به گزارش شفا آنلاین،برگزاري
همايش فصلي علمي انجمن پزشکان عمومي بهانه‌اي شد تا ضمن انعکاس
نگراني‌هايي که از سوي مسئولان انجمن مطرح شد، در حاشيه همايش به سراغ
پزشکان عمومي برويم و از آنها بپرسيم که مهم‌ترين چالش پيش رويشان چيست.
سؤالي که اگرچه تلطيف شده مطرح مي‌شد اما گاهي با بي‌ميلي از سوي برخي از
پزشکان پاسخ داده مي‌شد؛ پاسخ‌هايي کوتاه آن‌هم بدون ذکر نام و مشخصات.رواج
تخصص گرايي و به حاشيه رانده شدن پزشکان عمومي، مازاد پزشک عمومي و در
بسياري از مناطق عدم همخواني ظرفيت پذيرش دانشجو در دانشگاه‌ها، ناهمخواني
دستمزد پزشکان عمومي شاغل در بيمارستان‌ها و پزشکان خانواده مهم‌ترين نکاتي
بود که پزشکان حاضر در اين همايش به آن اشاره کردند.
عباس کاميابي، رئيس انجمن پزشکان عمومي نيز در نشست خبري که در حاشيه اين همايش برگزار شد، به اين موارد اشاره کرد.
طرح پزشک خانواده راهکاري براي کاهش هزينه نظام سلامت
کاميابي
نامشخص بودن نقش پزشکان عمومي در طرح پزشک خانواده را به‌عنوان يکي از
چالش‌هاي پيش رو عنوان کرد و گفت: «در طرح تحول حوزه درمان نقشي براي
پزشکان عمومي تعريف‌نشده و اين امر حاصلي براي طب عمومي نداشته است.»
کاميابي
اجراي نظام‌هاي سطح‌بندي، نظام ارجاع و طرح پزشک خانواده را راهکاري براي
کاهش هزينه‌هاي نظام سلامت و مقابله با شيوع بيماري‌ها دانست و تصريح کرد:
«درمان نقطه بحران سلامت است، در کل دنيا سيستم بر عوامل خطر دست مي‌گذارد
که از آن به‌عنوان پيشگيري نام مي برند. در همه دنيا تمام نظام‌هاي
سطح‌بندي، ارجاع و پزشک خانواده بر همين مبنا شکل‌گرفته است. بنابراين بايد
پيش از رسيدن به نقطه‌اي که نياز به درمان باشد، پيشگيري صورت گيرد.»
لزوم تأمين منابع پايدار براي اجراي طرح‌ها
نبود منابع پايدار موضوع ديگري بود که از سوي مهران قسمتي زاده، رئيس شوراي هماهنگي انجمن پزشکان عمومي مطرح شد.
وي
مهم‌ترين مسئله تمام سيستم‌هاي نظام سلامت را ناهمخواني منابع با نيازها
عنوان کرد و گفت: «هنر مدير اين است منابع را مديريت کند تا اهدافش را محقق
کند. اهدافي که براي تحقق آن بايد چندين سال صبر کرد و درست به همين دليل
بايد منابع را تقسيم کنيم تا به شکل پايدار و تا زمان تحقق اين اهداف، در
جريان باشند. اما اگر تنها هدف ما رضايتمندي مردم باشد نمي‌توانيم نيازهاي
سلامت جامعه را تعريف کنيم.»
قسمتي
زاده بابيان اينکه خدمات سطح اول مي‌تواند 80 تا 95 درصد نيازها را پاسخ
دهد، گفت: «اگر بتوانيم در اين زمينه هزينه کنيم، خيلي از مشکلات حل
مي‌شود.»
فرصت براي اجراي سراسري طرح پزشک خانواده فراهم است
کاميابي
در بخش ديگري از اين نشست خبري با تأکيد براينکه در اجراي طرح پزشک
خانواده الگوهاي جهاني را بايد بومي‌سازي کرد، گفت: «در حال حاضر براي
اجراي پزشک خانواده چند فرصت فراهم است. تعداد کافي پزشکان و ساير رده‌هاي
نظام سلامت علي‌رغم برخي اظهارنظرات درخصوص کمبود پزشک يکي از همين
فرصت‌هاست. از سوي ديگر بايد توجه داشت که مي‌توانيم با برگزاري دوره‌هاي
پودماني پزشکان را به پزشک خانواده تبديل کنيم و نياز نداريم که براي اين
جايگاه متخصص تربيت کنيم.»
وي
گفت: «موضوع پزشک خانواده از دهه 60 مطرح شد و از سال 1384 اجرا شد. در
طول اين 10 سال در کنار توسعه پزشک خانواده در روستاها، تنها توانستيم اين
طرح را در دو استان اجرا کنيم اما در اين بازه ده‌ساله هنوز برنامه نداريم
که مي‌خواهيم چه‌کار کنيم.»
امنيت شغلي پزشکان خانواده چگونه تأمين مي‌شود؟
وي
بابيان اينکه پزشکان ازلحاظ اقتصادي جداي از ساير صنوف نيستند، گفت:
«هرشخصي در يک جايگاه اقتصادي به دنبال امنيت شغلي است که ارتقا شغلي و
تأمين معيشت و شأن اجتماعي مطابق با تحصيلات و شغل از مهم‌ترين شاخص هاي
امنيت شغلي است. ممکن است پزشکان يک کادر اداري در دانشگاه با درآمد کمتر
به جايگاهي که علي رغم درآمد بيشتر آينده نامشخصي دارد، ترجيح دهند.
بنابراين اگر جايگاه پزشک خانواده را بر مبناي مدلي که گفته شد تعريف کنيم
مي‌توان اميدوار بود که پزشکان هم جذب شوند.»
کاميابي
با طرح اين موضوع که اگر الگوي ما پزشک خانواده و نظام سطح‌بندي است، بايد
برنامه‌ريزي‌هاي تمام ارکان توليت نظام سلامت بر اساس همين برنامه شکل
بگيرد، عنوان کرد: «درحالي‌که با مازاد پزشک مواجه هستيم، بازهم بر تعداد
آن اضافه مي‌کنيم و اين ممکن است باعث شود عده‌اي منحرف شوند. از سوي ديگر
در ايده آل ترين حالت بايد تعداد کل متخصصان با پزشکان عمومي يکسان باشد
اين در حالي است که در برخي استان‌ها تعداد متخصصان از تعداد پزشکان عمومي
رو به فزوني است.»
رئيس انجمن پزشکان عمومي ايران بر لزوم تداوم طرح پزشک خانواده علي‌رغم تغييرات سياسي در هر دوره تأکيد و تصريح کرد: «هنوز دورنماي پزشک خانواده مشخص نيست و معلوم نيست اين طرح در شهرها چگونه اجرا خواهد شد.»
اگرچه
وزارت بهداشت توليت نظام سلامت را به عهده دارد اما ذي‌نفعان زيادي هستند
که بايد براي تدوين سياست‌ها از آنها کمک گرفت و با نظرخواهي از آنها به يک
الگوي مشترک رسيد. علي‌رغم تجربيات گذشته پزشکان عمومي هنوز منتظرند.
آنها
مي‌خواهند دوباره به نظام سلامت فرصتي دهند و طي اين مدت تمام ذي‌نفعان و
مسئولان ستادي دور يک ميز جمع شوند و روي اشتباهات، دستاوردها و منابع
موجود به جمع‌بندي برسند و يک روياي مشترک براي خود ترسيم کنند؛ روياي
مشترکي که بايد در اجراي کامل آن باهم هم‌قسم شوند و براي تحقق‌اش تلاش
کنند. سپید
