تولید «یدوفولیک» ایرانی
چندی
پیش فریدون عزیزی، رئیس پژوهشکده علوم غدد درونریز دانشگاه علوم پزشکی
شهید بهشتی، از تولید داروی «یدوفولیک» ایرانی خبر داد و گفت: «این دارو
برای تامین ید موردنیاز در سه ماهه اول بارداری تولیدشده است. امروزه
ثابتشده نیاز مادر باردار به ید دو برابر سایر افراد است به همین دلیل
زنان در دوران بارداری باید به مقدار کافی ید دریافت کنند.»
وی
افزود: «ایران اولین کشور در خاورمیانه است که توانسته با تولید، توزیع و
مصرف نمک یددار کمکاری تیروئید را در کشور مهار کند، البته ید موجود در
این نمکها برای مادران باردار وزنان شیرده کافی نیست و آنها به میزان
بیشتری از ید نیاز دارند. به همین دلیل پزشکان در سه ماهه دوم و سوم
بارداری به زنان مکملهای حاوی ید و قرصهای مولتیویتامین تجویز میکنند
که البته این مکملها در سه ماهه اول بارداری قابلمصرف نیست. دریافت ید
کافی در سه ماهه اول بارداری بسیار مهم است به همین دلیل پزشکان و
داروسازان ایرانی موفق به تولید دارویی بهنام «یدوفولیک» شدند که
قابلاستفاده برای زنان باردار در سه ماهه اول بارداری و شیرده است.»
عزیزی
با تاکید بر اینکه این دارو در تعداد کمی از کشورهای خارجی موجود است،
گفت: «پزشکان ایرانی در سه شرکت دانشبنیان موفق به تولید نمونه ایرانی این
دارو شدند که هیچ تفاوتی با مشابه خارجی خود ندارد. این دارو همزمان با
روز جهانی تیروئید در بازار عرضه خواهد شد که تهیه آن به لحاظ دسترسی و
قیمت برای ایرانیان بسیار مقرونبهصرفه خواهد بود.»
باید به پژوهشگران اعتماد کنیم
علیاصغر
پیوندی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره
وضعیت شرکتهای دانشبنیان در حوزه پزشکی گفت: «نظام پژوهشی ما نظام قابل
قبولی بوده اما نقایصی دارد. در 10 سال گذشته رشد کمی مقالات ما بسیار خوب
بوده است و مراجع بینالمللی نیز این مسئله را تائید میکنند. بهویژه در
حوزه علوم پزشکی این رشد بسیار چشمگیر بوده است. البته برخی نقایص و مشکلات
وجود دارد که لازم است به آن توجه جدی داشته باشیم. یکی فاصله انتشار
مقالات و کارهای کمی و کیفی است، یعنی به نسبت توانایی که داریم این فاصله
قابلقبول نیست. دوم ثبت نوآوریها، پتنت، محصولات تجاری و...ما بهاندازه
تواناییهای ما نیست.
از سویی ما پژوهشگران بسیاری داریم و لازم است که به
این افراد توجه جدی داشته باشیم تا بتوانند آنچه در ذهن دارند به منصه ظهور
برسانند. نکته بعدی مدیریت دانشی ما است به این معنا که انتشارات و تولید
علم ما خوب است اما درزمینه تبدیل آنها به تولیدات دانشی دچار مشکل هستیم.
این مسئله هم نیاز به زیرساخت و هم هزینه دارد. باید اعتماد کرده، به
پژوهشگران میدان داد و نیرو پرورش داد تا مدیریت دانش ما بهبود پیدا کند.
بنابراین رشد کمی و کیفی و از بین بردن فاصلهای که وجود دارد و ثبت نوآوری
ازجمله مسائلی است که امروزه ما را رنج میدهد.»
وی
ادامه داد: «زیرساختهای ما فراهم نیست و اعتماد کافی را نیز به پژوهشگران
نداریم. باید باوجود پتانسیلی که داریم در مسیری بهتر حرکت کنیم. یدوفولیک
که از آن رونمایی شده است پاسخ مثبت و اولیهای به اقتصاد مقاومتی و شعار
اقدام و عمل بود که ما توسط شرکتهای دانشبنیان محصولی را که به آن نیاز
داشتیم تولید کردیم.
یدوفولیک دارویی موردنیاز زنان باردار و شیرده بوده که
حتی پیش از بارداری نیز باید مصرف آن شروع شود. چون خودید در هورمون
تیروئید نقش بسیار مهمی دارد و کمبود هورمون تیروئید نقش منفی بسیاری در
تولید و رشد ذهنی فرزندانی که متولد میشوند دارد. بنابراین کاری اساسی
برای توسعه پایدار کشور و نیاز به انسانهای سالم بود. این پاسخی اولیه است
و امیدوار هستیم در مراکز تحقیقاتی دانشگاهی و غیردانشگاهی بتوانند در این
جهت حرکت کنند و پاسخهای بهتر به شعار امسال بدهند.»
پیوندی
بابیان اینکه بودجه دولتی نمیتواند تمامی هزینهها را تامین کند،
میگوید: «بودجه دولتی محدودیتهای خود را دارد و اینگونه نیست که ما
بتوانیم بهتمامی نیازهای پژوهشگران پاسخ دهیم، بنابراین باید ارتباط خود
با صنعت را تقویت کنیم. باید ارتباطی مستحکم با صنعت برقرار کرده و از
پتانسیلهایی که در صنعت وجود دارد استفاده کنیم. صنعت نیازهایی دارد که ما
باید بتوانیم به آن پاسخ دهیم. ما باید به دنبال فعالتر کردن شرکتهای
غیردولتی باشیم.
ارتباط منطقی موجب میشود ما بتوانیم در جهت خواست آنها
حرکت کرده و درعینحال منابع و زیرساختهای خود را تامین کنیم. اما اگر
بخواهیم تنها به پولها و بودجههای دولتی تکیه کنیم راه بهجایی نخواهیم
برد، چون بودجههای دولتی محدود است و نمیتواند نیازهای ما را برطرف کند.
درست است که فکر اولیه پژوهشگاه غدد متعلق به دانشگاه است اما با متصل شدن
به شرکتهای دانش بنیان خارج از دانشگاه است که توانسته داروی یدوفولیک را
تولید کند. بنابراین مسیر و راه برونرفتی پیدا شده است که بتوان محصول
تولید کرده، ارزآوری و درآمد داشت و آن هم نه با پولی که دانشگاه و نظام
سلامت میپردازد.»
نیاز به ید در دوران بارداری دو برابر میشود
اعظم
السادات موسوی، رئیس انجمن علمی متخصصین زنان و مامایی ایران درباره کمکاری تیروئید میگوید: «کمکاری تیروئید به دو شکل
ممکن است در دوران بارداری یا در همه خانمها وجود داشته باشد. یکی بهصورت
کمکاری تیروئید که بالینی بوده، یعنی کاملاً آشکار است و یک مورد هم به
شکل کمکاری تیروئید سابکلینیکال که به شکل مخفی وجود دارد.
وجودید در
تغذیه دوران بارداری برای عملکرد طبیعی غده تیروئید بسیار لازم است. یعنی
غده تیروئید در دوران بارداری باید میزان بیشتری هورمون برای نیازهای
متابولیک مادر تولید کند و جنین نیز در دوازده ماهه اول بارداری از طریق
جفت وابسته به هورمون مادر است چون در دوازده هفته اول هنوز غده تیروئید
جنین تشکیل نشده است. هورمونها بهطور آزاد از جفت عبور کرده و به جنین
میرسد و تکامل بعدی جنین به لحاظ ساختمانی و رشد سلولهای مغزی بسیار
اساسی و ضروری است.»
وی
ادامه میدهد: «اگر قبل از بارداری میزان نیاز به ید در رژیم غذایی حدود
150 میکروگرم باشد، در دوران بارداری این نیاز به دو برابر افزایش پیدا
میکند. این نیاز در دوران شیردهی هم همچنان وجود داشته و افزایش پیدا
میکند. یک زن باردار باید پیش از بارداری شروع به استفاده از مکمل ید کرده
و پس از تولد نوزاد هم به استفاده از آن ادامه دهد. مطالعات نشان داده است
که یددار کردن نمک توانسته است کمک بسیاری به تغذیه صحیح مادران و دریافت
ید به میزان لازم داشته باشد. بااینحال مطالعات نشان داده است حدود 40
درصد زنان در مناطقی که کاملاً از نمک یددار استفاده میکنند، بهاندازه
کافی ید دریافت نمیکنند.»
موسوی
با تاکید بر اینکه اگر میزان ید در دوران بارداری کافی نباشد موجب میشود
میزان هورمون تولیدشده توسط تیروئید کافی نباشد، میگوید: «اگر بهاندازه
کافی هورمون در سه ماهه اول بارداری به جنین نرسد، ممکن است جنین ازنظر
تکاملی دچار اختلال شود. مطالعات متعدد نشان داده است که کمبود هورمون
تیروئید یعنی Hypothyroidism در دوران بارداری عوارض جدی برای مادر و نوزاد
ایجاد میکند. این عوارض میتواند سقطهای مکرر، نازایی، مرگ داخل رحمی
جنین، افزایش فشارخون مادر، مبتلا شدن مادر به دیابت بارداری، عدم وزنگیری
جنین بهاندازه مناسب و کافی باشد و علاوه بر این ممکن است در سیستم
تکاملی رشد آی کیو جنین و زندگی او در آینده نیز تاثیرگذار باشد.
ما در این
زمینه جزو کشورهای موفق بودهایم که توانستهایم با ترکیب نمکید دار نیاز
به ید در جامعه را تامین کنیم اما باید به خانواده در این زمینه
اطلاعرسانی کافی صورت بگیرد که زنان باردار از نمکیددار استفاده کنند.
البته به دلیل اینکه بسیاری از زنان در دوران بارداری مصرف نمک خود را کم
میکنند که کاری صحیح هم هست، ممکن است دسترسی کافی به ید نداشته باشند.
این سیاست که اسیدفولیک را با ید ترکیب کنیم، بسیار مناسب است. اینکه
بتوانیم ید را بهصورت پایدار در یک قرص داشته باشیم بسیار پیچیده بوده که
یک شرکت دانشبنیان توانسته است آن را تولید کند.»