شفا آنلاین>سلامت>فتق دیسک بین مهره ای به مشکل با یکی از دیسک‌های بین استخوان‌های فردی (مهره ها) اشاره می‌کند که به ستون فقرات مربوط می‌شود.
به گزارش شفا آنلاین:ستون فقرات از قرار گرفتن یک سری استخوان‌ها (مهره‌ها) بر روی یکدیگر تشکیل شده است. از بالا به پایین، این ستون شامل هفت استخوان در گردن، 12 تا در ستون فقرات قفسه سینه و 5 تا در ستون فقرات کمر است، به دنبال آن ساکروم و کوکسیکس در پایه قرار دارد. این استخوان‌ها توسط دیسک‌ها لایه گذاری شده اند. دیسک ها با جذب فشار ناشی از فعالیت‌های روزانه مانند پیاده‌روی، بلند کردن وسایل و خم شدن از استخوان‌ها محافظت می‌کنند.
هر دیسک دارای دو بخش است: یک قسمت داخلی نرم، ژله‌ای و یک حلقه بیرونی سخت. آسیب یا ضعف می‌تواند باعث شود قسمت داخلی دیسک از طریق حلقه خارجی بیرون زده شود. این به عنوان جابه جایی دیسک، فتق یا پرولاپس شناخته می‌شود. این مشکل باعث درد و ناراحتی می‌شود. اگر فتق دیسک یکی از اعصاب نخاعی را فشرده کند، ممکن است در طول عصب آسیب دیده دچار بی‌حسی و درد نیز شوید. در موارد شدید، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای از بین بردن یا ترمیم دیسک مشکل‌دار داشته باشید.
علائم فتق دیسک بین مهره ای چیست؟
این مشکل می تواند در هر قسمت از ستون فقرات، از گردن تا کمر به وجود بیاید. کمر یکی از مناطق متداول برای فتق دیسک است. ستون فقرات شبکه پیچیده‌ای از اعصاب و رگ‌های خونی است. فتق دیسک می‌تواند فشار بیشتری به اعصاب و ماهیچه‌های اطراف خود وارد کند.
کشیدگی، پیچ خوردگی و فشار به ناحیه کمر که به عناصر پشتی ستون فقرات آسیب وارد می‌کند، می‌تواند به دیسک یا دیسک‌هایی که در جلو بین دو جسم مهره‌ای قرار می‌گیرد نیز صدمه وارد کند.
علائم فتق دیسک شامل موارد زیر است:
۱. درد و بی‌حسی، معمولاً در یک طرف بدن
۲. دردی که به بازوها یا پاها کشیده می‌شود
۳. دردی که در شب یا با حرکات خاصی بدتر می‌شود
۴. دردی که بعد از ایستادن یا نشستن بدتر می‌شود
۵. درد هنگام راه رفتن در مسافت‌های کوتاه
۶. ضعف عضلانی غیر قابل توضیح
۷. احساس سوزن‌سوزن شدن، درد یا سوزش در منطقه آسیب دیده
نوع درد می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. اگر درد منجر به بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن شده است که بر توانایی شما در کنترل عضلات تأثیر می‌گذارد، به پزشک خود مراجعه کنید.
چه عواملی باعث ایجاد فتق دیسک می‌شود؟
فتق دیسک هنگامی رخ می‌دهد که حلقه بیرونی ضعیف یا پاره شود و اجازه می‌دهد قسمت داخلی آن خارج شود. این می‌تواند با افزایش سن اتفاق بیفتد. حرکات خاص نیز ممکن است باعث ایجاد فتق شود. دیسک می‌تواند زمانی جا به جا شود که شما در حال خم شدن هستید یا برای برداشتن شی‌ای به طرفی می‌چرخید. بلند کردن یک جسم سنگین می تواند فشار زیادی در قسمت تحتانی کمر ایجاد کرده و در نتیجه دیسک بلغزد. اگر شغل شما طوریست که باید اجسام سنگین را جا به جا کنید، ممکن است در معرض خطر فتق دیسک باشید.
افراد دارای اضافه وزن همچنین در معرض خطر بیشتری برای فتق دیسک هستند زیرا دیسک‌های آنها باید از وزن اضافی هم پشتیبانی کنند. ماهیچه‌های ضعیف و یک سبک زندگی بی‌تحرک نیز ممکن است در ایجاد این اختلال نقش داشته باشد.
هرچه سن بالاتر می‌رود، این احتمال نیز بیشتر می‌شود. این امر به این دلیل است که دیسک‌های شما با افزایش سن، برخی از محتوای آب محافظت‌کننده خود را از دست می‌دهند. در نتیجه آنها می‌توانند راحت‌تر از جای خود جابه جا شوند. این مشکل در مردان شایع‌تر از زنان است.
فتق دیسک می‌تواند بعلت ساییدگی تدریجی و پارگی خود به خود بخصوص در افرادی که کار نشسته دائمی دارند اتفاق افتد اما در اشخاصی که به حمل و نقل اجسام سنگین اشتغال دارند بیشتر از افراد دیگر است.
فتق دیسک بین مهره ای چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ابتدا معاینه بدنی را انجام می‌دهد. او به دنبال منبع درد و ناراحتی خواهند بود. این کار شامل بررسی عملکرد عصب و قدرت عضلات و اینکه آیا هنگام حرکت یا لمس کردن ناحیه آسیب دیده احساس درد دارید، می‌باشد. پزشک همچنین در مورد تاریخچه پزشکی و علائم از شما سؤال خواهد کرد. سوالاتی مانند زمان احساس علائم برای اولین بار و فعالیت‌هایی که با انجام آنها درد بدتر می‌شود.
آزمایش‌های تصویربرداری می‌تواند به پزشک کمک کند تا استخوان‌ها و ماهیچه‌های ستون فقرات شما را مشاهده کرده و مناطق آسیب دیده را تشخیص دهد. نمونه‌هایی از اسکن‌های تصویربرداری عبارتند از:
• اشعه ایکس
• CT اسکن
• MRI
• دیسکوگرام
پزشک می‌تواند تمام این اطلاعات را با هم ترکیب کند تا مشخص شود چه چیزی باعث ایجاد درد، ضعف یا ناراحتی شده است تا شاید به وجود فتق دیسک پی ببرد.
عوارض فتق دیسک بین مهره ای چیست؟
فتق دیسک شدید درمان نشده می‌تواند منجر به آسیب دائمی عصب شود. در موارد بسیار نادر، یک دیسک مشکل‌دار می‌تواند تکانه‌های عصبی به اعصاب cauda equina (شبکه انتهایی ستون فقرات) در قسمت تحتانی کمر و پاها را قطع کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است کنترل روده یا مثانه را از دست بدهید.
یکی دیگر از عوارض طولانی مدت به عنوان بی‌حسی زین (نخاعی) شناخته می‌شود. در این حالت، دیسک روی اعصاب فشار می‌آورد و باعث می‌شود حس قسمت‌های داخلی ران، قسمت پشت پاها و اطراف رکتوم خود را از دست دهید.
در حالی که علائم فتق دیسک ممکن است بهبود یابد، همچنین می‌تواند بدتر شوند. اگر قادر به انجام فعالیت‌های قبلی خود نیستید، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید.
آزمایش‌های تصویربرداری می‌تواند به پزشک کمک کند تا استخوان‌ها و ماهیچه‌های ستون فقرات شما را مشاهده کرده و مناطق آسیب دیده را تشخیص دهد.
فتق دیسک بین مهره ای چگونه درمان میشوند؟
روش‌ها از درمان محافظه کارانه تا جراحی متغیر است. این درمان به طور معمول به میزان ناراحتی که شما تجربه می‌کنید و اینکه دیسک تا چه اندازه از جای خود خارج شده است، بستگی دارد.
اکثر افراد می‌توانند با استفاده از یک برنامه ورزشی که باعث تقویت عضلات کمر و اطراف می‌شود، درد دیسک را کاهش دهند. فیزیوتراپیست ممکن است تمریناتی را توصیه کند که ضمن کاهش درد، باعث بهبود وضعیت پشت شود.
مصرف داروهای بدون نسخه و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین و موقعیت‌های دردناک نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
در حالی که درد و ناراحتی فتق دیسک را تجربه می‌کنید، از هرگونه فعالیت بدنی خودداری کنید چون می‌تواند منجر به ضعف عضلات و سفتی مفصل شود. درعوض، سعی کنید تا حد امکان با فعالیت‌های کششی یا کم تحرک مانند پیاده‌روی، فعال باشید.
اگر درد دیسک با درمان‌های بدون نسخه تسکین نیافت، پزشک ممکن است داروهای قوی تری تجویز کند. شامل:
• شل کننده‌های عضلانی برای رفع اسپاسم عضلات
• مسکن برای تسکین درد
• داروهای درد عصبی مانند گاباپنتین یا دولوکستین
اگر علائم در مدت شش هفته فروکش نکرد یا اینکه فتق دیسک بر عملکرد عضلات تأثیر دارد، ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند. جراح بدون از بین بردن کامل دیسک می‌تواند قسمت آسیب دیده یا بیرون زده دیسک را از بین ببرد. به این عمل میکرودیسکتومی گفته می‌شود.
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است یک دیسک مصنوعی را جایگزین کند یا دیسک را برداشته و مهره‌ها را بهم جوش بزند. این روش به همراه لامینکتومی و فیوژن ستون فقرات، باعث ثبات ستون فقرات می‌شود.
چشم انداز
بیشتر افراد مبتلا به فتق دیسک به خوبی به درمان محافظه کارانه پاسخ می‌دهند. ظرف شش هفته درد و ناراحتی آنها به تدریج کاهش می‌یابد.
آیا این اختلال قابل پیشگیری است؟
شاید پیشگیری از این مشکل امكان‌پذیر نباشد، اما می توانید برای كاهش خطر ابتلا به آن اقدام كنید. اقداماتی شامل:
• از تکنیک‌های بالابری ایمن استفاده کنید: از زانو خم و بلند شوید، نه کمر.
• وزن سالم خود را حفظ کنید.
• به مدت طولانی ننشینید. بلند شوید و گاهی حرکات کششی انجام دهید.
• تمریناتی را برای تقویت ماهیچه‌های پشت، پاها و شکم در نظر بگیرید.
سخن نهایی
