فرصت رشد بيوتكنولوژي در كشور 8 سال عقب افتاد

به گزارش شفا آنلاین،  مهندس محمدرضا باهنرنايب رئيــس مجلـس شـوراي اسلامي با قدرداني از پيشكسوتان بيوتكنولوژي كشور كه با حرارت و دلسوزي پيگير توسعه علمي كشور هستند به اعضاي اين جلسه گفت: «اين مسائلي كه در حوزه بيوتكنولوژي مطرح است در حوزه اقتصاد هم مطرح است. مسأله‌اي كه براي من جالب است اين كه مديري توانسته هشت سال مسأله بيوتكنولوژي را متوقف كند و پژوهشگران و شما عزيزان فريادتان به جايي نرسيده است. «در هشت سال گذشته افرادي در جايگاه‌ها و مسئوليت‌هايي قرار گرفتند كه از اين مسئوليت چيزي نمي‌دانستند. اين مسأله در وزارتخانه‌ها هم صادق بود و گرفتاري‌هايي به وجود آمد». وي با اشاره به گزارش دكتر قره‌ياضي در مورد ارائه آمار غلط از سوي دولت قبل در مورد توسعه علمي كشور و به ويژه در بيوتكنولوژي گفت: «در چند سال گذشته ما درسي گرفتيم كه چگونه با آمار دروغ بگوييم. راه دروغ گفتن از طريق آمار همين چيزها است و بسيار ساده است و در بين يك سري شاخص‌ها، فقط شاخصي را كه در آن جلو افتاده‌اند پررنگ‌تر كرده‌اند. بسياري هم از اين روش استفاده مي‌كنند. اما اصل موضوع كه مهم است اين كه اگر ما بخواهيم پيشرفتي بكنيم و مقامي در دنيا به دست بياوريم از طريق فناوري‌هاي نو شامل بيوتكنولوژي، نانوتكنولوژي، هوا - فضا و هسته‌اي اين اتفاق خواهد افتاد و بيوتكنولوژي هم جزئي از آن رشته‌هايي است كه اگر ما بخواهيم به مقامي در دنيا برسيم بايد توجه ويژه‌اي به آن بكنيم چرا كه اين رشته منافع اقتصادي بسيار زيادي مي‌تواند براي كشور داشته باشد و اين منافع اقتصادي با اقتصاد سنتي بسيار متفاوت است و ارزش افزوده‌اي كه توسط فناوري‌هاي نو براي كشور ايجاد مي‌شود بعضاً قابل مقايسه با درآمد نفتي نيست. اگر واقعاً روي اين فناوري كار شود بسياري از مشكلات را مي‌تواند حل كند.از اين جهت يك فهم عمومي وكلان در كشور به وجود آمده و اين فهم عمومي بسيار زمان‌بر بوده است و الان به اين نتيجه رسيده‌ايم كه يك كار علمي بعضاً مي‌تواند خيلي ارزشمند باشد. ما خيلي به دولت آقاي دكتر روحاني اميدوار هستيم. چشم‌انداز اميدبخشي در كشور به وجود آمده و اميدواريم اين مشكلات حل شوند.» نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي در ادامه گفت: «در بخش‌هايي در هشت سال گذشته برخي گلايه‌هاي سنگين دارند. كاري كه من مي‌توانم انجام دهم اين است كه در مورد آئين‌نامه اجرايي قانون ملي ايمني زيستي كه ابلاغ شده و رئيس مجلس بايد اظهار نظر كند كه آيا اين آئين‌نامه مغاير قانون است يا نه وارد شوم. اگر شما پژوهشگران احساس مي‌كنيد كه در آئين ‌نامه، در قسمت‌هايي قانون ناديده گرفته شده است و با قانون مغايرت دارد اين از مواردي است كه سريعاً مي‌توان آن را اصلاح كرد. نكته دوم اين‌كه فكر مي‌كنم جداي از اين‌كه بخواهيم روي آدم‌ها بحث كنيم، خود اين پژوهش، پژوهش خوبي براي مجلس و اين‌كه ما بررسي كنيم چه مقدار از اين سند زيست‌فناوري اجرايي شده است و چه مقدار از آن با غفلت يا از روي عمد اجرايي نشده است. من اين دو مسأله را دنبال مي‌كنم به شرطي كه شما نظرات كارشناسي خودتان را به دست من برسانيد. من در كل به آينده اميدواري زيادي دارم. هر كسي هم كه وزير بشود قاعدتاً بايد اين مسائل پيگيري شود.» در اين جلسه دكتر بهزاد قره‌ياضي رئيس انجمن ايمني زيستي و انجمن زراعت و اصلاح نباتات ضمن برشمردن اهميت بيوتكنولوژي در زندگي امروز به ارائه گزارشي در زمينه وضعيت بيوتكنولوژي در كشور و جهان پرداخت و ضمن اشاره به كشت 170 ميليون هكتاري محصولات تراريخته در جهان گفت: «در اين وضعيتي كه دنيا به كشت و صادرات محصولات تراريخته مي‌پردازد، ايران در سال گذشته تنها پنج ميليارد دلار محصولات تراريخته را وارد كشور كرده است. در ايران در سال 83 برنجي توليد شد كه به آفت كرم ساقه‌خوار مقاوم است و نيازي به مصرف سم شيميايي خطرناك ندارد. ما در آن سال در دنيا داراي رتبه و جايگاه بوديم اما بعد از آن بيوتكنولوژي با سير نزولي در كشور همراه بود و همان تنها محصول تراريخته هم به غل و زنجير كشيده شده و اسير فناوري هراسان شده است.» دكتر مختار جلالي جواران رئيس انجمن ژنتيك ايران در اين جلسه ضمن اشاره به اين مطلب كه اعضاي حاضر به نمايندگي از 20هزار عضو در اين جلسه شركت مي‌كنند، گفت: «بيوتكنولوژي مي‌توانست و مي‌تواند مانند انرژي هسته‌اي براي ما افتخار آفرين شود. نظام جمهوري اسلامي اهميت بيوتكنولوژي را بموقع تشخيص داد و در حدود سال‌هاي 64 و 65 بحث بيوتكنولوژي و تربيت متخصص در اين زمينه مطرح شد و انصافاً سرمايه‌گذاري عظيمي در اين حوزه صورت گرفت. كشور ما آمادگي يك خيزش خيلي خوب را دارد ولي به آنچه انتظار مي‌رفت اصلاً نرسيديم.»وي افزود: «سؤالي كه من دارم اين است كه چطور ممكن است كشتي‌هاي چند هزار تني با محصولات تراريخته مانند سويا، ذرت، كلزا و غيره به داخل كشور وارد مي‌شود و به مصرف مي‌رسد اما در تمام دولت گذشته اجازه كشت اين محصولات در داخل كشور داده نشد؟ محصولات تراريخته با سطح زير كشت170ميليون هكتاري در جهان با اطمينان مورد مصرف مردم جهان قرار مي‌گيرد، چرا جلوي توليد اين محصولات در كشور گرفته مي‌شود؟ در حال حاضر حداكثر10 درصد از140 نخبه‌اي كه در دوره دكتراي مستقيم بيوتكنولوژي تحصيل مي‌كردند در كشور باقي مانده‌اند.» دكتر جمشيد راهب عضو هيأت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنـتـيك و زيست‌فناوري با بيان اين مطلب كه مدت 15 سال در پژوهشگاه روي بيوتكنولوژي نفت كار مي‌كند گفت: «اهداف اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه خيلي كلان است براي مثال سولفورزدايي نفت و گاز. اين طرح كلان را ما با آقاي دكتر لطفي مطرح كرديم. طرح سولفورزدايي گاز را ما با زحمت بسيار زيادي آماده كرديم و از دكتر لطفي خواستيم براي راه‌اندازي آن با شركت نفت هماهنگ شوند. در اين مدت هشت سال با ما بازي كردند و اين طرح هنوز به جايي نرسيده است. اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه قصد اعتراض داشتند ولي به ما گفته شد دو هفته صبر كنيد تا وزير جديد تعيين شود و بعد ما رسيدگي مي‌كنيم.» دكتر ایوب آرپنايي يكي ديگر از اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست‌فناوري بود كه با بيان اين مطلب كه دليل اين‌كه ما به اين جلسه آمده‌ايم اين است كه وظيفه مجلس يكي بحث قانون‌گذاري است و ديگري نظارت، گفت: «ما از شما و همكاران بزرگوارتان در مجلس انتظار داريم كه در هر دو بعد، بيوتكنولوژي كشور را حمايت كنيد. دليل آن هم اين است كه بيوتكنولوژي تمام جنبه زندگي بشر را تحت تاثير قرار مي‌دهد. وي با اشاره به اهميت بيوتكنولوژي در زندگي امروز گفت: «اميدواريم مجلس در مديريت بيوتكنولوژي نظارت داشته باشد و اگر مديري ضعيف عمل مي‌كند به اين مسأله حتماً رسيدگي شود. دو نهاد است كه پيشاني بيوتكنولوژي كشور است. يكي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست فناوري و ديگري ستاد توسعه زيست فناوري كه محل سياستگذاري اين حوزه است. ما براي اين قضيه با سرپرست محترم وزارت علوم تماس گرفتيم. دكتر اسکندر اميدي نيا عضوهيأت مديره انجمن ايمني زيستي ايران گفت: «دكتري بيوتكنولــــوژي به قدري مهم بوده كه در سال 1369 در انستيتو پاستور شكل گرفت، خود من دانش آموخته‌ انستيتو پاستور هستم. نظام ما بموقع مرزها و زمان را شناخت. ما چهار تا پروتكل داريم، پروتكل ايمني زيستي، پروتكل تنوع زيستي، پروتكل خلع سلاح بيولوژيك و كدكس غذايي كه ايران در هر چهار تا پروتكل عضو است. چون ما بيوتكنولوژي را مي‌خواهيم عضو اين پروتكل‌ها شديم. من در سال 74 به خاطر موجي كه بزرگان كشور در مورد اين رشته ايجاد كردند وارد اين رشته شدم. از طرف ديگر ما قبل از آن‌كه براي نفت يا فرش سندي داشته باشيم، سند بيوتكنولوژي نوشته شد و اين مسأله هم به سرپنجه تدبير شخص آقاي دكتر توفيقي انجام شده بود. ما نمايندگان چهار انجمن هستيم كه نظامي صنفي است، اين سند ما محصول زحمات دكتر توفيقي بوده است. به خاطر همين ما نظام‌هاي صنفي يكي از مطالبات‌مان اين است كه براي اين‌كه رسالت ما تحقق پيدا كند و چرخه بيوتكنولوژي خوب شكل بگيرد و افرادي همگرا با سند روي كار بيايند پيشنهاد مي‌كنيم از آقاي دكتر توفيقي حمايت شود تا ايشان بتوانند در مجلس رأي اعتماد بياورند.» دكتر نیره اعــظـــم خوش خلق سيما عضو هيأت مديره انجمن ايمني زيستي ايران گفت: «آقاي مهندس باهنر شما خودتان در مجلس هستيد و مي‌بينيد كه كشاورزي كشور به زمين زده شده است. با بيوتكنولوژي مي‌توان كشاورزي ارزان توليد كرد. چرا جلوي توليد برنج تراريخته گرفته شد؟ چون سمي نياز نداشت و باعث مي‌شد كه توليد در واحد سطح افزايش يابد. همه اينها دست به دست هم داد تا در 8 سال گذشته روسايي سر كار بيايند كه مانع رشد بيوتكنولوژي شوند؟ سند ملي زيست فناوري هم درهيچ بخشي پيشرفت نكرد؛ تنها در بخش بهداشت يك مقداري پيشرفت داشت البته نسبت به كشاورزي، ولي از برنامه بسيار عقب است. دكتر سيروس زينلي رئيس انــجمــن بيوتكنولوژي ايران يكي ديگر از افرادي بود كه در اين جلسه سخن گفت: «ما معتقدیم که قانونگذار وظیفه خود را درست انجام می دهد و از ما خواست مجلس گروه حقيقت‌يابي را براي بررسي علت عقب ماندگي در حوزه بيوتكنولوژي مأمور كند.دكتر كسري اصفهاني عضو هيأت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست‌فناوري اضافه كرد: «وضعيت به جايي رسيده است كه ما جبهه‌ خودمان را كه همان آزمايشگاه است رها كرده‌ايم و براي درخواست از شما به اين جلسه آمده‌ايم. كسي الآن مديريت اين پژوهشگاه را بر عهده دارد كه زماني كه براي اين جايگاه انتخاب شد هيچ بيوتكنولوژيستي اين فرد را نمي‌شناخت. در خاتمه دكتر قره‌ياضي نامه رؤساي يكصد انجمن علمي كشور خطاب به نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در حمايت از دكتر توفيقي را تقديم مهندس باهنر كرد و گفت: «چنانچه پيش از اين هم به اطلاع شما رسيد رأي اعتماد نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي به دكتر توفيقي مطالبه عمومي نه تنها دانشگاهيان بلكه فراتر از آن جامعه علمي سراسر كشور است».