حال دو سوال مهم مطرح است: این بیمارهای رایج کدامند؟ آیا در کنار طب جدید استفاده از طب سنتی می‌تواند در پیشگیری و درمان این بیماری‌ها سودمند باشد؟ هدف این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیکی بیماری‌های حج در بین زائران ایرانی و ارائه تدابیر طب سنتی در پیشگیری، کنترل و جلوگیری از شیوع بیماری‌ها است.
مطالعه بر روی زائران ایرانی مراجعه کننده به درمانگاه‌های سازمان حج و زیارت در شهرهای مکه و مدینه طی یک دوره یک ماهه در سال 1389 صورت گرفته است. نوع بیماری بر اساس شکایت بیماران مشخص و فراوانی بیماری‌ها در بین زائران بررسی شد و با بهره گیری از منابع کتابخانه‌ای و متون طب سنتی راهکار متصور برای این بیماری‌ها ارائه شده است.
در این مطالعه 1956 بیمار مورد بررسی قرار گرفته و رایج ترین مشکلات و بیماری‌های حج به ترتیب فراوانی، مشکلات تنفسی، سرماخوردگی و سرفه ( 17.6) درصد، مشکلات گوارشی و یبوست (12.8) درصد مشکلات اسکلتی، دردهای مفصلی و عضلانی (12) درصد بودند.
با توجه به مشکلات و محدودیت‌های سازمان حج و زیارت در نقل و انتقال داروهای شیمیایی از ایران به عربستان و همچنین در راستای بیانات رهبر معظم انقلاب که می‌فرمایند «مشکلات پزشکی باید در کشور ما حل شود و حل هم خواهد شد. وقتی کشور ما از شخصیت‌های دانشمندی همچون ابن سینا و رازی و دیگران بهره مند است چرا باید امروز به خود کفائی کشور امید نبندیم»
به نقل از انجمن تحقیقات طب سنتی ایران متاسفانه با وجود فراوانی مطالعات صورت گرفته توسط سایر همکاران تاکنون به نقش کنترلی طب سنتی در پیشگیری و درمان این بیماری‌ها آنچنان که باید پرداخته نشده است و به نظر می‌رسد راهکارها و تدابیر خردمندانه طب سنتی که ریشه چندین هزار ساله دارد می‌تواند نقش کنترلی و موثر در جهت پیشگیری و رفع مشکلات زائران به خصوص در گرمای طاقت فرسای عربستان برای حفظ سلامت (حفظ الصحه) زائران ایفا کند.
با توجه به تعدد مراجعات در هر شیفت کاری عملاً مجال و امکان آموزش این تدابیر به بیماران توسط پزشکان امکان پذیر نیست. لذا بهتر است آموزش‌های لازم در قالب بروشور و کتاب‌های اصول حفظ سلامتی از مراحل اولیه ثبت نام حج در برنامه و سیاست گذاری سلامت زائران لحاظ شود.
تسنیم
