تب زرد چيست؟ علائم و راههای درمان آن

بیماری تب زرد توسط نوعی پشه که آلوده به ویروس تب زرد است، منتقل می‌شود. این پشه با نیش زدن انسان‌های آلوده به تب زرد، نقش حامل ویروس را ایفا می‌کند و این ویروس را به انسان‌ها و پستانداران سالم منتقل می‌کند. قسمتی از آفریقا و آمریکای جنوبی شایع‌ترین مکان‌ها برای ابتلا به این بیماری می‌باشند.

پشه تب زرد
ویروس تب زرد می‌تواند برای مدت‌های طولانی در بدن پشه زندگی کند. این پشه نسبت به تغییرات فصل بسیار مقاوم است.
پشه با نیش زدن انسان یا سایر پستانداران، ویروس را وارد بدن آنها می‌کند. این ویروس از طریق پوست داخل شده و وارد جریان خون می‌شود. این ویروس به محض ورود به بدن انسان، شروع به تکثیر و تولید مثل می‌کند.
این ویروس بیشتر قلب، کلیه، کبد و غدد فوق کلیوی را درگیر می‌کند، خون را هم آلوده می کند. فرد بیمار میزان بالایی از ویروس تب زرد را در جریان خونش خواهد داشت.
ویروس تب زرد 3 الی 5 روز قبل از بروز علائم ظاهری، تکثیر می‌یابد.

مراحل بیماری تب زرد
در مراحل اولیه، فرد آلوده، دچار سر درد، تب، استفراغ، از دست دادن اشتها، و زردی می‌شود. حدوداً ظرف 3 تا 4 روز، ممکن است بهبودی مختصری حاصل شود. مرحله بعدی دوره بهبودی است که در آن تب و علائم ناپدید می‌شوند. بیشتر افراد آلوده در این مرحله بهبود می‌یابند، در حالی که گروهی دیگر که به اندازه‌ی گروه اول خوش شانس نیستند، به فاصله‌ی 24 ساعت وارد مرحله‌ بعدی می‌شوند. آخرین مرحله، دوره مسمومیت است که در آن یک اختلال چند ارگانی صورت می‌گیرد. این دوره صرف نظر از نارسایی کبد و کلیه، خون روی (hemorrhage) یا اختلالات خونریزی، شامل اختلال عملکرد مغز مانند هذیان، تشنج، کما، شوک و مرگ است.

علائم تب زرد
علایم خفیف تب زرد :
- تب که به سرعت بالا می رود.
- لرز که حتی با وجود افزایش دمای اتاق نیز می‌تواند وجود داشته باشد.
- سردردهای مداوم
- تهوع و استفراغ : بیمار ممکن است میل به غذا نداشته باشد، ولی در عوض باید مقدار زیادی مایعات که سرشار از مواد مغذی و ویتامین هستند را استفاده کند.
- خستگی

علایم شدید تب زرد :
مشکلات قلبی و کلیوی و کبدی (نارسایی کلیه و کبد)، خونریزی داخل پوستی، تپش قلب، پشت‌درد و یبوست.
تب زرد یک بیماری حاد و کشنده است و حدود 85 درصد افراد مبتلا به آن می‌میرند. لذا به محض این‌که احتمال این بیماری را در خود می‌دهید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید

تشخیص بیماری تب زرد :
در مراحل اولیه، تب زرد را می‌توان با بیماری‌هایی مانند مالاریا، حصبه، بیماری‌های ریکتزیایی (باكتریهای تيره‌ى e‏a‏e‏c‏a‏i‏s‏t‏t‏e‏k‏c‏i‏R‏ كه‌ عامل‌ بيمارى تيفوس‌ و غيره‌ هستند)، خونریزی تب‌های ویروسی، عفونت‌های آربو ویروسی (arboviral) ، لپتوسپیروز (leptospirosis)یا تب شالیزار، هپاتیت ویروسی، و مسمومیت اشتباه گرفت. به منظور تأیید وجود این بیماری فرد مجبور است بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی اقدام نماید. از چندین آزمایش دیگر نیز برای شناسایی ویروس استفاده می‌شود. در تمامی آزمایشاتی که از بیمار گرفته می‌شود، به وجود کارکنان آموزش دیده‌ی آزمایشگاه نیاز است که قادر به استفاده از تجهیزات و مواد تخصصی باشند.

درمان بیماری تب زرد :
درمان خاصی برای تب زرد وجود ندارد. محلول او آر اس و پاراستامول را می‌توان جهت جبران کم آبی و تنظیم تب استفاده کرد. در صورتی که یک عفونت باکتریایی مضاف بر آن وجود داشته باشد، با یک آنتی بیوتیک درمان می‌شود.

چگونه در مسافرت از ابتلای به تب زرد پیشگیری کنید؟
قبل از مسافرت به کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقا لازم است:
1- برای پیشگیری از ابتلای به تب‌زرد واکسن بزنید. این واکسن از ابتلای به تب زرد به مدت 10 سال جلوگیری می‌کند پس از آن نیاز به واکسن تقویت کننده دارید.

2- گواهینامه واکسینه شدن خود که توسط وزارت بهداشت صادر می‌شود را به هنگام سفر به کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقا به همراه داشته باشید. خیلی از این کشورها بدون گواهینامه واکسینه شدن اجازه ورود به شما را نخواهند داد.

3- اگر شما و یا کودکتان نمی‌توانید واکسن بزنید اجازه‌نامه پزشکی مکتوب از سفارت بگیرید. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها می گوید به کودکان زیر 4 ماه نباید واکسن تب زرد تزریق شود و بهتر است این واکسن در 9 تا 12 ماهگی کودک تزریق گردد.

4- در صورت باردار بودن، داشتن حساسیت به تخم مرغ و یا ابتلای به بیماری‌هایی نظیر ایدز و یا بیماری‌های کاهش دهنده قدرت سیستم ایمنی بدن، از تزریق این واکسن خودداری کنید.

5- از پشه‌ها در کشورهایی که تب زرد در آن‌ها شایع است، دوری کنید. از پشه‌کش و یا هر وسیله دورکننده پشه و لباس‌های آستین بلند و شلوار بلند استفاده کنید.

6- از تور پشه بند در مکان‌های باز استفاده کنید.

چه زمانی مراقبت های پزشکی نیاز است
14-10 روز پیش از وارد شدن به یک منطقه‌ی بومی آلوده به بیماری همه گیر، لازم است معاینات پزشکی انجام شود. این کار به این منظور انجام می‌شود که بررسی شود که آیا به واکسیناسیون نیاز دارید یا خیر. چنانچه خود یا اعضای خانواده‌تان از سردرد، تب، درد عضلانی، استفراغ و یا زردی رنج می برید، خصوصاً اگر به منطقه‌ای که در آن تب وجود دارد، مسافرت کرده‌اید، مأمور بهداشت و سلامت را در جریان بگذارید.