آموزش بیماریهای غیرواگیر به پزشکان داخلی
ایرج
خسرونیا، رئیس انجمن پزشکان داخلی و رئیس کنگره بیستوهفتم در حاشیه
برگزاری مراسم در رابطه با هدف انتخاب موضوعات هر
سال گفت: «کنگره جامعه پزشکان داخلی هر سال در اردیبهشت ماه برگزار میشود و
هدف آن در وهله اول بازآموزی متخصصان داخلی است.
به همین دلیل محورهای
هرسال بر اساس آنچه پزشکان داخلی نیاز دارند تا در رابطه با آن بیشتر
بدانند مشخص میشود. امسال در کنگره هشت سمپوزیوم در نظر گرفتهایم که
هرکدام مسائلی مانند گوارش، عفونت تنفسی، غدد، قلب، فشارخون، سرطان و ریه
را مورد بررسی قرار میدهند. همچنین با آگاهی دادن به پزشکان به نحوی به
صورت غیرمستقیم به افزایش آموزش عمومی مردم کمک شده است. هدف اصلی ما نیز
این است که زمانی پزشکان به شهر خود بازمیگردند دست پر باشند و در کیفیت
تشخیص و درمان آنها تغییر ایجاد شده باشد.»
خسرونیا
درباره برنامه هرساله انجمن در زمینه آموزش گفت: «ما هرساله تلاش داریم تا
روی بیماریهای غیرواگیر که روزبهروز در کشور افزایش پیدا میکند تمرکز
کنیم. علائم بسیاری از بیماریها تغییر کرده است، بیماریهای جدید از طریق
سفرهای بینالمللی به جابهجایی و انتقال بیماریهای خطرناک کمک میکند و
به همین علت آماده بودن و داشتن آگاهی پزشکان داخلی اهمیت بیشتری در اینجا
دارد. برای این موضوع تحقیقات زیادی انجام میدهیم و اطلاعرسانیهای مستمر
به پزشکان داریم. برنامه انجمن در سال گذشته همین بوده است و در سال جاری
نیز همین خواهد بود.»
بیمهها در پرداختهای خود دیرکرد دارند
خسرونیا
در رابطه با همپوشانی احتمالی رشتههای دیگر با رشته متخصصان داخلی گفت:
«طب داخلی ما در طب است. این عبارت به این معنی است که یک متخصص داخلی باید
به تمام مسائل مربوط به داخل بدن اشراف داشته باشد و راه تشخیص و درمان آن
را بداند. از سویی، زیاد شدن رشتههای فوقتخصص باعث شده مردم به اشتباه
برای بیماریهای خاص خود به آنها مراجعه کنند و برای مشکلات کوچک مثل
دلدرد، سراغ متخصص داخلی بروند. در صورتی که این موارد در حوزه کاری
پزشکان عمومی قرار میگیرد و یک متخصص موارد پیشرفتهتر را درمان میکند.
با این همه همکاریهایی نیز در این بخش وجود دارد. برای مثال متخصصان داخلی
به جراحی دست نمیزنند و از این نظر با جراحان نه تنها همپوشانی ندارند که
در همکاری کامل نیز هستند.»
وی
درمورد مسائل صنفی این قشر پزشکی گفت: «از سوی دیگر این گردهمایی فرصت
خوبی برای پزشکان است که در رابطه با مشکلات کاری و صنفی خود صحبت کنند و
بتوانند راهحل مناسب و واحدی برای آن انتخاب کنند.» خسرونیا در ادامه
درباره تاثیر این هماندیشی توضیح داد: «از ابتدای کار انجمن تاکنون
تغییرات خوب و مثبت زیادی در این صنف افتاده است و همه اینها حاصل
هماندیشی پزشکان این حوزه با یکدیگر بوده است. اکنون نیز، غالب مشکلاتی که
پزشکان داخلی با آن مواجه هستند، سازمانهای بیمهگر هستند که امیدوار
هستیم در این گردهمایی بتوانیم راهی برای این مشکل پیدا کنیم.»
رئیس انجمن
پزشکان داخلی در رابطه با جزئیات مشکلات پزشکان به خبرنگار سپید گفت: «در
بخش طرح تحول سلامت، متاسفانه پزشکان داخلی سودی از این موضوع نبرده است و
تعرفه ما همچنان پایین نگه داشته شده است. همچنین عمده مشکلات ما بحث
بیمهها هستند که یا نسخههای پزشکان داخلی را در برخی موارد پوشش نمیدهند
یا سنگاندازی میکنند و هزینه پزشکان داخلی را پس از هفت یا هشت ماه
تاخیر پرداخت میکنند. بنابراین فارغالتحصیلان جوان ما که در ابتدای راه
طبابت خود هستند، دچار مشکلات جدی مالی میشوند.»
جراحی کولیت اولسروز در ایران بازدهی بهتری دارد
در
ذکر همکاری بین جراحان و متخصصان داخلی، فرامرز کریمیان، جراح عمومی در رابطه با یکی از بیماریهای شایع رودهای
توضیح داد: «در بیماری کرون، جراحی نقش قابل ملاحظهای ندارد، بلکه نقش
کمککننده دارد. به این صورت که عوارضی را که به کمک دارو، واقعا نمیتوان
درمان کرد را به جراحی میسپاریم تا آنها را برطرف کند.
این عوارض
میتوانند تنگیهای خیلی شدید روده باشد. فیستول هم عارضه دیگری است که در
موارد حاد، آن را با جراحی برطرف میکنیم. فیستول یعنی روده به جای دیگری
مانند مثانه یا روده بزرگ باز میشود. عارضههای دیگر هم میتواند
عفونتهای مقاوم به درمان، سوءتغذیه و آبسههای طولانیمدت باشد.» وی در
رابطه با بیماری کولیت اولسروز که یکی از بیماریهای التهابی روده به حساب
میآید توضیح داد: «از سوی دیگر جراحی در بیماری کولیت اولسروز میتواند
کمک بسیار زیادی به درمان بیمار کند. در این بیماری، داخل مجاری روده بیمار
زخم است که باعث تب، اسهال خونی و دلدرد میشود. بیمارانی که به کولیت
اولیسرو دچار هستند اغلب ضعف عمومی دارند، همیشه مریض هستند و دائم عفونت
میکنند.» کریمیان در رابطه با درمان این بیماری گفت: «پزشکان با جراحی و
برداشتن روده بزرگ، تقریباً به صورت کامل این بیماری را در سطح روده درمان
میکنند. البته این جراحی چند عوارض خارج رودهای دارد که جراحی به درمان
آنها کمکی نمیکند.
ولی علائم مریض به صورت کلی تغییر میکند و خیلی از بیمارانی که جراحی میشوند به دنبال این موضوع، کاملاً به زندگی طبیعی برمیگردند و در آینده هم تعداد بسیار کمی از آنها به مشکل برمیخورند و مجبور به عمل مجدد میَشوند. البته باید در نظر داشت که جراحی برای درمان این بیماری، آخرین گزینه است و باید ابتدا مطمئن شد که بیمار مقاومت دارویی دارد و پس از چندین سال به درمانها پاسخ نمیدهد.
در این صورت میتوان جراحی را به عنوان یک راهکار نهایی در نظر گرفت و پس از آن نیز، احتمال بازگشت این بیماری بسیار پایین است. خوشبختانه میزان بازگشت در ایران نسبت به کشورهای دیگر دنیا بسیار پایینتر است و تقریباً همه بیماران کولیت اولسرو پس از جراحی درمان بدون بازگشت دارند.» این جراح عمومی در ادامه در رابطه با عوامل به وجوآورنده این بیماری گفت: «عامل به وجود آمدن این بیماری، هنوز برای پزشکان و دانشمندان نامشخص مانده است، ولی قطعاً زمینههای ارثی در این بیماری بسیار تاثیر دارد. افرادی به این بیماری مبتلا میشوند که یا پیش از آنها فردی به کولیت اولسرو مبتلا شده باشد و یا پس از آنها مبتلا میشود.
تمام بیماریهای التهابی روده به همین صورت است.
عوامل محیطی نقش قابل ملاحظهای در این بیماری ندارند. برخی از این عوامل
میتوانند منجر به تشدید بیماری یا کاهش شدت بیماری شود، ولی باز هم
هیچکدام تاثیرگذارتر از ژنتیک نیستند. در ایران آمار دقیقی از این بیماری
در دست نیست، شاید به این خاطر که پژوهشی در سطح ملی انجام نشده است یا
انجام شده و منتشر نشده است. اما با توجه به آنچه کشورهای غربی منتشر
کردهاند، در ایران بیماری کرون از غرب شیوع پایینتری دارد. همچنین
بیماریهای کرون پیشرفته و عارضهدارو حاد هم در ایران خیلی یافت نمیشود.
این موضوع جای خوشحالی دارد، چرا که کرون بیماری طولانی مدت و بسیار بدی
است که هزینه زیادی روی دوش بیمار و بخش درمانی میگذارد. اما میزان شیوع
بیماری کولیت اولسرو زیاد با غرب تفاوتی ندارد. کیفیت درمان و اعمال جراحی
هم در ایران با کشورهای دیگر تفاوتی ندارد.»
روده تحریکپذیر با ضداضطرابها درمان میشوند
کریمیان
همچنین درباره بیماری دیگر التهابی روده، یعنی روده تحریک پذیر
توضیح داد: «روده تحریکپذیر یکی از بیماریهای مربوط به روده است که در آن
خود روده هیچ مشکلی به لحاظ فیزیولوژیکی ندارد.
روده سالم است، ولی تحریکاتی که به واسطه انتقال محتویات روده و فعالیت سیستم عصبی روده که متاثر از وضعیت روانی و عصبی بیمار است منجر به اختلال در حرکت روده میشود. به همین علت روده انقباضات غیرعادی پیدا میکند یا انقباضات آن غیرموثر هستند. چرا که این انقباضات باید رو به جلو و کارآمد باشند و زمانی که رو به عقب هستند تنها منجر به درد در بیمار میشوند.
در این حالت برای درمان به جای توجه به روده بیمار باید به استرس و اضطراب وی رسیدگی شود. چرا که با مصرف قرصهای کاهش استرس این مشکل نیز در بیمار برطرف میشود و روده به شکل سالم به کار خود ادامه خواهد داد.»
وی در انتها در رابطه با
پوشش بیمهای که در ایران و سایر کشورها وجود دارد توضیح داد: «پوشش
بیمهای که ما در ایران داریم خیلی از کشورهای دنیا و نه فقط کشورهای سطح
منطقه بهتر است. چرا که در ملاحظات مالی سیستم بهداشتی و درمانی کشور،
اصلاً در مقایسه با کشورهای غربی و توسعهیافتهتر سختگیرانه نیست. در این
کشورها اولویت با هزینه درمان است ولی در ایران اولویت نخست درمان بیمار
به حساب میآید. حتی پوشش بیمههای دولتی ما بهتر از پوشش بیمههای خصوصی
کشورهای دیگر است.»