شاید در طول روز به این حالت دچار شده باشید که در ناحیه زانو یا دستهایتان احساس خستگی و سستی کنید که باید گفت در صورت مداوم بودن شاید نشانهای از ابتلا به یک بیماری مفصلی باشد.
شفاآنلاین>سلامت> شاید در طول روز به این حالت دچار شده باشید که در ناحیه زانو یا دستهایتان احساس خستگی و سستی کنید که باید گفت در صورت مداوم بودن شاید نشانهای از ابتلا به یک بیماری مفصلی باشد. باید بدانید رماتیسم مفصلی، بیماری است که در ابتدا نشانههای کوچکی از درد در نواحی دست یا پا و مفاصل دارد اما به مرور زمان این درد جزئی به معضلی بزرگتر تبدیل میشود.
به گزارش شفاآنلاین: رماتیسم مفصلی یکی از بیماریهای مفصلی میباشد که ممکن است به صورت سیستمیک و مزمن باشد و تمایل به درگیر کردن مفاصل را دارد. بدون درمان بیماری رماتیسم مفصلی میتواند به یک عارضه مزمن و فلجکننده تبدیل شود و کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع دراین باره با دکتر احمدرضا جمشیدی، فوق تخصص رماتولوژی و دکتر محمد باقر اولیا، فوق تخصص رماتولوژی و دکتر رضا شیاری، فوق تخصص رماتولوژی اطفال گفتگو کرده است. درابتدا دکترجمشیدی دراینباره میگوید: بیماری رماتیسم مفصلی یا در اصطلاح آرتریت رماتویید در میان بیماریهای رماتیسمی تقریبا جزو شایعترین بیماریهای التهابی رماتیسمی است.
وی خاطرنشان کرد: علت اصلی بیماری
رماتیسم مفصلی موضوع ژنتیکی است. درحقیقت در زمینه ژنتیکی سیستم ایمنی بدن نسبت به محرکهای خاصی که از محیط میگیرد پاسخ نامناسب میدهد. این فوق تخصص رماتولوژی میگوید: سیستم ایمنی به طور خودکارعلیه عوامل خارجی واکنش نشان میدهد و میکروب، ویروس و نظیر این عوامل خارجی را از بدن دفع میکند، در مورد بیماران رماتیسمی سیستم بدنی آنها دچار نقصی میشود که نمیتواند عوامل خارجی را بهخوبی تشخیص دهد. وی ادامه داد: وقتی عوامل خارجی مثل ویروس و میکروب حتی استرس یا هر عامل دیگری وارد بدن فرد مبتلا به رماتیسم مفصلی میشوند، سیستم ایمنی بهطور طبیعی میخواهد به چنین عواملی واکنش نشان دهد اما بهطور همزمان به یکسری عوامل خودی که بهطور مشخص در بیماری رماتیسم مفصلی مزمن بافتهای مفاصل هستند برخورد میکند و برای آنها ایجاد مشکل میکند.دکترجمشیدی اظهار داشت: به طور کلی بیماریهای رماتیسمی را به دو دسته میتوان تقسیم کرد که عبارتند از بیماریهای مکانیکی و بیماریهای التهابی. در مورد بیماری مکانیکی ناراحتیهایی مثل آرتروز، کمردرد و چنین نمونههایی در این دسته نام برده میشوند و رماتیسم مفصلی یا آرتریت رماتویید نیز سر دسته بیماری التهابی قرار دارند.این فوق تخصص رماتولوژی بیان کرد: طبق آمار به دست آمده شیوع بیماری رماتیسم مفصلی در دنیا حدود یک درصد کل جمعیت اعلام شده و بر اساس مطالعاتی که در مرکز تحقیقات رماتولوژی دانشگاه علومپزشکی تهران انجام شده شیوع این بیماری در ایران ۳۵ درصد است که تقریبا نسبت به آمار در کل دنیا در رده پایینترین قرار داریم.
رماتیسم مفصلی یک بیماری پیشرونده است
وی توضیح داد که رماتیسم مفصلی یک بیماری پیشرونده است که معمولاً مفاصل دو طرف بدن را به صورت متقارن درگیر و عملکرد آنها را مختل کرده و ایجاد درد میکند. دکترجمشیدی میگوید: درمبتلایان به بیماری رماتیسم مفصلی علایم بدین صورت است که ابتدا درد و تورم در مفاصل کوچک شروع میشود. این درد در مفاصل کوچک شامل مفاصل بینانگشتی مچ، دست، آرنج و انگشتان پا شروع میشود و به تدریج میتواند به تمام بدن گسترش پیدا کند و در نتیجه باعث تورم و درد در این نواحی شود و به کمر، لگن و زانو نیز سرایت پیدا میکند. این فوق تخصص رماتولوژی ادامه داد یکی دیگراز خصوصیات بیماری رماتیسم مفصلی این است که فرد با خشکی صبحگاهی و احساس درد روبه رو شده؛ یعنی وقتی بیمار از خواب بیدار میشود نمیتواند به راحتی مفاصلش را تکان دهد و احساس سفتی و خشکی شدید در این نواحی میکند که ممکن است تا یک ساعت بعد هم طول بکشد. معمولا بیماران به همراه این بیماری احساس ضعف و خستگی و همچنین دردهای عضلانی هم میکنند.وی افزود: افراد در صورت بروز چنین علایمی باید به متخصص رماتولوژی یا حداقل متخصص داخلی مراجعه کنند و با توجه به تشخیص آنها از داروهای موردنیاز استفاده کنند تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.دکترجمشیدی ابراز کرد: شایعترین سن شیوع بیماری رماتیسم مفصلی دوره جوانی تا میانسالی است، اما باید به این نکته مهم نیز اشاره کنیم که رماتیسم مفصلی حتی در بین کودکان هم اتفاق میافتد که آن را رماتیسم مفصلی نوجوانان مینامیم که معمولا در افراد بسیار جوان و حتی کودکان نیز دیده میشود. البته به طور کلی در همه سنین رماتیسم مفصلی دیده میشود.
این فوق تخصص رماتولوژی با بیان این نکته که " بهترین راه برای خاموش نگه داشتن بیماری رماتیسم مفصلی و علایم عود آن، مصرف منظم و مداوم داروها است"، عنوان کرد: داروهای مختلفی در این زمینه تجویز میشود. داروهای تنظیمکننده سیستم ایمنی یکی از داروهایی هستند که برای رماتیسم مفصلی به کار میرود. وی اضافه کرد: یکی از این داروها هیدروکسیدکلروکین یا کلروکین نام دارد و در برخی موارد استفاده از کورتون به میزان و دوز پایین پیشنهاد میشود و در کنار آن داروهای دیگری مثل پتروتکلساد نیز توصیه میشود که برای بیماران رماتیسم مفصلی نیز در دزهای خیلی پایین و به صورت مصرف هفتگی تجویز میشود. دکترجمشیدی بیان کرد که به طور کلی بیماری رماتیسم مفصلی، بیماریای است که باید به آن توجه بسیاری شود زیرا در صورت
عدم درمان باعث تخریب و تغییر شکل خاص میشود؛ بنابراین درمان در این نوع بیماری از اهمیت ویژهای برخوردار است و احتمال اینکه فرد تا آخر عمر دارو مصرف کند وجود دارد.
این متخصص گفت: قطع ناگهانی درمان بیماری رماتیسم مفصلی باعث عود بیماری و پیشرفت آن شده و در نتیجه درمان بیماری نیز سنگینتر میشود.
درد مفاصل از نشانههای اصلی ابتلا به رماتیسم است
در ادامه نیز دکتر اولیا خاطرنشان کرد: دو دلیل عمده مراجعه بیماران به متخصصان رماتولوژی بیماری رماتیسم و آرتروز است بدین صورت که حدود تا ۷۰ درصد بیماران به علت بیماری رماتیسم، بین ۱۰ تا ۲۰ درصد به دلیل مشکل آرتروز و بقیه ۶۰ تا ۷۰ درصد بیماران به علت بیماری رماتیسم،
بین ۱۰ تا ۲۰ درصد به دلیل مشکل آرتروز و بقیه بیماران به دلیل مشکلات متفرقه به متخصصان رماتولوژی مراجعه میکنند. وی بیان کرد: هر چند که علت اصلی ابتلا به رماتیسم موضوعات ژنتیکی است ولی عوامل محیطی دیگر در زندگی مانند استرسهای اجتماعی، نامناسب بودن تغذیه، استعمال دخانیات و شرایط نامناسب فیزیکی کار سبب تشدید و بروز این بیماری خواهد شد.این فوق تخصص رماتولوژی توضیح داد: درد در مفاصل در نقاط مختلف بدن از نشانههای اصلی ابتلا به رماتیسم است ولی این بیماری میتواند با اشکال دیگر، همچون بروز تب، تظاهرات گوارشی، ریوی، پوستی و نورولوژی هم همراه باشد که متخصصین و همکاران پزشک رماتولوژی با بررسی وضعیت بیمار و ویزیت آن میتوانند در جهت کمک به بیمار و درمانش اقدام لازم را انجام دهند.وی در پاسخ به این پرسش که " راههای درمان بیماری رماتیسم چیست "، میگوید: بسته به نوع بیماری رماتیسم، درمان آن متفاوت خواهد بود ولی اصولاً پزشکان از درمان غیر دارویی استفاده کرده و به بیمار توصیه میکنند که کیفیت زندگی خود را تغییر داده و مشکلات خواب، تغذیه و همچنین شرایط فیزیکی بدن را تغییر دهند. دکتر اولیا ادامه داد: نهایتاً پزشکان برای درمان بیماری رماتیسم از درمان دارویی استفاده میکنند. این داروها در جهت تنظیم سیستم ایمنی است که متاسفانه برخی افراد گمان میکنند این داروها جهت سرکوب سیستم ایمنی به کار میرود در حالی که این موضوع به هیچ عنوان صحیح نیست و تایید نمیشود. وی گفت: درمان زود هنگام این بیماری اهمیت بسیاری دارد زیرا پیشرفت رماتیسم، عوارض بیشتری بدن را فرا گرفته و درصد تخریب مفاصل بیشتر میشود که درمان آن غیر قابل بازگشت است.
بیماریهای رماتیسمی در کشورهای در حال پیشرفته بسیار شایع است
در ادامه نیز دکتر شیاری اظهار کرد که بیماریهایی که با التهاب در بافت هم بند همراه باشد را رماتیسم میگویند و بافت هم وزن قسمتهای مختلفی از بدن مانند پوست، استخوان، مفصل و رگ را میسازدکه التهاب در هر کدام از قسمتها منجر به ایجاد یک نوع بیماری رماتیسمی خاص میشوند.
این فوق تخصص رماتولوژی اطفال افزود: در بیماری رماتیسمی درگیری استخوان، مفصل، عروق، پوست و عضله را میتوانیم مشاهده کنیم که گاهی این بیماری سیستمی و گاهی فرم خاص یک ارگان است.
وی عنوان کرد: بیماریهای رماتیسمی یکی از شایعترین علل معلولیت، اختلال بینایی و کوری و اختلال قلبی و عروقی در کودکان است، بنابراین شناخت تشخیص دقیق و درمان به موقع این بیماری بسیار اهمیت دارد.
دکتر شیاری مطرح کرد: بیماریهای رماتیسمی سه مشخصه دارد که شامل مزمن بودن، همراه با عود و اختلال در سیستم ایمنی است و هر چند بیماری رماتیسمی نشانه اختصاصی تشخیصی ندارد ولی بسیاری از علائم عمومی سایر بیماریها چنانچه طول کشنده و همراه با عود باشد حتما باید نسبت به درمان و مراجعه به پزشک اقدام شود.
این فوق تخصص رماتولوژی اطفال اضافه کرد: به عنوان مثال تب در بسیاری از بیماریها چه عفونی و چه غیرعفونی بروز مییابد ولی اگر همین تب دورهای و طولانی بدون علت مشخص باشد، میتواند یکی از علائم ابتلا به بیماری رماتیسمی در کودک باشد و این مسئله برای دل درد و آفت دهان به همین صورت است و اگر طولانی و با عود همراه باشد نشانه رماتیسم است.
التهاب در مفصل در بسیاری از موارد حاد و گذراست
وی ابراز کرد: التهاب در مفصل در بسیاری از موارد حاد و گذراست اما در تمام مواردی که التهاب طول بکشد یا عودکننده باشد میتوان احتمال داد که فرد بیماری رماتیسم مبتلا شده است. دکتر شیاری توضیح داد: درمانهایی که در گذشته در زمینه رماتیسم کودکان استفاده میشد، اکثرا استفاده از کورتون با دوز بالا یا استفاده از آسپرین بود که بیماری را تنها به صورت علامتی درمان میکرد، اما باعث بهبود کامل بیماری و ریشه کنی آن نمیشد.این فوق تخصص رماتولوژی اطفال اضافه کرد: درمان طب رماتیسمی کودکان هم اکنون تغییر کرده است و اساس آن بر استفاده از داروهای سرکوب کنده سیستم ایمنی است؛ چرا که فرایند بیماری نیز باید متوقف شود.وی در خصوص اهمیت تشخیص سریع و درمان به موقع بیماریهای رماتیسمی کودکان گفت: در صورت عدم مراجعه زود هنگام یکی از شایعترین علل معلولیتهای جسمی کودکان، بیماریهای رماتیسمی میباشد. دکتر شیاری در مورد بیماریهای رماتیسمی کودکان تصریح کرد: برخی بیماریهای رماتیسمی همچون نشانگان نرمی مفصل یا دردهای رشد، مختص کودکان است.
در حالی که برخی بیماریهای رماتیسمی مانند آرتریت رماتوئید در کودکان و بزرگسالان مشترک است. این فوق تخصص رماتولوژی اطفال با بیان این نکته که "مجموع شیوع بیماریهای رماتیسمی درکودکان از مجموع شیوع دیابت در آنها بیشتر است "، بیان کرد: علت مراجعه در بیش از 45 درصد مراجعهکنندگان به درمانگاه رماتولوژی اطفال، دردهای اسکلتی عضلانی است که بیشتر آنها مربوط به درد رشد بوده و کمتر از 10 درصد آنها ممکن است بیماری رماتیسمی جدی داشته باشند. وی میگوید: بیماریهای رماتیسمی در کشورهای در حال پیشرفته بسیار شایع است و دلیل اصلی معلولیتها است که با تشخیص به موقع میتوان از آنها پیشگیری کرد.دکتر شیاری ادامه داد: بیماریهای رماتیسمی کودکان تست تشخیص ندارند و علائم عمومی مثل سرماخوردگی به همراه تب، آفت دهانی، اسهال، بثورات پوستی، درد مفصل و عضله، ورم مفصل و اختلالات رشدی دارد. این فوق تخصص رماتولوژی اطفال عنوان کرد: خشکی صبحگاهی بعد از استراحت؛ به این معنی که کودک سخت از خواب بیدار شود و زمان حرکت دچار رنج و سختی و یا خشکی عضلانی اسکلتی باشد و تقریباً یک ساعت زمان ببرد تا کودک به حالت طبیعی خودش برگردد اگر این حالت طولانی و مکرر باشد باید به بیماریهای رماتیسمی اطفال شک کرد و برای تشخیص و درمان آن به پزشک مراجعه کرد.وی بیان کرد: کودکانی که سیستم ایمنی بدن آنها به واسطه بیماریهایی ضعیف میشود به خصوص کودکان که دچار سرطان، دیابت و یا آن دسته از بیماریهایی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف شود بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای رماتیسمی هستند.
دکترشیاری تصریح کرد: اگر عارضه رماتیسم مفصلی به موقع تشخیص داده و درمان شود میتواند سلامت فرد را تا حدود زیادی تامین کند، شایعترین بیماریهای رماتیسمی در اطفال، رماتیسم مفصلی کودکان به صورت التهاب و ورم مفصل است، این بیماری رماتیسمی از یک تا 16 سال در کودکان دیده میشود.این فوق تخصص رماتولوژی کودکان توضیح داد: رماتیسم مفصلی کودکان یکی از شایعترین علل معلولیتهای جسمی و اختلالات بینایی اکتسابی در کودکان است که با درمان صحیح شانس ابتلا به این درگیریها و معلولیتها کاهش مییابد زیرا هدف ما داشتن یک جامعه سالم است لذا باید به عنوان افرادی که درگیر امر درمان هستیم بتوانیم این بیماری را تشخیص و هر چه سریعتر درمان را برای آن بیمار به کار بگیریم.
علل واقعی ابتلای رماتیسم مفصلی کودکان هنوز ناشناخته است
وی در پایان گفت: علل واقعی ابتلای رماتیسم مفصلی کودکان هنوز ناشناخته است اما نقش برخی ویروسها در ایجاد این بیماری مطرح شده است و گاهی اوقات میتواند متعاقب واکسیناسیون اتفاق بیفتد زیرا جزو عوارض نادر آن است. گاهی ممکن است عفونتهای باکتریایی را به عنوان عامل ابتلا مطرح کنند اما آن چیزی که به عنوان یک اصل اجتناب ناپذیر است، دخالت زمینههای ژنتیکی در ابتلا به این بیماری است.
یک درصد از مبتلایان به کرونا دچار التهاب مفصلی و ورم مفاصل میشوند
متخصص داخلی و فوق تخصص روماتولوژی گفت: عوارض کرونا خیلی زیاد است و حدود ۱۵ درصد از مبتلایان به این بیماری دچار دردهای مفصلی میشوند که بعد از بیماری ادامه مییابد.دکتر"سیدمحمد حسینیان" در گفتگو با ایسنا افزود: یک درصد از مبتلایان به کرونا دچار التهاب مفصلی و ورم مفاصل میشوند که با توجه به شیوع بالای بیماری در جامعه، یک درصد نیز عدد بالایی را شامل میشود.حسینیان تصریح کرد: یکی از موضوعات چالش برانگیز این است که عوارض یکسری از آنتی بیوتیک ها، التهاب تاندون، دردهای مفصلی و عضلانی است و یکسری داروهای گیاهی و شیمیایی دیگر در این قضیه نقش دارند اما خیلی بررسی نشده است.
این متخصص داخلی بیان کرد: درد مفصلی به تنهایی از علائم کرونا به حساب نمیآید و معمولا درد در مفاصل مختلف پراکنده و دیگر علائم بیماری وجود خواهد داشت.این فوق تخصص روماتولوژی با اشاره به اینکه سندروم خستگی مزمن بعد از کرونا ایجاد میشود و ممکن است دو سه ماه طول بکشد، افزود: کسانی که دچار فرم شدید بیماری کرونا میشوند، ضعف و بیحالی و حتی تخریب عضلات را دارند که با استراحت و شرایط روحی مناسب و نوشیدن آب و مایعات فراوان رفع میشود و معمولا نگرانکننده نیست.
حسینیان تصریح کرد: حالت التهابی مفاصل را بعد از کووید مانند دیگر بیماریهای ویروسی داریم و معمولا به مسکن ساده و با استراحت جواب میدهد و در صورتی که بهتر نشود میتوانیم از درمانهای اختصاصیتر استفاده کنیم.وی بیان کرد: هیدروکسی کلروکین برای درمان بیماریهای روماتیسم استفاده میشود که در برخی از تحقیقات اشاره شد میتوان برای پیشگیری و درمان کرونا استفاده کرد اما تحقیقات زیادی این موضوع را رد کردند و یکی از مهمترین عوارض این دارو آسیبی است که میتواند به عضلات وارد کند و موجب احساس خستگی، ضعف و درد عضلات بشود.این فوق تخصص روماتولوژی در ادامه بیان کرد: بحث پیچیدهای در زمینه مکانیسم کووید ۱۹ و مفاصل و التهاب وجود دارد و سیستم ایمنی مناسب موجب میشود درگیری التهابی و مفاصل کمتر باشد و افرادی که ضعف ایمنی شدید دارند، ابتلای سنگینتری دارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان با اشاره به اینکه درمانهای گیاهی و شیمیایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده میکنیم تاثیر آنچنانی ندارد، افزود: زیاده روی کردن در مصرف مکملها میتواند عوارض مختلفی بر بدن بگذارد و باید یادمان باشد استرس یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار بر سیستم ایمنی است و با کنترل استرس میتوانیم تاثیر بیشتری بر سیستم ایمنی میگذارد تا مصرف مکمل ها.حسینیان اظهار کرد: همراه با بدن دردهای کرونائی بعد از سه چهار روز دیگر علائم بروز میکند و متوجه کووید میشویم اگر درد مفصلی به تنهایی و بدون علامت دیگر باشد میتوان به رماتیسم و سایر علل دردهای مفصلی فکر کرد.وی درباره لرزش در مفاصل و اندامها تصریح کرد: این موارد ممکن است به دلیل درگیری سیستم عصبی مغز در پی کرونا باشد و بعد از گذشت سه تا چهار هفته بهتر باشد و بحثی که ناشی از کرونا و سندروم خستگی است، موجب لرزش عضلات و اندامها میشود که با استفاده از مایعات و استراحت به تدریج بهبود پیدا میکند.
این متخصص داخلی گفت: یکی از علتهای رماتیسم، دردها و خشکی صبحگاهی است و اگر بعد از یک ساعت رفع شود، ناشی از خستگی کاری و فعالیت روزانه است و در صورتی که بیشتر باشد به رماتیسم برمی گردد.آفتاب یزد