سیطره ناصرخسرو مجازی در بازار دارو آنقدر گسترش پیدا کرده که صدای برخی مسئولان را نیز درآورده است
شفاآنلاین>سلامت> اگر پیشتر مشتریهای تهیه یک دارو کمیاب، نایاب یا قاچاق باید راه خیابان ناصرخسرو تهران را در پیش میگرفتند، اما امروزه به مدد گوشیهای هوشمند، اپلیکشنها و پلتفرمهای مختلف هر کدامیک خیابان ناصرخسرو را در گوشیهای همراه خود دارند.
به گزارش شفاآنلاین: این داروخانههای مجازی و مستقر در گوشیهای همراه در سایه سکوت وزارت بهداشت انواع و اقسام داروها، اعم از داروهای نسخهای و قاچاقی را بدون هیچ مزاحمت و محدودیتی به فروش میرسانند. بسیاری از مردم نیز با بهانههای مانند کرونا و شلوغی مشتریان پروپاقرص این داروهای اینترنتی هستند.
در حالی داروهای قاچاق، مجاز و غیرمجاز از کف خیابان ناصرخسرو به اپلیکشنها و کانالها و گروههای تلگرامی یا صفحههای اینستاگرامی کوچ کرده و بهصورت اینترنتی به فروش میرسند که بر اساس بند «ب»، ماده ششم قانون توسعه تجارت الکترونیکی، فروش دارو مطلقاً ممنوع شده است و هیچ ارگان و سازمانی حتی داروخانه، حق فروش دارو را بهصورت اینترنتی ندارد و از سویی دیگر طبق قانون توسعه تجارت الکترونیکی فروش اینترنتی دارو مطلقاً ممنوع است. البته ممنوعیت فروش دارو بهصورت اینترنتی فقط مختص به ایران نیست و در اغلب کشورهای دنیا فروش اینترنتی دارو ممنوع است.
علاوه بر منعهای قانونی، منبع خرید، شرایط حمل و نگهداری داروهای اینترنتی نیز در هالهای از ابهام است و بیم آن میرود که این داروها چون خارج از زنجیره تأمین تهیه میشوند و نظارتی بر آن وجود ندارد، در شرایط صحیح نگهداری نشود و فاسد به دست مشتری برسد و نظام سلامت کشور را با مخاطرات جدیدی روبهرو سازد.
انتقاد به فروش داروها بهصورت اینترنتی
سیطره ناصرخسرو مجازی در بازار دارو آنقدر گسترش پیدا کرده که صدای برخی مسئولان را نیز درآورده است. همین دیروز سیدعلی فاطمی، نایبرئیس انجمن داروسازان ایران ضمن هشدار نسبت به بزرگتر شدن ناصرخسروی مجازی، درباره اقدام غیرقانونی برخی اپلیکیشنها و وبسایتها جهت فروش اینترنتی دارو و مکملها، گفت: زمانی که این اپلیکیشنها و پلتفرمها وارد این موضوع میشوند، نظارت عملاً برداشته میشود؛ چراکه در این صورت مشخص نیست دارو چگونه حمل میشود؛ اینکه آیا دارو جزو لیست مجاز دارویی کشور هست یا خیر... و خدا میداند که دارو از کجا وارد این سیستمها شده، آیا از ناصرخسرو آمده یا از جای دیگر؟
فاطمی در این زمینه گفت: اکنون بیشتر قاچاقچیان دارو دارند از طریق شبکههای مجازی داروهایشان را میفروشند و این پتانسیل وجود دارد که سر از این پلتفرمها درآورند. بهگونهای ناصرخسروی مجازی اکنون دارد بزرگتر از ناصرخسرو حقیقی میشود. در این صورت مردم هم پولشان هدر میرود و هم ممکن است سلامتشان به خطر افتد.
نقش پلتفرمها در فروش اینترنتی دارو
در میان پلتفرمهای خرید دارو اسم دیجی کالا و اسنپ دکتر بیشتر به گوش میرسد. دو پلتفرمی که از لحاظ تجارت و خدمات بر پایه اینترنت، فعالیت گستردهای در سطح کشور دارند و در یکی دو سال اخیر نیز به حوزه دارو و کالاهای سلامتمحور نیز ورود کردهاند، اما فعالیت آنان در این حوزه مخالفان زیادی دارد. فاطمی در این زمینه گفته ماده هشتم قانون توسعه تجارت الکترونیک صراحتاً اعلام میکند که باید منشأ ارسال کالا مشخص باشد، اما در اسنپ دکتر ازآنجاکه مشخص نیست چه داروخانههایی دارند با این اپلیکیشن همکاری غیرقانونی را انجام میدهند، زمانی که دارویی ارسال میشود، مشخص نیست از کدام داروخانه آمده است و این نگرانی وجود دارد که اصلاً داروخانهای وجود نداشته باشد و این داروها از خارج از شبکه رسمی تأمین شوند؛ زیرا اصلاً قابل رهگیری نیست.
محمدرضا شانه ساز، رئیس پیشین سازمان غذا و دارو، نیز با انتقاد از اپلیکشنهای فعال در حوزه فروش دارو گفته بود: اسنپ دکتر و ... بسیار افتضاح در این زمینه کار کردند؛ بهطوریکه یکسری اقلام غیرمجاز را میفروشند و گویی کار ناصرخسرو وارد فضای مجازی شده است. بهعنوانمثال ما داروی سقطجنین را با زحمت فراوان ساماندهی کردیم، حالا فرد با یک تلفن داروی سقط را در خانهاش تحویل میگیرد، این درست نیست. این همان کسانی هستند که میخواهند اقلام سلامت را بیبندوبار بهصورت اینترنتی بفروشند.
فقط داروها نیستند که به سرزمین فضای مجازی کوچ کردهاند و به فروش میرسند. ویتامینها و مکملهای غذایی نیز در این بستر به فروش میرسند و حتی حساسیتهای که در مورد فروش دارو وجود دارد، در مورد مکملها نیست. این در حالی است که بر اساس تبصره ۳، ماده ۳ قانون امور مقررات پزشکی و دارویی همه ویتامینها و مکملهای غذایی جزو دارو محسوب میشوند؛ بنابراین بازهم بر اساس قانون توسعه تجارت الکترونیک ازآنجاییکه مکمل هم دارو است، حق فروش آن بهصورت اینترنتی وجود ندارند.
پلیس چه میگوید؟
فروش دارو در فضای مجازی واکنش پلیس را نیز به دنبال داشته است. پیشازاین سردار حسن رحیمی، رئیس پلیس پایتخت با بیان اینکه عرضه مواد دارویی در فضای مجازی ممنوع است و برابر قانون جرم محسوب میشود، گفت: داروهایی که در فضای مجازی توزیع میشود غیراستاندارد، غیرمجاز یا در بهترین حالت تاریخمصرف گذشته است. ازاینرو لازم است کاربران توجه داشته باشند که بههیچعنوان در فضای مجازی اقدام به خرید و تهیه دارو نکنند. روزنامه همدلی