تولید داروی هدفمند برای درمان تومور مغزی در فاز حیوانی

شفا آنلاين :پژوهشگران داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و زنجان موفق به بهینه‌سازی دارو درمانی ‏تومورهای مغزی شدند و توانستند به کمک نانوژل‌ها در فاز آزمایشگاهی دارو را به ‏صورت هدفمند و با دز و عوارض جانبی کمتر به مغز برسانند.‏به گزارش شفا آنلاين ،ویژگی‌ها و پیچیدگی‌های خاص مرتبط با سیستم اعصاب مرکزی سبب شده است که با وجود پیشرفت‌های فراوان در عرضه و توسعه ‏سامانه‌های دارورسانی به این سیستم، هنوز شاهد عدم درمان مناسب بسیاری از بیماری‌های مغز و اعصاب در جهان هستیم. مغز به عنوان ‏مهمترین ارگان حیاتی بدن از سیستم‌های حفاظتی بسیار پیشرفته‌ای برخوردار است. از خارج، جمجمه و از داخل، دو سد فیزیولو‍ژیکی خونی-‏ مغزی و خونی- مایع مغزی نخاعی این نقش حفاظتی را به عهده دارند. این دو سد فیزیولوژیک، سیستم عصبی مرکزی را از محیط اطراف ‏جدا و ورود و خروج ترکیبات مختلف از جمله داروها به مغز را کنترل می‌کنند. لنفوم‎ ‎اولیه سیستم‎ ‎عصبی‎ ‎مرکزی نوع خاصی از ‏سرطان مغزی است. در این بیماری برداشتن بافت سرطانی از طریق عمل جراحی به دلیل عمق تومور معمولا موفقیت ‏آمیز نیست و دارو درمانی همچنان مهمترین روش مقابله با این بیماری است.‏ از این رو لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی در مطالعه اخیر محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران و زنجان مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیقات با هدف طراحی فرمولاسیون جدیدی بر پایه نانو ژل برای داروی ضد سرطان متوترکسات انجام گرفت تا امکان ‏دارورسانی را به صورت هدفمند و با دز کمتر، اثر گذاری بیشتر و عوارض جانبی کمتر به مغز ایجاد کند. برای این منظور پژوهشگران اقدام به ‏بررسی خواص نانوذرات هیدروژلی برای کمک گرفتن از این نانو ماده مفید برای تحقق این امر کردند. نانو ذرات هیدروژلی یا نانو ژل‌ها (‏Nanogels‏) خانواده‌ای از سیستم‌های نانوذره‌ای هستند که با بروز توامان ویژگی‌های ‏مربوط به هیدروژل‌ها و نانو ذرات، جایگاه خاصی را برای خود در بین سایر سامانه‌های دارورسانی ایجاد کرده‌اند. از این ماده می‌توان از خصوصیاتی ‏مانند آب دوستی، انعطاف پذیری، تنوع در عملکرد، قابلیت بالای جذب آب و زیست سازگاری هیدروژل‌ها در کنار ویژگی‌هایی مانند بالا بودن ‏مدت حضور در گردش خون و توانایی دسترسی فعال و یا غیر فعال به بافت هدف و سایر قابلیت‌های نانوذرات، به طور همزمان سود جست.‏ این طرح در صورت حصول نتایج قابل قبول در مراحل بعدی می‌تواند به عنوان گام نخست در دارورسانی هدفمند انواع داروها ‏با فرمولاسیون بر پایه نانوژل به سیستم اعصاب مرکزی برای درمان بیماری‌های مرتبط با این سیستم باشد. نتیجه حاصل علاوه‌ بر افزایش ‏اثرگذاری می‌تواند به کاهش چشمگیر عوارض جانبی دارو منجر شود.‏ تحقیقات در فاز آزمایشگاهی بر روی حیوانات مراحل نهایی خود را طی می‌کند. همچنین مدل‌سازی رفتار نانوذرات در محیط درون تن در قالب فرصت مطالعاتی خارج از کشور برنامه‌ریزی شده است.‏ در این تحقیقات محققان موفق به بهینه‌سازی دارو درمانی ‏تومورهای مغزی از رهگذر بهبود نفوذ داروی متوترکسات به سیستم اعصاب مرکزی شدند. آنان توانستند به کمک این نانوژل‌ها دارو را به ‏صورت هدفمند و با دز کمتر و در نتیجه با اثرگذاری بیشتر و عوارض جانبی کمتر به مغز برسانند.