کوچ طبقه متوسط به مدارس غیر دولتی
در شرایطی که یک ماه پیش ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش
به رکنا خبر از کوچ قشر متوسط به مدارس غیر دولتی را داده و گفته بود:
«امروز مردم به جبر زمانه، در پرتو سوء مدیریتها در آموزش و پرورش دولتی،
با شهریههای چند ده میلیونی حتی در شهرهای کوچک کنار آمدهاند تا
ناخواسته فرصت برای اضمحلال مدارس دولتی بیش از گذشته فراهم شود. آری مدارس
امروز، نمادی از نابرابری، تبعیض و نابرخوداری، عمیقتر شدن جدال و شکاف
طبقاتی در فردای آیندهای است که هیچ تناسبی با عدالت خواهی مردم ایران
نخواهد داشت. » روز گذشته احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس و مراکز
غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی از آماری پرده برداشت که باعث نگرانی
بسیاری از کارشناسان در این حوزه شد و او از شکافی کهنه در نظام آموزشی
کشور خبر داد. محمودزاده اعلام کرد که «طبق پژوهشی که انجام شده ۶۵ درصد
دانشآموزان مدارس غیر دولتی دارای والدین کارمند و از اقشار متوسط جامعه
هستند و فقط ۶ درصد دانشآموزان این مدارس داری خانواده مرفه هستند. » وی
با تأکید بر تقویت مدارس دولتی و رعایت عدالت آموزشی و همچنین تأکیدات شهید
جمهور در این زمینه بیان کرد: «بیشترین تمرکز بر محتواهای آموزشی و کلاس
درس و بازگشت به کتاب مدرسه بوده است، زیرا در دورههایهای قبل مدارس به
سمت آموزشگاه محورشدن پیش رفته بود. »
تضعیف عمدی مدارس دولتی
در این شرایط محمد رضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی به «آرمان امروز» میگوید:
افزایش حضور دانشآموزان در مدارس غیر دولتی آن هم از طبقه متوسط جامعه،
اتفاق خوبی نیست. اولاً اینکه نشانهای از بیتوجهی عمدی به مدارس دولتی
است که آنها را آنقدر تضعیف کنند که مردم مجبور باشند به مدارس غیر دولتی
فرزندانشان را بفرستند. ما و امثال ما قشر متوسط بودیم و در این مدارس درس
خواندیم. تا اندازه زیادی انتخاب مدارس غیر دولتی به جای مدارس دولتی
اجباری شده و خانواده به این سمت هل داده میشوند. من فکر میکنم قصدی در
این موضوع وجود دارد که مدارس دولتی را هر سال ضعیفتر و فضا را تنگتر
کنند تا مدارس غیر دولتی رونق پیدا کند. در دولتهای گذشته ما شاهد بودیم
بحث «آموزش کوپنی» بودیم که به نوعی خصوصیسازی فضای آموزش و پول درآوردن
مدارس بود که خلاف عدالت آموزشی است.
وی در ادامه صحبتهایش میافزاید: خانوادههای طبقه متوسط به واسطه
نیازهای فرهنگی، اجتماعی و دغدغههای آموزش فرزندانشان به این مدارس غیر
دولتی مراجعه و برای آموزش و تحصیل، اجباری پول میدهند، در صورتی که ما در
کشوری زندگی میکنیم که مردم مالیات میدهند و درآمدهای نفتی و منابع
دیگر سرمایههای ملی محسوب میشود. در این شرایط نه قشر متوسط بلکه قشر
متمول نیز نباید بابت آموزش پولی هزینه کنند یا به مدارس غیر دولتی به واسط
کیفیت بالاترشان نسبت به مدارس دولتی سوق داده شوند
امیدواری به وعدههای دولت جدید
نیک نژاد معتقد است که بحث عدالت آموزشی یک موضوع مهمی به حساب میآید که
در گفتار و سخنان آقای پزشکیان همواره وجود داشت و در پایان میگوید:
«اگرایشان بتوانند در مسیر عادلانهای در آموزش که در دورههای قبل بهنوعی
در محاق فرو رفته و کمتر به چشم آمده، حرکت کنند و بیعدالتیهای آموزشی
را ریشه کن نمایند، گام بلندی برداشتهاند. گویا در این زمینه آقای پزشکیان
دغدغههای فردی دارد و بسیار مایه خوشحالی است. انتظار از رئیس جمهور جدید
این است که در راستای همین شعارها گام بردارند و دست کم به ۸۰ درصد مدارس
دولتی که مخصوصاً در حال ضعیف شدن هستند تا قشر متوسط به مدارس غیر دولتی
مراجعه کنند، امکانات، سرانه بودجه و در نهایت کیفیت ببخشد. سوق پیدا کردن
مردم به مدارس غیر دولتی به غیر از طبقاتی کردن فضای آموزش و بحث کنکور که
آزار دهنده شده و همان طور که شاهد بودیم ۲ یا ۳ هزار داوطلب که در
دانشگاههای برتر ایران قبول شدند، جزء سه دهک بالای جامعه بودند، یک نوع
شکاف طبقاتی در نظام آموزش به حساب میآید که عدالت اجتماعی و آموزشی را
زیر سؤال میبرد. امیدوارم رئیس جمهور جدید این دغدغه را داشته باشد که
شکاف آموزشی را کاهش دهد و نظام آموزشی را از شکاف طبقهای نجات دهد.آرمان امروز