جرات انتخاب بهترین سبک رفتاری

 این بررسی‌ها نشان داد، افرادی که هنگام مصاحبه از واکنش‌های دفاعی استفاده کرده یا جرأت ابراز عقیده‌های شخصی شان را ندارند، بیشتر از دیگران در قرار‌های کاری دچار تنش می‌شوند و روابط اجتماعی شان نرمال ارزیابی نمی‌شود، معمولاً برای جرأت‌مند بودن باید مهارت ایستادگی در برابر دفاع از حقیقت را بدون توجه به شرایط موجود در نظر گرفت، به عقیده محققان فردی که استفاده از مهارت‌های جرأت ورزی را بخوبی می‌داند، در زمانی که حقوق فردیش دستخوش آسیب شده باشد، شرایط را اصلاح کرده و با احترام گذاشتن و درک عواطف دیگران، با ابراز نوعی رفتار بلوغ یافته و پخته به کسانی که قصد دارند با الگوهای ارتباطی خصمانه، پرخاشگرانه و دفاعی برخورد کنند، واکنش نشان می‌دهد.

دفاعی بلوغ یافته
آرونا مک سان، روان شنــــــاس ـ سوئدی ـ  می‌گوید، اگر می‌خواهید از دایره تسلیم پذیر بودن یا پرخاشگری خارج شوید و به عنوان فردی با  جرأت از حقوق تان دفاع کنید، باید بدانید که ممکن است دیگران شما را درک نکنند یا با حالت‌های دفاعی مورد تهاجم افراد دیگر قرار بگیرید ، شاید هم از اینکه تصمیم‌گیری‌ها و شیوه  دفاع از حقوق فردی تان باعث شده است که هیجان‌ها و عواطف افراد دیگر بروز کند دچار عذاب وجدان شوید، اما باید بدانید جرأت مندی به معنای توانایی دفاع از حقوق فردی بوده در حالی که به طور همزمان احترام به حقوق دیگران هم در نظر گرفته می‌شود.

  این روان شناس ادامه می‌دهد، آموختن این مهارت آنقدر‌ها که فکر می‌کنید، پیچیده نیست، کافی است روش حل مسأله، من برنده، تو برنده را از نظر بگذرانید. این شیوه باعث می‌شود که بهترین تعاملات فردی میان شما و افراد دیگر برقرار شود.

افراد تسلیم پذیر معمولاً از راه حل من بازنده، تو برنده استفاده می‌کنند و پرخاشگرها نیز به شیوه تعاملاتی من برنده، تو بازنده پایبند هستند، این درحالی است که در هر دو شیوه حل مسأله، حقوق فردی یکی از طرفین نادیده گرفته خواهد شد. از طرف دیگر باید بدانید، شما باید مهارت قضاوت صحیح افکار و کنترل عواطف خود را بیاموزید، مسئولیت آنچه می‌خواهید انجام دهید یا خطایی را که مرتکب شده‌اید بپذیرید تا بهترین نتیجه‌گیری حاصل شود. دیگران ممکن است بر تصمیم گیری‌های شما تأثیر  بگذارنند، اما تصمیم گیرنده نهایی شما هستید، در قضاوت‌های تان از هیچ گونه دلیل تراشی استفاده نکنید و تأییدطلبی را نیز فراموش کنید. این مسأله غیرمنطقی است که همیشه و همه جا مورد تأیید دیگران باشید، شما مسئولیت دستیابی به احساس  رضایت درونی خود را به عهده دارید و شایسته نیست که به خاطر جلب خشنودی اطرافیان یا پاسخگویی به احساس گناهی که وقت و بی‌وقت گریبان‌تان را می‌گیرد از حقوق خود بگذرید.

در یک رابطه توافق و رضایتمندی صد در صد هر دو طرف امکان پذیر نیست، گاهی وقت‌ها لازم است جرأت استفاده از واژه‌های نمی‌دانم یا متوجه نمی‌شوم و حتی عبارت من اهمیتی نمی‌دهم را داشته باشید.

بهترین الگوهای ارتباطی
دکتر بهزاد رمضانی روان شناس بالینی، در این باره می‌گوید: شاید یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین رسالت انسان در زندگی، درک خود و روابطی است که با دیگران برقرار می‌کند. انسان با درک خود می‌تواند روابط خود با دیگران را تنظیم کند و بداند چه چیزی درست است و چه چیزی درست نیست و نباید انجام دهد. او همچنین باید درک کند که چه‌اندازه مایل است به آنچه درست می‌پندارد عمل کند. زیرا ما به عنوان انسان بسیاری از مسائل را درست می‌دانیم ولی در عمل حاضر به انجام آن نیستیم. برای نمونه همه‌ ما الگوهایی مانند جرأت ورزی که با صراحت، صداقت و رویکردی مستقیم به مسائل را که زمینه ساز تفکری شفاف و منطقی و گفتاری متوازن و مطمئن، رفتاری جسورانه و قاطعانه است را درست می‌پنداریم ولی شاید در بسیاری از موارد انجام آن را چه بوسیله خود یا دیگران نپسندیم.

تفکری شفاف و اثربخش
 این روانشناس ادامه می‌دهد، مطمئناً اگر خوب دقت کنیم تفکری شفاف و منطقی و گفتاری متوازن و مطمئن، رفتاری شجاعانه، جسورانه و صادقانه را چیزی جز حرکت در راه مستقیم  نمی یابیم؛ راه و روشی از زندگی که بسیار بر آن تأکید شده است.

این رویکرد که همسو با طبیعت‌ انسان است کمک‌ می‌کند  تا اعضای یک خانواده، جامعه یا کشور عقاید خود را شفاف‌تر، سالم‌تر، جسورانه‌تر و هوشمندانه‌تر ابراز کنند و رفتاری جذاب و اثربخش داشته باشند. البته باید توجه داشت که پیروی از این الگو برای داشتن تعاملات انسانی در زندگی پیچیده امروز یک الزام ‌محسوب می‌شود‌ زیرا با دورویی و ریاکاری که با رشد و انسجام و یکپارچگی در تضاد است فاصله زیادی دارد.

به عقیده دکتر بهزاد رمضانی، هنگامی‌ که‌ با واژه‌های مصطلحی از قبیل «جرأت ورزی»، «صراحت» یا «جسارت» یا گفتاری رُک و عملکردی بدون پرده پوشی‌ روبه‌رو می‌شویم ممکن است‌ افرادی‌ را در نظر بگیریم که‌ با اصرار سماجت‌ یا پررویی سعی‌ در ارائه یا تحمیل‌ مواضع‌ و عقاید خود بدون‌ کوچکترین تردید و‌ اغماض‌ و حرمت قائل شدن و رعایت نزاکت به دیگران تحمیل می‌کنند. ولی توجه داشته باشید این رویکرد فاصله زیادی با خشونت دارد و عامل آن فقط سعی در عقاید خود بصورت صریح و صادقانه است

تجربه نشان داده است اشخاصی که‌ صراحت و جسارت‌ را به‌ صورت‌ هوشمندانه‌ای ابراز می‌کنند افرادی‌ اثربخش هستند و به نظر بسیاری این روابط در فرآیند رشد شخصیت از ارزش بالایی برخوردار است.

سبک‌های غلط
مهم‌ است‌ بدانیم‌ که‌ همه ما در طول‌ زندگی از سه‌ سبک‌ یا شیوه رفتاری‌ استفاده‌ می‌کنیم‌، سبک‌های رفتاری صریح یا جسورانه، منفعل و تهاجمی‌ از شیوه‌های متداول رفتاری افراد هستند.

  اغلب ما  آن‌گونه که‌ می‌اندیشیم‌ پیوسته‌ صریح و سالم و صادقانه رفتار نمی‌کنیم، ولی این گونه رفتار که با شفافیت زیادی همراه است اغلب با کاهش تضادها، اختلافات‌، شکست‌ها، نارضایتی‌ها و فشارهای‌ روانی‌ همراه است‌ که‌ اگر یادگرفته باشیم می‌توانیم آگاهانه به آن روش رفتار کنیم.
باید توجه داشت که رشد و ارتقای رفتارهای شفاف، جسورانه و شجاعانه بسیار مفید و دستاوردها و ثمرات‌ آن‌ بسیار ارزشمند است‌.
 بنابراین به تمامی اولیا و مسئولان پرورشی توصیه می‌شود تا با شناخت روابط صحیح این الگو را برای خود انتخاب و مورد تأکید قرار دهند تا این رویکرد درست ریشه‌های خود را بگستراند.ایران