انسان متمدن توانست با انديشه و تدبير بقاي خود و تفوق خود بر زندگان را تضمين و ساير موجودات را مقهور خود كند اما هم چنان مقهور طبيعت باقي ماند تنها در قرن اخير است كه انسان مدرن به شكلي خدايگون پديدار ميشو
شفاآنلاین>سلامت> انسان متمدن توانست با انديشه و تدبير بقاي خود و تفوق خود بر زندگان را تضمين و ساير موجودات را مقهور خود كند اما هم چنان مقهور طبيعت باقي ماند تنها در قرن اخير است كه انسان مدرن به شكلي خدايگون پديدار ميشود .انساني كه ميرود تا به عنوان مدبر الاارض و الأنهار ظاهر شود انساني نه تنها خردمند بلكه موجودي كه اگر چه همچنان مقهور طبيعت(nature) است اما ميرود تا بر ان تاثير بگذارد قانون مندي هايش را بشناسد خود را از خطرات ان زماني كه غير قابل كنترل است محفوظ دارد و از ساير نيروهاي ان حتي سود هم ببرد!
انسان متمدن از مصايب بزرگ طبيعي مثل زلزله و سيل فغانش به اسمان ميرود اما ان را بخشي از تقدير محتوم خود ميداند بخشي از ان تيره گي هايي كه يا ميداند كه ريشه اش را نميداند ،يا ان را به داستان بسيار ساده اي تقليل داده و گمان ميكند كه ميداند . در هر حال امكان تاثير بر انها در باور او نيست .
انسان مدرن اما در هركدام از اين مصايب كسي يا گروهي از مردم يا مسيو لين را سرزنش ميكند . فرناندار ها يا شهردار ان استعفا ميدهند . تمسخر ميشوند يا مورد لعن و نفرين قرار ميگيرند. يعني همواره كاري ميشد كرد در هر مرگي و در هر ضايعه اي تقصيري هست راهي بوده كه پيموده نشده تبصره اي بوده كه رعايت نگرديده كم كاري شده ،نابلدي بوده ،ووقتي نيك مينگري راست هم هست .
ديگر كسي حتي به مرگ(Death) طبيعي نميميرد انچه كه چونان بك مرگ طبيعي يكصد سال پيش رخ مينمود امروز مرگي است به دليل تاخير در اين يا ان كار ! در واقعيت هم مرگ سوزناك پروين اعتصامي به دليل حصبه و ملك الشعراي بهار به دليل سل اگر امروز رخ ميداد تنها يك پرونده پزشكي قانوني براي طبيب مي أفريد كه قاضي به راحتي پزشك را محكوم ميكرد .بيهوده نيست كه حالا همه انتظار دارند سيل و زلزله يا پيش بيني شوند يا حداقل به هر نحو عواقب كمتري به بار اورند و اتفاقا اينكار ممكن هم هست چرا كه در بخش هاي پيشرفته دنيا اين اتفاق ميفتد از سال ها قبل اقدامات زيست محيطي با نتايجي بسيار دور دست تر از نگاه غير علمي و غير مسلح بطور مداوم انجام ميشوند كارهايي كه تنها با باور عميق به دانش ، تنها به دليل چند درصد احتمال خطر درسال هاي اينده و باكذشتن از برخي منافع پيش چشم ميتوان به انها دست زد .
در صورت بروز فاجعه هم بلافاصله برنامه هاي امتحان شده نجات اغاز ميگردند . برنامه هايي كه بخش هاي مختلف اجتماع را با هم هماهنگ كرده براي امداد به حركت درمي اورند .مشاركت اجتماعي در كارهاي اضطراري با زمان بندي كوتاه و مشخص از مهم ترين شاخص هاي پختگي فرهنگي است . مشكل اصلي ما اما نوسان ميان خردمند ي و خدايگوني است
تناقضي زنده كه در كنار تو به حيات خود ادامه ميدهد .در حالي كه باور عملي به دانش در حدي كه بايد از اعماق وجود ريشه بگيرد هنوز در ما به شكلي كهنه باقي مانده اما انتظار عمومي ، درخواست همه مردم قطع نظر از اعتقاداتشان چيزي نيست جز كارامد ترين و مدرن ترين اقدامات در مقابله با سيل و زلزله .
ديگر براي تقدير نه خريداري هست ونه حتي فروشنده اي ! چالش با سهمگين ترين و پيچيده ترين مصايب طبيعت بالاترين سطح تكنولوژي و بنابراين مدرن ترين اصول اخلاقي را ميطلبد حال انكه جامعه ما در دانش اخلاق هم در كهن ترين اصول درجا ميزند . اصول كهنه اخلاقي اي كه به بالاترين مسيول اجازه ميدهد بدون فشار وجدان با اولين پرواز به استان اب برده اش باز نگردد . اخلاقياتي روزامد و تخصصي با كدهايي متفاوت براي جراحان و شهرداران و استانداران كه خود نيازمند تلاشي سخت و دانش محور است هنوز در ميان ما مجال ظهور پيدا نكرده .
واقعيت ان است كه تا همه ما چه به شكل فردي و چه به شكل اجتماعي به تمامي وارد دنياي مدرن نشويم و تمام شاخص هاي ان را كه چونان حلقه اي به هم پيوسته هستند به كار نگيريم ،با تمام توجيهات غير خرد گرايانه كهن بطور قطع ، قطع رابطه نكنيم و به كار گيري اين شاخص ها را با مدرن ترين معيارهاي اخلاقي پي نگيريم هرروز و هر لحظه با عواقب سيل ها و زلزله هاي گوناگون روبرو خواهيم بود سيل ها وزلزله هايي كه قابل رويت ترينشان مثل سيل اب و زلزله زمين با تمام درد و اندوهي كه مي افرينند تازه نسبت به سيل ها و زلزله هايي از انواع ديگر عواقب كمتري دارند .دکتر بابک زمانی/ متخصص بیماری های مغز و اعضاب
نظرشما
آخرین اخبار