سخنگوی سازمان غذا و دارو سیزدهم مردادماه، بیماران قلبی را دعوت به آرامش کرد و گفت که دیگر نگران کمبود «وارفارین» نباشند، چون این دارو قرار است به زودی از فنلاند وارد ایران شود و شرایط نامساعد تأمین دارو به وضع عادی برگردد
شفاآنلاین>سلامت> مدیر داروخانه مرکزی هلالاحمر: کمبود داروی وارفارین سراسری است، داروخانه هلالاحمر هم این دارو را ندارد نزدیک به دو هفته از وعده سازمان غذا و دارو برای تأمین داروی وارفارین میگذرد اما داروخانهها هنوز موجودی ندارندبه گزارش شفاآنلاین، سخنگوی سازمان غذا و دارو سیزدهم مردادماه، بیماران قلبی را دعوت به آرامش کرد و گفت که دیگر نگران کمبود «وارفارین» نباشند، چون این دارو قرار است به زودی از فنلاند وارد ایران شود و شرایط نامساعد تأمین دارو به وضع عادی برگردد. بیستوچهارم مرداد است و «امیری» که یک بیمار قلبی است، تمام داروخانههای شرق تهران را زیر پا گذاشته و به مرکز شهر رسیده و درنهایت تنها ٥ عدد قرص وارفارین پیدا کرده، درحالی که پزشک برایش ١٠٠ عدد تجویز کرده بود.
«امیری»، چهارسال پیش، دریچه قلبش را عوض کرده و از همان روز، داروی وارفارین مصرف میکند، یک هفته دیگر، ذخیره داروییاش تمام میشود و او و فرزندانش، تمام داروخانههای شهر را گشتهاند و هنوز نتوانستهاند برای مصرف یک هفته، دارو تأمین کنند. حالا خانواده «امیری»، استرس شدیدی دارند، چون میدانند اگر پدرشان یک هفته داروی وارفارین مصرف نکند، ممکن است دیگر در میانشان نباشد.
حمید فرهاد، داروساز داروخانهای در غرب تهران است و میگوید که سهم داروخانهاش از وارفارین، یک ورق در دو تا سهماه است: «خودتان بیایید یک روز اینجا بایستید ببینید چقدر برای این دارو، مراجعهکننده داریم.» بیماران قلبی، به داروخانهها مراجعه میکنند و دست خالی برمیگردند، چون وارفارین، هیچ داروی جایگزینی هم ندارد. رامین بقایی تهرانی که رئیس سابق انجمن قلب ایران است، بر این موضوع تأکید میکند و میگوید که متاسفانه داروی وارفارین، هیچ جایگزینی ندارد، اگر هم ناچار شویم دارویی به بیمار بدهیم، معمولا دارویی نیست که اثربخشی وارفارین را داشته باشد.
چه کسانی وارفارین مصرف میکنند؟
وارفارین، داروی مهم بیماران مبتلا به اختلالات قلبی است، رقیقکننده خون است و بیمارانی که مشکل غلظت خون دارند را از لختهشدن خون نجات میدهد. به گفته رامین بقایی، همه بیماران قلبی نیاز به مصرف وارفارین ندارند. بیمارانی که مشکل دریچه قلب دارند یا دریچه قلبشان تعویض شده است، وارفارین مصرف میکنند، به این بیماران، افرادی که اختلال در ریتم قلب دارند را هم باید اضافه کرد که مصرفکننده این دارو هستند.
اگر بیمار این دارو را مصرف نکند، چه اتفاقی میافتد؟ بقایی در پاسخ به این سوال میگوید: «اگر این دارو مصرف نشود، اتفاقات بدی برای بیمار میافتد، بهویژه برای آنهایی که دریچه قلبشان را تعویض کردهاند، ممکن است منجر به اختلال در کارکرد دریچه و درنهایت لختهشدن خون شود.» وقتی خون لخته شود، احتمال سکته قلبی بالا میرود.
این بار اولی نیست که داروی وارفارین کم میشود با اینکه قیمت بالایی ندارد و یک بسته ١٠٠تایی آن نزدیک به ١٠٠هزار تومان است اما هیچوقت کمیابی یا به گفته برخی از بیماران، نایابشدن آن، اینقدر طولانی نشده است. رئیس سابق انجمن قلب ایران هم که متخصص قلب است، به خوبی از کمبودهای دارویی خبر دارد: «گاهی این دارو با کمبودهایی در بازار مواجه میشد، اما الان خیلی بیشتر شده است.» این دارو کم شده و براساس اعلام بقایی، نزدیک به ٢٠درصد از بیماران مبتلا به اختلالات قلبی، مصرفکننده داروی وارفارین هستند.
ذخیرهسازی دارو منجر به کمبود شد
کمبود داروی وارفارین درست از زمانی شروع شد که بازار دارو و تجهیزات پزشکی تحتتأثیر نوسانات قیمت ارز با مشکلات زیادی مواجه شد و همهجا خبر از احتکار و ذخیرهسازی دارو و تجهیزات پزشکی به میان آمد. سخنگوی سازمان غذا و دارو هم پیش از این، این موضوع را تأیید کرده اما معتقد است که مردم با شنیدن خبر کمبود دارو، ذخیره داروییشان را زیاد کردهاند: «موجودی این دارو، حدود ٧٠ تا ٧٥ روز بود، اما وقتی کمبود دارویی اعلام شد، خیلیها اقدام به ذخیرهسازی کردند و همین هم روند مصرف عادی را مختل کرد. الان داروخانهها وارفارین را قطرهچکانی به بیماران میدهند تا محموله جدید برسد.» سازمان غذا و دارو اعلام کرده محموله جدید قرار است بهزودی از فنلاند وارد شود. قبلا این دارو از کانادا هم وارد میشد اما به دلیل تغییرات ارزی تنها منبع ورود فنلاند است.
سیستم توزیع دارو مشکل دارد
محمود هادیپور داروساز است و داروخانهای در مرکز شهر دارد. او اما معتقد است که کمبود داروی وارفارین، بیشتر از اینکه تحتتأثیر قیمت ارز و تحریمها باشد، به دلیل مدیریت نادرست سیستم دارویی کشور است: «نمیتوان تمام تقصیر کمبود داروی وارفارین را به گردن سازمان غذا و دارو انداخت. مشکل ما از ساختار درمان کشور است. وارفارین یک داروی معمولی نیست و تولیدکننده محدود دارد. روند تولید این دارو هم سخت است و از این پس، ورود آن به کشور هم سختتر خواهد شد. وارفارین دارویی است که کپی ندارد و تنها در چند شرکت در دنیا، مثل کانادا و انگلستان تولید میشود.
این کشورها هم حالا با دلار و یورو تعامل میکنند و بهطور قطع، تأمین این دارو با سختیهایی مواجه شده است. با اینحال، سیستم دارویی ما باید از پیش، در جریان این تغییرات و مشکلات باشد و به سرعت برای تأمین دارو اقدام کند.» هادیپور صحبتهای سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره واردات وارفارین از فنلاند را یادآور میشود، اما این توضیح را هم میدهد که روند توزیع اینگونه نیست که امروز دارو وارد شود و فردا در داروخانهها باشد. معمولا تا زمانی که دارو در دسترس قرار گیرد، زمان میبرد.»
پزشکان ریسک نمیکنند
بیماران و پزشکان میگویند که وارفارین جایگزین ندارد و هادیپور تأکید میکند که میتوان جای وارفارین، داروی دیگری تجویز کرد. مشکل اما اینجاست که پزشکان ریسک نمیکنند: «پزشکان یا علاقهای ندارند داروی دیگری تجویز کنند یا داروهای جدید را نمیشناسند و ترجیح میدهند همان داروی وارفارین را برای بیماران تجویز کنند، درحالیکه وارفارین داروی جایگزین دارد و خود پزشکان باید نامش را اعلام کنند.»
به گفته این داروساز، مشکلاتی در بخش دارو وجود دارد که بخشی از آن مربوط به سازمان غذا و داروست و بخش دیگر به ساختار پزشکی برمیگردد، مثل همین ماجرای جایگزین نکردن دارو برای وارفارین: «سازمان غذا و دارو باید پیشبینی کمبود دارویی را داشته باشد و بداند وقتی قیمت ارز بالا میرود، برخی داروها کمیاب میشود. نباید بگذارد بازار دارویی از یک داروی مهم خالی شود.» داروخانه هادیپور هم حالا بیشتر از یک ماه است که داروی وارفارین ندارد: «هر روز چندین نفر برای گرفتن این دارو مراجعه میکنند، اما ما آنها را به داروخانههای بزرگتر ارجاع میدهیم.» براساس اعلام او، افراد برای اطلاع از موجودی این دارو در داروخانهها(drug stores) میتوانند با سامانه ١٤٩٠ تماس بگیرند.
بیمار ١٠ روز وارفارین نخورد، کارش تمام است
بیماران برای پیدا کردن وارفارین سرگردانند. حداقل باید ١٠ تا ٢٠ داروخانه را در شرق و مرکز و غرب و شمال شهر زیر پا بگذارند تا این دارو را پیدا کنند. وضع شهرهای دیگر از تهران هم نامناسبتر است. حسینی، بیماری ٦٤ ساله است که دریچه قلبش را عوض کرده و از روز عمل تاکنون، وارفارین مصرف میکند تا خونش رقیق شود که اگر خونش غلیظ شود، روی عملکرد دریچهاش تأثیر میگذارد و میتواند حتی او را تا پای مرگ هم ببرد.
دارو خارجی است اما آقای حسینی، بیمه نیروهای مسلح است و هر بار دارو را با قیمتی میخرد: «یکبار ٨٠هزار تومان، یکبار ٦٠هزار تومان. نمیدانم قیمتش چقدر است دقیقا.» به گفته بیمارانی که وارفارین مصرف میکنند، هرگونه اقدام پزشکی برای آنها، در شرایط خاص باید انجام شود، حتی برای یک دندانپزشکی ساده هم مجبورند به بیمارستان مراجعه کنند. داروی آنها هیچوقت قطع نمیشود و هر ماه باید به پزشک مراجعه کنند.
دارویی که تجویز میشود برای یک ماه و نیم است و حالا بیمارانی مثل آقای حسینی، برای ماه آینده دارویی ندارند. برخی میگویند به دلیل تحریمها وارد نشده، عدهای هم میگویند که دیگر در بازار پیدا نمیشود: «نگردید، پیدا نمیکنید.» آقای حسینی میگوید که بیمارانی با شرایط مشابه، استرس زیادی برای تمام شدن داروهایشان دارند: «اگر بیمار ١٠ روز این دارو را نخورد، کارش تمام است.»
داروخانهداران میگویند سهمیه آنها از داروی وارفارین، هر دو سهماه، تنها یک ورق است
دبیر سابق انجمن قلب ایران : اگر داروی وارفارین به بیمارانی که دریچه قلبشان را عوض کردهاند، نرسد، اتفاقات ناگواری در انتظارشان است
نزدیک به ٢٠درصد از بیماران مبتلا به اختلالات قلبی، مصرفکننده داروی وارفارین هستند
یک داروساز: سازمان غذا و دارو باید پیشبینی کمبود دارویی را داشته باشد و بداند وقتی قیمت ارز بالا میرود، برخی داروها(medicines) کمیاب میشوند، نباید بگذارد بازار دارویی، از یک داروی مهمی خالی شود
بیماری که دریچه قلبش را جراحی کرده،: بیشتر از ١٠ داروخانه را گشتیم اما تنها ٥ دانه قرص پیدا کردیم
سخنگوی سازمان غذا و دارو سیزدهم مردادماه اعلام کرده بود که به زودی دارو از فنلاند وارد کشور میشود. شهروند