عواقب اعتیاد به فناوری و روشهای ترک وابستگی

شفا آنلاین>اجتماعی>تلفن‌های هوشمند هر روز بیش از گذشته، وقت با ارزش ما را به خود اختصاص می‌دهند. این موضوع سلامت جسم و ذهن‌مان را به خطر می‌اندازد.


جالب اینجاست که خود تولیدکنندگان نرم‌افزارها، دست به تولید برنامه‌های کاربردی زده‌اند که تا حدی کاربران را از ابزارهای هوشمندشان جدا کنند. مثلا برخی از این برنامه‌ها اگر مدتی به سراغ تلفن هوشمندتان نروید، به شما جایزه می‌دهد یا برخی دیگر، جلوی دسترسی به برخی از سایت‌های اینترنتی یا فعالیت‌های دیگر را می‌گیرد. اما چه چیزی بیش از هر ترفند دیگر در کنترل مردم هنگام استفاده از فناوری موثر است؟ باید گفت علوم رفتاری بهترین گزینه است و می‌تواند کمک خوبی باشد.

برخی از عواقب اعتیاد به فناوری

ویژگی فناوری اعتیادآوری آن است. و جامعه‌ای که حتی چند دقیقه نمی‌تواند از تلفن‌های هوشمند خود دور بماند، معتاد این ابزار هوشمند شده است و این اعتیاد عواقبی در پی دارد. یکی از عواقب آن، افزایش تصادفات رانندگی یا مرگ‌های ناشی از سلفی گرفتن است. اما جدی‌ترین عواقب این اعتیاد، به خطر افتادن سلامت ذهنی است. در یک بررسی مشخص شد، افرادی که زمان زیادی در رسانه‌های اجتماعی می‌گذرانند، کمتر احساس شادی می‌کنند. ارتباط دایمی ما با اینترنت یا تلفن‌های هوشمندمان، باعث می‌شود از نزدیکان خود دور بمانیم و این شرایط موجب تنهایی و اندوه ما می‌شود.

رهایی از ابزارهای هوشمند

خوشبختانه امروزه بسیاری از افراد نسبت به اثرات منفی فناوری بی‌توجه نیستند و می‌خواهند تا جایی‌که می‌توانند از این وابستگی بکاهند. البته بسیاری از کسب‌وکارها نیز در این زمینه فعال شده‌اند. به طور مثال برخی از شرکت‌ها، دست به تولید تلفن‌هایی زدند که به اینترنت وصل نمی‌شوند. یا برخی از هتل‌ها به خانواده‌هایی که در مدت زمان اقامت‌شان از تلفن همراه استفاده نکنند، تخفیف می‌دهند. در حال حاضر هم نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی متعددی به قصد کمک به ما در کمتر استفاده کردن تلفن‌های همراه‌مان تولید شده‌اند. تحقیقات در زمینه علوم رفتاری هم می‌تواند در تولید برنامه‌های کاربردی سودمند، موثر باشد.

برنامه‌های ترک اعتیاد

بنابر بررسی‌های محققان علوم رفتاری، مشخص شده است که هنگام ترک اعتیاد به فناوری، باید آن دسته از برنامه‌های کاربردی را که برای ترک وابستگی به فناوری، اهداف خاصی برمی‌گزیند، دانلود کرد. برنامه‌هایی که موجب تعهد در فرد می‌شوند، به مراتب انگیزه‌بخش‌تر از تشویق‌های مالی هستند. مثلا برنامه کاربردی مومنت (Moment)، هر بار که شما بیش از حد از تلفن همراه‌تان استفاده کردید، مدام برای‌تان هشدار می‌فرستد. یا برنامه آف‌تایم (Offtime)، به شما هشدار می‌دهد که بیش از حد لزوم در فضای آنلاین قرار گرفته‌اید. حتی برنامه فلیپد (Flipd)، یک قدم جلوتر گذاشته و زمانی‌که کاربر، بیش از حد مجاز سرگرم تلفن هوشمند خود است، تمام برنامه‌های کاربردی را مسدود می‌کند. همچنین برنامه کلد ترکی بلاکر (Cold Turkey Blocker)، تا زمانی‌که فرد به طور مثال کار تایپ خود را انجام نداده باشد، عملا اجازه هیچ کار دیگری به او نمی‌دهد. کاربر می‌تواند آن را مطابق کارهایی که در روز باید انجام دهد، تنظیم کند.

برنامه‌های کاربردی تنظیمات پیش‌فرض

با استفاده از برخی از برنامه‌های کاربردی، پیش‌فرض‌های خود را تنظیم کنید. مثلا با استفاده از برنامه فریدم (Freedom)، آن را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که برنامه‌ها و وب‌سایت‌های حواس‌پرت‌کن، مانند شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدیویی را مسدود کند. یا با کمک کارشناسان وب‌سایت رنسملی (Ransomly) و این برنامه کاربردی، می‌توانید سم‌زدایی فناوری کنید. مثلا اتاق‌تان را با استفاده از یک حسگر و برنامه کاربردی، به گونه‌ای مرتب کنید که تمام ابزارهای هوشمند آن، خاموش بمانند. در واقع از برنامه‌های کاربردی برای اصلاح تنظیمات پیش‌فرض  تلفن همراه‌تان به شکلی استفاده کنید، تا بتوانید از عواقب بد این ابزارهای هوشمند رها شوید.

تشویق و تنبیه

ترفند دیگری که می‌توانید به کار برید، استفاده از برنامه‌های کاربردی تشویق یا تنبیه است. ما وقتی در قبال تلاش‌های خود، پاداش دریافت می‌کنیم، حتی اگر آن پاداش نقدی نباشد، خوشحال می‌شویم و برای آن ارزش قائل هستیم. ابزارهایی مانند دلیبریت (Deliberate)، برای کاربران خود وقتی از تلفن هوشمند در حد مجاز استفاده کنند، پاداش‌هایی مانند تخفیف خرید یا کلاس‌های یوگا، در نظر می‌گیرد.

البته انگیزه‌بخش قوی‌تر از کسب پاداش، احتمال از دست دادن آن است. بررسی‌های محققان علوم رفتاری نشان داده است که باختن، اثری به مراتب بیشتر از بردن دارد. بنابراین از ابزارهایی استفاده کنید که هنگام استفاده بیش از حد از فضای مجازی، شما را تنبیه کند. مثلا، برنامه کاربری بی‌مایندر (Beemimder)، هر بار که کاربر بیش از حد از ابزارهای هوشمند استفاده می‌کند، ۵ دلار از حسابش برداشت می‌کند.

پشتکار در تغییر رفتار

پشتکار به خرج دادن، یکی از سخت‌ترین بخش‌های انجام دادن هر هدف جدیدی، مانند وزن کم کردن، یادگیری و ترک اعتیاد به فناوری است. تحقیقات نشان داده است که سرمایه‌گذاری روی انگیزه‌های اجتماعی، مانند سازگار شدن با جامعه، می‌تواند باعث شود که افراد یک جامعه نسبت به تغییر رفتار خود پشتکار داشته باشند. برنامه‌های کاربردی مانند رنسملی (Ransomly) هنگام کمک به شما در تغییر رفتار، دوستان و اعضاء خانواده‌تان را هم در جریان می‌گذارد. بدین ترتیب شما تشویق می‌شوید که برای تغییر رفتار خود پشتکار داشته باشید.

ارتباط دایمی با فناوری از شادی، ارتباط با افراد جامعه و بازدهی می‌کاهد. بنابراین با استفاده از برنامه‌های کاربردی تولید شده و بهره‌گیری از دانش علوم رفتاری، از وابستگی به فناوری و فضای مجازی  کاسته و از زندگی واقعی خود لذت ببرید.دکانورسیشن