شاید
آنچه که برای مقایسه بانکها در زمینه هزینه های عمومی و اداری با توجه به
تفاوت بانک ها در اندازه و سرمایه، مفید به نظر می رسد، هزینه ی انجام
شده برای هر پرسنل و هر شعبه می باشد.
جدول زیر هزینه های حقوق، اداری و عمومی هر بانک را به ازای هر پرسنل در سال های 1393 و 1392 نشان می دهد:
هزینه عمومی اداری به ازای هر پرسنل (میلیون ریال به ازای هر نفر) | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | حکمت | 606 | حکمت | 473 |
2 | ایران زمین | 608 | ایران زمین | 495 |
3 | قوامین | 659 | قوامین | 496 |
4 | پست بانک | 668 | پست بانک | 567 |
5 | کار آفرین | 777 | تجارت | 618 |
6 | صادرات | 859 | کار آفرین | 634 |
7 | سرمایه | 881 | انصار | 707 |
8 | انصار | 920 | صادرات | 714 |
9 | تجارت | 1,013 | سرمایه | 724 |
10 | سینا | 1,039 | سینا | 744 |
11 | پارسیان | 1,168 | شهر | 891 |
12 | ملت | 1,231 | پارسیان | 918 |
13 | پاسارگاد | 1,271 | ملت | 957 |
14 | اقتصاد نوین | 1,291 | خاور میانه | 1,017 |
15 | سامان | 1,292 | پاسارگاد | 1,025 |
16 | خاور میانه | 1,408 | سامان | 1,053 |
17 | شهر | 1,442 | اقتصاد نوین | 1,057 |
18 | گردشگری | 1,554 | گردشگری | 1,227 |
19 | دی | 2,263 | دی | 1,534 |
آنچه که در جدول مشخص است این است که بانک های حکمت، ایران زمین، قوامین و پست بانک هم در سال های 1393 و هم 1392 بهترین عملکرد را به لحاظ هزینه های عمومی اداری متحمل شده از هر پرسنل داشته اند.
جدول زیر هزینه های حقوق و اداری و عمومی هر بانک را به ازای هر شعبه در سال های 1393 و 1392 نشان می دهد:
هزینه عمومی اداری به ازای هر شعبه (میلیون ریال به ازای هر شعبه) | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | ایران زمین | 4,006 | ایران زمین | 3,295 |
2 | پست بانک | 4,724 | حکمت | 3,704 |
3 | حکمت | 4,993 | پست بانک | 4,065 |
4 | قوامین | 5,842 | قوامین | 4,175 |
5 | انصار | 7,105 | انصار | 5,258 |
6 | سرمایه | 8,497 | سینا | 6,566 |
7 | سینا | 9,506 | سرمایه | 7,181 |
8 | صادرات | 10,643 | شهر | 7,346 |
9 | تجارت | 10,749 | تجارت | 7,973 |
10 | شهر | 12,045 | صادرات | 8,603 |
11 | پاسارگاد | 14,320 | پاسارگاد | 10,960 |
12 | کار آفرین | 14,501 | کار آفرین | 11,523 |
13 | اقتصاد نوین | 16,078 | اقتصاد نوین | 13,130 |
14 | پارسیان | 16,842 | پارسیان | 13,984 |
15 | ملت | 16,851 | دی | 14,263 |
16 | گردشگری | 20,015 | گردشگری | 16,117 |
17 | سامان | 21,901 | ملت | 16,251 |
18 | دی | 26,161 | سامان | 17,246 |
19 | خاور میانه | 36,104 | خاور میانه | 27,468 |
همانطور که در جدول فوق مشخص است بانک های ایران زمین، پست بانک، حکمت، قوامین و انصار نسبت به سایر بانک ها به لحاظ کنترل هزینه های هر شعبه بهترین عملکرد را داشته اند. این در حالی است که بانک های خاورمیانه، دی و سامان هزینه های عمومی، اداری هر شعبه بسیار بالاتری نسبت به دیگر بانک ها داشته اند. البته لازم به ذکر است بالاتر رفتن این هزینه ها علاوه بر مدیریت نادرست ممکن است به منظور جذب بیشتر مشتریان باشد.
هزینه مطالبات مشکوک الوصول
اهمیت هزینه مطالبات در بانک ها بسیار بیشتر از شرکت های دیگر می باشد. این اهمیت به این دلیل می باشد که به طور میانگین بیش از 60% دارایی بانک ها را تسهیلات اعطایی آن ها تشکیل می دهد. بنابراین در صورت نکول مشتریان در پرداخت وام هزینه مطالبات بانک ها بالا می رود. به طوری که هزینه مطالبات ممکن است بسیاری از بانک ها را زیان ده کند.
آنچه که در مدیریت این نوع هزینه اهمیت دارد تعیین مشتریانی است که امکان نکول کمتری نسبت به دیگر مشتریان داشته و طرح های اجرایی آن ها قابلیت اجرایی و سود دهی بالاتری دارد. از مهمترین اقدامات صورت گرفته در این مورد استخدام مدیران با صلاحیت برای هر شعبه به منظور کاهش تسهیلات قابل نکول و همچنین استخدام کارشناسان با تخصص بالا برای شناسایی طرح های اجرایی سودده ارائه شده توسط وام گیرندگان است.
به
دلیل اینکه هزینه مطالبات از تسهیلات اعطایی منتج می شود بنابراین بهترین
نسبتی که می تواند مدیریت و کیفیت هزینه مطالبات را در بین بانک ها مورد
مقایسه قرار دهد نسبت هزینه مطالبات به تسهیلات اعطایی می باشد. لازم به
ذکر است که در این نسبت از خالص تسهیلات اعطایی در ترازنامه استفاده شده
است.
نسبت هزینه مطالبات به خالص تسهیلات اعطایی | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | سرمایه | 0.1% | انصار | 0.4% |
2 | تجارت | 0.2% | اقتصاد نوین | 0.4% |
3 | سینا | 0.4% | پاسارگاد | 0.4% |
4 | حکمت | 0.4% | پست بانک | 0.5% |
5 | انصار | 0.5% | قوامین | 0.6% |
6 | ملت | 0.5% | کار آفرین | 0.6% |
7 | پارسیان | 0.6% | ایران زمین | 0.6% |
8 | اقتصاد نوین | 0.7% | سینا | 0.6% |
9 | خاور میانه | 0.7% | سرمایه | 0.7% |
10 | کار آفرین | 0.8% | دی | 0.7% |
11 | پاسارگاد | 1.1% | سامان | 0.7% |
12 | صادرات | 1.1% | حکمت | 0.9% |
13 | سامان | 1.2% | صادرات | 0.9% |
14 | قوامین | 1.2% | پارسیان | 1.1% |
15 | ایران زمین | 1.2% | شهر | 1.1% |
16 | شهر | 1.3% | خاور میانه | 1.2% |
17 | پست بانک | 1.4% | ملت | 1.3% |
18 | دی | 2.2% | تجارت | 2.2% |
19 | گردشگری | 2.2% | گردشگری | 9.1% |
همانطور که در جدول مشاهده می شود، عملکرد بانک ها به لحاظ کاهش هزینه مطالبات مشکوک الوصول در سال های مختلف متفاوت بوده است. این نکته از تفاوت رتبه بانک تجارت در سال های 1393 و 1392 قابل مشاهده است.
اما آنچه که مشخص است بانک گردشگری به این لحاظ عملکرد بسیار ضعیفی از خود نشان داده است. عمده ترین دلیل آن هم تسهیلات اعطایی به شرکت های وابسته است.
هزینه مالی
هزینه های مالی بانک ها عموما شامل هزینه بهره تسهیلات دریافتی بانک ها می باشد، این هزینه بهره هم می تواند بهره تسهیلات دریافتی از دیگر بانک ها بوده و یا هزینه تسهیلات دریافتی از بانک مرکزی باشد. در واقع بانک ها به دلیل کمبود نقدینگی مجبور به دریافت وام می باشند. از دیگر هزینه هایی که در سرفصل هزینه مالی بانک ها مطرح می شود هزینه جریمه دیرکرد بانک مرکزی می باشد.
بسیاری از بانک ها هزینه کارمزد خدمات بانکی پرداختی را در صورت های مالی خود جزو سرفصل هزینه های مالی و برخی آن را تحت سرفصلی جداگانه در صورت سود و زیان می آوردند.
شاید نسبتی که بتواند هزینه های مالی شرکت را به طور مقایسه ای نشان دهد نسبت هزینه مالی و کارمزد به کل درآمد های شرکت می باشد:
نسبت هزینه مالی و کارمزد به کل درآمد های بانک | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | پارسیان | 0.3% | خاور میانه | 0.2% |
2 | کار آفرین | 0.3% | انصار | 2.1% |
3 | خاور میانه | 0.4% | سینا | 2.3% |
4 | انصار | 1.9% | اقتصاد نوین | 3.4% |
5 | سینا | 4.1% | پارسیان | 3.5% |
6 | اقتصاد نوین | 4.7% | کار آفرین | 3.6% |
7 | صادرات | 5.4% | دی | 3.9% |
8 | پاسارگاد | 5.9% | پاسارگاد | 4.8% |
9 | دی | 6.6% | تجارت | 6.1% |
10 | شهر | 12.4% | سامان | 8.7% |
11 | حکمت | 13.2% | شهر | 12.0% |
12 | سامان | 14.1% | صادرات | 12.8% |
13 | تجارت | 14.3% | حکمت | 13.9% |
14 | ملت | 19.4% | ملت | 15.0% |
15 | گردشگری | 21.9% | قوامین | 17.3% |
16 | قوامین | 33.3% | ایران زمین | 24.4% |
17 | پست بانک | 42.9% | گردشگری | 26.8% |
18 | ایران زمین | 71.5% | پست بانک | 35.3% |
19 | سرمایه | 87.9% | سرمایه | 67.6% |
همانطور که در جدول فوق مشخص است بانک های پارسیان، کارآفرین، خاورمیانه هزینه مالی کمتری نسبت به درآمدی که کسب کرده اند هزینه مالی کمتری متحمل شده اند. اما حائز اهمیت است که بانک سرمایه هزینه مالی بسیار بالایی نسبت به دیگر بانک ها دارد. در واقع این هزینه باعث شده است که حاشیه سود این بانک بسیار پایین بیاید.
در مجموع به منظور مقایسه سودآوری بانک ها یکی از نسبت هایی که مد نظر قرار می گیرد حاشیه سود می باشد. بنابراین نسبت سود قبل از کسر مالیات به کل درآمد های بانک ها در این مورد بسیار کاربرد دارد:
نسبت حاشیه سود بانک ها برای سال 1393 و 1392 در جدول زیر قابل مشاهده است:
حاشیه سود بانک ها | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | کار آفرین | 66% | پاسارگاد | 75% |
2 | خاور میانه | 64% | کار آفرین | 70% |
3 | پاسارگاد | 61% | خاور میانه | 70% |
4 | اقتصاد نوین | 48% | سینا | 68% |
5 | سینا | 47% | اقتصاد نوین | 56% |
6 | دی | 39% | پارسیان | 53% |
7 | انصار | 39% | دی | 50% |
8 | حکمت | 33% | انصار | 42% |
9 | ملت | 27% | حکمت | 40% |
10 | شهر | 22% | سامان | 31% |
11 | پارسیان | 21% | تجارت | 30% |
12 | تجارت | 19% | گردشگری | 30% |
13 | صادرات | 16% | ملت | 27% |
14 | سامان | 15% | شهر | 25% |
15 | گردشگری | 8% | قوامین | 22% |
16 | قوامین | 6% | ایران زمین | 19% |
17 | سرمایه | 0% | صادرات | 18% |
18 | ایران زمین | -2% | سرمایه | 14% |
19 | پست بانک | -35% | پست بانک | 2% |
همانطور که در جدول فوق قابل مشاهده است بانک های کارآفرین، خاورمیانه، پاسارگاد، اقتصاد نوین و سینا در نسبت حاشیه سود نسبت به دیگر بانک ها عملکرد مناسبتری را از خود نشان داده اند.