شفا آنلاين -يکي از مهم ترين موضوعاتي که امروزه در حوزه مديريت علمي و تخصصي کلانشهرهاي جهان پيگيري و بر تحقق آن اصرار مي ورزند، مساله برنامه ريزي محيط زيست به منظور ارتقاي کيفيت محيط زيست شهري است. با توجه به اهميت برنامه ريزي محيط زيست، به راستي ميزان و قدرت پايداري محيط زيست شهري براي مقابله با تغييرات چقدر است؟ ظرفيت زيستي در شهرهابه چه ميزان است؟ آيا طبيعت مي تواند با اين سرعت تخريب و تحولاتي را که شهرها بر محيط خود تحميل مي کنند بازسازي کند؟ اينها سوالاتي هستند که ظرفيت برد يک شهر را براي بهبود کيفيت محيط زيست خود تعيين مي نمايند
شهرها معمولاً در مناطقي خوش آب و هوا با منابع آبي متناسب ، خاک مناسب براي پالايش پساب و پسماندها ( به همين دليل فضاي سبز و درختکاري رواج دارد ) و در دشت ها يا دامنه کوهها پايه ريزي شده و توسعه مي يابند و در واقع قسمتي از طبيعت که ظرفيت برد نسبتاً بالايي دارد براي استقرار و توسعه شهر در نظر گرفته مي شود اما بعد از طي يک دوره 50 ساله از استقرار يک شهر در طبيعت چه فاجعه اي بر سر طبيعت مي آيد ؟
هواي آلوده ناشي از منابع ثابت و متحرک، آلودگي منابع آبهاي زير زميني در اثر نشت پساب هاي خانگي و کارخانجات، آلودگي صنعتي و صوتي ناشي از اتومبيلها، هواپيما و تحرک و کار صنايع در شهر و در مجموع آلودگي هاي زيست محيطي از مهمترين توليدات يک شهر هستند که توان پايداري يک شهر را به شدت کاهش مي دهند به گونه اي که کيفيت محيط زيست به پائين ترين درجه خود رسيده و همه شاخص هاي پايداري دگرگون خواهند شد .
به نظر مي رسد شرايطي که در شهرهاي کشور از جمله تهران حاکم است برنامه ريزي محيط زيست براي بهبود کيفيت محيط زيست در شهرها بايستي در اولويت کار مديريت شهري قرار گيرد. در صورتيکه برنامه ريزي شهري بدون دخالت فاکتورهاي زيست محيطي صورت گيرد همان خواهد شد که اکنون دامنگير اکثر شهرها مي باشد. در نظر گرفتن شکل شهر، توسعه آتي، تقسيم کاربريها، برنامه ريزي حمل و نقل و ... ديگر امروزه انسان شهر نشين را که محور همه فعاليتهاست کفايت نمي کند و در صورتيکه برنامه ريزي محيط زيست در راس برنامه ريزي هاي شهر نباشد نزول کيفيثت محيط زيست را در پي خواهد داشت.
اگر چه در ابتداي تشکيل و استقرار يک شهر برنامه آمايش سر زمين و با در نظر گرفتن تمام فاکتور هاي زيست محيطي صورت مي گيرد اما بايد اذعان کرد برنامه ريزي يک فرايند دائمي است و بنابر اين حتي بعد از استقرار يک شهر برنامه ريزي محيط زيست بهمراه مديريت محيط زيست شهري مي تواند به بهبود کيفيت محيط زيست شهري منتج شود . در اين برنامه ريزي و مديريت پايش اساسي از فاکتورهاي اقليمي ، خاک ، تا حتي فيزيولوژيکي و اثرات محيط زيست بر انسان اندازه گيري و با شاخص هاي کيفيت مقايسه مي شودد .بنابراين برنامه ريزي محيط زيست چون به ظرفيت برد توجه دارد ضامن سلامتي محيط زيست در شهرهاست و در هر مقطعي که انحرافي از اين برنامه ريزي بوجود آيد مديريت محيط زيست شهري آنرا در اين چارچوب قرار خواهد داد .
دکتر اصغر نصيري-شهردار سابق منطقه 22تهران
نظرشما
آخرین اخبار