مدیر رادیو سلامت عنوان کرد:
برنامه های سلامت محور در صداوسیما خیلی کلیشه ای است، با حضور یک پزشک و تماس مخاطبان برنامه ها اجرا می شود که ساده ترین شکل برنامه سازی است.
شفاآنلاین:مدیر رادیو سلامت معتقد است؛ رسانه تنها شروع رفتار را رقم می زند و تثبیت آن به ابزار اجتماعی و قانونی نیاز دارد.
به گزارش شفاآنلاین،صدیقه اعتماد سعید، مدیر رادیو سلامت که پزشک متخصص اطفال است ولی کار در رسانه را به مطب ترجیح داده، زیرا آن را سبب پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری ها دانسته است.
او که از اولین سالهای دهه 80 وارد شورای سیاستگذاری سلامت شده و از سال 93 مدیریت رادیو سلامت را برعهده گرفته است؛ می گوید: رسانه باید در حوزه تغییر سبک زندگی فعال باشد و در برنامه ها به جای درمان محوری، به تغییر در رفتار مردم بپردازد.
با او در مورد برنامه های رادیو سلامت، نقش رسانه در سلامت مردم، سهم کودک و نوجوان در برنامه های این رادیو و بحث این روزهای پزشکان و هنرمندان یعنی بیماری و درگذشت عباس کیارستمی گفت وگو کردیم.
س: مدیر پیشین رادیو سلامت گفته بود این رادیو به دلیل ارتباط تنگاتنگ با وزارت بهداشت اخبار را زودتر از خبرگزاری ها منتشر می کند و خبر در اولویت این رادیو است، آیا این روند ادامه دارد؟
اعتماد سعید: رادیو سلامت در سه حوزه فعالیت می کند؛ خبر و اطلاع رسانی، افزایش سواد سلامت و حمایت طلبی. در حوزه خبر با توجه به گزارشگرهای متعدد و ارتباط با نهادهای مختلف از جمله وزارت بهداشت و ارگان ها و سازمان های حوزه ارتباط مستمر داریم و گزارشگران خبر تولید می کنند.
آیا همچنان خبر اولویت رادیو سلامت است؟
اعتماد سعید: اولویت نیست؛ خبر در کنار دانش سلامت و حمایت طلبی با هم هستند.
بسیاری از برنامه های صدا و سیما با حمایت مالی نهادها یا مجموعه های خصوصی تولید می شوند، مانند برنامه «ره آورد» که در رادیو سلامت با مشارکت تولید می شود.
اعتماد سعید: اینطور نیست...
یعنی از هیچ نهادی مشارکت نگرفته اید؟
اعتماد سعید: در برنامه های رسمی از هیچ نهادی و حتی وزارت بهداشت مشارکت نگرفته ایم، در برنامه های دیگر هم که مشارکت گرفته ایم اعلام کرده ایم یعنی به مخاطب تعهد داریم بگوییم این برنامه با مشارکت تولید می شود. در رسانه از نظر اخلاق رسانه ای بحثی هست که مخاطب باید از آگهی مطلع بشود و سواد رسانه ای مردم را هم باید بالا ببریم تا بدانند تبلیغ در ازای پول است به همین دلیل آگهی های بازرگانی در ابتدا و انتها با نماد مشخصی پخش می شوند.
در همین برنامه های غیررسمی مشارکتی چه تمهیداتی اندیشیده اید که تنها تبلیغ برای شرکت یا نهاد نباشد؟
اعتماد سعید: بر اساس تعهد به مخاطب حرف غیرعلمی نمی زنیم و با تمام مجموعه های حامی به توافق رسیده ایم که کارشناس و محتوای برنامه علمی باشد.
مرجع تایید علمی بودن کارشناس کیست؟
اعتماد سعید: مرجع ما دانشگاه ها، سازمان نظام روانشناسی و سازمان نظام پزشکی هستند.
برنامه های سلامت محور در صداوسیما خیلی کلیشه ای است، با حضور یک پزشک و تماس مخاطبان برنامه ها اجرا می شود که ساده ترین شکل برنامه سازی است شما برای رهایی از این کلیشه چه کرده اید؟
اعتماد سعید: تلاش کرده ایم حوزه سلامت حوزه درمان نباشد و در حوزه سبک زندگی و پیشگیری و سواد سلامت کار کنیم. این حرف درست است نوعی که گفتید راحت ترین شکل برنامه سازی است؛ هم ذایقه مردم است که سوالات خود را در رسانه بپرسند و هم برنامه ساز تصور می کند نیاز جامعه را رفع کرده، در حالیکه نیاز این تعداد بیمار را نسبت به پزشک رفع کرده ایم. برای رفع نیاز جامعه نیاز افراد سالم را باید در نظر بگیریم که به مرحله ضرورت درمان نرسند. اولویت رادیو سلامت سبک زندگی است و در حوزه پیشگیری بیشترین اهتمام را داشته ایم و برنامه درمان محور در رادیو سلامت حداقلی است.
سهم کودکان و نوجوانان در برنامه های رادیو سلامت چقدر است؟
اعتماد سعید: برنامه های کودک و نوجوان به دو دسته برای آنها و درباره آنها تقسیم می شود. ما در هر دو حوزه برنامه هایی داریم؛ مثلا برنامه «کودک» درمورد فرزندپروری برنامه
«رنگین کمان» هر روز صبح برای نوجوان و در حوزه قصه کودکان برنامه «قاصدک» به صورت نمایش رادیویی هر روز با حضور کودکان ضبط و پخش می شود. برنامه هفتگی «سایه بان آرامش» برای نوجوانان با حضور کارشناسان درناهای کاغذی برای کودکان.
طب جایگزین یا طب سنتی به تازگی وارد حوزه سلامت کشور شده و اقبال به آن زیاد است، برنامه های رادیو سلامت برای آشنایی مردم با طب سنتی چیست؟
اعتماد سعید: با دانشکده طب سنتی دانشگاه تهران ارتباط مستقیم داریم. ولی به طور کلی در مورد طب سنتی فرهنگ عمومی استفاده از آن وجود دارد؛ اما باید خرافه زدایی از طب سنتی و سامان دهی شود. دانشگاه تهران و معاونت طب سنتی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی متولی آن هستند اما باید توجه کرد طب سنتی با رمالی، عطاری و خرافه عجین است. در جامعه ما اول باید از این موارد زدوده شود و دانشگاه به صورت علمی در این زمینه کار کند. ضمن اینکه اثرگذاری و انتظار جامعه ایرانی از طب سنتی هنوز برآورده نشده ولی ما با مراکز مهم گسترش دهنده آن ارتباط داریم در مواردی که مردم به افزایش دانش نیاز دارند برنامه می سازیم.
از گروه های مرجع مانند هنرمندان و نامداران برای تصحیح رفتاری مردم استفاده می کنید؟
اعتماد سعید: در رسانه از هر وسیله ای برای برجسته سازی مساله رفتاری استفاده می کنیم. اگر بدانم با تاکید بر این صحبت که رامبد جوان می گوید سیگار را ترک کردم جوانان به این سمت می روند باید این کار را بکنیم. اما بر اساس نظرسنجی ها می دانیم مردم نسبت به سلامت خودشان حساس هستند، اگر اطلاع درست به آنها بدهیم تغییر رفتار را شروع می کنند. رسانه نمی تواند تغییر رفتار را دائمی کند، اما می تواند شروع تغییر رفتار را اعلام کند و برای تثبیت آن باید زمینه های اجتماعی وجود داشته باشد و این را در دو مورد استفاده از روغن مایع و کمربند ایمنی دیده ایم. البته رسانه دانش را افزایش می دهد و قابلیت می دهد اما اگر بخواهیم رفتاری عاملیت بیابد باید ضمانت اجرایی و اجتماعی داشته باشد. مثلا در حوزه اعتیاد موفق نبوده ایم چون رسانه فقط دانش را بالا برده است؛ اما چون دسترسی زیاد وجود دارد آمار کاهش نیافته است.
رادیو سلامت در مورد بهبود رابطه پزشک و بیمار به ویژه با اتفاقاتی که اخیرا در مورد بیماری و در گذشت عباس کیارستمی افتاد چه اقداماتی کرده است؟
اعتماد سعید: من این رابطه را دوسویه می بینم؛ بیمار مهم است اما پزشک و کادر درمان هم مطرح هستند. وقتی پزشک احساس می کند تعداد بیماران از وقت او بیشتر است باید سریع تر معاینه کند؛ کسی از بیماران دعوت نکرده به آن پزشک خاص مراجعه کنند.
قطعا بیمار نمی خواهد به پزشکی مراجعه کند و از روی ناچاری است...
اعتماد سعید: توزیع پزشک در شهرهای بزرگ بسیار خوب است و اجباری نیست. ضمنا ما هیچ آموزشی در مورد نوع بیماری برای افراد نداریم. انتظارات مردم از پزشک باید مدیریت شود و جامعه پزشکی هم باید اخلاق مدار باشد. در مورد مرحوم کیارستمی هم که هنرمند محبوبی بودند و سلامت او برای جامعه مهم، نباید افراد غیرکارشناس مطرح شوند و نظر بدهند. به جای تقابل بین پزشکان و هنرمندان راه شکایت وجود داشت، اگر کسی فکر می کند قصوری روی داده باید شکایت کند و سازمان نظام پزشکی قصور را اعلام می کند. نباید با هوچی گری و داد و بیداد کار کرد، این بداخلاقی ها به جامعه تسری می یابد. مردم از ما یاد می گیرند اگر جوانی یاد گرفت هر رفتاری را با خشونت کلامی نشان دهد، ما مسئول هستیم. اگر کسی آنچه فکر می کند حق اوست با بدترین کلام و در انظار عمومی بگیرد درست نیست.ایرنا
به گزارش شفاآنلاین،صدیقه اعتماد سعید، مدیر رادیو سلامت که پزشک متخصص اطفال است ولی کار در رسانه را به مطب ترجیح داده، زیرا آن را سبب پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری ها دانسته است.
او که از اولین سالهای دهه 80 وارد شورای سیاستگذاری سلامت شده و از سال 93 مدیریت رادیو سلامت را برعهده گرفته است؛ می گوید: رسانه باید در حوزه تغییر سبک زندگی فعال باشد و در برنامه ها به جای درمان محوری، به تغییر در رفتار مردم بپردازد.
با او در مورد برنامه های رادیو سلامت، نقش رسانه در سلامت مردم، سهم کودک و نوجوان در برنامه های این رادیو و بحث این روزهای پزشکان و هنرمندان یعنی بیماری و درگذشت عباس کیارستمی گفت وگو کردیم.
س: مدیر پیشین رادیو سلامت گفته بود این رادیو به دلیل ارتباط تنگاتنگ با وزارت بهداشت اخبار را زودتر از خبرگزاری ها منتشر می کند و خبر در اولویت این رادیو است، آیا این روند ادامه دارد؟
اعتماد سعید: رادیو سلامت در سه حوزه فعالیت می کند؛ خبر و اطلاع رسانی، افزایش سواد سلامت و حمایت طلبی. در حوزه خبر با توجه به گزارشگرهای متعدد و ارتباط با نهادهای مختلف از جمله وزارت بهداشت و ارگان ها و سازمان های حوزه ارتباط مستمر داریم و گزارشگران خبر تولید می کنند.
آیا همچنان خبر اولویت رادیو سلامت است؟
اعتماد سعید: اولویت نیست؛ خبر در کنار دانش سلامت و حمایت طلبی با هم هستند.
بسیاری از برنامه های صدا و سیما با حمایت مالی نهادها یا مجموعه های خصوصی تولید می شوند، مانند برنامه «ره آورد» که در رادیو سلامت با مشارکت تولید می شود.
اعتماد سعید: اینطور نیست...
یعنی از هیچ نهادی مشارکت نگرفته اید؟
اعتماد سعید: در برنامه های رسمی از هیچ نهادی و حتی وزارت بهداشت مشارکت نگرفته ایم، در برنامه های دیگر هم که مشارکت گرفته ایم اعلام کرده ایم یعنی به مخاطب تعهد داریم بگوییم این برنامه با مشارکت تولید می شود. در رسانه از نظر اخلاق رسانه ای بحثی هست که مخاطب باید از آگهی مطلع بشود و سواد رسانه ای مردم را هم باید بالا ببریم تا بدانند تبلیغ در ازای پول است به همین دلیل آگهی های بازرگانی در ابتدا و انتها با نماد مشخصی پخش می شوند.
در همین برنامه های غیررسمی مشارکتی چه تمهیداتی اندیشیده اید که تنها تبلیغ برای شرکت یا نهاد نباشد؟
اعتماد سعید: بر اساس تعهد به مخاطب حرف غیرعلمی نمی زنیم و با تمام مجموعه های حامی به توافق رسیده ایم که کارشناس و محتوای برنامه علمی باشد.
مرجع تایید علمی بودن کارشناس کیست؟
اعتماد سعید: مرجع ما دانشگاه ها، سازمان نظام روانشناسی و سازمان نظام پزشکی هستند.
برنامه های سلامت محور در صداوسیما خیلی کلیشه ای است، با حضور یک پزشک و تماس مخاطبان برنامه ها اجرا می شود که ساده ترین شکل برنامه سازی است شما برای رهایی از این کلیشه چه کرده اید؟
اعتماد سعید: تلاش کرده ایم حوزه سلامت حوزه درمان نباشد و در حوزه سبک زندگی و پیشگیری و سواد سلامت کار کنیم. این حرف درست است نوعی که گفتید راحت ترین شکل برنامه سازی است؛ هم ذایقه مردم است که سوالات خود را در رسانه بپرسند و هم برنامه ساز تصور می کند نیاز جامعه را رفع کرده، در حالیکه نیاز این تعداد بیمار را نسبت به پزشک رفع کرده ایم. برای رفع نیاز جامعه نیاز افراد سالم را باید در نظر بگیریم که به مرحله ضرورت درمان نرسند. اولویت رادیو سلامت سبک زندگی است و در حوزه پیشگیری بیشترین اهتمام را داشته ایم و برنامه درمان محور در رادیو سلامت حداقلی است.
سهم کودکان و نوجوانان در برنامه های رادیو سلامت چقدر است؟
اعتماد سعید: برنامه های کودک و نوجوان به دو دسته برای آنها و درباره آنها تقسیم می شود. ما در هر دو حوزه برنامه هایی داریم؛ مثلا برنامه «کودک» درمورد فرزندپروری برنامه
«رنگین کمان» هر روز صبح برای نوجوان و در حوزه قصه کودکان برنامه «قاصدک» به صورت نمایش رادیویی هر روز با حضور کودکان ضبط و پخش می شود. برنامه هفتگی «سایه بان آرامش» برای نوجوانان با حضور کارشناسان درناهای کاغذی برای کودکان.
طب جایگزین یا طب سنتی به تازگی وارد حوزه سلامت کشور شده و اقبال به آن زیاد است، برنامه های رادیو سلامت برای آشنایی مردم با طب سنتی چیست؟
اعتماد سعید: با دانشکده طب سنتی دانشگاه تهران ارتباط مستقیم داریم. ولی به طور کلی در مورد طب سنتی فرهنگ عمومی استفاده از آن وجود دارد؛ اما باید خرافه زدایی از طب سنتی و سامان دهی شود. دانشگاه تهران و معاونت طب سنتی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی متولی آن هستند اما باید توجه کرد طب سنتی با رمالی، عطاری و خرافه عجین است. در جامعه ما اول باید از این موارد زدوده شود و دانشگاه به صورت علمی در این زمینه کار کند. ضمن اینکه اثرگذاری و انتظار جامعه ایرانی از طب سنتی هنوز برآورده نشده ولی ما با مراکز مهم گسترش دهنده آن ارتباط داریم در مواردی که مردم به افزایش دانش نیاز دارند برنامه می سازیم.
از گروه های مرجع مانند هنرمندان و نامداران برای تصحیح رفتاری مردم استفاده می کنید؟
اعتماد سعید: در رسانه از هر وسیله ای برای برجسته سازی مساله رفتاری استفاده می کنیم. اگر بدانم با تاکید بر این صحبت که رامبد جوان می گوید سیگار را ترک کردم جوانان به این سمت می روند باید این کار را بکنیم. اما بر اساس نظرسنجی ها می دانیم مردم نسبت به سلامت خودشان حساس هستند، اگر اطلاع درست به آنها بدهیم تغییر رفتار را شروع می کنند. رسانه نمی تواند تغییر رفتار را دائمی کند، اما می تواند شروع تغییر رفتار را اعلام کند و برای تثبیت آن باید زمینه های اجتماعی وجود داشته باشد و این را در دو مورد استفاده از روغن مایع و کمربند ایمنی دیده ایم. البته رسانه دانش را افزایش می دهد و قابلیت می دهد اما اگر بخواهیم رفتاری عاملیت بیابد باید ضمانت اجرایی و اجتماعی داشته باشد. مثلا در حوزه اعتیاد موفق نبوده ایم چون رسانه فقط دانش را بالا برده است؛ اما چون دسترسی زیاد وجود دارد آمار کاهش نیافته است.
رادیو سلامت در مورد بهبود رابطه پزشک و بیمار به ویژه با اتفاقاتی که اخیرا در مورد بیماری و در گذشت عباس کیارستمی افتاد چه اقداماتی کرده است؟
اعتماد سعید: من این رابطه را دوسویه می بینم؛ بیمار مهم است اما پزشک و کادر درمان هم مطرح هستند. وقتی پزشک احساس می کند تعداد بیماران از وقت او بیشتر است باید سریع تر معاینه کند؛ کسی از بیماران دعوت نکرده به آن پزشک خاص مراجعه کنند.
قطعا بیمار نمی خواهد به پزشکی مراجعه کند و از روی ناچاری است...
اعتماد سعید: توزیع پزشک در شهرهای بزرگ بسیار خوب است و اجباری نیست. ضمنا ما هیچ آموزشی در مورد نوع بیماری برای افراد نداریم. انتظارات مردم از پزشک باید مدیریت شود و جامعه پزشکی هم باید اخلاق مدار باشد. در مورد مرحوم کیارستمی هم که هنرمند محبوبی بودند و سلامت او برای جامعه مهم، نباید افراد غیرکارشناس مطرح شوند و نظر بدهند. به جای تقابل بین پزشکان و هنرمندان راه شکایت وجود داشت، اگر کسی فکر می کند قصوری روی داده باید شکایت کند و سازمان نظام پزشکی قصور را اعلام می کند. نباید با هوچی گری و داد و بیداد کار کرد، این بداخلاقی ها به جامعه تسری می یابد. مردم از ما یاد می گیرند اگر جوانی یاد گرفت هر رفتاری را با خشونت کلامی نشان دهد، ما مسئول هستیم. اگر کسی آنچه فکر می کند حق اوست با بدترین کلام و در انظار عمومی بگیرد درست نیست.ایرنا
نظرشما
آخرین اخبار