شفا آنلاین>سلامت> افزایش سن یک سیر طبیعی و پدیده بیولوژیکی است که همزمان با آن تغییراتی در جسم و روان فرد ایجاد میشود.
به گزارش شفا آنلاین، سالمندی عموما به زمانی اطلاق میشود که تغییرات
حاصل از افزایش سن هویدا شده و بر زندگی شخص تاثیرات متفاوتی میگذارد. این
تغییرات گاه خود را در چهره، رنگ موها و خلقوخو که به راحتی قابل مشاهده
و درک هستند، نشان میدهند و گاهی بر عملکردها و سیستمهای داخلی بدن اثر
میگذارند، که به آسانی قابل مشاهده نبوده و نیاز به نگرشها و مداخلات
تخصصی جهت پیشگیری، تشخیص یا درمان آنها وجود دارد.
در
بین زوایای مختلف و مرتبط با سالمندی توجه و نیاز بیشتری به چند بخش احساس
میشود، مانند تامین نیازهای عاطفی و رفاهی، پیشگیری از بروز تغییرات و
اختلالات جسمی و پرداختن به مبحث سلامت روان. نیاز به توضیح نیست که تمامی
این بخشها با همدیگر مرتبط بوده و هرکدام بر دیگری تاثیراتی دارد که
میتواند سبب بهبود یا تشدید مشکلات آن بخش شود.
همانطور
که میدانیم برای اختلالات یا بیماریها در حوزه سلامت و درمان، پیشگیری
مقدم بر درمان بوده و درمانهای غیرتهاجمی بر درمانهای متکی بر دارو و
جراحی ارجحیت دارند. بنابراین، دولتها و بهخصوص وزارت سلامت کشورها برای
بحث سالمندی تمهیدات ویژهای را در نظر میگیرند که در همین راستا بهصورت
دقیق و سالانه بحث سالمندی و رشد آن را در جوامع خود دنبال کرده و
سیاستهای لازم را در این بخش برمبنای آن اتخاذ میکنند.
طبق
منابع مستند، جمعیت سالمند جهان در سال 2002 حدود 605 میلیون نفر بوده و
این تعداد در سال 2025 به حدود یک میلیارد و دویست میلیون نفر خواهد رسید.
این رقم در سال 2050 حدود بیست درصد از کل جمعیت جهان را دربر میگیرد. (1)
این آمار برای کشور ما در سال 1405 حدود ده میلیون نفر خواهد بود.
(2)این
آمار در سطح بینالملل پیام قابل توجهی را همراه خود داشته که متولیان
حوزه سلامت را دهههای اخیر وادار به ایجاد شاخههای تخصصی در حوزه
سالمندان کرده است.
در
این بین، فیزیوتراپی به عنوان یکی از اساسیترین قطعات پازل مورد توجه
تصمیمگیران سیستم سلامت قرار گرفت و با کمک تئوریسینها و تصمیمگیران
دانشگاهی و علمی فیزیوتراپی، شاخهای تخصصی در این حوزه در کشورهای مختلف
ایجاد شد و از سال 2003 زیرگروه رسمی آن در کنفدراسیون جهانی فیزیوتراپی
(دبلیو. سی. پی. تی یاWCPT) تحت عنوان (آی. پی. تی. او. پی یا IPTOP)
پیگیری و ثبت شد. (3)
در
یک کنفرانس علمی در سال94 که توسط مرکز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی
دانشگاه تهران برگزار شد، فیزیوتراپیست، دکتر تسوچیا از کشور ژاپن، که
سابقهای سی ساله در حوزه بازتوانی بیماران مبتلا به آسیب نخاعی در ژاپن
داشت، صحبتهای قابل تاملی را ابراز کرده که بخشی از این سخنان بسیار قابل
توجه هستند (ژاپن و ایتالیا در سال2003 بالاترین جمعیت سالمند جهان را
داشتند). ایشان ابراز کردند: «ایران در این سالها بهمانند ژاپن در دهه
گذشته است که آمار تصادفات و به تبع آن آسیبهای نخاعی نسبتا بالایی داشت،
ولی آمار تصادفات و ضایعات نخاعی ما در ژاپن در حال حاضر بسیار کم شده و
این در حالی است که ما با دغدغهای بزرگتر به نام سالمندی روبهرو
شدهایم و در حال حاضر سرگرم پرداختن به مشکلات و کمبودهای این حوزه هستیم و
تعداد فیزیوتراپیستهای موردنیاز ما برای فعالیت در این حوزه پاسخگو
نیست.» (4)
فیزیوتراپی
که در بسیاری از کشورها، بهخصوص کشورهای پیشرفته در نظام سلامت دارای بیش
از ده شاخه تخصصی تثبیت شده شامل ارتوپدی، نورولوژی، زنان، اطفال،
الکتروفیزیولوژی و مدیریت زخمها، انکولوژی، ورزشی، سالمندان و... است، در
بخش سالمندان در سه حوزه پیشگیری، درمان اختلالات این حوزه و بهبود کیفیت
زندگی سالمندی نقش اساسی دارد. البته این موضوع باید در مطلبی جداگانه به
صورت مفصل بحث و بررسی شود.
اهمیت
ویژه فیزیوتراپی بدان جهت است که افراد سالمند نسبت به بسیاری از داروها و
جراحیها ریسکپذیر هستند و مهمترین گزینه در دسترس جهت درمان اختلالات
سیستم حرکتی و بهبود کیفیت زندگی آنان، انجام فیزیوتراپی است.
این
متن همراه خود هشداری دارد که باید باعث جلبتوجه جدی متولیان سیستم سلامت
و به خصوص تصمیمگیران فیزیوتراپی به حوزه سالمندان شود زیرا در سالهای
نزدیک با ابعاد بسیار گستردهتر این موضوع روبهرو خواهیم شد که بارها از
سمت برخی وزرا و مسئولین نیز گوشزد شده است (5) و جامعه نیازمند حضور محسوس
فیزیوتراپیستهایی است که در این حوزه دانش و صلاحیت تخصصی داشته باشند.