شفا آنلاين -در فصل گرم به دلیل افزایش گرما و مساعد شدن شرایط رشد و تکثیر عوامل بیماری‌زا و افزایش فعالیت برخی ناقلان بیماری، امکان ابتلا به تب مالت بیشتر می‌شود. به بیان دیگر با افزایش مصرف بستنی در بهار و تابستان از یک سو و و تمایل مسافران به سفر کردن به مناطق روستایی و مصرف محصولات غیرپاستوریزه از سوی دیگر، احتمال ابتلا به تب‌مالت افزایش پیدا می‌کند، البته افرادی که با دام، کشتار و تراوشات آنها سر و کار دارند و کسانی که محصولات لبنی غیرپاستوریزه مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند
اما چرا کنترل و پیشگیری از این بیماری هیچ گاه قطعی نیست و هر ساله طی فصول گرم، شاهد شیوع مجدد این بیماری در کشور هستیم؟
دکتر فریبا شیروانی، متخصص بیماری‌های عفونی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: کنترل و پیشگیری از این بیماری با انجام واکسیناسیون دام‌ها و از بین بردن دام‌های آلوده، پاکسازی محیط‌های آلوده دامی و پاستوریزه کردن محصولات دامی تولید شده ممکن است که کار مشکلی است و نیاز به صرف زمان و برنامه‌ریزی منظم، بلندمدت و کنترل مکرر دام‌ها از نظر سلامت دارد.
وی در گفت‌وگو با جام‌جم در ارتباط با نشانه‌های این بیماری عفونی توضیح می‌دهد: تب مالت یک بیماری مزمن عفونی است که با علائمی مانند تب، عرق، خستگی، بی‌اشتهایی، سردرد، درد پشت و علائم دستگاه گوارش مانند بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ و از دست دادن وزن بروز پیدا می‌کند، اما در مواردی با بروز اختلالات ریوی، بزرگی کبد و طحال، ضایعات جلدی و کم‌خونی نیز همراه است، اما همه مبتلایان به تب‌مالت علائم حاد بیماری را بروز نمی‌دهند.
پنیر و کره غیرپاستوریزه، عامل انتقال تب مالت
عامل بیماری تب مالت در پنیر تازه و غیرپاستوریزه حاصل از شیر خام تا هشت هفته و در کره تا چهار ماه باقی می‌ماند، اما این باکتری در ماست به دلیل وجود اسیدلاکتیک قادر به زندگی نیست. اگر عامل بیماری به مدت ده دقیقه در دمای 60درجه بماند، نابود می‌شود. البته باسیل موجود در گوشت آلوده می‌تواند در اثر تماس باعث ابتلا شود، ولی در اثر پخته شدن گوشت احتمال ابتلا با خوردن گوشت کاملا پخته کمتر است، اما با منجمد کردن از بین نمی‌رود.
مبتلایان به مشکلات معده، آسیب‌پذیرترند
دکتر شیروانی با اشاره به این که برخی افراد ازجمله مبتلایان به کم‌خونی وخیم یا مشکلات معده که سابقه جراحی معده دارند، بیشتر در برابر بیماری آسیب‌پذیرند، می‌گوید: با ورود میکروب‌ها از قبیل باکتری یا ویروس‌ها به معده به دلیل وجود اسید معده که سد دفاعی مهمی است، تعدادی از آنها از بین می‌رود، اما با از بین رفتن این سد، احتمال ورود عامل بیماری‌ها ازجمله باسیل تب مالت سهل‌تر می‌شود. البته راه‌های ورود دیگری مانند انتقال از طریق خون و پیوند مغز استخوان، تماس با پوست دچار زخم و از مادر به فرزند نیز وجود دارد.
برخی نسبت به عوارض حاد بیماری ایمن‌ترند
به گفته متخصصان عفونی، عوارض حاد تب مالت فقط در 10 تا 30 درصد موارد بروز می‌کند. این بیماری ممکن است در عده‌ای از افراد علائم زیادی نشان ندهد و در افرادی که در تماس پیوسته با عامل بیماری هستند، بدون وجود علائم حاد بیماری دیده شود. به بیان دیگر برخی بیماری‌های تضعیف‌کننده سیستم ایمنی مانند سوءتغذیه یا ابتلای قبلی به یک بیماری عفونی در شدت بروز علائم موثر است.
دکتر شیروانی توضیح می‌دهد: اگر دو نفر با شرایط مشابه در معرض ابتلا قرار گیرند، شدت بیماری و پاسخ سیستم ایمنی آنها ممکن است، متفاوت باشد. بر این اساس در کشور ما هر‌گونه شک به بیماری تب مالت حتی اگر علائم اختصاصی آن در شخص وجود نداشته باشد، پزشکان را ملزم به بررسی از نظر این بیماری، بویژه در صورت سابقه مصرف لبنیات آلوده بیماری می‌کند.
درمان تب مالت در 8 هفته
بی‌شک درمان موثر تب مالت مانند دیگر بیماری‌های عفونی به رعایت دقیق مراحل درمان دارویی، اصلاح نوع تغذیه و استراحت کافی وابسته است. دکتر شیروانی با تاکید بر‌این که درمان تب مالت به طور معمول طی هشت هفته صورت می‌گیرد، می‌گوید: تب مالت ازجمله بیماری‌های عفونی است که ممکن است درمان آن چند ماه طول بکشد و از این رو جزو بیماری‌های عفونی مزمن محسوب می‌شود. رژیم غذایی بیمار مبتلا باید طوری تنظیم شود که نیاز به پروتئین، انرژی و دیگر مواد مغذی که طی درمان بیماری افزایش یافته است، تامین شود.
تامین نیازهای تغذیه‌ای بیمار
به گفته دکتر شیروانی، رژیم غذایی بیمار مبتلا به تب مالت باید حاوی انرژی زیادی باشد. میزان انرژی مورد نیاز این بیماران 2500 تا 3000 کیلوکالری در روز است و در بعضی شرایط برای مثال زمانی که این بیماری همراه با تب زیاد باشد تا 5000کیلوکالری در روز توصیه می‌شود. میزان پروتئین دریافتی باید بالا باشد، تا تخریب پروتئین بدن جبران شود و همچنین وزن بدن در حد مطلوب حفظ شود. مایعات باید به مقدار زیاد به بیمار داده شود، چراکه مقدار زیادی از آب بدن به صورت عرق دفع می‌شود. شیر پاستوریزه می‌تواند بهترین نوشیدنی حاوی انرژی، پروتئین، ویتامین‌ها و برخی مواد معدنی محسوب شود. این متخصص بیماری‌های عفونی اضافه می‌کند: کمبود ویتامین C از مواردی است که باید در این بیماران مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا کمبود این ویتامین موجب تضعیف توانایی بدن در تولید عوامل موثر برای عکس‌العمل‌های سیستم دفاعی بدن می‌شود. به بیان دیگر کمبود ویتامین‌ها موجب کاهش مقاومت طبیعی بدن می‌شود. تامین ویتامین A و ویتامین‌های گروه B برای بیمار ضرورت دارد.
سدی دفاعی در برابر تب مالت بسازید
اصلی‌ترین عاملی که به پیشگیری از بیماری تب مالت کمک می‌کند، شناسایی حیوانات آلوده و جداسازی آنها از دیگر حیوانات، واکسیناسیون حیوانات واجد شرایط و آموزش کامل درباره بیماری و راه‌های پیشگیری از آن به افراد در معرض خطر و به عامه مردم در مناطق بومی کشور است، اما در کنار این موارد هر شخص می‌تواند با رعایت مواردی چون پاستوریزه کردن لبنیات، خودداری از مصرف محصولات دامی خام و دست زدن به لاشه‌های آلوده، استفاده از وسایلی نظیر دستکش و عینک حفاظتی در تماس‌های شغلی، سدی دفاعی در برابر بیماری مزمنی چون تب مالت بسازد.
پونه شیرازی
نظرشما
آخرین اخبار