شفا آنلاین: این
داروها مهارکننده‌های اختصاصی ترشح اسید معده هستند که به‌طور
برگشت‌ناپذیر به پمپ پروتون متصل شده و قوی‌ترین مهارکننده‌های ترشح اسید
معده هستند. نحوه اثر این داروها به صورت وابسته به دوز در مهار ترشح اسید
معده پایه و تحریک شده است.
این
ترکیبات، پیش‌دارو بوده و نیازمند محیط اسیدی برای فعال شدن هستند. گروه
سولفیدریل موجود در ساختار این داروها با سیستئین پمپ پروتون تشکیل باند
دی‌سولفیدی داده و آن را غیرفعال می‌کند. جذب این داروها در روده باریک
صورت می‌گیرد؛ به دلیل پوشش روده‌ای در برابر محیط اسیدی معده، محافظت
می‌شوند. اسید معده باعث تخریب دارو می‌شود.
این
داروها به دلیل تشکیل پیوند کووالانسی با پمپ پروتون، با وجود نیمه‌عمر
پلاسمایی پایین، طول اثر ضدترشحی بالا (تقریبا 48-72 ساعت) دارند. بنابراین
اگرچه نیمه عمر پلاسمایی پایین (یک تا یک و نیم ساعت) دارند ولی نیمه عمر
بیولوژیک آنها بالا (حدود 24 ساعت) است.
امپرازول اولین داروی این گروه بود که دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا است.
پنتوپرازول اولین مهارکننده پمپ پروتون تزریقی بود که دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا است.
کارایی
این داروها در صورت مصرف 30-60 دقیقه قبل از غذا و معده خالی حداکثر خواهد
بود (دکس‌لانزوپرازول استثنا بوده و بدون توجه به صرف غذا قابل مصرف است.)
تعدادی
از مطالعات به مقایسه تفاوت‌های این داروها پرداخته‌اند؛ گرچه تفاوت‌هایی
بین این داروها دیده شده، این تفاوت‌ها کوچک و از نظر اهمیت بالینی،
نامعلوم و غیرقطعی هستند.
تمامی
این داروها از طریق سیستم آنزیمی (CYP450) متابولیزه می‌شوند. ایزوانزیم
سیتوکروم (CYP2C19) مسیر اصلی متابولیسم اکثر این داروهاست، به‌جز
لنزوپرازول که مسیراصلی متابولیسم آن (CYP3A4) است.
داروهای
لانزوپرازول، پنتوپرازول و رابپرازول هیچ گونه تاثیری بر سیستم آنزیمی
(CYP2C19) ندارند؛ درنتیجه، این داروها با داروهای متابولیزه شونده توسط
این سیتوکروم از قبیل وارفارین، دیازپام و فنی‌توئین تداخلی نشان نمی‌دهند.
اس‌امپرازول با وارفارین و فنی‌توئین تداخلی نشان نداده ولی با دیازپام
تداخل دارد که البته از لحاظ بالینی هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است.
پنتوپرازول همچنین توسط سولفونیل‌اوره‌آز سیتوزولی متابولیزه شده و ازاین
رو، تداخل دارویی آن مشابه با سایر داروهای دیگر این گروه نیست.
گرچه
عموما به این موضوع توجه زیادی نمی‌شود، بایستی درنظر داشت که امپرازول
موجب مهار متابولیسم وارفارین، دیازپام و فنی‌توئین شده و لانزوپرازول ممکن
است موجب کاهش غلظت تئوفیلین شود.
مسیر اصلی دفع این داروها از طریق ادرار هست به جز لنزوپرازول که مسیر اصلی دفع آن از راه مدفوع است.
از
بین این داروها، بیشترین فراهم‌زیستی مربوط به لنزوپرازول (85 درصد در
صورت مصرف ناشتا) و پنتوپرازول (77 درصد) بوده و این داروها به بالاترین
سطوح پلاسمایی می‌رسند.
در بین این داروها، رابپرازول دارای سریع‌ترین زمان شروع اثر است.
امپرازول بیشترین تداخلات دارویی را در میان این داروها دارد.
این داروها با افزایش pH معده، فراهم‌زیستی نیفدیپین و دیگوکسین را افزایش و جذب کتوکونازول و ایتراکونازول را کاهش می‌دهند.
داروهای PPI می‌توانند باعث کاهش جذب آهن، کلسیم، ویتامین B12 و منیزیوم شوند.
داروهای PPI در اختلالات کلیوی نیاز به تنظیم دوز ندارند.
داروهای PPI در اختلالات کبدی نیاز به تنظیم دوز دارند.
تمام این داروها، اثربخشی برابر در دوز معادل دارند.
داروهای PPI از نظر اثربخشی و سرعت بهبودی زخم‌های گوارشی بر آنتاگونیست‌های گیرنده H2 برتری دارند.
داروهای PPI از نظر بهبود علائم ناشی رفلاکس معده به مری بر آنتاگونیست‌های گیرنده H2 برتری دارند.
پنتوپرازول
و لنزوپرازول در بارداری گروه B هستند. امپرازول، رابپرازول، اس امپرازول
گروه C هستند؛ بنابراین، بی‌خطرترین این داروها در بارداری، پنتوپرازول و
لنزوپرازول هستند.سپید
مهدی شاهمیرانی، داروساز
