وزارت بهداشت اعلام کرده است که فعلا برنامهای برای محدود کردن جراحیهای الکتیو در بیمارستانها ندارد.
شفاآنلاین>سلامت>این روزها حال و روز بسیاری از بیمارستانها در وضعیت اضطراری قرار دارد. بحران کرونا باعث شده است که از یک سو، درآمد بسیاری از بیمارستانها کاهش پیدا کند و از سوی دیگر، هزینه مراکز درمانی با شتابی خیره کننده در حال افزایش است.
به گزارش
شفاآنلاین:در وضعیتی که اغلب بیمارستانها در دوران کرونا با چالش مالی دست و پنجه نرم میکنند، اگر جراحیهای غیرضروری یا همان
جراحیهای الکتیو هم محدود شود، در آن صورت بحران مالی بیمارستانها تشدید میشود. بخصوص برای بسیاری از بیمارستانهای خصوصی، حذف عملهای الکتیو میتواند به ورشکستگی آنها در دوران سخت کرونا منجر شود. در این شرایط، وزارت بهداشت اعلام کرده است که فعلا برنامهای برای محدود کردن جراحی الکتیو در بیمارستانها ندارد.
رضا گلپیرا، رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت هم درباره برنامه وزارت بهداشت برای عملهای الکتیو در بیمارستانها توضیح میدهد: «فعلا برنامهای برای محدودیت در اعمال جراحی الکتیو در پاییز نداریم. در حال حاضر بیماران الکتیو هم به ارائه خدمت نیاز دارند و به آنها ارائه خدمت میدهیم. در حال حاضر شرایط بیمارستانها با ثبات است. البته ما نسبت به شرایط تصمیمگیری میکنیم. در حال حاضر سعی کردیم تا حد امکان سیستم را به گونهای تنظیم کنیم که همه بیماران را پوشش دهیم، اما هر لحظه که احساس کنیم نیاز به تغییر وجود دارد، تصمیمگیری شده و تغییرات را اعمال میکنیم.»
او تاکید میکند: «از مردم خواهش می کنیم که بیمورد به بیمارستانها مراجعه نکنند. به هر حال باید توجه کرد که بیمارستانها مکانهای آلودهای هستند. اگر شخصی نسبت به ابتلایش به کرونا مشکوک است، بهتر است به کلینیکهای سرپایی و مراکز جامع سلامت مراجعه کند، چراکه ورود به بیمارستان خود عامل خطر برای ابتلا محسوب میشود. در این صورت میتوانیم به بیماران پرخطری که به بیماری کرونا مبتلا شده و بیماری زمینهای هم دارند، خدمات ارائه دهیم و سایر افراد یا مبتلایان سبک را وارد چرخه بیمارستانی نکنیم.»
گلپیرا درباره میزان آمادگی بیمارستانها برای مقابله همزمان با کرونا و آنفلوآنزا نیز یادآور میشود: «آنفلوآنزا از جمله بیماریهای ویروسی است. از آنجایی که در حال حاضر در بیمارستانها درگیر کرونا هستیم، فقط یک جداسازی مجدد نیاز است تا بتوانیم به بیماران مبتلا به آنفلوآنزا هم خدمت ارائه کنیم. البته امیدواریم با اقدامات پیشگیرانه که در سطح جامعه انجام شده و اطلاعرسانیها، تمام مردم در جریان باشند که در پاییز باید خیلی از خودشان مراقبت کنند. افراد پرخطر حتما واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند، استفاده از ماسک و شستوشوی دست را رعایت کرده و جدی بگیرند. اگر احساس کسالت داشته و یا علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه و... دارند، خودشان را در خانه قرنطینه کرده و سرکار حاضر نشوند. البته عمده مردم این مسائل را میدانند و رعایت میکنند. اگر رعایت پروتکلهای بهداشتی به همین صورت ادامه یابد، نباید خیلی درگیر مساله آنفلوآنزا شویم، اما اگر قرار باشد آنفلوآنزا هم یک طیفی از بیماران را برای بیمارستانها داشته باشد، بیمارستانهای کشور آمادگی پذیرش و ارائه خدمت به این بیماران را دارند.»
او درباره وضعیت فعلی بیمارستانها برای ارائه خدمات به کودکان هم خاطرنشان میکند: «در حوزه تختهای بیمارستانی کودکان نیز در حال حاضر مشکلی نداریم. خوشبختانه عمده موارد بیماری کرونا در کودکان، از نوع سبک بیماری بوه است. نوع شدید کرونا در کودکان کاملا کم است. در حال حاضر در حوزه تختهای بیمارستانی کودکان مشکلی نداریم. مهمترین بحثی که مردم به دلیل نجات زندگی خود و خانوادهشان باید به آن توجه کنند، این است که به بهداشت و سلامت جسمی خود توجه داشته باشند. به این معنا که در این شرایط حساس استفاده از ماسک را جدی بگیرند، به تعویض یا شستوشوی ماسک در فواصل منظم توجه کنند، شستوشوی دستها را جدی گرفته و تا حد امکان در خریدهایشان به جای پول نقد از کارت استفاده کنند. اگر از مترو یا اتوبوس استفاده میکنند، حتما محلولهای ضدعفونی جیبی به همراه داشته باشند و دستهایشان را ضدعفونی کنند. اگر مردم به این موارد توجه کنند به کادر بهداشت و درمان کمک کردهاند.»
درآمد بیمارستانها در وضعیت بحرانی
با شیوع بیماری مهلک کرونا، درآمد بسیاری از بیمارستانهای دولتی و خصوصی با کاهش چشمگیری مواجه شده است.
به طور مثال، نرگس پاک، رئیس اداره اقتصاد درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران، یادآور میشود: «بررسی اثرات بحران کرونا بر هزینه و درآمد بیمارستانهای تابعه، بسیار شفاف نشان میدهد که درآمد بیمارستانها کاهش و هزینههای آنها افزایش یافته است. درآمد ناشی از بخشهای بستری بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران در اسفند ۹۸ نسبت به دی و بهمن ۹۸ نزدیک به ۳۱ درصد کاهش یافته و این شاخص برای فروردین ۹۹ به ۵۱ درصد رسیده است.»
او خاطرنشان میکند: «بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران در مراجعات سرپایی نیز با کاهش چشمگیری روبرو شدند؛ به طوری که در اسفند ۹۸ بیش از ۵۰ درصد و در فروردین ۹۹ بیش از ۶۰ درصد درآمد بیمارستانها نسبت به دی و بهمن ۹۸ کاهش یافته است.»
پیشتر نیز جلیل کوهپایهزاده، رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران از کاهش ۵۰ درصدی درآمد حاصله از بیمارستانها در ماههای اخیر، خبر داده بود.
او در ادامه انتقاد کرد: «۱۰ درصد از تعهدات بیمهها در دوران کرونا نیز احصا نشده است. همچنین با توجه به شروع فصل پاییز با کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم. بنابراین توجه به افزایش مجوز جذب نیروی انسانی جهت بیمارستانهای تازه تاسیس و تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی حائز اهمیت است. از سوی دیگر با توجه به کاهش فرانشیزها از دی ماه ۹۸ و عدم پرداختها برای مقیمهای سال ۹۹ با مشکل روبرو هستیم.»
همچنین این مقام مسئول به عدم تامین تجهیزات مورد نیاز مانند ونتیلاتور و سیتیاسکن از سوی هیات امنای ارزی اشاره کرد و افزود: «متاسفانه ما در این زمینه دریافتی مناسبی نداشتیم. به ویژه این مشکل در بیمارستانهای تازه تاسیس قابل توجه است. در خصوص بحث پاداشها نیز با مشکل اعتبارات ناکافی و فرمولهای نامتعادل توزیع بین حوزههای بهداشت و درمان مواجه هستیم. از دیگر چالشهای موجود نیز میتوان به موضوع ابلاغ هزینههای تمام شده درمان بیماران و جذب نیرویهای متخصص برای شهرستانهای تابعه اشاره داشت.»
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با اعلام آماری قابل تامل، تصریح میکند: «درآمد بیمارستانها در دوران کرونا 75 تا 80 درصد کاهش پیدا کرده است. بیمارستانها به دلیل شرایط کرونایی مجبور به لغو برخی جراحیها شدند و بخشی از تختهای بیمارستانها به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرد. البته بیماران هم به دلیل نگرانی از ابتلا به کرونا برای جراحیها که حتی نیاز هم بود مراجعه نکردند. به همین دلایل، درآمد فعلی بیمارستانها به 20 تا 25 درصد دوران قبل از کرونا رسیده است.»
او انتقاد میکند: «بیمارستانها از نظر اقتصادی با مشکلات بسیار جدی مواجه هستند و به خوبی نمیتوانند به تعهدات خود در قبال پرسنل عمل کنند. پرسنلی که از جان خود برای درمان بیماران کرونایی مایه میگذارند، به شدت نگران هستند. متاسفانه کمتر از 30 درصد از یک میلیارد یور صندوق ذخیره ارزی به بیمارستانها پرداخت شده است. قرار است با وزارت بهداشت، رئیس جمهوری و سازمان برنامه و بودجه برای اختصاص این مبلغ مکاتبه و علت عدم اختصاص را پیگیری کنیم و مشکلات سد راه را جویا شویم.»
از بیمارستانهای بیپول تا خستگی مفرط کادر درمان
اغلب بیمارستانها در حال ارائه خدمات به بیماران کرونایی هستند و سلامت کادر بهداشتی و درمانی نیز به طور مداوم در معرض خطر است. در این شرایط، انجام بسیاری از جراحیهای الکتیو به اولویتهای دست چندم در بسیاری از بیمارستانها تبدیل شده است.
با توجه به شرایط بحرانی بیمارستانها، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بر ضرورت ارائه مشوقهایی به کادر درمان در شرایط کرونا، تاکید میکند و میگوید: «در اردیبهشت سال گذشته، کارانه پرستاران یک و نیم میلیون تومان بوده است، اما در زمان کرونا به آنها 500 هزار تومان پرداخت شد. این موارد انگیزههای خدمت را کاهش میدهد. این روزها پرستاران و پرسنل بیمارستانی، فرسوده و خسته هستند و مشوقهایی هم برای آنها در نظر گرفته نشده است. نگران این هستیم که در فصول پاییز و زمستان که آنفلوآنزا به کرونا اضافه میشود، چه مشکلاتی را در پیش خواهیم داشت.»
شهریاری با اشاره به ضرورت بکارگیری نیروی تازه نفس در بیمارستانها، تصریح میکند: «برگزاری آزمون استخدامی وزارت بهداشت و جذب آنها، فرآیندی زمانبر است. بنابراین مشخص نیست نیروهای جذب شده چه زمانی شروع به کار کنند و در این رابطه نگرانی جدی وجود دارد. ضمن اینکه بسیاری از نیروهایی که قرار است جذب شوند، در حال حاضر در بخشهای کرونایی مشغول هستند و متاسفانه هنوز شاهد اقدام جدی برای جذب نیرو نیستیم.»
روزهای بیرونق جراحیهای الکتیو
برای بیمارستانهای دولتی که به منابع عمومی وصل هستند، کاهش آمار جراحیهای الکتیو با تبعات کمتری همراه خواهد بود، اما برای بیمارستانهای خصوصی که عمده درآمد آنها به جراحیهای الکتیو وابسته است، کاهش آمار این جراحیها به معنی ورود به مرحله ورشکستگی است.
کوروش شمیمی، رئیس هیات مدیره انجمن بیمارستانهای خصوصی کشور هم با اشاره به تاثیر جدی کاهش عملهای الکتیو بر اقتصاد بیمارستانها، یادآور میشود: «در شرایط اپیدمی کرونا، سیستم درمانی در بیمارستانهای خصوصی فلج میشود، چون بیمار میترسد به بیمارستان بیاید. در این شرایط بیمار الکتیو و غیر اورژانسی وجود ندارد، زیرا مردم از اینکه بیرون بیایند و گرفتار شوند، نگران هستند. حدود ۷۰ درصد تختها در برخی بیمارستانهای خصوصی مریض ندارد. گفتن این حرف، ساده نیست. بیمارستانها نمیتوانند در این شرایط پول آب، برق، گاز و هزینههای پرسنلی را ندهد. یعنی با وجودی که بیمار نیست، اما مخارج وجود دارد. برخی بیمارستانهای خصوصی تعدادی از بخشهای بیمارستانی را تعطیل کردهاند، اما این مسئله هزینهها را جبران نمیکند. از طرفی به طور مداوم نیز با افزایش هزینه اقلام روزمره مواجه هستیم.»
علیرضا فهیم زاد، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در گفتکو با سپید به وضعیت عملهای الکتیو در بیمارستانها میپردازد و میگوید: «تعداد بیماران جدید کرونا بیشتر شده است و حتی کودکان هم با شدت کمتری به کرونا مبتلا میشوند. واقعیت این است که نمیتوان به طور مدام، عملهای جراحی الکتیو را به تاخیر انداخت. تعلیق عملهای نیمه ضروری نیز میتواند در بلند مدت به سلامت جامعه آسیب بزند. اگرچه به صورت جسته و گریخته، برخی عملهای الکتیو در بیمارستانهای دولتی انجام میشود، اما گاهی این عملهای جراحی را به تاخیر میاندازند تا شرایط جامعه و بیمارستان از نظر ابتلا به کرونا، ایمنتر شود.»
همچنین علی یعقوبی جویباری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز هشدار میدهد: «آمار مراجعه "بیماران الکتیو" به مراکز درمانی کاهش یافته است. حتی در زمینه اهدای خون نیز آمار مراجعهکنندگان کمتر شده؛ طوری که با کاهش ذخایر خونی مواجه هستیم. گاهی نیز بیمار دچار علایم بیماری است، ولی ممکن است به دلیل ترس از ابتلا به کرونا به بیمارستان مراجعه نکند، اما در مراحل پیشرفتهتر بیماری مجبور خواهد شد که در مراکز درمانی بستری شود. بنابراین در دوران کرونا، نباید از آن طرف بام بیفتیم و درمانهای ضروری را به تعویق بیندازیم. آموزش رسانهها نباید فقط به این محدود باشد که به مردم بگویند از خانه بیرون نیایید. باید در کنار آن به مردم آموزش دهیم که ضمن رعایت پروتکلهای بهداشتی، فرآیندهای درمانی ضروری خود را به تاخیر نیندازند، زیرا این تاخیر موجب تشدید بسیاری از بیماریها میشود.»
واقعیت این است که درآمد بسیاری از مراکز درمانی و حتی امنیت شغلی بسیاری از فعالان کادر درمان به عملهای الکتیو وابسته است. در این شرایط، کارشناسان تاکید دارند که اگر پروتکلهای بهداشتی از سوی مردم رعایت شود و دولت با قاطعیت بیشتری به اجرای این پروتکلها نظارت کند، در آن صورت شرایط ایمنتری برای انجام عملهای الکتیو به وجود میآید و اقتصاد مراکز درمانی نیز به روزهای قبل از کرونا، نزدیک خواهد شد.
روزنامه سپید