سفر با خانه

اولین دغدغه هر مسافری طی سفر، محل اقامت و دسترسی به امکانات اولیه زندگی در سفر است و بیشترین هزینه در این زمان مربوط به اقامت گردشگران برآورد شده است، بنابراین با فراهم شدن این امکانات در هر جای جهان، گردشگران بدون نگرانی بار سفر را زمین گذاشته و اتراق می کنند. این دقیقا کلیدی ترین نکته برای رشد و رونق گردشگری در هر کجای این دهکده جهانی است. ساخت اقامتگاه های مجلل و استاندارد اولین تصمیمی است که دست اندرکاران گردشگری برای پذیرایی و اقامت گردشگران در مناطق مورد نظرشان می گیرند، اما مشکل اینجاست که ساخت اقامتگاه های ثابت تنها در فصل های معین سفر (با توجه به محل ساخت اقامتگاه ها) کاربرد دارد و در بیشترین روزهای سال استفاده ای از آن نمی شود. اقامتگاه سیار، چاره گردشگری دکتر رضا ارجمندی، مدرس دانشگاه در این زمینه به چمدان می گوید: فرض می کنیم برای برگزاری تور ماهیگیری در یکی از مناطق خوش آب و هوای ایران مثل استان گلستان اقدام کرده ایم، توری که حدود سه روز بنا به برگزاری آن داریم بخوبی مورد استقبال قرار گرفته و سفر آغاز می شود. در این زمینه هرگز نمی توان نسبت به ایجاد یا ساخت هتل در این منطقه سرمایه گذاران را تشویق کنیم چون اولا برنامه ها به فصل خاصی محدود است و دوم این که سرمایه گذار برای دیگر فصول سال چگونه باید امرارمعاش کند، بنابراین هرچند برخی چادرزدن در طول این مراسم را به عنوان راهکاری مناسب درمی یابند، اما آیا واقعا چادر اولین و مناسب ترین گزینه است؟ در منطقه ای مثل آب گرم سرعین که در صنعت گردشگری ایران به عنوان جاذبه ای همیشگی است، هیچ جای تردید نیست که امکانات ثابت نیازمندیم و هر چه بتوانیم با برنامه و هدفمند سرمایه گذاری کنیم باز هم شاهد رشد و رونق منطقه خواهیم بود. او معتقد است اقامتگاه های سیار نیاز امروز گردشگری ایران است و می گوید: سال هاست کشورهایی چون آمریکا و استرالیا روی کاروان ها، تکنولوژی ساخت آنها و فرهنگ استفاده از این وسایل سرمایه گذاری کرده اند و با این کار علاوه بر ایجاد شغل در کارخانه های سازنده کاروان (سوئیت های متحرک)، رشد و رونق اقتصاد گردشگری را در سراسر کشور پراکنده کرده اند، چون با این کار گردشگران از نظر امکانات اقامتی درگیری ذهنی ندارند و خود جاذبه مورد علاقه شان را انتخاب می کنند و در آنجا کمپ می زنند نه این که اجباری در کار باشد و به دلیل نبود امکانات در مناطق دیگر همه در یک منطقه جمع شوند و از سفر خود لذت نبرند. اگر به جای تجهیز پارک ها یا مدارس که بعضا خود در زمینه مدیریت سفر گردشگران دردسرساز هستند، مراکزی برای پارک کردن کمپ های متحرک و چادر زدن فراهم کنیم، شاید دوچندان سود کنیم، چون علاوه بر ایجاد جاذبه های جدید در صنعت گردشگری می توانیم این فصل سفر را بخوبی مدیریت کنیم. این برنامه یعنی ساخت کمپ ها خارج از شهر، در کشورمان بدون سابقه نیست. ارجمندی درباره فرهنگسازی این گونه سفر نیز می گوید: تا همین ده سال گذشته کدام خانواده حاضر به اقامت در چادر می شد، اما امروزه کمتر خانواده ای را می بینید که هنگام سفر چادر مسافرتی همراه خود نداشته باشد. بنابراین می توان زمینه ساخت کاروان ها در کشورمان را طبق اصول و ارزش های مذهبی ایران فراهم کرد. افزایش کیفیت سفر در این زمینه رزیتا ناصرالمعمار، معاون گردشگری استان همدان نیز بر لزوم ایجاد کمپ های اقامتی در ایران بویژه در این شهر گردشگرپذیر اشاره می کند و به چمدان می گوید: با توجه به حجم بالای سفرها بویژه در دوره دوم سفرهای تابستانی، شهرداری و نیروی انتظامی باید با در نظر گرفتن مناطق مخصوص کمپ مسافران و برقراری امکانات و البته امنیت، از تجمع مسافر و اقامت آنها در گوشه و کنار خیابان شهرها یا محوطه های باستانی جلوگیری کند. او به افزایش کیفیت سفر گردشگران اشاره می کند و می گوید: ایجاد این فضاها و کمپ های مخصوص می تواند زمینه ساز رشد و ورود فناوری های نوین در زمینه اقامتی گردشگری شود و در کنار آن زمینه ساز اشتغال جوانان نیز بشود. در کشور استرالیا هم اکنون حدود یکصد شرکت در زمینه ساخت کاروان های متحرک فعالیت می کنند و سالانه چند هزار دستگاه از این اقامتگاه ها را با امکانات و قیمت های متفاوت روانه بازار مصرف می کنند و در هندوستان هم به تازگی استفاده از این کمپ ها میان گردشگران هندی و خارجی رایج شده که با قیمت های حدود 7 تا 10 هزار روپیه به فروش می رسد، اما شرکت هایی هم در زمینه اجاره این کاروان ها فعال شده اند که تاکنون بسیار موفق عمل کرده اند و مورد استقبال قرار گرفته اند. نباید فراموش کرد صنعت گردشگری همواره رو به پیشرفت است و نیازمند فرهنگسازی و استفاده از ابزارهای نوین است، بنابراین اگر قصد همسو شدن با جریان روز گردشگران سراسر جهان را داریم، باید شرایط و لوازم آن را فراهم کنیم. هیچ جای تردید نیست که با متحرک شدن مراکز اقامتی می توان صدها جاذبه گردشگری ایران را که هنوز در جامعه گردشگر گمنام باقی مانده اند، فعال کرد و از آنها درآمد کسب نمود. به باور کارشناسان، می توان با راه اندازی تعاونی های روستایی در مناطق گردشگرپذیر ایران برای احداث کمپ هایی با امکانات اولیه مثل آب، برق و.... برای پارک کردن کاروان مسافران و ایجاد زیرساخت های آن زمینه ساز کسب و کاری جدید برای ساکنان روستاهای اطراف جاذبه های گردشگری شد. امید است دولت یازدهم با رویکرد جدیدش نسبت به صنعت گردشگری، شرایط حضور این کاروان ها را در جاده های کشور فراهم کند تا علاوه بر مدیریت زمان سفر از سوی خانواده ها بتوانیم برای جوانان این مرز و بوم در صنایع وابسته به گردشگری نیز ایجاد اشتغال کنیم.