جاي خالي دستگاه هاي راديوتراپي پيشرفته در کشور

مهدي عقيلي، رئيس بخش راديوتراپي آنکولوژي بيمارستان امام خميني (ره) درباره اين موضوع  گفت: «درمان سرطان با روش‌هاي مختلفي انجام مي‌شود که به 3 بخش جراحي، راديوتراپي و دارودرماني تقسيم مي‌شود. حدود40 درصد سرطان‌ها با جراحي، 40 درصد با راديوتراپي و تنها حدود 20 درصد از سرطان‌ها با دارودرماني قابل درمانند. البته بيشتر درمان‌ها مجموعه‌اي از تمام اين درمان‌هاست.»

عقيلي نبود برنامه‌ريزي هزينه‌اي مناسب را دليلي براي بي‌توجهي به بخش راديوتراپي در کشور دانست: «متاسفانه در کشور مشخص نيست مبلغي که براي سرطان اختصاص داده شده چقدر است و چگونه هزينه مي‌شود. براي راديوتراپي، داروهايي که 3 سال از آغاز استفاده آنها در دنيا گذشته را وارد مي‌کنيم اما دستگاه‌هاي فعلي مناسب نيستند و حداقل 7 سال از آخرين فناوري‌هاي دنيا عقب هستيم.

البته منظور اين نيست که آخرين دستگاه‌ها به کشور وارد شود، زيرا ممکن است صرفه اقتصادي نداشته باشد. دستگاه‌ها بايد جوري باشند که بر کيفيت ارائه خدمات به بيماران تاثير نگذارد.»

رئيس بخش راديوتراپي آنکولوژي بيمارستان امام خميني (ره) توزيع نامناسب امکانات را معضل ديگر اين روش درماني در ايران عنوان کرد: «امکانات موجود در کشور در کنار ناکافي و به روز نبودن، توزيع عادلانه‌اي نيز ندارند و بسياري از مراکز استان‌ها فاقد بخش راديوتراپي است.»

خراسان جنوبي و شمالي، سمنان، لرستان، چهارمحال و بختياري و بوشهر تنها نمونه کوچکي از مراکز استاني هستند که فاقد دستگاه‌هاي پرتودرماني‌اند. البته استان‌هايي که مراکز پرتو درماني دارند نيز شرايط بهتري ندارند. براي مثال اصفهان که اولين دستگاه پرتودرماني را براي ارائه خدمات درماني توسط بخش نيمه‌دولتي به کار گرفت، در حال حاضر با فرسودگي دستگاه و ناکارآمدي براي ارائه خدمات روبه‌رواست.

عقيلي گفت: «در 5 سال اخير، وزارت‌خانه اقدام به خريد دستگاه‌هايي کرد که هرچند دستگاه‌هاي خوبي نبودند و پايين‌ترين سطح مورد نياز يک دستگاه راديوتراپي را داشتند، اما رسيدگي به بسياري از بيماران با همين دستگاه‌ها قابل انجام بود. راديوتراپي نيازمند تهيه دستگاه‌هاي بيشتري است.»

کيفيت مطلوب داروهاي سرطان داخلي

رئيس بخش راديوتراپي آنکولوژي بيمارستان امام خميني (ره) داروهاي شيمي درماني توليد داخل را به اندازه نمونه خارجي مفيد و کم عارضه دانست: «داروهاي داخلي توليد شده خيلي خوب است اما اين داروها جديد نيستند و تنها بازتوليد داروهايي است که پيش از اين وارد مي‌کرديم. شايد وزارت‌خانه به خاطر اينکه براي تهيه داروها هزينه زيادي مي‌کند به فکر توليد افتاده‌است اما تهيه دستگاه‌هاي راديوتراپي خيلي راحت نيست. در دنيا برخلاف شرکت‌هاي دارويي، تنها 3 شرکت کار توليد محصولات و دستگاه‌هاي راديوتراپي را انجام مي‌دهند. اين کار فناوري پيچيده‌اي مي‌خواهد و هر روز رو به پيشرفت است. پس نمي‌توان انتظار داشت که درزمينه توليد دستگاه‌هاي راديوتراپي نيز به خودکفايي برسيم.»

عدم همکاري اداره کل تجهيزات پزشکي وزارت بهداشت

مهدي عقيلي همکاري نکردن بخش تجهيزات وزارت‌بهداشت براي تهيه قطعات دستگاه‌هاي راديوتراپي که در حال حاضر دچار مشکل هستند را ناشي از ضعف ساماندهي اين اداره کل دانست: «اين موضوع باعث مي‌شود براي تهيه قطعات معيوب به راه‌هاي ديگري متوسل شويم که هزينه تمام شده تا چند برابر افزايش پيدا مي‌کند. طولاني شدن روند تهيه قطعات باعث مي‌شود مراکز راديوتراپي براي کاهش فشار به دستگاه، ظرفيت آن را کاهش دهند که حاصل آن طولاني شدن صف انتظار بيماران است. البته در اين ميان کسي پاسخگو نيست و اداره کل تجهيزات وزارت بهداشت نيز آنگونه که بايد بر نمايندگي‌هاي اين دستگاه‌ها نظارت نداشته و آنها را به خاطر تاخير در ارائه خدمات بازخواست نمي‌کنند.»

اين کارشناس در پايان کيفيت خدمات ارائه شده در بخش دولتي و خصوصي را يکسان دانست و ادامه داد: «با اين وجود صف انتظار بيماران براي دريافت خدمات راديوتراپي در بخش دولتي به دليل اينکه هزينه‌اي ندارد طولاني است.» لازم به ذکر است که در موسسه سرطان بيمارستان امام خميني (ره)، نوبت‌ها بين 45 روز تا 2 ماه طول مي‌کشد.سپید