شفا آنلاین :اسم تعطیلات و سفر که می‌آید، دل ایرانی‌ها می‌لرزد تا عزیزانشان به سلامت بروند و به سلامت برگردند، مرگ مسافران در تصادفات و سوانح رانندگی آنقدر راحت رخ می‌دهد که گاهی به معنای واقعی کلمه، انسان را غمگین می‌کند که چرا بهای جان ایرانی‌ها در جاده‌ها تا این حد پایین است؟
چرا هر ساله هزاران ایرانی قربانی سوانح رانندگی می‌شوند؟ مقصر این تلفات جبران‌ناپذیر جانی و هنگفت مالی کیست؟ جاده ... خودرو ... یا خودمان؟
به گزارش شفا آنلاین ،برخی در پاسخ به این سوال‌ها انگشت اتهام را به سمت خودروسازان نشانه می‌گیرند و از آنها به عنوان متهم ردیف اول نام می‌برند. عده‌ای هم هستند که منصفانه‌تر قضاوت می‌کنند و در کنار خودروها، از جاده‌های نا امن نیز به عنوان مقصر این تلفات یاد می‌کنند و اگر خیلی انصاف به خرج بدهند از خودشان هم می‌گویند.
بر اساس آخرین آمار با وجود کاهش 9.5 درصدی تلفات سوانح رانندگی در چهار ماه ابتدای امسال 6083 نفر در تصادفات رانندگی برون‌شهری و درون‌شهری جان باختند یعنی روزانه حدود 50 نفر که 36 نفرشان در تصادفات برون‌شهری جان باخته‌اند که احمد خرم، وزیر راه و ترابری دولت هشتم پاسخ‌های متفاوت‌تری از دیگران دراین باره دارد که مشروح گفت‌وگوی ایسنا را با وی می‌خوانیم.
مقصر اصلی تصادفات جاده‌ای کیست؟
مقصر اصلی در سوانح جاده‌ای خودرو است. دولت قبل گرایش بیشتری به سمت خرید خودروهای شرقی داشت و این در حالی است که قبل از آن تمام خرید‌هایی که داشتیم دارای استاندارد اروپا بودند که به لحاظ دانش فنی و تکنولوژی، پیشرفته‌تر از کشور ما بود و یک تا پنج نسل نیز از بقیه جلوتر هستند.
کشور‌های پیشتاز در تکنولوژی و استانداردهای خودرو کدامند؟
در دانش و تکنولوژی و به روز‌کردن استانداردهای خودرو، آمریکا پیشتاز است و پس از آن کشور‌های اروپایی، کانادا و استرالیا و بعد از آن کشور‌های آسیایی به ویژه چین قرار دارند.
واردات خودروهای شرقی غیر استاندارد، عامل مهم سوانح جاده‌ای
اما در خرید ماشین آلات و تجهیزات واسطه‌ای باید بهترین و بالاترین استاندارد را انتخاب کنیم. علی‌رغم این‌که با برخی کشور‌ها مشکلاتی داریم این موضوع نباید باعث شود که از دانش و تکنولوژی آنها محروم باشیم و نباید کار را به جایی برسانیم که تبعاتش ناگوار و غیر قابل جبران باشد.
متاسفانه در برخی خودروها از بلبرینگ‌های غیر استاندارد استفاده می‌شود. یک قطعه به نام بلبرینگ در خوردو ممکن است دهها انسان را قربانی کند؛ بنابراین باید تمام قطعات مورد استفاده در خودرو از ایمنی و استاندارد مناسب برخوردار باشد. ABS و سیستم ایمنی ترمز نیز از بالاترین تکنولوژی روز و با استاندارد بالا باشد که البته طبیعی است قطعات استاندارد با قیمتی بیشتر به فروش می‌رود ولی سطح ایمنی خودرو را افزایش می‌دهد.
در زمان تصدی بنده در وزارت راه و ترابری، قرار‌داد خرید 20 هزار دستگاه اتوبوس با اروپایی‌ها منعقد شد و در آن زمان عده‌ای که مافیای فروش کالاهای چینی بودند تلاش کردند که ما دستگاه‌های شرقی بخریم اما زیر بار نرفتیم و خریدمان را از کشور‌های اروپایی انجام دادیم و خوشحالیم که کالای مناسب به دست مردم رساندیم اما حدود چهار سالی است که در این زمینه سهل‌انگاری شده و با خرید خودروهای شرقی غیر استاندارد، سوانح زیادی را در جاده‌ها شاهد بودیم.
جاده‌ها کشش تردد 5 میلیون خودرو را دارند نه 17 میلیون
آیا سطح سرویس جاده‌های کشور مناسب است؟
مساله مهم دیگر در بروز سوانح، راه‌ها هستند که متاسفانه سطح سرویس جاده‌های ما حداکثر برای پنج میلیون خودرو است در حالی که اکنون حدود 17 میلیون خودرو و 9 میلیون موتورسیکلت داریم که جاده‌ها مناسب سرویس‌دهی برای این تعداد خودرو و با سرعت بالا نیستند و فقط برای پنج میلیون خودرو مناسب است.
تبدیل جاده‌ها به بزرگراه در اولویت قرار دارد یا آزادراه ؟
در حال حاضر حدود 12 هزار کیلومتر آزادراه در کشور کم داریم که به نظر من به جای توجه به بزرگراه و تبدیل جاده‌ها به بزرگراه‌ها، باید توسعه آزاد‌راه‌ها در اولویت قرار گیرد.
اما ظاهرا بزرگراه درکشورمان در اولویت قرار دارد؟
متاسفانه عنوان می‌شود هزینه ایجاد بزرگراه یک پنجم آزادراه است که این برآورد غلطی است چون هزینه ایجاد آزادراه برای دولت بسیار کمتر از بزرگراه است.
آزادراه ایمن‌تر از بزرگراه
به نظر شما استانداردهای آزادراه بالاتراست یا بزرگراه؟
به اعتقاد من استانداردهای آزادراه بالاتر از بزرگراه است چون در آزادراه از تکنیک‌های برتر استفاده می‌شود و هر جا که مانعی وجود داشته باشد پل یا تونل می‌زنند؛ بنابراین آزادراه مسیر کوتاه‌تری است و به لحاظ مشخصات فنی و هندسی نیز بهتر از بزرگراه است.
هزینه ساخت آزادراه ارزان‌تر و مناسب‌تر است یا بزرگراه ؟
آزادراه هیچ تقاطع هم‌سطحی نمی‌تواند داشته باشد. از سوی دیگر هزینه راهداری آزادراه از طریق عوارض دریافت شود اما هزینه راهداری بزرگراه که هزینه کمی نیز در سال نیست به عهده دولت است؛ بنابراین با محاسباتی که انجام شده آزادراه ارزان‌تر است ولی متاسفانه یک عده غیرکارشناس به دنبال ترویج بزرگراه هستند که به اعتقاد من این کار مبتنی بر علم و تکنولوژی روز و کارشناسی نیست.
از سال 1381 نهضت توسعه آزادراه را آغاز کردیم و به 1600 کیلومتر آزادراه موجود در آن زمان حدود 3700 کیلومتر نیز اضافه کردیم اما متاسفانه پروژه‌هایی که آن زمان ساخت آنها آغاز شد علی‌رغم درآمد سنگین نفتی به اتمام نرسانده و نیمه‌کاره مانده‌اند که به اعتقاد بنده با درآمد سالانه 100 میلیارد دلاری نفت به پایان نرساندن آنها یک فاجعه برای این بخش است.
نظر شما درباره تصادفات شاخ‌به‌شاخ و خروج خودروها از جاده به دلایل مختلف از جمله نامناسب بودن گاردریل‌ها چیست و آیا راهکاری مشخص برای این موضوع دارید؟
بهبهانی مقصر افزایش نیافتن ایمنی راه‌هاست
متاسفانه سطح سرویس جاده‌ها مناسب نیست و تقاطع‌های هم‌سطح باعث تصادفات زیادی می‌شود. حدود هفت سال پیش برای جلوگیری از تصادفات شاخ‌به‌شاخ و خروج از جاده حفاظ کابلی را به عنوان مهم‌ترین تجهیزات ایمنی در این زمینه دنبال کردیم و در زمان وزارت بنده درباره ایجاد حفاظ کابلی که معروف به گاردیل نیمه منعطف است و نیوجرسی (تجهیزات ایمنی غیرقابل انعطاف) مذاکراتی انجام شد و صاحب این تکنولوژی را با این تعهد که ظرف دو سال دانش و تکنولوژی این حفاظ کابلی به داخل کشور منتقل شود به کشور آوردیم و در مسیر فرودگاه امام خمینی (ره) نیز از این حفاظ کابلی استفاده کردیم اما متأسفانه در دوره وزارت بعدی با این‌که تخصص آقای بهبهانی حمل‌ونقل و ترافیک است، اعلام شد که از این حفاظ استفاده نشود.
به اعتقاد من هر کشته‌ای که در رابطه با حفاظ کابلی و نیوجرسی دراین سال‌ها داشتیم به گردن بهبهانی است چون با نصب حفاظ کابلی 70 درصد تلفات مربوط به گاردیل کمتر می‌شد و این چیزی است که در کشور‌های آمریکایی و اروپایی تجربه شده است.
در برخی جاده‌ها به ویژه در جاهایی که پیچ وجود دارد شاهد ایجاد محور کناری در جاده هستیم، به نظر شما این موضوع تاثیری در کاهش تصادفات دارد؟
در برخی جاده‌ها باید خط کناری 100 تا 150 متری در کنار جاده ایجاد کنند که وقتی خودرویی وارد جاده می‌شود در محور کناری قرار گیرد و در جاهایی که با پیچ جاده مواجه هستیم راننده خودرو می‌تواند جاده را مشاهده کند و خود را با محور اصلی تطبیق دهد که این کار را شروع کردیم ولی در هشت سال گذشته این پروژه با کندی مواجه شد.
چه عوامل دیگری در وقوع تصادفات جاده‌ای تاثیرگذار هستند؟
یکی از عوامل دیگر در سوانح جاده‌ای مسائل جوی است؛ باد، طوفان، برف، یخ و بارندگی جاده را لغزنده و احتمال خطر را بیشتر می‌کند. فاکتور بعدی عوامل انسانی مثل خواب‌آلودگی، سرعت‌های دیوانه‌وار و رعایت‌نکردن مقررات است که باید برنامه‌ای برای فرهنگ حمل‌ونقل ترافیک داشته باشیم اما متاسفانه هنوز برخی از رانندگان با علائم آشنایی کامل ندارند و همین موضوع موجب بروز سانحه می‌شود.
ضرورت افزایش فرهنگ رانندگی
اگرچه وضعیت به نسبت قبل بهتر شده و به عنوان مثال بیش از 95 درصد رانندگان از کمربند ایمنی استفاده می‌کنند ولی هنوز فرهنگ سازی جای کار بسیاری دارد و باید به مردم آموزش مناسب داده شود و آنها نیز پذیرای این آموزش‌ها باشند.
آیا کنترل نامحسوس و استفاده از تکنولوژی‌های فناوری اطلاعات در جاده‌ها به ویژه جاده‌های پرترافیک یا در کمین نشستن پلیس راه در برخی جاده‌ها در کاهش تصادفات موثر است؟
در کمین نشستن پلیس در جاده‌ها کار بسیار زشتی است
به اعتقاد من در کمین نشستن پلیس راه در جاده‌ها و سرپیچ برخی از جاده‌ها کار بسیار زشتی است؛ زمانی‌که من در وزارت راه بودم از پلیس راه خواستم که این موضوع و در کمین گذاشتن پلیس در برخی جاده‌ها را انجام ندهد و به صورت غیرمحسوس و هوشمند با تخلفات برخورد شود چون استفاده از تکنولوژی‌های فناوری اطلاعات در همه امور و حذف دخالت انسانی عاملی مهم در کاهش تخلفات و فساد است.
دنیا به این سمت حرکت کرده و ما نیز در وزارت راه در این زمینه کارهایی انجام دادیم و مناقصه‌ها را الکترونیکی کردیم که این کار منجر به افزایش سرعت و دقت و کاهش فساد شد ولی متأسفانه دولت نهم با این موضوع مخالفت کرد که به اعتقاد من دلیل این موضوع باید بررسی شود.
روش‌های الکترونیکی جایگزین تماس‌های پلیس شود
استفاده از فناوری اطلاعات برای حوزه‌های مختلف از جمله بخش حمل‌ونقل بسیار مهم و قابل توجه است که فروش اینترنتی بلیت و هوشمند کردن جاده‌ها از جمله آن است چون هیچ بخشی به اندازه حمل‌ونقل به صورت کاربردی نمی‌تواند با تکیه بر تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی کار کند و باید سرعت استفاده از آن را گسترش دهیم تا آمار تخلفات و فساد کاهش یابد.
در پایان از نیروی انتظامی درخواست می‌کنم سطح تماس مأموران را با مردم کاهش دهد و از روش‌های الکترونیکی استفاده کند. همچنین از کمین گذاشتن پلیس در جاده‌ها دست بردارد.
گفت‌و‌گو: فریده شریف‌زاده
نظرشما
آخرین اخبار