود، پدر مهرنوش مقصر اصلی این اتفاق را دستگاههای نظارت بر بهداشت و درمان دانسته و گفت: نهاد یا دستگاههای ناظر بر کادر بهداشت و درمان و سلامت مردم باید به گونهای نظارت کنند که هرکسی نتواند در اقدامات پزشکی دخالت کند و پزشکها محل کار و یا پروانهشان را به خاطر پول در اختیار افراد غیر پزشک نگذارند که وقتی اتفاقی افتاد، اظهار بیاطلاعی کنند.
مسعود جعفری ادامه داد: پزشکی که صاحب مطب بود را حدود ۲۲ سالی میشود که میشناسمش و بعد از اتفاقی که برای دخترم افتاد تماس گرفتم و گفتم به اطمینان شما مهرنوش به آنجا آمد. همسرم به محض اینکه وارد مطب میشود میپرسد دکتر کجاست؟ که همین خانم دستیار پزشک میگوید تو مسیر است و دارد میآید. بعدا که با همان پزشک تماس گرفتیم گفت از این موضوع بیخبر است و دستیارش تماسی با وی نداشته است.
وی گفت: همین خانمی که مسبب مرگ مغزی دخترم شد اعلام کرده ما بار اولمان نیست که عمل زیبایی انجام میدهیم بارها و بارها این کار را کردهایم. عمل زیبایی دخترم خیلی جزیی بود اما وقتی حالش بد میشود تجهیزاتی برای احیاء مهرنوش در مطب وجود نداشت.
پدر مهرنوش عنوان کرد: شاید اگر همان لحظات اول به همسرم اجازه داده میشد تا به ۱۱۵ زنگ بزند و یا در همان ساختمان پزشکان از افراد متخصص کمک خواسته میشد این اتفاق برای مهرنوش نمیافتاد.
پس از حادثه تابلوی مطب و بنرهای تبلیغاتی را جمعآوری کردند!
وی اضافه کرد: بعد از این اتفاق تابلوی مطب که بر روی آن نوشته شده بود متخصص تغذیه و کلینیک زیبایی و پوست و بنرهایی که از عملهای انجام شده بر در و دیوار مطب چسبانده شده بود را جمعآوری کردند. از این افراد شکایت کردهام که امیدوارم به سزای اعمالشان برسند. متاسفانه برخی پزشکان در اهواز پروانه کارشان را اجاره میدهند و خودشان اصلا در مطب حضور پیدا نمیکنند.
پدر مهرنوش، قربانی این رخداد ناگوار و تلخ، سه نفر را در مرگ مغزی دخترش مقصر دانست و اضافه کرد: اول پزشکی که مطب به نامش است، دوم فردی که به عنوان پزشک نامش داخل بنرهای عملهای زیبایی بود و سوم خانمی که بدون حضور این دو پزشک شروع به تزریق داروی بیهوشی و اقدامات اولیه عمل میکند البته این خانم مدعی است با پزشک تماس گرفته اما او جواب نداده در صورتی که پزشک مربوط میگوید تماسی با او گرفته نشده است.
در پایان باید گفت که متاسفانه افزایش انجام عملهای زیبایی به یکی از مشکلات در حال گسترش کشور تبدیل شده است. بیشک مردم باید دقیق بدانند به چه کسی، کجا و برای چه کاری مراجعه میکنند. مردم به افراد فاقد دانش و تجربه کافی، همچنین به آرایشگاهها و افرادی که در حقیقت صلاحیت ندارند، جهت درمانهای زیبایی مراجعه نکنند. جراحیهای زیبایی مختلف مانند تزریق چربی، جراحی بینی، لیپوساکشن و... اگر در جایی غیر مطمئن و بدون افراد دارای صلاحیت انجام شود، عارضه و مخاطره حتی مرگ ایجاد میکند. وزارت بهداشت نیز باید نظارت بیشتری به این موضوع داشته باشد. باید پرسید چرا در ایران بیش از کل اروپا و بسیاری از کشورهای دنیا، دستگاه لیزر وجود دارد؟ همین عرضه زیاد، نیازمند تقاضای فراوان است. تبلیغات گستردهای که در فضای مجازی در این باره میشود (اقدامات زیبایی) باعث فریب بسیاری از هموطنان میشود. باید قوانین حوزه بهداشت و درمان در این مسیر بازنگری شده و از طریق سازمان نظام پزشکی و معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ و نظارت شود. باید مسیر به گونهای هموار شود تا پزشکان محترم عمومی و سایر تخصصهای غیر مرتبط بیشتر در خدمت امور مهم سلامت جامعه، پزشک خانواده و نظام ارجاع باشند و در زمینهای فعالیت داشته باشند که در دوره تحصیل آموزش دیدهاند و برای این اهداف براساس سند آموزشی وزارت بهداشت تربیت شدهاند ولی متاسفانه این دختر اهوازی، آخرین قربانی نخواهد بود.روزنامه آفتاب یزد