احیای تشکل های دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی

به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید  عمر جنبش دانشجویی در ایران به سال‌های تاسیس دانشگاه تهران بازمی‌گردد و تاریخِ اولین اعتراض دانشجویی سه‌سال پس از تاسیس دانشگاه است. سخن به‌گزاف نگفته‌ایم اگر تاریخ جنبش دانشجویی را گره خورده با تاریخ «انجمن‌های‌اسلامی» و «اتحادیه انجمن‌اسلامی» بدانیم. اگرچه امروز به‌جای تشکیل دادن اتحادیه به نهادهای کوچکی مثل انجمن‎های اسلامی و شورای صنفی اکتفا می‌شود و می‌خواهند کار سیاسی دانشجویی را به احزاب بسپارند.

سابقه تشکیل اتحادیه انجمن‌های‌اسلامی دانشجویان به پیش از انقلاب برمی‌گردد، به دانشکده‌فنی دانشگاه تهران و گره‌خورده با نام «مهندس مهدی بازرگان». انقلاب که می‌شود نام اتحادیه به «دفتر تحکیم وحدت» تغییر می‌کند. اتحادیه هم با گذشت زمان بنابر ذات جنبش دانشجویی و آمدن و رفتن نسل جوان و سیال دانشجویان پوست‌اندازی می‌کند. همین جریان سال 58 به تسخیر سفارت آمریکا می‌رود و در دوم خرداد هسته پیشگام گروه اصلاح‌طلبان می‌شود.

   

   دو سال بعد، از دل دفتر تحکیم وحدت، «اتحادیه انجمن‌های‌اسلامی دانشجویان مستقل» بیرون می‌آید. تاسیس انجمن‌های موازی با انجمن‌های‌اسلامی از این سال کلید می‌خورد و دوسال بعد به طیف علامه و شیراز منشعب می‌شود. با‌گذر ایام، هرچقدر که طیف «شیراز» به اصول‌گرایان نزدیک می‌شود، طیف «علامه» از اصلاح‌طلبان دور می‌شود و گاه لباس «رادیکالیسم» تن می‌کند. با جدایی تعدادی از انجمن‌های‌اسلامی از اتحادیه سراسری تحکیم وحدت، «انجمن‌های‌اسلامی مستقل» در دانشگاه‌های سمنان و شاهد اعلام موجودیت می‌کنند.

تااینکه، پس از سال ٨٧ با حکم دبیرخانه هیات‌های نظارت بر دانشگاه‌ها، حکم انحلال انجمن‌های‌اسلامی صادر و طی چهار تا پنج سال اکثر انجمن‌های‌اسلامی منحل می‌شوند و روند موازی‌سازی تشدید می‌شود. طی هشت سال دولت گذشته، انجمن‌های‌اسلامی زیادی منحل شدند و طیفی که هیچ قرابت فکری با موسسان اولیه آن نداشت، مدعی میراث موسس اولین انجمن‌اسلامی شدند. اما خرداد سال 92 که رسید دانشگاه درپی برداشته‌شدن تغییر فضا بود. دانشگاه‌های علوم پزشکی هم از این روند جدا نیستند.

   

   در آستانه 16 آذری دیگر، که بیش از دو سال از سکان‌داری دولت روحانی می‌گذرد؛ فرصت مناسبی است برای بررسی وضعیت تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی... حیات دوباره در گروه تغییر نام می‌گویند شرایط در دانشگاه‌ها تغییر کرده؛ تغییری محسوس اما نه‌ مطلوب. شاید رشد کمی تشکل‌های دانشجویی یکی از شاخص‌های مثبت این تغییر باشد؛ تشکل‌هایی با پیشوند انجمن‌اسلامی دانشجویان «پیرو خط امام»، «آزادی‌خواه»، «ترقی‌خواه»، «پیشرو»، «نواندیش»، «انجمن فرهنگ و سیاست»، «جمعیت اسلامی دانشجویان»، «مجمع اسلامی دانشجویان»، «توسعه و عدالت»، «انجمن امید دانشجویان»، «انجمن تدبیر و امید»، «تشکل اسلامی رویش دانشجویان» و «انجمن‌اسلامی اعتدال دانشجویان».

اثبات جعلی‌بودن تشکل‌های قبلی با عنوان انجمن‌اسلامی مستقل، فرایندی پیچیده و زمان‌بر بود، و دانشجویان راه ساده و سریع را برای دریافت مجوز تاسیس انجمن، خصوصا در دانشگاه‌هایی که انجمن‌های موازی در آنها فعال بود، انتخاب کردند: درخواست با نامی غیر از «انجمن‌اسلامی». حالا خیلی از انجمن‌های‌اسلامی تعلیق‌شده احیا یا انجمن‌های جدید تاسیس شده.

اگرچه بحث بازگشایی انجمن‌های منحل‌شده، سلیقه‌ای بود و جو حاکم بر دانشگاه، طرز تفکر رییس دانشگاه و نماینده نهادهای نظارتی در داخل دانشگاه می‌توانست راه احیای انجمن‌ها را هموار یا پرمخاطره سازد؛ اما امروز (در سالروز جنبش دانشجویی) 70 تشکل دانشجویی در سراسر کشور فعالیت می‌کنند و دبیران انجمن‌اسلامی دانشگاه‌های علوم پزشکی، از آنچه بر تشکل خود رفته می‌گویند.

تعطیل، تعلیق، تاسیس عبدالرضا محمدی، دبیر انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی تهران: وضعیت کنونی تشکل‌ها درمقایسه با سال‌های قبل از 92 تغییر محسوسی را نشان نمی‌دهد؛ و آنچه از دولت تدبیر و امید انتظار می‌رفت به ظهور نرسید.

البته یکی از دلایل این مسئله نشات گرفته از روحیه حاکم بر وزارت بهداشت است. این وزارتخانه بیشترین انرژی خود را بر سر طرح تحول سلامت گذاشته و نسبت به تشکل دانشجویی و فعالیت‌های فرهنگی غفلت دارد. ضعف بزرگ دیگر نگاه مسئولان خود دانشگاه علوم پزشکی تهران است که به جای تشویق فعالیت تشکیلاتی، آن را مذمت می‌کنند.

     

از نظر اینها کار درست، درس خواندن است و این باعث ناامیدی دانشجویان می‌شود. نیما قاسمی، دبیر انجمن‌اسلامی دانشجویی دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان: در دانشگاه ما سه انجمن با اسامی انجمن‌اسلامی دانشجویی، انجمن‌اسلامی دانشجویان و انجمن‌اسلامی دانشجویان دفتر تحکیم وحدت فعالیت می‌کنند. ما جز همان 13 تشکلی هستیم که در سال 92 در حمایت از آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی بیانیه امضا کردیم. اما قبل از آن به اقتضای شرایط دانشگاه کمتر فعالیت می‌کردیم و دانشجویان هم از سطح کاری ما شناخت کمتری داشتند، ولی بعد از سال 92 و تغییر شرایط دانشگاه سطح و گستره کار ما نیز زمانی بیشتر شد. ما طرفدار تک‌صدایی نیستیم. همان‌طور که باید احزاب متعدد سیاسی داشته باشیم، تشکل‌های صنفی و دانشجویی هم افکار متعددی را نمایندگی می‌کند و این یک مزیت است. اما جناح مقابل چون طرفدار تک‌صدایی است می‌خواهد همه را زیر یک اسم جمع کند که در عمل این اتفاق نمی‌افتد و با قلت اعضا و اصطکاک درون‌تشکیلاتی روبروست.

 

      اما تشکل‌های دانشجویی دیگر مثل سابق این اصطکاک را ندارند. زمان آقای خاتمی که فقط انجمن‌اسلامی در دانشگاه وجود داشت بخشی از انرژی دانشجویان چپ اسلامی به حذف درون گروهی اینکه مثلا طرفداران یک گروه خاص به قدرت نرسند، صرف می‌شد. صادق آرامش، دبیر انجمن اسلامی امید دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز: اینکه ما توانستیم بعد از سال 92 مجوز فعالیت بگیریم یعنی اوضاع مناسب است؛ اما اینکه ما حتی نمی‌توانیم مجوز پخش فیلم «قصه‌ها» اثر رخشان بنی‌اعتماد را با حضور او پخش کنیم یعنی شرایط چندان هم مساعد نیست. یا اینکه ما برای 16 آذر قصد داشتیم با دانشگاه صنعتی شیراز و انجمن وفاق و توسعه در برنامه مشترکی از ابراهیم اصغرزاده دعوت کنیم که موافقت نشد.

 

      هم ریاست دانشگاه، هم نماینده وزارت بهداشت در هیات نظارت دانشگاه و هم نماینده نهاد 10 سال است که در دانشگاه حضور دارند و ما هم انتظار تغییر ساختاری نداریم. اما فضای عمومی دانشگاه با فضای جامعه و با مطالبات دانشجویان تاحدودی همراه است. مختار کردی، هیات موسس انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر: انجمن‌اسلامی این دانشگاه از سال 67 تا 83 فعالیت داشت؛ اما در دوره دولت‌های احمدی‌نژاد تعطیل شد. تااینکه، اوایل اردیبهشت سال 93 درخواست مجوز دادیم و در اواخر اردیبهشت سال بعد مجوز فعالیت گرفتیم. اما از طرف معاونت فرهنگی دانشگاه و هیات نظارت دانشگاه کارشکنی شد و اجازه ندادند در خردادماه مراسم بازگشایی برگزار کنیم. آنها چند ساعت مانده به برگزاری مراسم به ما اطلاع دادند که مراسم کنسل شده و عملا فرصت پیگیری هم نداشتیم. تااینکه در 13 مهر امسال اعضای موسس تعلیق شدند. بالاخره بعد از پیگیری‌ از طریق هیات نظارت، اعضا رفع تعلیق شدند؛ ولی تابه امروز هیچ امکاناتی به انجمن داده نشده. نه دفتر کار داریم و نه چیز دیگر. قرار بود در 23 آذرماه مراسم افتتاحیه بگیریم و آقای کیانوش‌راد سخنران مراسم باشند که دیروز لغو مراسم را اطلاع دادند. مهتاب محسنی، عضو هیئت موسس انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی اراک: تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه ما شرایط خوبی ندارند؛ طوری‌که به وزارت بهداشت هم شکایت کرده‌ایم. ماده‌ای به اساسنامه تشکل‌ها اضافه شده که برای همه تشکل‌ها هیات امنا از طرف نهاد تعیین می‌شود. انجمن‌اسلامی در اول این مسئله را نپذیرفت. اما بعد از اجبارهای متعدد، مجبور به پذیرش هیات امنا شدیم.

 

      بعد از پذیرفتن این بند، ما «موافقتنامه اصولی» را به وزارت بهداشت نزد دکتر علامه برده و شکایت کردیم و در نهایت رای به نفع ما صادر شد. قرار است انتخابات انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی اراک 23 آذر برگزار شود. یاسین افرا، دبیر انجمن‌اسلامی دانشجویان پیرو خط امام دانشگاه جندی‌شاپور اهواز: ما بعد از پیگیری‌های زیاد در دانشگاه، هیات نظارت، وزارت بهداشت، معاون اول رئیس‌جمهوری، سخنگوی هیات دولت و با وجود کارشکنی‌های بسیار زیاد و ردصلاحیت اعضا و حذف بخش‌هایی از اساسنامه و فشار زیاد به مجموعه بالاخره در اوایل مهرماه امسال مجوز فعالیت دریافت کردیم و در 23 آذرماه انتخابات برگزار خواهیم کرد.

مجتبی آزادراه، دبیر سیاسی انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی تبریز: انجمن‌اسلامی دانشگاه ما جزء معدود تشکل‌هایی است که در دولت قبل تعطیل نشد؛ ولی اجازه برگزاری نشست سالانه و انتخابات نداشتیم. بعد از سال 92 توانستیم ساختار تشکل خود را تکمیل کنیم و در 12 واحد فعال شویم.

       اما متاسفانه در دولت جدید موقعیت ما چندان بهتر نشد و دفاتر ما را در دانشکده دندان‌پزشکی و توان‌بخشی گرفتند و پیگیری‌های ما هم بی‌نتیجه ماند. برای 16 آذر هم درخواست مجوز برای سخنرانی اکبر اعلمی داده بودیم که از طرف هیات نظارت رد شد. البته، تا آنجایی که ما پیگیری کرده‌ایم در مورد تشکل‌های دانشجویی کمیسیون دانشجویی استانداری دخالت و کارشکنی می‌کند نه مسئولان دانشگاه.