بی‌اختیاری ادرار در زنان

شفا آنلاین:کالج امریکایی پزشکان در سال میلادی جاری، دستورالعمل درمان غیرجراحی بی‌اختیاری ادرار را در زنان تهیه و منتشر کرد. این دستورالعمل به ارایه شواهد موجود در زمینه اثربخشی شیوه‌های مختلف درمانی غیرجراحی در سطح مراقبت‌های اولیه و پزشکان خانواده پرداخته و درمان‌های پیشرفته و تخصصی‌تر غیرجراحی را مانند تزریق سم بوتولینوم یا تحریک الکتریکی یا مغناطیسی از ورای پوست به صورت کامل مورد ارزیابی قرار نمی‌دهد.

به گزارش شفا آنلاین:بی‌اختیاری ادرار<urinary incontinence> از مشکلات طبی شایع در بین زنان است، به طوریکه شیوع آن در بین زنان جوان 14 تا 21 ساله حدود 25 درصد، در زنان میانسال40 تا 60 ساله حدود 44 تا 57 درصد و در میان زنان بالاتر از 75 سال به 75 درصد می‌رسد. با توجه به اینکه مشکل بی‌اختیاری ادرار در نیمی از موارد توسط بیماران ابراز نمی‌شود، می‌توان چنین نتیجه گرفت که رقم واقعی شیوع این پدیده می‌تواند بسیار بیشتر از اعداد فوق باشد. بارداری، صدمات کف لگن ناشی از زایمان طبیعی، یائسگی، هیسترکتومی، چاقی، عفونت ادراری، اختلالات شناختی یا عملکردی، یبوست و سرفه مزمن از عوامل خطرساز بروز بی‌اختیاری ادرار در زنان به شمار می‌آیند.

انواع بی‌اختیاری
بی‌اختیاری ادراری براساس مکانیزم دچار اختلال به دو نوع استرسی و فوریتی تقسیم می‌شود، اگرچه تفکیک این دو گونه در برخی موارد به خصوص در بانوان سالخورده ممکن است دشوار باشد. بی‌اختیاری استرسی از عدم کفایت اسفنکتر پیشابراه در جلوگیری از خروج ادرار در زمان افزایش فشار داخل شکم در لحظاتی مانند خندیدن و عطسه یا سرفه کردن سرچشمه می‌گیرد اما بی‌اختیاری فوریتی به دفع غیرارادی ادرار بدون ارتباط با فشار داخل شکم به همراه احساس شدید و ناگهانی نیاز به دفع ادرار گفته می‌شود. اختلال «مثانه بیش‌فعال» به ترکیبی از علایم فوریت (با یا بدون بی‌اختیاری ادرار)، تکرر ادرار و افزایش دفعات نیاز به دفع ادرار در هنگام شب گفته می‌شود. هدف اولیه درمان در بی‌اختیاری ادراری بهبود کنترل ادرار و در صورت امکان رفع بی‌اخیاری بوده و از نظر بالینی درمان موفق به روشی اطلاق می‌شود که قادر باشد تعداد دفعات وقوع بی‌اختیاری را حداقل پنجاه درصد کمتر کند. درمان‌های مورد استفاده در این دستورالعمل شامل تغییر سبک زندگی، تقویت عضلات کف لگن و برخی درمان‌های دارویی است.
تشخیص
از آنجا که بسیاری از زنان مبتلا به بی‌اختیاری ادرار این مساله را با پزشکشان در میان نمی‌گذارند، پزشکان باید در زمان اخذ شرح حال و مرور سیستم‌ها، به صورت روتین از بیماران مونث خود راجع به حضور علایم ادراری پرس و جو کنند. در صورت وجود نشانه‌ها پزشکان باید شرح حال متمرکز و دقیقی شامل زمان شروع علایم و دفعات بروز مشکل تهیه کرده و معاینه فیزیکی دقیق و جامعی به عمل آورده و نشانه‌های عصبی را نیز بررسی کنند.
درمان
 توصیه 1: کالج آمریکایی پزشکان تقویت عضلات کف لگن را به عنوان خط اول درمان در بانوان دچار بی‌اختیاری استرسی در نظر می‌گیرد (توصیه قوی، شواهد با کیفیت بالا) تقویت عضلات کف لگن سبب افزایش کنترل ادرار و بهبود کیفیت زندگی زنان دچار بی‌اختیاری استرسی می‌شود و بدین‌جهت به عنوان اولین درمان پیشنهادی برای این نوع بی‌اختیاری پیشنهاد شده است. درمان غیردارویی با تقویت عضلات کف لگن باید خط اولیه درمان در زنان دچار بی‌اختیاری استرسی ادرار باشد.
 توصیه 2: کالج آمریکایی پزشکان تمرین‌های مثانه را برای درمان زنانی که از بی‌اختیاری فوریتی ادرار رنج می‌برند، پیشنهاد می‌کند. (توصیه ضعیف، شواهد با کیفیت پایین). تقویت مثانه، بی‌اختیاری فوریتی ادرار را در زنان دچار بی‌اختیاری فوریتی کاهش داد اما اضافه کردن تقویت عضلات کف لگن به این درمان در مقایسه با تمرین‌های تقویت مثانه به‌تنهایی تفاوتی ایجاد نکرد.
 توصیه 3: برای بانوان دچار بی‌اختیاری مختلط تمرین‌های تقویت عضلات کف لگن به همراه تمرین‌های مربوط به مثانه پیشنهاد می‌شود (توصیه قوی- شواهد با کیفیت بالا).
 توصیه 4: مطابق این دستورالعمل، درمان دارویی سیستمیک برای درمان بی‌اختیاری استرسی توصیه نمی‌شود (توصیه قوی- شواهد با کیفیت پایین). مطالعات انجام گرفته نشان داده که درمان دارویی استاندارد در بی‌اختیاری استرسی ادرار موثر نیست. در برخی پژوهش‌ها ترکیبات استروژنی واژینال در کاهش بی‌اختیاری و بهبود کنترل ادرار مفید واقع شده‌اند اما برعکس، برچسب‌های پوستی استروژن، بی‌اختیاری بیماران را تشدید کرده‌اند.
 توصیه 5: درمان دارویی در بی‌اختیاری فوریتی تنها در زنانی توصیه می‌شود که تمرین‌های تقویت مثانه در آنان موثر واقع نشده است. انتخاب نوع دارو باید با در نظر گرفتن همه موارد مانند تحمل‌پذیری، عوارض جانبی، آسانی کاربرد و قیمت داروها انجام پذیرد (توصیه قوی- شواهد با کیفیت بالا).
اگرچه درمان‌های دارویی به همان اندازه موثر و کارآمد هستند، گاهی عوارض جانبی سبب می‌شود که بیماران درمان را قطع کنند. مطالعات نشان داده که داروهای اکسی‌بوتینین، تولترودین، دریفناسین، سولیفناسین، فسوترودین و تروسپیوم کنترل ادرار را بهبود بخشیده و در درمان بی‌اختیاری فوریتی ادرار موثر هستند. شواهد برای مقایسه اثربخشی و ایمنی انواع مختلف داروها کافی نبود اگرچه متغیرهای مربوط به بیمار مانند سن، نژاد، بیماری‌های زمینه‌ای همراه، در نتیجه درمان با این داروها تاثیری نداشت و پایبندی به درمان دارویی در بیماران ضعیف بود. از آنجا که عوارض جانبی علت اصلی قطع درمان به شمار می‌آید، پزشکان و بیماران باید پیش از تصمیم‌گیری، احتمال بروزعوارض جانبی را با شدت علایم بی‌اختیاری و مشکلات حاصل از آن در زندگی بیمار به خوبی بسنجند. توجه به هزینه هر نوع درمان نیز از مسایلی است که باید در زمان تصمیم‌گیری برای درمان درازمدت مدنظر قرار گیرد.
 توصیه 6: ورزش کردن و کاهش وزن در زنان چاق دچار بی‌اختیاری به شدت توصیه می‌شود (توصیه قوی – شواهد با کیفیت متوسط).سپید
 Medica- News Today