شفاآنلاین>اجتماعی>يک فيلم زورگيري با قمه و چاقو در شبکههاي اجتماعي پخش مي‌شود. چند روز بعد نيروي انتظامي مجرمان را دستگير مي‌کند و به رسانهها اطلاع مي‌دهد. جرم آنها با اعتراف خودشان ثابت مي‌شود و خبرنگاران از آنها عکس و مصاحبه مي‌گيرند. بعد پليس زورگيران را به دادگاه تحويل مي‌دهد اما پس از آن ديگر هيچ کسي نمي‌داند چه اتفاقي مي‌افتد. نه فقط شهروندان عادي بلکه خبرنگارانِ حوادث و رسانه‌‌هاي مختلف هم نمي‌دانند که خفت‌گير‌ها، اراذل و اوباش و سارقان مسلح چه عاقبتي پيدا مي‌کنند و شبکههاي اجتماعي هم ديگر به دنبال تداوم ماجرا نمي‌روند. آيا اين مجرمان با تهديد شاکيان يا جلب ترحم آنها رضايت مي‌گيرند و آزاد مي‌شوند؟ آيا مدارک جرم را به هم مي‌زنند يا با روش ديگري ميزان مجازات خود را کم مي‌کنند؟ آيا پس از مدت کوتاهي به دليل احکام سبک و کوتاه مدت آزاد مي‌شوند و به خيابان‌ها برمي‌گردند يا اينکه متناسب با جرم، سال‌ها در زندان مي‌مانند و اگر آزاد شدند به‌دليل سابقه خود مدتي تحت نظر مراجع قضائي و انتظامي قرار مي‌گيرند؟ سرنوشت اشراري که در عمليات‌هاي نيروي انتظامي دستگير مي‌شوند يا در طرح‌هاي وسيع مانند «رعد» به دام مي‌افتند هم مشخص نيست؟ بسياري از آنها با وجود سابقه طولاني، در لحظه دستگيري در حال ارتکاب جرم نيستند، در نتيجه با قوانين موجود پس از مدتي آزاد خواهند شد. سابقه‌داران و اشرار به اصطلاح «سطح دار» که بارها دستگير شده‌اند روش‌هاي رها شدن از حبس و ارتکاب دوباره جرم را به خوبي مي‌شناسند. اين چرخه دستگيري و آزادي بخشي از زندگي عادي آنها است، اما قمه کشيدن روي مردم عادي، بخشي از زندگي قربانيان نخواهد بود. آسيب رواني ناشي از اينکه کسي با قمه و چاقو آنها را تهديد کرده و گوشي تلفن همراه را به زور گرفته است به سادگي رفع نمي‌شود. جرمِ خشونت‌آميز با هر جرم ديگري متفاوت است چون مي‌تواند بر روان اشخاصي که مورد هجوم قرار گرفته‌اند تاثير شديد بگذارد و عوارض طولاني مدتي داشته باشد. در برخي از کشور‌هاي توسعه يافته، رسانهها قادر به پيگيري جرائمي با جنبه اجتماعي و مجازاتي که براي محکومان درنظر گرفته مي‌شود، هستند. (به جز برخي موارد خاص) گزارش‌هايي که نشان مي‌دهد فلان قاتل يا سارق مسلح در حال گذراندن دوران حبس خود است يا در صورت اصلاح، به کار مفيدي مشغول شده است، در اين رسانهها منتشر مي‌شود. اين اخبار به شهروندان اطمينان مي‌دهد که دادگاه و پليس در حال رصد مجرمان خطرناک هستند. در کشور ما اين اطلاعات در اختيار رسانهها يا فعالان اجتماعي قرار نمي‌گيرد، مگر اينکه خبرنگاري بتواند خانواده‌‌‌هاي طرفين يا منابع ديگري را پيدا کند. متاسفانه در غياب اطلاع‌رساني رسمي، شايعاتي درباره اينکه مجرمان خطرناک به خيابان برمي‌گردند و جرم خود را بارها و بارها بدون ترس تکرار مي‌کنند، هم به گوش مي‌رسد. اين روز‌ها اخبار و فيلم‌هاي زيادي از زورگيري و سرقت با سلاح پخش و خود باعث ايجاد حس ناامني شده است؛ اما آيا کسي مي‌داند که زورگير‌هاي قمه به‌دست که مثلا در چند پرونده معروف شش ماه اول سال دستگير شدند، الان کجا هستند؟
محمد سرابی روزنامه نگار
