دکتر آرش جوانبخت، روانپزشک و مدیرکلینیک پژوهشهای استرس، تروما و اضطراب در دانشگاه ایالتی وِین (Wayne) که متخصص پژوهش و درمان اختلالات اضطرابی و «اختلال اضطراب پس از سانحه» (PTSD) است در مطلبی به موضوع محافظت از سلامت روانی در برابر موج اخبار منفی و تصاویر دلخراش پرداخته است.
شفا آنلاین>سلامت>بسیاری از ما صبح که از خواب بیدار میشویم و شب قبل از خوابیدن، نخستین
کارمان وارسی اخبار است. اکثر ما تصاویر و ویدئوهای دلخراشی از اجساد،
ماشینهای سوخته و ساختمانهای ویرانشده را بارها و بارها دیدهایم. من
بهعنوان یک روانپزشک و پژوهشگر حوزه آسیب روانی با پناهندگان، امدادگران
اولیه و بازماندگان از شکنجه و قاچاق انسان کار میکنم و در کارم
داستانهای مفصل رنج از بیمارانم را میشنوم که شنیدنشان دردناک است و
میتواند تأثیر منفی بر من و همکارانم بگذارد.
شواهد بسیاری وجود دارد که
ضربههای روانی ناشی از فجایع نهتنها کسانی را
که مستقیما آنها را تجربه میکنند، تحتتأثیر قرار میدهند، بلکه بر افراد
دیگر که بهطور غیرمستقیم در معرض رنج دیگران قرار میگیرند نیز اثر
میگذارند. این امر تا حدی به این دلیل است که انسانها موجوداتی دارای
همدلی و اجتماعی هستند.یکی از راههای چنین مواجهههای غیرمستقیمی از طریق
اخبار است؛ بهویژه وقتی این اخبار دیداری، پرشور و قابل
همذات پنداری باشند. یکی دیگر از خطرات رویارویی مداوم با تصاویر فجایع
هولناک، ایجاد بیحسی و کرختی است. این بدان معناست که برخی از بینندگان
ممکن است خیلی زود به چنین تصاویری عادت کنند؛ آنها را بهعنوان یک هنجار
جدید در نظر بگیرند و از آنها برانگیخته نشوند.
چند نکته عملی برای اینکه ضمن اینکه از اخبار مطلع میمانید، آسیب روانی احتمالی را به حداقل برسانید:
- میزان رویارویی با جزئیات را محدود کنید: اخبار را به شیوهای محدود مصرف
کنید. بهعبارت دیگر، بفهمید چه اتفاقی دارد میافتد، سپس در همانجا
متوقف شوید. اگر ماجرا را شنیدهاید، شاید نیازی نباشد تصاویر یا ویدئوها
را جستوجو کنید.
- زمان صرف شده و فراوانی رویارویی با اخبار غمانگیز را کم کنید: بررسیها
نشان دادهاند که مواجهه چندساعته روزانه با پوشش رسانهای پس از یک ضربه
روانی یا ترومای جمعی میتواند منجر به استرس شود. پس چندبار در روز برای
اطلاع اخبار را بررسی کنید، اما دنبال کردن مداوم پوشش خبری را ادامه
ندهید.