 |
حسن هاشمي معتقد بود نظام ارجاع دقيقا در همين قالب شکل مي‌گيرد، چراکه هم‌اکنون و در طرح پزشک خانواده، بيمار به پزشک عمومي مراجعه اما در اين مرحله، کار قفل مي‌شود. وي انتقال متخصصان اين طرح به مناطق محروم را يکي از امتيازات ويژه آن برشمرد و گفت: «اين کلينيک‌ها مي‌توانند تبديل به کلينيک ويژه آموزشي شوند.
يعني کارورزان، دستياران و همين‌طور دانشجويان مي‌توانند به آن مراجعه و در محيط آنجا آموزش خود را ارتقا بخشند.»
رکود و ورشکستگي داروخانه‌ها، حاصل اجراي طرح جديد
انتقاد ديگر اين است که با اجراي اين طرح بخش خصوصي توان رقابت خود را از دست مي‌دهد و رکود و ورشکستگي گريبانگير بخش خصوصي مي‌شود. «اينکه خدمتي با يک دهم قيمت به مردم ارائه شود، کار مهمي نيست و همان هزينه اگر به متخصصيني که سال‌هاست در سطح شهر سرمايه‌گذاري کرده‌اند، اختصاص مي‌يافت، خيلي بهتر بود.» اين را عضو شوراي‌عالي داروخانه‌هاي تهران و ايران عنوان کرد.
سعيد طلاجوران ضمن يادآوري اينکه هدف اصلي طرح تحول نظام سلامت، راحتي بيشتر اقشار مختلف مردم بود، گفت: «اما متاسفانه در طرح احداث کلينيک‌هاي ويژه، درست برخلاف فرمايشات مقام معظم رهبري، بخش دولتي بيشتر فعال شده است.»
وي اضافه کرد: »مطابق اين طرح خدمات تخصصي در
برخي شهرستان‌ها با فرانشيزهاي پايين در يک مکان متمرکز ارائه مي‌شود. مردم
نيز به دليل پايين بودن هزينه‌ها به اين بخش هدايت مي‌شوند. اما متاسفانه
مساله اينجاست که بخش خصوصي توان رقابت را از دست مي‌دهد. چراکه بيمه‌هايي
که بايد خدمات متخصصين را خريداري کنند، هزينه‌هاي بخش خصوصي را تسويه
نمي‌کنند و تا 7 ماه آن را به تعويق مي‌اندازند.»
طلاجوران ادامه داد:
«اينکه تعرفه بخش خصوصي تا 30 هزار تومان و تعرفه کلينيک ويژه 3 هزار تومان
باشد، باعث مي‌شود که برخلاف برنامه‌هاي کلان دولت در حوزه سلامت، مردم به
سمت بخش دولتي کشيده شوند. درحالي که همين چتر حمايتي را مي‌توانستند برسر
متخصصين بگسترانند. يعني مردم در محل زندگي خود همان مبلغ 3 هزار تومان را
به متخصص پرداخت و همان خدمات را دريافت کنند. از اين طريق ديگر نيازي به
هزينه‌هاي اضافه ساختمان و تشکيلات جديد نيست.»
طلاجوران
ضمن انتقاد از اينکه اجراي طرح کلينيک‌هاي ويژه سبب ايجاد يک رکود عجيب و
ورشکستگي در داروخانه‌هاي اطراف و متخصصين شده است، خاطرنشان کرد: «اجراي
اين طرح فقط جنبه پوپوليستي دارد که بتواند تبليغاتي را براي طرح تحول
انجام دهد. اما واقعيت اين است که باعث شده 60 درصد داروخانه‌ها و مطب‌هاي
مناطق ديگر سطح شهر محل اجراي اين کلينيک‌ها متضرر شوند.»
وي اجراي اين طرح
را در تضاد کامل با نظام ارجاع معرفي و تصريح کرد: »بنده متخصصيني را در
اين کلينيک‌ها سراغ دارم که ادعا مي‌کنند مجبورند 60 تا 70 نفر را در يک
شيفت بپذيرند. درصورتي که يک بيمار حداقل بايد به اندازه يک ربع مورد
معاينه پزشک متخصص قرار گيرد.»
متخصصان اجازه تجويز همه داروهاي مورد نياز را ندارند
عضو
شوراي‌عالي داروخانه‌هاي تهران و ايران انتقاد جالب ديگري را مطرح کرد که
در نوع خود قابل تامل است. وي با بيان اينکه در اين طرح اجازه تجويز تمام
داروهاي مورد نياز به پزشک متخصص داده نمي‌شود، گفت: «حتما بايد داروهاي
محدودي تجويز شود که در ليست وجود دارد. وي در پايان اجراي طرح کلينيک‌هاي
ويژه را باعث نارضايتي مردم و متخصصان عنوان و تصريح کرد: «هزينه و وقتي
که مردم بايد براي رفت و آمد به اين کلينيک‌ها متحمل شوند، طرح را زير سوال
مي‌برد.»
کلينيک‌هاي ويژه، زيرساختي براي نظام ارجاع است
معاون
درمان وزير بهداشت اما معتقد است اجراي طرح کلينيک‌هاي ويژه نه‌تنها هيچ
منافاتي با منافع بخش خصوصي ندارد، بلکه زيرساختي براي اجراي درست و اصولي
نظام ارجاع است. محمد حاجي آقاجاني با قبول اين
نقيصه که يک مشکل جدي درحوزه خدمات سرپايي درماني در کشور وجود دارد، گفت:
«مجموعه وزارت بهداشت و ساير ارگان‌هاي دولتي فقط 20 درصد خدمات سرپايي را
ارائه مي‌کنند و مابقي اين خدمات در بخش خصوصي ارائه مي‌شود.
درحاليکه
اکثريت جامعه ما از لحاظ مالي توان استفاده از بخش خصوصي را ندارند.» وي با
يادآوري اينکه شروع خدمات سلامت از بخش سرپايي است، تصريح کرد: «فرد به
عنوان بيمار قلبي به کلينيک قلب مراجعه مي‌کند و يک ويزيت خصوصي مي‌پردازد.
سپس لازم است هزينه تست ورزش دهد، اگر نياز باشد بايد در بيمارستان هزينه‌هاي آنژيوگرافي، آنژيوپلاستي و جراحي قلب باز دهد. اين سيکلي است که از خدمات سرپايي شروع و به خدمات بستري منتهي مي‌شود و هزينه‌هاي آن براي خيلي از مردم ما قابل پرداخت در بخش خصوصي نيست.»
آقاجاني اضافه کرد: «به همين دليل وزارت بهداشت با اين هدف که مردم 2 گزينه براي انتخاب در اختيار داشته باشند، امکان دسترسي به خدمات را براي افرادي که پوشش بيمه‌اي دارند اما به لحاظ مالي قادر نيستند از بخش خصوصي استفاده کنند، فراهم مي‌کند.» وي گسترش خدمات سرپايي را يکي از وظايف حاکميت دانست و خاطرنشان کرد: «نکته بسيار مهم بعدي پزشکان تمام‌وقت ما هستند که فضا براي کار ندارند.
هم‌اکنون در مناطق محروم قريب به 4 هزار نفر پزشک متخصص و فوق تخصص تمام
وقت شده‌اند که قبل از طرح تحول فقط 5 درصد اين افراد تمام وقت بودند.
اينکه پزشکي به صورت تمام وقت در صبح و عصر در بيمارستان و کلينيک دولتي
فعاليت کند، براي مردم مناطق محروم و حتي شهرهاي بزرگ فوق‌العاده است.
چراکه خيلي از مردم ما قصد دارند خدمات را با دفترچه و فرانشيز دولتي
دريافت کنند.»
معاون درمان وزير بهداشت با بيان اينکه در حال حاضر 600 پلي
کلينيک ويژه را در کشور فعال کرديم و 250 کلينيک نيز در حال ساخت داريم،
افزود: «اين کلينيک‌ها با معماري جديد و امکانات کلينيکي و پاراکلينيکي در
يک سال آينده راه‌اندازي مي‌شود تا بتوانيم در خدمات سرپايي براي همه
شهرها، 2 گزينه خدمات دولتي و خصوصي ارائه دهيم که اين مهم هيچ منافاتي با
فعاليت همکاران عزيز ما دربخش خصوصي ندارد.»
وي در پاسخ به اين سوال که آيا
اجراي اين طرحبه تخريب نظام ارجاع منجر نمي‌شود، گفت: «اگرچه نظام ارجاع
داراي منطق علم سياستگذاري و اقتصاد سلامت و همچنين قانون است، اما مي‌توان
به آن به شکل شعاري يا عملياتي و اجرايي واقعي نگاه کرد. نگاه دولت يازدهم
به اين حوزه نگاه عملياتي و اجرايي است.
ما مي‌توانيم شعار دهيم که پزشک
خانواده را در 2 استان راه‌اندازي کرديم، اما آيا مي‌شود بدون سطح دو و سه
اين کار را کرد؟ اگر پزشک عمومي به عنوان پزشک خانواده در شهرها به کارگيري
شود اما کلينيک ويژه دولتي وجود نداشته باشد که بخواهيم بيمار را از طريق
پزشک عمومي به آن کلينيک ارجاع دهيم تا مردم را از لحاظ مالي محافظت کند،
نظام ارجاع معنايي ندارد.»
آقاجاني
اضافه کرد: «نظام ارجاعي براي مردم موثر است که از آنها به لحاظ مالي
محافظت کند. برنامه ما اين است که نظام ارجاع را از مسير درست هدايت کنيم و
لذا اين 850 پلي کلينيک ويژه، بزرگترين زيرساخت براي اجراي نظام ارجاع است
که در يک سال آينده در کشور کامل مي‌شود. آنگاه مي‌توان با سرعت بيشتري
پزشک خانواده و نظام ارجاع را پيش برد.»سپید
