سیاست‌های جدید وزارت بهداشت برای آموزش بهیار اعلام شد

به گزارش شفاآنلاین،به نقل از سازمان نظام پرستاری، عباس عباس زاده با تشریح سیاست های جدید آموزشی وزارت بهداشت برای تربیت بهیار در کشور گفت: بحث تربیت بهیار موضوعی نیست که در کشور متوقف شده باشد و هم اکنون دوره های آموزشی بهیاری در کشور ارائه می شود اما متاسفانه از ساماندهی مطلوبی برخوردار نیست به گونه‌ای که برخی مراکز تربیت کننده بهیار، وجود دارند که اصلاً مجوزی از وزارت بهداشت ندارند یا مجوزشان بسیار قدیمی است و مورد بازبینی قرار نگرفته و بروز نشده است.

وی افزود: در سیاستهای جدید تربیت بهیار تلاش بر این است که یک ساماندهی نسبت به تربیت بهیار هم از نظر برنامه آموزشی و هم تعداد آموزش نیروها صورت گیرد.

دبیر هیئت بورد پرستاری وزارت بهداشت ادامه داد: سوال مهمی که مطرح است این است که آیا ما در سیستم بهداشت و درمان کشورمان به رده ای پایین تر از کارشناس پرستاری نیاز داریم یا خیر؟ البته ممکن است در تفکری ایده آلی مطرح شود که ما می‌خواهیم خدماتمان بسیار عالی و در سطح بسیار بالا باشد و لذا نیازی به رده‌ای تحت عنوان بهیار در کشور نیست.

وی یادآور شد: اما نکته اینجاست که اگر بر این تفکر ایده آلی مصر باشیم نیازمند یکسری ملزومات هستیم. اول آنکه باید تعداد پرستارانمان به اندازه کافی و مطلوب باشد و دوم اینکه این تعهد کاری در پرستاران ما وجود داشته باشد که علاوه بر ارائه خدمات سطح بالا، حاضر به ارائه خدمات اولیه و ابتدایی بیمار نیز باشند که بی شک در هر دو مورد ما دچار مشکل هستیم.

همراهان بیمار هم اکنون خدمات بهیاری را به دوش می‌کشند

عباس زاده ادامه داد: لذا با توجه به تعداد بسیار کم پرستاران با توجه به نیاز سیستم بهداشتی و درمانی، پرستاران ما ناچار به ارائه خدمات سطح بالاتر هستند و به تبع خدمات سطح پایین بدون متولی باقی می ماند و این گونه می‌شود که همراهان مریض مجبور به ارائه این خدمات می‌شوند به طوری که اگر ما همراهی مریض را در بیمارستانها حذف کنیم، بسیاری از خدمات که برای بیمار ضروری است و حتی در مواردی حیاتی است، از بین می رود و کسی نیست که آنها را انجام دهد.

وی اضافه کرد: متاسفانه الان وضعیت به گونه‌ای است که اگر بیماری، همراه نداشته باشد به اصطلاح عامیانه کلاهش پس معرکه است و از یکسری خدمات اولیه و ابتدایی محروم می‌ماند لذا می‌طلبد که ما در بیمارستانها کادر درمانی بیمار را تکمیل کنیم و این به این معناست که هر کسی سر جای خود کار کند.

رئیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: باید به جایی برسیم که پرستار کار پرستاری کند، بهیار خدمات بهیاری ارائه دهد و پزشک نیز طبابت کند و نیازی به مداخله همراهان بیمار برای ارائه خدمات به مریض نباشد و همراهان بیمار فقط نقش ملاقات کننده بیمار را داشته باشند و تمام خدمات توسط بیمارستان به بیماران ارائه شود.

وی در خصوص انتخاب نام بهیاری در برنامه جدید آموزشی برای این رده، گفت: به هر حال بهیاری نامی شناخته شده در کشور و سیستم سلامت ما است و در تشکیلات بیمارستانی و سازمان مدیریتی این پستی تعریف شده است و در سیاستهای جدید آموزشی برای تربیت بهیار نیازی ندیدیم که تغییری در این زمینه اتفاق بیافتد.

عباس زاده با تأکید بر اینکه تلاش ما بر این است که خدمات ارائه شده توسط بهیاران نیز همانند پرستاران دارای کیفیت لازم باشد، گفت: متاسفانه در برنامه فعلی تربیت بهیار، فرایند به این شکل است که از سطح سوم راهنمایی دوره ای 3 ماهه الی دو ساله برگزار می شود و فرد با اخذ دیپلم بهیاری با مهر آموزش و پرورش به بهیار تبدیل می شود این در حالی است که به نظر می رسید در این چرخه آموزشی اشکالاتی وجود دارد که در فرد آموزش دیده، توانمندی لازم برای ارائه خدمات بهیاری را ایجاد نمی کند.

وی افزود: لذا مجموعه این عوامل باعث شد که دوره بهیاری یکساله مورد بررسی و تجدید نظر قرار گرفت و در حال حاضر برنامه ای بروز و آماده در دست است که با کمک معاونت پرستاری وزارت بهداشت و نظرخواهی از اساتید بورد پرستاری تدوین شده و در مرحله اجرایی است.

مشاور معاون پرستاری در امور سیاستگذاری های آموزشی و حرفه ای تأکید کرد: این برنامه به هیچ عنوان دانشگاهی نیست و مدرک تحصیلی به کسی داده نمی شود و صرفاً به ارائه یک گواهینامه بهیاری ختم می شود که نشان از صلاحیت فرد آموزش دیده برای ارائه خدمات بهیاری در بیمارستانها دارد.

وی افزود: لذا دارنده این گواهینامه مشروط به اینکه در مرکزی مورد تأیید وزارت بهداشت و دارای صلاحیت مورد تأیید معاونت آموزشی وزارت بهداشت آموزش دیده باشد، می تواند در مراکز درمانی به ارائه خدمت بپردازد.

دانشکده های پرستاری بر تربیت بهیاران نظارت علمی می‌کنند

عباس زاده ادامه داد: البته معاونت آموزشی وزارت بهداشت می‌تواند این وظیفه را به دانشکده های پرستاری محول کند و به این ترتیب دانشکده های پرستاری مستقیماً وارد چرخه تربیت نیروی بهیار نمی‌شوند بلکه بر مراکز تربیت کننده این نیروها به لحاظ علمی نظارت می‌کنند تا فارغ التحصیلان این مراکز از استانداردهای لازم برای کار بهیاری برخودار باشند.

وی تصریح کرد: نکته مهم دیگر اینکه، این دوره ها نیز تا جایی گسترده می‌شود که فقط رفع نیاز کند و به همان اندازه که ما پست در بیمارستانها به عنوان بهیار نیاز داریم یا همان میزانی که در بیمارستانهای خصوصی نیاز به بهیار داریم، این نیروها توسط مراکز دارای صلاحیت تربیت می‌شوند و پس از آن دیگر نیازی به تداوم فعالیت این مراکز نخواهد بود.

به 10 هزار بهیار نیازمندیم

نایب رئیس شورای عالی نظام پرستاری با استناد به برآوردهای انجام شده از میزان نیاز به بهیار در کشور گفت: بر این اساس در سال 94 ما به 10 هزار بهیار در کل کشور نیاز داریم که تقریباً یک چهارم نیازی است که به پرستار در کشور وجود دارد.


عباس زاده ادامه داد: لذا ما حداکثر به یک چهارم تعداد پرستارانمان به بهیار نیاز داریم و نظارت آن نیز بر عهده معاونت پرستاری وزارت بهداشت است و با نظر این معاونت، نیروهای بهیار تربیت می شوند و شرح وظایف، تشکیلات و جایگاه سازمانی خاص خودشان را نیز خواهند داشت.

وی یادآور شد: در حقیقت در سیاستهای جدید تربیت بهیار، کاری که شده است این است که آموزش بهیاران را در کشور بهینه و بروز کرده ایم و نظارت ها را افزایش داده ایم تا ان شاء الله پس از این تربیت بهیاران با کیفیتی بهتر و بالاتر از سطح دیپلم انجام گیرد.

توقف فعالیت مدارس بهیاری در دستور کار است

دبیر هیئت بورد پرستاری وزارت بهداشت ادامه داد: تلاش ما با اعمال برنامه جدید تربیت نیرو در رده بهیاری بر این است که فعالیت مدارس بهیاری که از زیر دیپلم دانش آموز می پذیرفتند با رایزنی بین وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش متوقف شود و تربیت بهیار محدود به گذراندن دوره های یکساله و بروز شود.

وی با اشاره به وجود دوره های بهیاری در سایر کشورها گفت: به دنبال بررسی های انجام گرفته مشخص شده است که بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشورهای پیشرفته که دارای سطح سلامت مطلوب و خوبی هستند، دارای دوره های مشابه بهیاری تحت عناوین مختلف اما با کارکردی مشابه هستند.

عباس زاده افزود: ما هم برای اینکه بتوانیم استانداردهای مراقبت از بیمار را در سطوح مختلف حفظ کنیم طبیعتاً همان طور که به فکر بهبود کیفیت تحصیلات تکمیلی و گسترش دوره های ارشد و دکتری هستیم باید به فکر رده های پایین تر از کارشناسی نیز باشیم و مسئولیت خود را در این زمینه نیز ادا کنیم.

وی در خصوص مراکز مجاز به تربیت نیروی بهیاری بر اساس سیاست های آموزشی جدید گفت: معمولاً دوره هایی که منجر به گواهینامه می شوند، محدودیتی ندارند و هر مرکز و سازمانی اعم از خصوصی و دولتی با لحاظ شرایط لازم که در چک لیست های برنامه مدون آموزشی در این باره قید شده است، می توانند اقدام به تربیت بهیار کند.

مشاور معاون پرستاری در امور سیاست گذاری های آموزشی و حرفه ای با اشاره به شرایط مراکز ارائه دهنده دوره های آموزشی بهیاری گفت: این مراکز باید علاوه بر فضای آموزشی تئوریک امکان ارائه فضای آموزشی کارآموزی در بخش های مختلف بیمارستانی را نیز داشته باشند و با لحاظ این شرایط می توانند درخواست خود را جهت راه اندازی این دوره ها ارائه کرده و پس از بررسی های لازم تحت نظارت نهادهای نظارتی (دانشکده های پرستاری) اقدام به تربیت نیروی بهیار کنند.