بیماران زن را به متخصصان زن ارجاع دهید

فرزانه شریفی اقدس، سال‌ها است به عنوان اورولوژیست در کشور فعالیت داشته است و در این زمینه حرف‌های زیادی برای گفتن دارد که با هم می‌خوانیم.

در حال حاضر وضعیت تراکم و پراکندگی متخصصان اورولوژیست زن به چه صورتی است؟
تعداد متخصصین زنان پایین نیست. در حال حاضر در کشور حدود صد متخصص اورولوژی زن داریم که تقریباً 10 درصد از جمعیت پزشکان این حوزه را تشکیل می‌دهند. اما مشکل ما کمبود جمعیت زنان نیست. من به شخصه از سال 68 وارد این رشته شدم و 26 سال است که در این حوزه فعالیت می‌کنم و تا چند سال دیگر هم بازنشسته می‌شوم. در طی این سالها ما تعدادی رزیدنت، دستیار، متخصص و فوق تخصص تربیت کردیم که کم هم نیست. مشکل حرفه‌ای ما این است که متاسفانه هم از یک طرف، متخصصین زنان تا حدی وارد کارهای ما می‌شوند و از طرف دیگر بخاطر اینکه تعداد متخصصین اورولوژی در کشور زیاد شده است و بیشتر آنان را آقایان تشکیل می‌دهند، در بسیاری از زمینه‌ها بدون اینکه دوره‌ای در اورولوژی زنان دیده باشند یا بخواهند بیماری را به ما ارجاع کنند، به علت درآمد بیشتر و بازار کار، خود دست به درمانش می‌زنند و حتی بیمار را جراحی می‌کنند. بنابراین متخصصین اورولوژی زنان از دو طرف تحت فشار هستند. البته این مشکل در حال حاضر کم شده است ولی هنوز به صورت کامل برطرف نشده است. در حالت طبیعی در بیمارستان، بیماران به آنها مراجعه می‌کنند اما اینکه در مطب هم بیماران برای ویزیت پیش آنان بروند بسیار کم است. من در 10سال اول کاری خودم همین شرایط را تجربه کردم. زمانی که من فارغ التحصیل شدم شاید هفت یا هشت نفر متخصصین زن اورولوژی بیشتر نبودیم. در همان زمان هم بیماران زن به پزشکان مرد ارجاع داده می‌شدند. خیلی زمان گذشت تا بیماران متوجه شدند، متخصصین اورلووژی زن هم در کشور داریم. با این همه هم خود بیماران در نتیجه جستجو به ما مراجعه کردند و از سوی همکاران مرد و یا سیستم و درمانگاه‌ها و وزارتخانه به ما ارجاع داده نشدند.
امکان دارد متخصصین مرد از وجود متخصصین زن خبر نداشته باشند؟
مطمئن باشید این طور نیست. در تمام این سالها که متخصصان برنامه‌های زیادی داشته‌اند، متخصصان اورولوژیست زن، تبلیغات خوبی بین همکاران مرد داشته‌اند و یک متخصص در این چند ساله حتماً اطلاع پیدا کرده که حوزه مخصوص به زنان وجود دارد. اما متاسفانه مسئولین در وزارتخانه که قدرت اجرایی دارند، از ما حمایت چندانی نکردند. این البته مشکل متخصصین زن قدیمی نیست، اما بسیاری از فارغ التحصیلان جدید با کمبود مراجعه کنندگان مواجه‌اند، با وجودی که تعداد بیماران زن با مشکل کلیوی و مثانه کم در کشور نداریم.
شرایط معاینه بیمار توسط متخصص مرد به چه شکلی است؟
در بیمارستان‌ها گاه به جای متخصص زن، بیمار به پزشک مرد ارجاع داده می‌شود. گاهی پزشکان بیمار را معاینه می‌کنند و گاه بدون معاینه و با طرح چند پرسش وی را به اتاق عمل می‎فرستند. در صورتی که اگر پیش از آن به بیمار اطلاع‌رسانی شود، بیمار پزشک زن را انتخاب کند. البته این هم ممکن است که زنی ترجیح دهد توسط پزشک مرد معاینه شود. این کاملاً انتخاب خود اوست و ما همگی به آن احترام می‌گذاریم، اما بسیاری از زنان راضی به این نیستند که توسط متخصصین مرد معاینه شوند و این حق انتخاب از آنان گرفته می‌شود.
دخالت متخصصین مرد اورولوژی منطقی است. اما یک متخصص مامایی چطور می‌تواند بیمار اورولوژی را درمان کند؟
بسیاری از بیماران زن به صورت سنتی برای همه مشکلات خود به پزشک زنان مراجعه می‌کردند. در صورتی که در حال حاضر این تخصص‌ها تفکیک شده است. اما بسیاری از بیماران ما که مشکلات ادراری و درد شکم دارند با همان تفکر قدیمی پیش متخصص بیماری‌های زنان می‌روند. در آنجا هم خیلی به آنان گفته نمی‌شود متخصص مخصوص کلیه و مجاری ادراری زن وجود دارد. در نتیجه بیمارانی که به متخصصین اورولوژی زن مراجعه می‌کنند، بیمارانی هستند که بسیار پیش از اینها به دنبال متخصص زن جستجو کرده‌اند و حالا هم بیماری آنها وخیم شده است.