75 درصد از جمعیت مرگ مغزی در کشوربه اهدای عضو نمی‌ر‌سند

       
اهدای عضو، اهدای زندگی
علی‌اکبر ولایتی در تشریح اقداماتی که در نهایت منجر به ثبت روز ملی اهدای عضو در تقویم رسمی کشور منجر شد، گفت: «31 اردیبهشت ماه، سالگرد صدور فتوای امام خمینی‌(ره) درخصوص پیوند عضو از مرگ مغزی است. در آن زمان وزارت آقای دکتر فاضل، از حضرت امام(ره) سوال کردند که آیا اعضای انسانی که دچار مرگ مغزی شده ولی هنوز احشاء او برای دیگرانی که به خاطر یک عضو که به نارسایی رسیده و ممکن است دچار مرگ شود، قابل استفاده است، جایز است یا نه؟ حضرت امام(ره) هم در پاسخ، یک فتوای تاریخی و راهگشا صادر کردند که تا قبل از آن، هیچ یک از پیشوایان مذاهب موجود در دنیا چنین جوازی نداده بودند و همین،‌ نشانه مترقی بودن مذهب تشیع و ارزش اجتهاد است. به همین دلیل روز 31 اردیبهشت را با عنوان پیوند اعضا اعلام کردند.» وی ادامه داد: «این کار باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح می‌شد که آن را مطرح کردیم و در آنجا به تصویب رسید و جنبه رسمی پیدا کرد. بنابراین روز 31 اردیبهشت رسما روز پیوند اعضا نام گرفت.»
رئیس بیمارستان مسیح دانشوری، جایگاه ایران از نظر کار اهدای عضو را در آسیا، «ممتاز» خواند و تاکید کرد: «هیچ کشوری مثل ایران تا این مقدار در کار اهدای عضو پیشرفت نکرده است.»
هر مرگ مغزی، جان 8 نفر را نجات می‌دهد
علی‌اکبر ولایتی در تشریح اقدامات مرکز پیوند اعضای بیمارستان دکتر مسیح دانشوری، گفت: «یکی از کارهای مهمی که در مرکز ما صورت می‌گیرد، فراهم‌آوری اعضا است. یعنی ای‌بسا فردی به دلیل تصادف یا هر علت دیگری دچار مرگ مغزی می‌شود که به خصوص اگر جوان باشد،‌ احشاء او قابل انتقال است. فردی که سالخورده است، چون احشای او کار کرده است، ‌لذا روی او سرمایه‌گذاری زیادی نمی‌شود اما اگر جوانی خدای ناکرده ‌دچار مرگ مغزی شود، باتوجه به اینکه مرگ او حتمی است و ظرف چند هفته از دنیا می‌رود، با این فتوای شرعی و قانونی که به استناد این فتوا در مجلس تصویب شده و شورای نگهبان هم آن را تایید کرده، هر یک نفر می‌تواند 8 نفر را احیا کند. از یک فرد دچار مرگ مغزی می‌توان دو کلیه،‌ دو ریه، پانکراس، قلب، قرنیه چشم و حتی تاندون‌ها و بعضی اجزای دیگر را به فرد دیگر پیوند زد. لذا یک کار تمثیلی است که گفته می‌شود 1=8. به این معنا که یک نفر دچار مرگ مغزی می‌تواند 8 نفر را احیا کند.»
ولایتی در ادامه، اظهار کرد: «ما در مرکز مسیح دانشوری به مراکز دیگر هم سرویس می‌دهیم. کبد برای پیوند یا به بیمارستان طالقانی و یا به بیمارستان نمازی شیراز می‌رود. قلب یا در همین بیمارستان پیوند می‌شود یا در بیمارستان شریعتی. کلیه هم به بیمارستان لبافی‌نژاد می‌رود.»‌ وی افزود: «سخت‌ترین پیوندها،‌ پیوند ریه است. در اینجا ما هر دو ریه را پیوند می‌کنیم که کار بسیار مهمی است و در کل منطقه، هیچ کشوری در این زمینه به پای ایران نمی‌رسد. اگر در ازای هر فردی که ریه دریافت می‌کند، 2 پیوند ریه حساب کنیم،‌ نزدیک 190 تا 200 پیوند ریه توسط دکتر عباسی و تیم محترمشان انجام شده‌ است. ضمن اینکه بیش از 220 پیوند قلب هم انجام شده است.»
ولایتی درادامه اشاره‌ای به هزینه‌های سنگین عمل پیوند کرد و بابیان اینکه در ایران با نرخ دولتی حدود 200 میلیون تومان هزینه عمل پیوند می‌شود، گفت: «البته ما از هیچ‌کدام از عزیزانی که پیوند می‌شوند، پول عمل پیوند را دریافت نکرده‌ایم. وزارت بهداشت به ما کمک می‌کند که البته مقداری که کمک می‌کند کمتر از مقداری است که هزینه می‌شود ولی درعین‌حال تا جایی که بودجه این وزارتخانه اجازه می‌دهد، کمک می‌کند و بقیه هزینه‌ها را هم از بودجه عمومی بیمارستان دریافت می‌کنیم و لذا بدانید که این بیش از 220 پیوند قلب، از هیچ‌یک از اینها پول پیوند گرفته نشده. ضمن اینکه بعد از عمل پیوند ماهانه حداقل 5 میلیون تومان هزینه نگهداری بیمار تازه پیوند‌شده است. به‌دلیل اینکه این بیماران باید از داروهای نگهداری استفاده کنند که کلیه یا ریه یا قلب پیوند‌شده پس نزند. هزینه این داروها هم از طریق خیریه معمولا تامین می‌شود.»
خرید و فروش احشا و اعضا ‌غیرقانونی است
ولایتی در بخش دیگری از نشست خبری، درباره یکی از موضوعات مهم و جنجالی حوزه پیوند اعضا توضیحاتی ارائه کرد.
وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره امکان خریدوفروش اعضای پیوندی در کشور، تصریح کرد: «کل کار اهدا و پیوند اعضا، از طریق دولت و خیرین انجام می‌شود. هر نوع خرید و فروش احشا و اعضا ‌غیرقانونی است و ما هم به هیچ وجه اجازه سوء استفاده به افراد سوءاستفاده‌گری که همیشه همه‌جا هستند، نمی‌دهیم. البته همین افراد سوء‌استفاده‌گر ممکن است که یک جاهایی یک کارهایی بکنند ولی بالاخره بدون ارتباط با مراکزی که فراهم‌آوری اعضا دارند، نمی‌توانند چنین کارهایی بکنند. ما قاطعانه و با صراحت عرض می‌کنیم که به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم که سوء استفاده کند. چراکه این مسائل در جاهایی که مدیریت سیاسی درستی بر این کار اعمال نمی‌شود، به اتفاقات غیرانسانی و ضدانسانی وحشتناکی ختم شده و حتی افتضاح بین‌المللی به وجود آورده است. اگر کسی هم در این خصوص ادعایی کرده است، بدانید که حداقل در قسمت‌هایی که دولتی است و زیرنظر دولت‌ اداره می‌شود،‌ مراقبت ‌ما بسیار جدی است و ما هم بسیار روی این مسئله حساس هستیم به دلیل اینکه هم به لحاظ انسانی، هم به لحاظ اسلامی و هم به لحاظ بین‌المللی یک جنایت است که ابتدای آن از همین جا (خرید و فروش اعضا) آغاز می‌شود ولی انتهای آن به جاهای بسیار بدی می‌رسد. حتی در بعضی از کشورها بخصوص در مراکز غربی بعضی از باندهای قاچاق هستند که آدم می‌دزدند برای اینکه آنها را از بین ببرند و احشا و اعضای آنها را بفروشند. ولی الحمدلله در جمهوری اسلامی به دلیل مراقبت‌های بسیار خوب انتظامی و امنیتی و عزم راسخی که در دولت و دستگاه‌های پزشکی وجود دارد، به هیچ‌وجه اجازه چنین چیزی داده نمی‌شود.»
پیوند عضو از ایرانی به خارجی و بالاعکس
رئیس بیمارستان مسیح دانشوری در پاسخ به سوال  درخصوص اهدا و پیوند اعضای اتباع ایرانی به خارجی و بالعکس، گفت: «پیوند عضو از ایرانی به خارجی و بالاعکس، غیرقانونی است. این قانون مجلس است که فقط ایرانی به ایرانی می‌تواند عضو اهدا کند و هرکاری غیر از این بشود، خلاف قانون است. ضمن اینکه مردم هم حساس هستند و حق هم دارند. مردم می‌خواهند اگر کلیه جوان‌شان را پس از مرگ مغزی اهدا کردند، این کلیه به یک هموطن ایرانی پیوند شود. بنابرای هرنوع انتقال احشا از ایرانی به خارجی یا از خارجی به ایرانی ممنوع است. این قانون مجلس و لازم الاجرا و درست است.»

در ادامه این نشست، فرحناز صادقی مسئول واحد فراهم‌آوری اعضای بیمارستان مسیح دانشوری هم در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران، آماری از تعداد مرگ مغزی در کشور ارائه داد و گفت: «متاسفانه شایع‌ترین علت مرگ مغزی در کشور ما، تصادفات رانندگی است. ما یک مثال بدی در پزشکی داریم که می‌گوییم: «هر کس که کلاه ایمنی نگذارد،‌ یک اهداکننده عضو محسوب می‌شود.» وی ادامه داد: «در سال حدود 4 هزار مورد مرگ مغزی رخ می‌دهد که قابلیت اهدای عضو دارند ولی در سال گذشته فقط هزار مورد به اهدای عضو رسیدند. یعنی 25 درصد. درواقع 75 درصد از کل مرگ مغزی در کشور، این اعضای حیات‌بخش را به زیر خاک می‌برند.» صادقی تاکید کرد: «کاری که باید‌ انجام شود، فرهنگسازی، فرهنگسازی و فرهنگسازی است. این کاری است که به عهده رسانه است که مخاطبان خودشان را با این مقوله آشنا کنند تا این اعضای حیات‌بخش به زیر خاک نروند.»سپید