دیابت چیست و چه عوارضی دارد؟/دیابت درکمین چه کسانی است

دیابت نوع 1 :

در این نوع دیابت ، بدن به اندازه کافی انسولین تولید نمی کند. این نوع دیابت معمولا در بچه ها وجوانان بروز می کند، اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد. حدود 5 الی 10 درصد از کل بیماران دیابتی به نوع 1 مبتلا هستند. راهکارهای درمانی آن عبارت است از:

- مصرف انسولین چند بار در روز.

- تغذیه سالم.

- فعالیت بدنی کافی.

دیابت نوع 2 :

در این نوع دیابت، بدن شما انسولین تولید می کند ولی نمی تواند بخوبی از آن استفاده کند.

این نوع دیابت اغلب در افراد بالای 40 سال بروز می کند ولی در سالهای اخیر بصورت شایعی در افراد جوان نیز دیده می شود. امروزه تعدادی از این بیماران را افراد خیلی جوان و حتی بچه ها تشکیل می دهند.

خطر بروز دیابت در چه اشخاصی بیشتر است؟

هر کسی ممکن است به دیابت دچار شود. اما در صورتیکه هر کدام از این موارد وجود داشته باشد، خطر بروز دیابت بیشتر خواهد بود:

- چاقی و اضافه وزن

- کم تحرکی (ورزش کمتر از سه بار در هفته)

- سن بیشتر از 45 سال

- سابقه خانوادگی دیابت

- فشار خون بالا

- چربی خون بالا

گرچه بعضی موارد فوق مثل سابقه خانوادگی و سن غیر قابل تغییرند، اما بیشتر آنها توسط شما قابل پیشگیری می باشند.

علامتهای قند خون بالا چیست؟

همه بیماران علامتی از وقوع دیابت ندارند، به همین دلیل دیابت را "بیماری خاموش" می نامند؛ چون بعضی از بیماران هیچ علامتی ندارند؛ بعضی از علامتهای دیابت به شرح زیر قابل شناسایی می باشند:

- تشنگی زیاد

- تکرر ادرار (بخصوص در شب)

- احساس گرسنگی یا خستگی بیش از حد

- از دست دادن غیر ارادی وزن

- زخمهایی که دیر بهبود می یابند

- پوست خشک و خارشدار

- تاری دید

- از دست دادن حس ویا احساس سوزن سوزن شدن در پاها

چگونه می توان دیابت را تشخیص داد؟

بهترین روش تشخیص دیابت اندازه گیری قند خون با یک تست ساده آزمایشگاهی است.

دیابت چگونه به کلیه ها آسیب می رساند؟

در بیماری دیابت تمام عروق خونی کوچک در داخل بدن آسیب می بینند. وقتی این عروق کوچک در کلیه ها آزرده شوند کلیه ها عمل تصفیه خون را بخوبی انجام نخواهند داد، بنابراین آب و نمک در بدن جمع خواهد شد که منجر به افزایش وزن و وقوع ورم می گردد. به دلیل همین آسیب عروقی، پروتئین نیز در ادرار دفع خواهد شد و در نهایت سموم در داخل خون تجمع پیدا خواهند کرد.

دیابت همچنین به اعصاب در سراسر بدن آسیب می رساند. این عارضه می تواند باعث اشکال در تخلیه مثانه گردد؛ عدم تخلیه کامل مثانه می تواند باعث پس زدن ادرار به کلیه ها شده و از این طریق نیز به کلیه ها آسیب برساند. از طرف دیگر وقتی ادرار برای مدت طولانی در مثانه می ماند، با مقدار زیادی قند که در آن وجود دارد محیط خوبی برای رشد باکتریها شده و عفونت ایجاد می شود.

چه تعداد از بیماران دیابتی دچار بیماری کلیه می شوند؟

حدود 30 درصد از بیماران دیابتی نوع 1 و بین 10 الی 40 درصد بیماران نوع2 به نارسایی کلیه مبتلا خواهند شد.

اولین علایم درگیری کلیه در بیماران دیابتی چیست؟

اولین علامت درگیری کلیه در بیماران دیابتی دفع نوعی از پروتئین بنام "آلبومین" در ادرار است. لازم است این آزمایش در تمام بیماران مبتلا به دیابت بصورت سالیانه انجام شود.

وقتی بیماری پیشرفت می کند ورم و اضافه وزن اتفاق می افتد، دفعات ادرار در شب افزایش یافته و فشار خون بالا می رود. کنترل خوب قند خون می تواند احتمال وقوع بیماری شدید کلیه در اثردیابت را کم کند.

وقتی نارسایی کلیه پیشرفت می کند اوره و کراتنین خون بالا می رود و ممکن است بیمار دچار تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، ضعف، خستگی، خارش، گرفتگی عضلانی و کم خونی شود. در این زمان ممکن است نیاز به انسولین کمتر شود و بدلیل اینکه کلیه ها ضعیف شده، قادر به دفع انسولین از بدن نمی باشد. با وقوع هر کدام از این علائم باید هر چه سریعتر به پزشک فوق تخصص کلیه مراجعه شود.

در دیابت چه عواملی بیماری کلیه را ایجاد می کنند؟

علل وقوع درگیری کلیه در دیابت متعدد هستند؛ اما به نظر می رسد عامل اصلی، تغییرات گردش خون در واحد فیلترینگ کلیه ها (یعنی گلو مرول) باشد.

آیا بعضی از بیماران دیابتی برای وقوع بیماری کلیه مستعدترند؟

بله؛ عواملی مثل فشارخون بالا، عدم کنترل قندخون، استعداد ژنتیکی و نوع تغذیه بعضی افراد را به وقوع این مشکل مستعدتر می کند.

چند سال طول می کشد که کلیه ها در اثر دیابت آسیب ببینند؟

تقریبا تمام بیماران با دیابت نوع 1 شواهدی از تغییرات عملکردی کلیه را طی 2 تا 5 سال اول پیدا خواهند کرد و بیماری کلیه حدود 30 تا 40 درصد از آنها، طی 10 تا 30 سال به سمت درگیری شدید پیشرفت خواهد کرد. در مورد دیابت نوع 2 تفاوتهای اندکی وجود دارد، اما در کل به نظر می رسد شبیه به دیابت نوع 1 باشد.

برای جلوگیری از مبتلا شدن کلیه ها چه می توان کرد؟

کنترل دقیق قندخون در بیماران دیابتی به پیشگیری از بیماری کلیه کمک شایانی خواهدکرد، لازم است تمام بیماران برای کنترل بهتر قندخون، دستورات پزشک خود در مورد رژیم غذایی و مصرف دارو را جدی گرفته و بکار بندند.

اگر کلیه ها در اثر دیابت آسیب دیده باشند آیا می توان جلوی بدتر شدن آنها را گرفت؟

بله؛ می توان از وقوع بیماری کلیه پیشگیری کرده یا پیشرفت آن را به تاخیر انداخت. از آنجا که فشارخون بالا یکی از عوامل اصلی است که وقوع بیماری کلیه را قابل پیش بینی می کند، بسیار مهم است که در صورتی که فشارخون بالاست با مصرف داروهای تجویز شده، فشارخون پائین آورده شود.

پیروی از رژیم کم پروتئین نیز برای کم کردن فشار کاری بر روی کلیه ها ضروری است همچنین رژیم غذایی کنترل قندخون باید رعایت شده و همه داروها به موقع مصرف شوند.