خودکشی رزیدنت‌ها نشانه چیست؟

او در ابتدای این نشست با انتقاد از عنوان «مهاجرت نخبگان» گفت: «مهاجرت پدیده‌ای است که همه اقشار را در‌بر می‌گیرد. چرا باید فقط از عنوان نخبگان برای بررسی وضعیت مهاجرت استفاده کنیم؟ نباید افراد را ارزش‌گذاری کنیم. با این نوع رویکرد به مساله، حق سرزمین برای همه افراد نادیده گرفته می‌شود.»
مهاجرت از ایران برابر با موفقیت شده است
کاظمی گفت: «در ایران مهاجرت با امر پیشرفت و موفقیت پیوند خورده است، یعنی وقتی می‌بینیم کسی مهاجرت کرده است، ناخودآگاه او را فرد موفقی می‌دانیم. او را کسی می‌دانیم که توانسته خود را از این شرایط نجات دهد.»
او ادامه داد: «مهاجرت پدیده‌ای است که نمی‌توان از آن پیشگیری کرد، اما از منظر جامعه‌شناسی می‌توان به دلایل آن پرداخت. مهم‌ترین ویژگی یک جامعه‌ مهاجرفرست، نارضایتی است. در دوره‌هایی که این نارضایتی کم یا زیاد می‌شود، روند مهاجرت هم تغییر می‌کند.»
راه‌حل خلاصی از دست فرد ناراضی!
این جامعه‌شناس گفت: «مهاجرت در مرحله نخست یک انتخاب فردی است، اما در بزنگاه‌هایی از تاریخ این راه‌حل به این دلیل است که امکان اتخاذ راه‌حل جمعی وجود ندارد.»
کاظمی ادامه داد: «همزمان که مهاجرت برای افراد یک راه‌حل فردی محسوب می‌شود، برای نظام سیاسی به راه‌حلی برای خلاص شدن از دست فرد ناراضی تبدیل شده است. به عبارتی در تریبون‌های رسمی گفته می‌شود که اگر از قوانین ما ناراضی هستید، می‌توانید از کشور بروید.»
نابرابری عمیق در جامعه پزشکی
کاظمی به وضعیت پزشکان مهاجر پرداخت و گفت: «مهاجرت پزشکان به عنوان بخشی از سرمایه نظام سلامت، موضوع قابل‌توجهی شده است. قبلا درباره مهاجرت پزشکان پژوهشی انجام دادم که در انجمن جمعیت‌شناسی ایران هم منتشر شد.»
او توضیح داد: «مهاجرت پزشکان عوامل مختلفی دارد. یکی از این عوامل شرایط شغلی نامطلوب پزشکان است. منظور وضعیت معیشتی پزشکان است. در رسانه‌ها به‌گونه‌ای بازنمایی می‌شود که گویی همه پزشکان در وضعیت یکسان زندگی می‌کنند. در جامعه پزشکی هم نابرابری‌های عمیقی وجود دارد. می‌توان گفت برای برخی یک گونه اشرافیت پزشکی شکل گرفته است که در اقلیت هستند. سایر پزشکان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، به ‌ویژه پزشکان جوان.»
تفاوت درآمد پزشکان در ایران و آمریکا؛ این کجا و آن کجا!
این جامعه‌شناس گفت: «بخش بزرگی از جامعه پزشکی، پزشکان عمومی هستند که با درآمد بسیار کم کار می‌کنند. درآمد پزشکان و جراحان در ایالات‌متحده آمریکا به ‌طور متوسط حدود ۲۳۹ هزار دلار در سال است، در حالی‌ که درآمد سالانه پزشک عمومی در ایران سالانه حدود ۳۵۰۰ دلار است. این کجا و آن کجا! یک تفاوت بسیار فاحش است.»
او ادامه داد: «مشکلات معیشتی یکی از عوامل مهمی است که پزشکان را به محاسبه وادار می‌کند. وقتی می‌بینند در کشورهای دیگر شرایط بهتر است، مهاجرت می‌کنند.»
کاظمی گفت: «وضعیت شغلی پزشکان را هم باید در نظر داشته باشیم. راه‌حلی که وزارت بهداشت برای حل مشکلات مناطق محروم اندیشیده، این است که پزشکان را به این مناطق بفرستد. این موضوع برای بسیاری از پزشکان ناگوار است.»
او ادامه داد: «انتظار داریم بعد از گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی، تغییری در مناطق محروم به وجود آمده باشد. حداقل مناطق محروم هم برای ساکنان آنجا و هم برای کسانی که برای کار به آنجا می‌روند قابل تحمل باشد. در این مناطق محرومیت‌زدایی نشده است. تنها راه‌حل‌شان این است که نیروی انسانی را آنجا مستقر کنند. تعدادی از این نیروی انسانی هم
پزشکان هستند.»
خودکشی رزیدنت‌ها؛ فاجعه‌بارترین بخش ادامه تحصیل
کاظمی در ادامه بررسی عوامل مهاجرت پزشکان گفت: «نکته دیگر شرایط نامطلوب ادامه تحصیل است. فاجعه‌بارترین قسمت موضوع ادامه تحصیل، خودکشی رزیدنت‌ها (دستیاران پزشکی) است.
هر هفته از خودکشی رزیدنت‌ها خبر می‌شنویم. این نشان می‌دهد که وضعیت ادامه تحصیل در ایران چقدر غیرمنصفانه و غیرقابل تحمل است که برخی را به سمت
خودکشی می‌کشاند.»
او ادامه داد: «از دیگر عوامل مهاجرت، تنزل جایگاه پزشکان است. پزشکان هم مانند گروه‌های دیگر دچار خطا می‌شوند.»
کاظمی توضیح داد: «ممکن است پزشکان هم دچار فساد مالی، فرار مالیاتی و… شوند، اما اینکه یک گروه شغلی را به صورت مکرر و عامدانه در رسانه‌ها تخریب کنیم، قطعا نتایج مطلوبی نخواهد داشت. خشونت علیه پزشکان در ایران زیاد شده است. گاهی هم فیلم‌هایی از حمله به پزشکان و کادر درمان منتشر می‌شود. اقدامی برای پیشگیری از این خشونت‌ها انجام نمی‌شود.»
تعهد محضری و وثیقه سنگین، راه‌حل وزارت بهداشت
این جامعه‌شناس توضیح داد: « فقدان تعادل بین کار و زندگی از دیگر عوامل مهاجرت است. یک دانشجوی پزشکی برای اینکه بتواند کار کند باید سایر جنبه‌های زندگی را کنار بگذارد. همه گروه‌های شغلی اینگونه هستند، حالا چون صحبت از مهاجرت پزشکان است به وضعیت شغلی پزشکان می‌پردازم.»
او ادامه داد: «موضوع دیگر فقدان انگیزه و پیشرفت نکردن است. در واقع دانشجویان پزشکی در ایران معتقد هستند که هر چقدر هم تلاش کنند، پیشرفت نمی‌کنند. این موضوع را نه‌تنها در پزشکی که در حوزه‌های دیگر هم شاهد هستیم. وقتی این تعداد بازمانده از تحصیل داریم، نشان می‌دهد که انگیزه‌ای برای پیشرفت از طریق تحصیل ندارند.»
کاظمی گفت: «موضوع دیگر شرایط سیاسی و اقتصادی کشور است. مساله دیگر مقایسه با وضعیت کشورهای دیگر است. در مجموع، عواملی که گفته شد باعث مهاجرت پزشکان می‌شود. راه‌حل وزارت بهداشت برای پیشگیری از مهاجرت پزشکان تعهد محضری و وثیقه سنگین گرفتن است.»/جهان صنعت