طب سنتی بر این عقیده است كه دو رنگی پوست صورت علل داخلی دارد و باید ابتدا این عوامل شناسایی شوند. دكتر قدیر محمدی، متخصص طب سنتی درباره همه علل دو رنگ بودن پوست و راههایی كه این طب برای رفع آن در نظر گرفته، توضیح میدهد.
از دیدگاه طب سنتی صفراویمزاجها، معمولا سبزه هستند چون صفرا به سمت پوست میل میكند و رنگ سبز تیره یا زرد تیره دارد. سبزهها بهطور معمول مزاجشان گرم است و پوست آسیبپذیرتری نسبت به بقیه مزاجها دارند از این رو هر اتفاقی كه برای پوست این دسته از افراد بیفتد، اعم از لیزر، زخم و خراش دیرتر ترمیم میشود و ماندگاری اثر زخم هم بیشتر و طولانیتر خواهد بود. در این افراد جاهایی از بدن مثل زیربغل، گردن و كشاله ران كه تحت تاثیر و اصطكاك لباس قرار دارد، تیرهتر میشود زیرا همانطور كه گفته شد مزاج این افراد صفراوی است و تمایل صفرا به جلد و پوست بیشتر است و تحریك به وسیله لباس میتواند در پوستشان آزردگی و تغییر رنگ ایجاد كند.
چرا صورت دو رنگ میشود؟
یك نوع دو رنگی كه در پوست صورت مشاهده میشود از نوع خشك توام با تیرگی است كه به خاكستری میزند و در پیشانی، اطراف لب، نواحی گیجگاهی یا در هر ناحیه دیگری از بدن دیده میشود. این تیرگیها معمولا ناشی از رسوب سوداست. اگر به هر دلیلی در شرایط نامناسب زندگی كنیم و هر روز ذهنمان با یك موضوع كه یا امیدی به حل آن در كوتاهمدت وجود ندارد، درگیر باشد، رفتهرفته سودا در بدن افزایش یافته و در چهرهمان پدیدار شده و تغییر رنگ ایجاد میكند. اگر پارچه تیرهای را روی این نواحی از پوست بكشیم بخشی از رسوب، روی پارچه دیده خواهد شد.
سفیدپوستها دو رنگ نمیشوند
عارضه دو رنگی پوست صورت در سفیدپوستها كمتر مشاهده میشود زیرا آنها بلغمیمزاج هستند و برای اینكه بلغم تبدیل به صفرا یا سودا شود، زمان زیادی لازم است اما در صفراوی یا سودایی مزاجها اگر كمی بر میزان صفرا و سودای آنها افزوده شود، سریع تاثیر خودش را نشان خواهد داد. در حالی كه زمان زیادی لازم است تا مزاج یك بلغمی تغییر كرده و صفراوی یا سودایی شود.
علت دو رنگی را پیدا كنید
مزیت طب سنتی این است كه به ریشه و علت اصلی بیماری توجه دارد. بهطور كلی در درمان بیماریها باید ریشه و علل بروزشان بررسی شود. صورت مساله را پاك كردن یا با آرایش آن را مخفی كردن مساله را حل نخواهد كرد. در طب سنتی تركیبات پاكسازی و لكهبرداری خوبی وجود دارد اما استفاده از آنها درمان ریشهای نیست. ما باید به علت پدید آمدن لكهها توجه كنیم و اینكه چه بیماری در بدن ما سبب بروز این علائم در پوست شده است.
طحال، متهم ردیف اول
معمولا و البته نه همیشه مشكل پوست در سوداییمزاجها ریشه در بیماری طحال دارد زیرا وظیفه طحال جمع كردن این رسوبها و دفع آنهاست و اگر به هر دلیلی طحال دچار ضعف شده و نتواند از پراكنده شدن رسوبها در بدن جلوگیری كند، ممكن است پوست ما دچار دو رنگی شود.
سودا و مشغله ذهنی
گاهی اوقات این مساله به ضعف طحال ارتباط ندارد بلكه تولید سودا در بدن افزایش یافته است. این اتفاق زمانی رخ میدهد كه فرد درگیر یك تحریك دائمی ناراحتكننده است. به عنوان مثال یك مادر مهربان فرزندی معلول دارد و همواره دچار اندوه است یا فرد دچار اختلاف خانوادگی است كه نمیتواند آن را حل كند و مدام با آن درگیر است، در چنین شرایطی بدن مرتب سودا تولید میكند و از تعادل خارج میشود. از تعادل خارج شدن سودا، صفرا، دم یا بلغم هر كدام میتواند بیماری خاص خود را ایجاد كند.
افكار منفی، بدبینی و توهم از عوارض اصلی تولید سوداست و معمولا این افراد در بحثها و گفتوگوها بدترین و منفیترین موضوع را طرح كرده و بر آن اصرار میورزند یا كارهای تكراری انجام میدهند مثل حركتهای مكرر دست و پا یا اینكه از كارها، حركتها و صداهای تكراری مثل تیكتاك ساعت، شدیدا آزرده میشوند.
عصبانیت
صفراویها بهطور معمول قلدر، زورگو و عصبی هستند. ممكن است یك صفراویمزاج عصبانیت خود را بروز نداده و خودخور باشد، این هم سبب تولید صفرای زیاد میشود تا آنجا كه كیسه صفرا نمیتواند آن را در خود انبار كند و صفرایی كه در نتیجه عصبانیت سوخته و تیرهرنگ شده است به سمت پوست سرریز میشود. درواقع این یك سازوكار دفاعی است و بدن سعی میكند كمی از این صفرا -كه سبب مسمومیت و زیانش شده است- را از راه پوست دفع كند و چون دفع این میزان صفرا از این طریق هم مقدور نیست بخشی از آن در پوست رسوب كرده و در نهایت به شكل دو رنگی پوست خود را نشان میدهد.
پس از ریشه یابی و پیدا كردن مشكل باید برای رفع آن اقدام كنیم. بعضی از مشكلات با دارو حل میشوند و رفع بعضی دیگر به تغییر رفتار و شرایط زندگی بستگی دارد و از اختیار پزشك خارج است. كسی كه محیط زندگی مناسبی نداشته و هر روز در معرض تحریك عصبی قرار دارد باید از آن محیط دوری كند و اجازه ندهد این حالتهای روحی و روانی بر او مستولی شوند. بیمار باید افكار منفی یا مسالهای كه او را آزردهخاطر میكند از خود دور كند یا با آن كنار بیاید تا بتواند تولید سم در بدن را متوقف كند. پس از رفع علل بیرونی وظیفه پزشك است كه جهت رفع و كنترل بیماری تلاش كند. پزشك طب سنتی میتواند با تجویز منضجهای مرتبط با بیماری، فرد را درمان كند. منضجهای صفرا و سودا داروهای حلال هستند و میتوانند با حل كردن صفرا و سودا قسمتی از آن را از طریق تعریق، ادرار یا مدفوع دفع كنند و بدن را به تعادل برسانند.
عملكرد ناقص بدن
گاهی علت دو رنگی پوست ضعف عضو است و ارتباطی به افزایش تولید صفرا یا سودا ندارد. یعنی عضوی كه باید این مواد را جذب و كنترل كند دچار مشكل یا ضعف است كه پزشك باید به كمك دارو عضو مرتبط را پاكسازی و تقویت كند تا بتواند وظیفه خود را درست انجام دهد. به عنوان نمونه بیماری كه دچار سنگ كیسه صفراست و این سنگ كل حجم كیسه صفرایش را پر كرده است، نمیتواند صفرایی كه در بدنش تولید میشود را ذخیره كند در نتیجه صفرا به سمت پوست و جلد سرازیر میشود، از این رو پزشك باید سنگ را برطرف كرده و حجم كیسه را آزاد كند تا بتواند صفرا را در خود ذخیره كند.
برای بهبود طحال، كبر بخورید
ریشه كبر جزء گیاهانی است كه خواص و كاربرد بسیار زیادی در درمان مشكلات طحال دارد و از آنجا كه یكی از علل دورنگی پوست میتواند مربوط به طحال باشد، این گیاه تاثیری مثبت بر این عضو دارد. البته باید توجه داشته باشید كه مصرف این گیاه برای گرممزاجان مضر است و بهتر است با سكنجبین مصرف شود. مشورت با متخصص طب سنتی برای تشخیص علت دو رنگی پوست جزء اولین اقدامهایی است كه باید انجام دهید.
برای درمان گام به گام جلو بروید
درمان اولیه: حذف افكار منفی
تعدیل صفرا با رژیم غذایی
برای اصلاح و ایجاد تعادل در صفرا فرد باید نگاهی دوباره به نوع تغذیهاش داشته باشد و تا مدتی غذاهایی كه متناسب اصلاح صفراست، مصرف كند. بهطور كلی این افراد باید از غذاهای خنك استفاده كنند یعنی غذاهایی كه PH آنها كمتر از هفتاست. ماست و میوههایی مانند آلو، كاهو، زرد آلو، هندوانه، اسفناج، كدو، خیار و انار میتوانند تعادل را به این افراد برگرداند. همچنین مصرف عرق كاسنی و عرق شاتره بهترین نوشیدنی برای این گونه افراد است. این افراد باید از خوردن چای و گرمیها پرهیز كنند تا به زودی سلامت خود را به دست آورند، در غیر این صورت دچار بیماریهای كبدی میشوند. اگر فرد دچار سنگ كیسه صفرا شده باشد، بهترین خوراكی بادمجان است چون این گیاه بدون آنكه به كیسه صفرا زیانی برساند، برای صفرا فایدهای هم دارد. بعد از مصرف بادمجان چند دانه خرما به هضم و جذب آن در بدن كمك كرده و فواید آن را در بدن دوبرابر میكند.
یک نسخه خانگی
یكی از مواد سادهای كه به رفع مشكل كمك میكند، آب پنیر طبی است. برای تهیه آب پنیر طبی شیر را حرارت دهید تا جوش بیاید. بعد مقداری آبلیمو یا سركه طبیعی به آن اضافه كنید تا شیر به اصطلاح ببرد. در این حالت بخشی از شیر منعقد و سخت میشود و بخشی آبكی میماند. به محض اینكه این اتفاق افتاد، زیر شعله را خاموش كنید و اجازه دهید یك ساعت استراحت كند. مایع به دست آمده آب پنیر طبی است كه نوشیدن یک تا دو لیوان از آن در هفته در رفع لكهای تیره روی پوست بسیار موثر است و باعث شادابی و نشاط پوست میشود و تا حدی به رفع خشكی پوست هم كمك میكند.
ماست بزنید
درست است كه راهكارهای متفاوتی برای از بین بردن این تیرگی در طب سنتی وجود دارد اما نكته مهم استفاده از لبنیات برای افراد دچار این مشکل است؛ همچنین استفاده از ماست ترش هم توصیه میشود؛ به این صورت که ماست را با زرد چوبه مخلوط کنید و 10 دقیقه روی پوست بگذارید.
با آب یک رنگ میشوید
مصرف آبهای سالم در یک رنگی پوست افراد موثر است؛ البته آبی که با یخ سرد نشده باشد و انقدر هم گرم نباشد که به گوارش آسیب برساند.