تغذیه صحیح و سالم، نه تنها بر روی رشد جسمی بلکه بر افزایش یادگیری و رشد تحصیلی دانش آموزان نیز موثر است. بنابراین اصلاح عادات غذایی در این دوران می تواند از بروز بیماری ها در بزرگسالی پیشگیری کند.
سال هایی که کودک در مدرسه ابتدایی است، از نظر تغذیه ای دوره ای حیاتی است، زیرا رشد کودک در این سنین ادامه دارد. اگرچه سرعت رشد او کمتر از سال های اول زندگی است، ولی باید توجه داشت که هر مرحله از رشد، وابسته به مرحله قبل است و مرحله بعد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
اصولا دانش‌آموزان به سه وعده غذایی اصلی و دو میان وعده در طول روز نیاز دارند و باید از تمامی گروه‌های غذایی شامل شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات، سبزیجات، میوه ها و گروه نان و غلات مصرف کنند و تعادل و تنوع غذایی در این سنین مهم است.
تغذیه باعث رشد و تکامل بچه ها می شود و همچنین در سلامت آن ها نقش بسیار مهمی دارد. رعایت نکردن این مسائل در فضای مدارس ممکن است باعث بروز بیماری های مختلفی در کودکان شود و فرآیند رشد آنها را در بزرگسالی، تحت تاثیر قرار دهد.
تبلیغات فرآورده های آسیب رسان؛ منافی سلامت دانش آموزان
چندی پیش دکتر سیدمحمد هادی ایازی، معاون اجتماعی وزیر بهداشت اعلام کرد که این وزارتخانه توانسته تفاهم نامه بسیار خوبی را برای بهبود وضعیت بوفه های مدارس با آموزش و پرورش امضا کند که طی آن توزیع سوسیس، کالباس، نوشابه، چیپس و پفک در بوفه های مدارس ممنوع شود و خوشبختانه بالغ بر ۹۰ درصد از مدارس آن را رعایت کردند.
در همین زمینه حسین احمدی، عضو هیات علمی دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش معتقد است: مساله تغذیه دانش آموزان به یک سیستم برمی گردد که بخشی از آن در خانواده و بخشی در مدرسه است؛ همچنین بخشی به وزارت بهداشت و بخشی به وزارت آموزش و پرورش و از طرفی به رسانه ها برمی گردد.
او ادامه می دهد: در بسیاری از خانواده ها دانش آموزان صبحانه نخورده به مدرسه می روند. این باعث می شود آن ها ساعت ۱۰ صبح بیشترین مشکلات را داشته باشند و با پایین آمدن قند خون مواجه شوند و بازدهی آموزشی لازم را نداشته باشند.
این کارشناس آموزش و پرورش بیان می کند: از طرفی چون بچه ها به فست فود علاقه دارند، در برخی مدارس به دلیل همین علاقه و گاهی هم در گذشته به دلیل کمک به سرایدار مدرسه، به او اجازه می دادند اغذیه های فست فودی به بوفه مدارس بیاورد و بفروشد که هم اکنون این مسائل کمرنگ شده، ولی نیاز است که به صفر برسد.
احمدی اضافه می کند: رسانه ها هم در این زمینه نقش زیادی دارند. وقتی رسانه ها غذاهای آماده و یا چیپس و پفک را مدام تبلیغ می کنند، نمی توان از بچه ها نخواست که این ها را نخورند.
او با اشاره به نقش تعلیم و تربیت در فرهنگسازی این موضوع اظهار می کند: در سیستم آموزشی و در کتاب های درسی باید نسبت به تغذیه دانش آموزان و پرهیز از تبلیغات محصولات غذایی آسیب رسان تاکید شود تا دانش آموزان هم سلامت خود را حفظ کنند و هم انرژی لازم را برای ادامه فعالیت داشته باشند.
او با اشاره به معضل چاقی در میان دانش آموزان می گوید: در حال حاضر حدود ۵۰-۶۰ درصد دانش آموزان مشکل اضافه وزن دارند. برخی از آن ها حداقل ۱۰ کیلو و برخی دیگر حداقل ۲۰-۳۰ کیلو اضافه وزن دارند.
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به تفاهم نامه وزارتخانه های بهداشت و آموزش و پرورش برای ممنوعیت ارائه برخی محصولات غذایی در بوفه مدارس در آستانه سال تحصیلی جدید، می افزاید: اگر وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش، خانواده ها، مدارس و رسانه ها به این موضوعات توجه کنند، آن وقت می توان به بهبود تغذیه دانش آموزان و روند سلامت آن ها امیدوار بود، وگرنه امضای تفاهم نامه میان دو وزارتخانه، به تنهایی فایده ای ندارد.
اهمیت حیاتی تغذیه در سنین قبل از بلوغ
برلیانت بزرگمهر، مسئول روابط عمومی انجمن تغذیه ایران و مشاور تغذیه و رژیم درمانی نیز با تاکید بر اهمیت تغذیه در حفظ سلامتی می گوید: سن قبل از بلوغ، مهم ترین نقش را در حفظ سلامت، رشد و پیشگیری افراد از اختلالات دارد. متاسفانه امروز در جامعه ما تغذیه بسیار بد شده و این تغذیه بد نشات گرفته از الگوی غذایی غربی است که متاسفانه خیلی از افراد به خصوص کودکان و نوجوانان از آن استفاده می کنند.
او ادامه می دهد: یکی از الگوهای بد غذایی غربی میان وعده های فرآوری شده مثل فست فود هاست. امروزه افراد کمتر غذای خانگی استفاده می کنند. فست فودها هم معمولا همراه با سرخ کردن های طولانی و نمک زیاد تهیه می شود و نظارت در این زمینه کم است.
این مشاور تغذیه و رژیم درمانی بیان می کند: فست فودها از نظر بهداشتی و تغذیه نه تنها مفید، بلکه مضر است. چون در تهیه آن هم چربی، هم نمک و هم گوشت قرمز زیاد بکار می رود.
بزرگمهر اظهار می کند: میان وعده ای مثل نوشابه پر از قند است و اسید آن باعث دفع کلسیم و ایجاد پوکی استخوان می شود. چیپس و پفک هم نمک بالایی دارد و کیک های تازه هم چربند.
او تاکید می کند: اگرچه ماده اولیه چیپس، سیب زمینی است که جزو سبزیجات محسوب می شود، اما باز هم به دلیل نمک بالا و چربی زیاد مضر است.
مسئول روابط عمومی انجمن تغذیه ایران می گوید: الگوی غذایی سنتی ما الگوی خوبی است. در گذشته از سبزیجات و میوه ها استفاده می شد. دانش آموزان با خودشان نان و پنیر به مدرسه می بردند و برگه خشک شده میوه ها و آلبالو خشکه بدون نمک می خوردند.
او خاطرنشان می کند: بیماری های غیر واگیر بسیار زیاد است و ضرورت دارد
مردم به بهداشت خود توجه عاجل کنند، در این راستا خانواده ها باید الگوی
غذایی سالم را به فرزندان خود آموزش دهند.سلامت آنلاین
