شفا آنلاین :اگرچه اکسیژن برای حیات جانداران عنصری ضروری به شمار می رود ، این اتم به شدت فعال بوده و می تواند قسمتی از مولکول های بالقوه مخرب یا "رادیکال های آزاد " در بدن را تشکیل دهد. رادیکال های آزاد قادر به حمله به سلول های سالم بدن و از بین بردن ساختار و عملکرد نرمال آنها هستند.
رادیکال های آزاد در پاتوژنز بیش از 50 بیماری موثر شناخته می شوند. آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد از عوامل مهم ایجاد پیری و بیماری های تحلیل برنده مانند سرطان ، بیماری های قلبی – عروقی ، کاتاراکت ، کاهش عملکرد سیستم ایمنی و اختلال در عملکرد مغز می باشد.
"آنتی اکسیدان ها" مجموعه ترکیباتی هستند که اولین خط دفاعی در مقابل تخریب رادیکال های آزاد را شکل می دهند. این مواد قادر هستند رادیکال های آزاد را پیش از حمله به سلول ها غیر فعال کنند. نیاز به این مواد در زمان مواجهه با شرایطی که تولید رادیکال های آزاد در آنها افزایش می یابد مانند آلودگی هوا ، مصرف سیگار ، مواجهه با داروها و توکسین ها، بیماری ها ، التهاب مزمن ، عفونت ، استرس و حتی ورزش حیاتی تر می باشد.
بدن انسان دارای سیستم محافظتی آنتی اکسیدانی بسیار پیچیده ای است. ترکیبات متعدد این سیستم شامل آنزیم های آنتی اکسیدانی ، پروتئین های متصل به فلزات و آنتی اکسیدان های مشتق از مواد مغذی مانند ویتامین C ، ویتامین E ، کاروتنوئیدها و سایر مواد مانند گلوتاتیون و اسید لیپوئیک می باشد.
ویتامین C به عنوان مهم ترین آنتی اکسیدان محلول در آب در مایعات خارج سلولی شناخته می شود. این ویتامین قادر است گونه های فعال اکسیژن را در فاز مایع و پیش از شروع اکسیداسیون خنثی کند.
ویتامین E یک آنتی اکسیدان عمده محلول در چربی است و اثر عمده آن در غشای سلول ها اعمال می شود ؛ در این قسمت ویتامین E اسیدهای چرب موجود در غشا را از اکسیداسیون محافظت می کند.
بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها نیز دارای اثرات محافظتی در بافت های غنی از چربی می باشند.
جهت تامین کافی این مواد آنتی اکسیدانی برای بدن به منظور کارکرد مناسب سیستم های دفاعی ، مصرف مواد غذایی شامل رنگین کمانی از میوه ها و سبزیجات و همچنین مصرف غلات کامل و روغن های گیاهی با کیفیت از بهترین راهکارهای موجود است.
مواد غذایی دارای میزان بالای آنتی اکسیدان ها شامل سیب ، زردآلو ، طالبی ، هلو ، انواع آلبالو و گیلاس ، انواع کلم ، هویج ، مرکبات ، ذرت ، خانواده سیر و پیاز ، گریپ فروت ، انگور ، انبه و پاپایا ، گوجه فرنگی ، هندوانه ، حبوبات ، گوشت مرغ ، تخم مرغ ، مغزدانه ها ، غذاهای دریایی مانند سالمون ، چای سیاه و سبز می باشند.
دکترمهدی شادنوش
متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی
mshadnoush@gmail.com