شفا آنلاين -ما در زمانهای زندگی میکنیم که گویا ظاهر افراد، نمایه ارزشمندی آنها محسوب میشود و به دنبال این ارزشگذاری، آنچه کمتر دیده و اهمیت داده میشود، سلامت است. اين روزها شاهد اتفاقات ناراحت کننده و البته هشداردهنده زیادی هستیم که به طور کامل نادیده گرفته میشود. یکی از این اتفاقات و حوادث، سرانجام استفاده از روشهاي مختلف برای بهدست آوردن وزن مطلوب است.
وزن بالا برای سلامتی مضر است و موجب بروز مشکلات مفصلی، افزایش فشار و چربیهای مضر خون و افزایش حملات قلبی- عروقی میشود اما گویا در اين ميان موضوعي که به آن توجه نميشود، خطر استفاده از داروهاي لاغري براي سلامتي است. افرادی که به دنبال قرصهای لاغری و دیگر روشهای کم کردن وزن ميروند، در واقع به دنبال تناسب هستند نه سلامتی و چه بسا در راه بهدست آوردن وزن یا تناسب اندام مورد نظر خود، درست برخلاف جاده سلامتی پیش میروند و خطر راههای غیرمنطقی و افراطی را به جان ميخرند.
یکی از این موارد، استفاده از قرص سيبوترامين (sibutramine) با اسامی تجارتی رداکتیل (reductil) یا مريدين (meridian) یا سيبوتركس (sibutrex) است که به شكل افراطي مصرف ميشود و متاسفانه علاوه بر بازار آزاد، عطاریهای زیادی اقدام به توزیع این دارو میكنند.
سيبوترامين چيست
این دارو به عنوان ضد اشتهای خوراکی البته در کنار رژیم غذايی مناسب و ورزش تا سال 2010 در دنیا برای افرادی با توده بدني (BMI) برابر و بالاتر از 30 تجویز میشده است (سنجش توده بدني عبارت است از تقسیم وزن به کیلوگرم بر مجذور قد به متر). اما در ايران افرادي با BMI کمتر از 30 بدون در نظر گرفتن عوارض، داروي سيبوترامين مصرف ميكنند. بهتر است بدانید که این دارو بعد از سال 2010 به دنبال گزارشهاي زیادی مبنی بر افزایش حوادث قلبی- عروقی و سکتهها، از بازار دارویی کشورهای اروپایی، استرالیا، کانادا، هنگکنگ، هند، مکزیک، نیوزیلند، تایلند، انگلیس و امریکا جمعآوری شد. ادعای جالب مصرف کنندههای این قرص، این است که استفاده از آن را در كاهش وزن موثر ميدانند اما اين نكته را در نظر نمیگیرند که بسیاری از داروهای مخدر هم خیلی وزن را كم ميكند! به هرحال آگاه باشید که این دارو بر اعصاب مرکزی بدن اثر ميگذارد و ساختمانی شبیه آمفتامین دارد. سيبوترامين محرک قوی سیستم عصبی است؛ در نتیجه میتواند موجب تغییر خلق و خو و پايین آمدن آستانه تحریک و پرخاشگری شود. گزارشهايي از مرگ ناگهانی، نارسایی قلبی و نارسایی کلیوی هم دریافت شده که منجر به جمعآوری اين دارو از سطح بازارهای دارویی جهان شده است.
عوارض داروي لاغري
از عوارض مصرف این دارو میتوان به افزایش ریسک حملات قلبی و سکتهها، افزایش اشتها (عملکرد متعارض دارویی)، تهوع، احساس طعم غیرمعمول در دهان، ناراحتی معده، اختلال خواب، گیجی و خواب آلودگی اشاره كرد. همچنين مصرف اين دارو موجب درد و انقباضات رحمی، سردرد، دردهاي مفاصل و عضلانی، آکنه، تبخال، افزایش سرفه، بالا رفتن فشار خون و ضربان قلب در برخی بیماران ميشود كه بررسی مرتب وضعيت قلبی- عروقی به اين افراد توصیه جدی میشود.
در موارد حاد بروز علائم ممكن است شاهد نامنظمی ضربان قلب، بی حسی، اختلال خلقی (هیجانزدگی، بیقراری، گیجی، افسردگی و به ندرت ایجاد افکار خودکشی) تشنج، اختلال ادراری، مدفوع سیاه رنگ، زردی غیرطبیعی دید، ورم اندامها، تنگی نفس، خونریزی و کبودی غیرطبیعی در بدن باشيم. توهم، از دست دادن تعادل، مردمک گشاد شده و تب بالا از علائمي است كه نیاز به توجه سریع پزشکی دارد. اگر مبتلا به اختلالات روانی مانند بیاشتهایی يا پرخوری عصبی و سابقه اختلالات دوقطبی و افسردگی هستيد، اين دارو را به هيچ عنوان مصرف نكنيد.
در افرادي كه سابقه سوء مصرف الکل یا هر نوع داروي ديگر دارند يا گرفتار مشکلات دریچهای قلبی، نارسایی قلبی و فشار بالای چشم هستند هم منع مصرف وجود دارد. پس بهتر است آگاه باشید و خود و اطرافیان را از هرگونه تهدید سلامتی که ارزشمندترین نعمت زندگی است، دور نگه دارید
دکتر شیوا باقرینیا
داروساز.