شفا آنلاين -دارو که همیشه برای بهبود حال بیماران بکار گرفته میشود امروز خودش حال و اوضاع خوبی ندارد و بیشتر از اینکه درد بیماران را برطرف کند برای تهیه آن، بیماران باید رنج مضاعفی را تحمل کنند
دارو، کلمهای که هر بیماری با آن آشناست، از قدیم الایام دارو برای بهبود بیماریها بکار رفته است و در جوامع مختلف یکی از مهمترین کالاها که باید به سهولت و در دسترس آحاد جامعه باشد دارو بوده است.
یکی از شاخصهای مهم در هر جامعهای ارائه خدمات متعدد اجتماعی به مردم آن جامعه است که در این زمینه صاحبنظران تاکید موکد دارند که حوزه سلامت علی الخصوص دارو یکی از مولفههای مهم رفاه اجتماعی به حساب میآید.
به هر حال هیچ کشوری در دنیا تمام داروهای مورد نیاز خود را تولید نمیکند حتی کشوری مانند آمریکا که از بزرگترین تولیدکنندگان دارویی جهان به حساب میآیید در 5 سال گذشته بزرگترین وارد کننده دارو بوده است البته بیشتر مواد اولیه دارویی، و این در حالی است که کشور ما نیز در این زمینه مستثنی نیست و مقرون به صرفه هم نیست که ایران بخواهد تمام داروهای خود را تولید داخل کند ولی باید برای رسیدن به دانش تولید داروها برای زمانهای بحرانی اقدام کند.
گذشته از اینکه کارتلهای دارویی بعد از کارتلهای نفتی بزرگترین کارتلهای تجاری دنیا به حساب میآیند نباید مسئله رقابت در حوزه تولید دارو را فراموش کرد که امروزه این رقابتها سودهای کلانی برای شرکتهای داروسازی دنیا به ارمغان آورده است.
تمام این مسائل حاکی از آن است که در دنیای امروزی و با توجه به تامین رفاه اجتماعی مردم جامعه باید یک مدیریت بسیار هوشمندانه در حوزه دارو صورت پذیرد تا این کالای استراتژیک که در برخی مواقع با محدود کردن تهیه آن برای کشورهای دیگر فشار مضاعف وارد میکنند تا در این زمینه بتوانند امتیازهای لازم را کسب کنند.
با توجه به این مباحث و همچنین با توجه به تحریمهای هوشمندانه بر علیه ایران به خصوص تحریمهای ارزی توسط غرب، تبادل ارز و باز کردن LC برای تهیه و ورود کالاهای خارجی به کشور بسیار مشکل شده است که این مسئله برای دارو نیز صدق میکند ولی با توجه به اینکه کشور در حال تحریم است و باید نهادها و سازمانها در داخل بیشتر با یکدیگر هماهنگ باشند تا این تحریمها کمتر به مردم فشار آورده و به فرموده مقام معظم رهبری بتوانیم این پیچ تاریخی را عبور کنیم، مشاهده میشود که پس از ماهها هنوز تهیه و تخصیص ارز برای اقلامی مانند دارو که از اولویتترین کالاهای ضروری کشور به حساب میآید در کش و قوسهای بروکراسی اداری دچار مشکل است.
صحت این مطالب را میتوان در سخنرانیها و مطالب مسئولان ارشد وزارت بهداشت جستجو کرد که در این زمینه دکتر عباس حاجی آخوندی رئیس سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت عنوان میکند که در طی سه ماه اول سال جاری در حدود 600 میلیون دلار ارز از طرف بانک مرکزی تخصیص یافته است ولی حتی نیمی از آن را نیز بانکها پرداخت نکردهاند که این مسئله در بسیاری از مواقع از مشکلات عمده حوزه دارو به حساب میآید.
حال این وضعیت زمانی بسیار عجیبتر میشود که دارو با شرایط کنونی و با توجه به تحریمهای ارزی وارد کشور میشود ولی متاسفانه برای مدت مدیدی به دلیل عدم تخصیص ارز باید در گمرک و در انبارهای که شرایط مناسب نگهداری دارو را ندارند خاک بخورد که با توجه به شروع فصل گرما معضل خرابی، داروها را تهدید میکند در حالیکه میتوان با یک رایزنی منصفانه و بین بخشی بین وزارت بهداشت، وزارت صنایع و بانک مرکزی از خرابی داروها در گمرگ با تخصیص ارز به موقع جلوگیری به عمل آورد و داروها نیز هر چه سریعتر بدست بیماران برسد که نمونه موفق این موضوع را میتوان به همکاری سازمان غذا و دارو و انجمن "ام اس" ایران در تحقق داروی بتافرون بیماران ms اشاره کرد که جدا از ارزان شدن این دارو و پایین آمدن قیمت آن از یک میلیون و 600 هزار تومان به 400 هزار تومان، رضایت و بهبودی بیماران را نیز حاصل کرد.
ربیف، بتااینترفرون، آوانکس، تای سایبری، سیتارابین، لوموستین و... نام های آشنا برای بیماران سرطانی و مبتلایان به "ام اس" است، واقعاً بیماران برای بیماریشان باید دردی بزرگی را تحمل کنند و حتی در صورت دستیابی به برخی از همین داروهای خاص باید با عوارض بسیار بالای این داروها دست و پنجه نرم کنند، مثلأ داروی لوموستین LOMUSTINE که یک دارو برای درمان سرطان و در دسته داروهای شیمی درمانی است، در عین کمیابی عوارض شدید خونی مثل کاهش گلبولهای سفید خون و اختلال در حرکت را برای بیمار به همراه دارد، حال باید با کمیابی یا بهتر است بگویم نایابی داروهای خود روبرو شوند! داروهایی که شاید فقط کمی از رنجهای آنان را التیام دهد آن هم با هزینههای گزاف!
صاحبنظران دارویی معتقد هستند که حوزه دارو را میتوان به راحتی مدیریت کرد بطوریکه دکتر رهبر مژدهیآذر با اشاره به اینکه در مورد کمبود دارو در یک شرایط خاصی هستیم و در مجموع 200 تا 300 قلم داروهای خارجی و ایرانی دچار کمبود مقطعی است، میافزاید: از عمدهترین دلیل و مشکل کمبود دارو، ارز ناکافی برای تولید و واردات دارو است که در زمان وزیر سابق بهداشت چالش کمبود تخصیص ارز بین سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی رخ داد ولی در حال حاضر گزارشاتی به دست ما رسیده است که عنوان شده است که ارز مورد نیاز دارو و تولید آن در حال تخصیص است که امیدواریم این مسئله واقعیت داشته باشد.
در این زمینه دکتر حاجی آخوندی نوید برطرف شدن مشکلات کمبودهای دارویی در کشور را برای دو تا سه هفته آینده داده و عنوان کرده است که باید ذخیره دارویی کشور به سمتی سوق پیدا کند تا حداقل به مدت 9 ماه ذخیره دارویی در کشور وجود داشته باشد زیرا در حال حاضر ذخیره برخی از داروها در کشور بسیار ناچیز است.
به هر حال هر روز در رسانهها شاهد آن هستیم که رئیس انجمنی و یا فعالان حوزه سلامت در گفتوگوهای گلایه از کمبود دارو میکنند و از آن طرف نیز مسئولان وزارت بهداشت نیز نوید برطرف شدن این کمبودها را میدهند در حالیکه جدا از بررسی چگونگی کمبودها از دیدگاه منتقدان و محقق شدن قول و وعدههای مسئولان اجرایی حوزه سلامت، این بیماران هستند که هر روز بیشتر از دیروز بر اثر این ناهماهنگیهای بین بخشی در سازمانهای کشور رنجشان بیشتر میشود، در حالیکه به فرموده مقام معظم رهبری: ما میخواهیم اگر چنانچه کسی در یک خانواده مریض شد، بیش از رنج مریض داری رنج دیگری نداشته باشد.
علی رمضانپور