بررسی‌ها نشان می‌دهد در ایران ازدواج
زودهنگام بیشتر مربوط به ازدواج دختران قبل از رسیدن به سن بلوغ است. بر
اساس قانون مدنی ایران، سن بلوغ برای پسران ۱۵سال و برای دختران ۹سال است.
این قانون اجازه می‌دهد دختران از ۱۳سالگی و پسران از ۱۵سالگی ازدواج کنند.
ازدواج در سنین پایین‌تر از سن بلوغ منوط به اجازه والدین، مصلحت کودک و
البته حکم دادگاه است. در ایران موانع زیادی در زمینه توقف ازدواج زودهنگام
کودکان وجود دارد. برای مثال دولت در ایران به دلیل نگرانی از کاهش تعداد
تولدها با ایجاد قوانین سختگیرانه این‌چنینی در زمینه ازدواج مخالفت
می‌کند. همچنین وجود نگاه مذهبی رایج در کشور، ایجاد تغییر در این قوانین
را دشوارتر می‌کند. آمار رسمی سرشماری ایران در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد
۵.۵درصد از زنان ایرانی قبل از ۱۵سالگی ازدواج کرده‌اند. گزارش‌های دیگر
نشان می‌دهد ۱۷درصد از زنان ایرانی قبل از ۱۸سالگی و ۳درصد قبل از ۱۵سالگی
ازدواج کرده‌اند.
در این رابطه سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران به
«آرمان امروز» می گوید: هیچ نهاد یا مسئولی منکر این‌گونه ازدواج‌ها در
مناطق بسیاری از کشورمان نیست و قطعا که یکی از دلایل اصلی بروز آن گسترش
فقر است. قانون، حداقل سن ازدواج برای دختران را ۱۳ سال و برای پسران ۱۵
سال تعیین کرده است، ولی آنها در صورت احقاق سه شرط (اذن ولی، پزشکی قانونی
مبنی بر اینکه از نظر جسمی زوج یا زوجه قابلیت تزویج را دارند و رای
دادگاه) می‌توانند زیر سن قانونی هم ازدواج کنند.
در این بین برخی از نمایندگان مجلس دهم با
ارائه لایحه‌ای تلاش بسیاری برای افزایش قانونی سن ازدواج انجام دادند که
در نهایت، با پایان کار این مجلس و نظر مخالفان، لایحه مقابله با کودک
همسری به تصویب نهایی نرسید. وی با اشاره به اینکه نگرانی زمانی افزایش
پیدا می‌کند که از یک‌سو وام ازدواج افزایش داشته و از سوی دیگر مشکلات
اقتصادی جامعه را تحت الشعاع قرار داده است، می افزاید: هر‌زمانی که حال
اقتصاد خوب نباشد و فقر گسترش پیدا کند، ظهور و بروز آسیب‌های اجتماعی از
جمله فروش نوزاد و افزایش آمار کودک همسری بیشتر از هر زمان دیگری خود را
در جامعه نشان خواهد داد. من معتقدم که بیشتر عوارض اقتصادی، بیکاری و فقر
خود را در پدیده کودک همسری نشان می دهد با این حال سوابق و تجارب در
سال‌های گذشته به من می‌گوید در این روزها که حال اقتصاد خوب نیست، پدیده
کودک همسری در جامعه افزایش چندان زیادی نداشته است، اما چون شرایط جامعه
ما به‌گونه‌ای است که افکار عمومی نسبت به پذیرش ازدواج در سنین پایین
آمادگی لازم را ندارند، لذا تعداد این ازدواج‌ها در حد کم نیز بازخورد
فراوان و گسترده‌ای در جامعه خواهد داشت./آرمان امروز
