شفا آنلاین: يادش بخير بازيهاي پرجنب و جوش و سرشار از هياهو، همان بازيهايي كه كافي بود كمي سريعتر بدويم تا برنده شويم يا بقيه دوستانمان را از دور بازي حذف كنيم.
متولدين دهه 40 بازيهايي مانند هفتسنگ، الكدولك و گانيه را تجربه كردهاند، با گذشت سالها و در دهههاي 50 و 60 بازيها شكل جديدي به خود گرفتند و دوران بازي با توپ و بازيهاي كمخطري همچون بالابلندي، گرگي رنگي، آبپاشي و هزاران بازي ديگر آغاز شد.
تا پايان دهه 70 هنوز بچهها جنب و جوش داشتند و مشغول بازيهاي كوچه و خيابان مانند وسطي و دسترشته و گل كوچيك بودند اما با آغاز دهه 80 كمكم توپهاي پلاستيكي راهراه و ليگهاي فوتبال بين محلهاي و گرگم به هوا جاي خود را به آتاري و بازيهاي رايانهاي داد، بهطوري كه در اين سالها كمتر بچهها را مشغول بازيهاي گروهي ميبينيم.
ديگر قوانين خانهها و مجتمعها به كودكان اين اجازه را نميدهد كه بتوانند بازيها و سرگرميهاي پرجنب و جوش داشته باشند، بهطوري كه اگر صداي كودكان كمي بلند شود پدر و مادر آنها از سوي همسايگان به عدم تربيت صحيح فرزندان محكوم ميشوند.
متأسفانه در سالهاي اخير بچهها ديگر بچگي نميكنند و بدون گذر از مرحله كودكي وارد دوران بزرگسالي ميشوند. آنها هنوز بزرگ نشده بزرگسالي را تجربه ميكنند.
بازيهاي خارج از خانه و پرجنب و جوش براي كودكان نوعي تجربه آزادي است در حقيقت اين بازيها تمرين كنجكاوي، خطرپذيري و آزمون و خطا و كشف تجربيات جديد براي كودكان است؛ كودكي كه چنين بازيهايي را تجربه ميكند به شكل طبيعي به آنچه بايد برسد، ميرسد و آن را كشف ميكند.
يكي از راهكارهاي مورد نياز براي درست وارد شدن به زندگي در آينده بازيهاي دوران كودكي است. مهارتهاي زندگي كه امروزه زمزمه آن را در همه مباحث روانشناسي ميشنويم در همين بازيهاي به ظاهر ساده بهدست ميآيد. كودك در بازي، شكست و پيروزي را با همه وجود لمس ميكند و آماده دست و پنجه نرم كردن با مشكلات و نااميديها و كسب لذت از پيروزيها در آينده ميشود.
دويدنها و فعاليت فيزيكي در بازيهايي مانند دسترشته و قايمباشك باعث كاهش افسردگي و اضطراب شده و عزتنفس را در كودك افزايش ميدهد. محيط خارج از خانه بهترين مكان براي يادگيري و كسب تجربه است زيرا كودك از همه حواس خود براي درك محيط استفاده ميكند، خطرات را درك كرده و راهكارهاي مقابله با آنها را كسب ميكند.
كودك در خارج از خانه حس مستقل بودن و تصميمگيري و شناخت محيط را از زاويه ديد خود ميآموزد. شيطنت كودك و حتي فرياد كشيدن وي در محيط خانه جزو نيازهاي ضروري او است و سركوب اين نياز خطاي بزرگي است. پدر و مادر بايد در جهت پيشرفت تجارب حسي ديداري و شنيداري فرزندانشان تلاش كنند و به آنها اجازه دهند انرژي خود را در قالب فعاليت و حتي شيطنت تخليه كنند.
به عنوان كلام آخر بايد گفت هر پدر و مادري بايد وظايف خود را بشناسد و با فرزند خود به درستي رفتار كند. تهيه هر آنچه كودك نياز دارد، از نوع بهترين آن و بهخصوص تهيه سيدي كارتون و بازيهاي جديد و متنوع خيلي ضروري به نظر نميآيد در حالي كه سلامت روح و روان كودك و آماده كردن وي براي ورود به جامعه بسيار ضروري است. پس بگذاريم فرزندانمان بچگي كنند و مرحله كودكي را با سلامتي كامل و سرشار از تجربيات خوب و ارزنده پشت سر بگذارند. ما به عنوان پدر و مادر باید زمينههاي لازم را در اين امر فراهم سازيم.
حميلا بخشي روانشناس