ریشه‌کنی مالاریا، فرصتی که به‌سرعت از دست می‌رود

به گزارش شفا آنلاین، او می‌گوید: «در سال 2003 که درمانگاه افتتاح شد، علت مراجعه 90 درصد بیماران به درمانگاه ابتلا به مالاریا بود.»

در آن زمان مالاریا عامل نخست مرگ در منطقه‌ای بشمار می‌رفت که به علت تعداد زیاد پناهندگانی که ازمناقشات قومی در میانمار به این سوی مرز فرار کرده بودند، بسیار پرجمعیت بود. امروز تنها 2 درصد مراجعین به‌ او مبتلا به مالاریا هستند وکاهش تعداد مبتلایان به پیای اجازه می‌دهد زمان و امکانات درمانگاه را به دیگر بیماران و ارائه خدمات به مادران و نوزادان اختصاص دهد.

ریشه‌کن کردن مالاریا تا سال 2040
       به‌گزارش سازمان جهانی بهداشت، در دسامبر 2015 آمار مرگ ومیر ناشی از مالاریا از839 هزار نفر در سال 2000 به 438 هزار نفر در سال 2015 کاهش یافته است. سالانه 200 میلیون نفردرجهان درگیر مالاریا هستند و بیشتر قربانیان آن را کودکان تشکیل می‌دهند.

یکی از اهداف بلندپروازانه‌ای که سازمان ملل و بنیاد بیل و ملیندا گیتس طرح کرده، ریشه‌کن کردن این بیماری کشنده تا سال 2040 است، هدفی که بلندپروازانه است ولی غیرممکن نیست. در این ارتباط اخبار خوشی از جنوب‌شرق آسیا به گوش می‌رسد. در دلتای مکونگ، شامل کشورهای کامبوج، لائوس، میانمار، تایلند، ویتنام و استان یونان کشورچین، آمار مرگ و میر از سال 1998 تا 2010، 81 درصد کاهش یافته است. در نشست این کشورها در میانمار در سال 2014، تصمیم گرفته شد که تا سال 2030 بیماری کاملا از منطقه ریشه‌کن شود.

       بیشترین مرگ و میر ناشی از مالاریا در کشورهای حاشیه صحرای آفریقا رخ می‌دهد، اما جبهه اصلی جنگ و محل برد و باخت در ارتباط با این بیماری در جنوب شرق آسیا است. مشکل اینجاست که با اینکه تعداد مبتلایان کم شده، درمان موارد باقیمانده بسیار سخت است، چون در مقابل داروهای موجود، از جمله آرتمیسنین، مقاومت نشان می‌دهند.

       آرتمیسنین که در درمان مالاریا انقلابی بوجود آورد، در طول جنگ ویتنام توسط چینی‌ها برای درمان سربازان ویتنام شمالی ساخته شد. یکی از محققین آن تحقیق، یویوتو، امسال با کسب جایزه نوبل پزشکی به شهرت رسید. آرتمیسینین که می‌توانست به سرعت مالاریا را مهار کند، عوارض جانبی ناچیزی دارد و روش مصرف آن بسیار آسان است. کافی است روزی سه بار مصرف شود. متاسفانه درحال حاضر این دارو اثربخشی پیشین خود را ندارد. مقاومت به آن نخستین‌بار در سال 2006 در غرب آفریقا مشاهده شد و اکنون به دیگر نقاط دلتای مکونگ سرایت کرده است. اگر جلوی مقاومت در مقابل دارو گرفته نشود سرایت مقاومت به آن به سوی هند و ماورای آن به‌طور اجتناب‌ناپذیری نزدیک است.

       مقاومت هنگامی بروز می‌کند که مجموعه‌ای از جهش‌های ژنتیکی در پلاسمودیوم انگل مالاریا رخ دهد. تعداد انگل مقاوم نسبت به انواع دیگر به سرعت پیشی می‌گیرد و با سرعت زیادی توسط پشه ناقل پخش می‌شود.

       جالب است بدانیم که مقاومت به داروهای ضد مالاریا همیشه از غرب کامبوج شروع می‌شود و به مناطق دیگر کشیده می‌شود. دهه 1950 مقاومت به کلروکینین ازکامبوج آغاز شد و در دهه 1960 این اتفاق باری دیگر با دارویی به نام فان‌سیدار باز هم در کامبوج رخ داد. در تمام موارد مقاومت به تمام جهان گسترش یافته ولی مصیبت‌بارترین تاثیر همیشه در آفریقا رخ داده است. داروهای یاد شده دیگر تقریبا در هیچ کجای جهان مصرف ندارند.

       دکتر فرانسواز نوستن، رییس واحد تحقیقاتی مالاریا در شوکلو تایلند که درمانگاه‌های متعددی را در اطراف مرز برمه و تایلند اداره می‌کند، چنین می‌گوید: «انگل مالاریا تکامل می‌یابد و هر از چندگاهی نوع جدیدی از آن ظهور می‌کند. تاکنون آموخته‌ایم که این اتفاقی است که همیشه رخ می‌دهد و دلیلی ندارد که در آینده چنین نباشد.» او می‌افزاید که دو موج پیشین مقاومت دارویی درآفریقا میلیون‌ها مورد مرگ به دنبال داشته است. تاریخ تکرار می‌شود و مادامی که آخرین گونه انگل را ریشه‌کن نکنیم، نمی‌توانیم مالاریا را به‌طور کامل از بین ببریم. گویی که با انگل در حال مسابقه هستیم.»

        به اعتقاد نوستن، ریشه‌کن شدن مالاریا تا سال 2030 اگرچه سرعت کمی دارد، در عوض بلندپروازانه و دور از انتظار نیست. تنها بیماری انسانی که تاکنون به‌طور کامل از بین رفته، آبله است و تا محو کامل فلج اطفال و پیوک فاصله زیادی نداریم. محو کامل مالاریا از نظر تئوریک امکان‌پذیر است ولی آخرین مرحله به‌علت مقاومت دارویی همیشه سخت‌ترین است.

برای مبارزه با ایجاد مقاومت، آرتمیسنین به‌همراه داروهای دیگر تجویز می‌شود، بنابراین در نقاط مختلف کشور ترکیبات مختلفی بصورت توامان استفاده می‌شود. این روش راهی است برای پیشی‌گرفتن از ایجاد مقاومت به بیماری. برای جلوگیری از ایجاد مقاومت به دارو، بایست اطمینان حاصل شود که بیماران دوره درمانی خود را تکمیل می‌کنند، وگرنه انگل باقی می‌ماند و تدریجا با دارو سازگار می‌شود. مشکل دیگر در امحا بیماری مالاریا، وجود ناقلین سلامت است، یعنی افرادی که خون آنها به مقدار ناچیزی انگل آلوده است و علائم بیماری را ندارند. این افراد در صورت گزیده شدن توسط پشه، بیماری را به دیگران منتقل می‌کنند.سپید
Business Inside